ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 6 Οχτώβρη 2005
Σελ. /40
Πώς το Κόμμα θα κερδίσει τη Νεολαία

Η συζήτηση που άνοιξε για τη Νεολαία στο Κόμμα, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη στο τέλος Οκτώβρη και η συνέχεια, που ασφαλώς θα ακολουθήσει, είναι ένα πολύ θετικό βήμα και μπορεί να δώσει ευοίωνη προοπτική για τις κοινωνικο-οικονομικές εξελίξεις στη χώρα μας.

Η μεγάλη αντι-κομμουνιστική επίθεση, που πραγματοποιείται στη χώρα μας, αλλά και σ' ολόκληρο τον κόσμο, δημιουργεί αντικειμενικά μεγάλες δυσκολίες στο δυνάμωμα του παγκόσμιου και ελληνικού κινήματος, ιδιαίτερα στους νέους, που τους μαθαίνουν διαστρεβλωμένη την ιστορία, αλλά και δεν έζησαν την εποχή που η ύπαρξη των σοσιαλιστικών κρατών αποτελούσε υπόδειγμα για τον κόσμο, για τον οποίο αγωνιζόμαστε και μπορούμε να έχουμε. Οι Θέσεις της ΚΕ είναι σε σωστή κατεύθυνση, αλλά καθήκον όλων μας είναι να δώσουμε ιδέες, ώστε να εμπλουτιστεί ο προγραμματισμός και η υλοποίηση της δράσης μας στη νεολαία.

Για να δυναμώσει το επαναστατικό κίνημα στη νεολαία σε σωστή κατεύθυνση και να μπολιαστούν οι νέοι με τη μαρξιστική ιδεολογία, έχω τη γνώμη ότι χρειάζονται δύο σκαλοπάτια. Το πρώτο σκαλοπάτι είναι να δώσουμε στο νέο το ιδανικό μας, που να του δίνει τη δύναμη να αγωνιστεί. Ιδανικό που να τον βγάζει από τη σαπίλα της σημερινής καπιταλιστικής κοινωνίας και να του δίνει την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Οταν ο νέος μπολιαστεί μ' αυτό το ιδανικό θα πρέπει να πειστεί ότι αυτό το όραμα του σοσιαλισμού είναι εφικτό, ότι μπορεί και πρέπει να πραγματοποιηθεί. Εκεί χρειάζεται διαπαιδαγώγηση στην επιστημονική μαρξιστική θεωρεία, ώστε ο νέος να κατανοήσει την ορθότητά της και τη νομοτελειακή προοπτική της. Αυτό είναι το δεύτερο σκαλοπάτι.

Ας ξεκινήσουμε από το πρώτο σκαλοπάτι, το ιδανικό. Η ιστορία αποδείχνει ότι καμιά κοινωνική αλλαγή δεν έγινε, καμιά επανάσταση δεν πραγματοποιήθηκε αν ο λαός δεν πίστεψε σε ένα ιδανικό, για κοινωνική απελευθέρωση, για εθνική απελευθέρωση, κλπ. Ιδιαίτερα οι νέοι έχουν πολύ πιο έντονη την ανάγκη για ιδανικό. Στη σημερινή σαπισμένη κοινωνία, νομίζω, ότι με σωστή δουλιά είναι βέβαιο πως μπορεί να υπάρξει το ιδανικό για μια κοινωνία που δε θα ζει ο άνθρωπος με το φόβο της ανεργίας, που θα υπάρχει ελεύθερος χρόνος για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, που όλοι θα μπορούν να μορφωθούν για να συνειδητοποιούν την πραγματικότητα, που θα υπάρχουν κοινωνικές παροχές για κάλυψη των αναγκών όλου του λαού. Ιδανικό για την κοινωνία που δε θα υπάρχουν τάξεις με λίγα αφεντικά και πολλούς εξαρτημένους. Που όλοι μαζί θα αποτελούμε ένα συνεταιρισμό ανθρώπων με κοινά συμφέροντα. Που θα υπάρχει ο πατριωτισμός, όχι με τις παραμορφωμένες έννοιες του εθνικισμού και του μίσους κατά άλλων λαών, αλλά με την έννοια της προστασίας και ελευθερίας της πατρίδας και της συνεργασίας παγκόσμια όλων των λαών με κοινό στόχο την ευημερία και ανάπτυξη όλων. Ολα αυτά πρέπει να καλλιεργηθούν στους Κνίτες ώστε να μπορούν να προπαγανδίζουν την ιδεολογία μας. Να πείθουν. Ιδιαίτερα στα μικρότερα παιδιά της σχολικής ηλικίας (Γυμνάσιο - Λύκειο) κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο. Οι εκδηλώσεις που κάνει η ΚΝΕ είναι καλές, αλλά χρειάζεται και προσπάθεια σε παρέες, ακόμα και σε ατομικό επίπεδο του κάθε Κνίτη, για να έχουμε αποτελέσματα. Χρειάζεται κάθε ΟΒ να βάζει πρόγραμμα με στόχους και να προσπαθεί να το πραγματοποιεί. Χρειάζεται βοήθεια και από τις ΚΟΒ, αλλά και κάθε μέλος του Κόμματος.

Το πρώτο σκαλοπάτι όμως δεν αρκεί, αν δεν εμβαθύνει ο κάθε νέος στην επιστημονική διερεύνηση αυτού του βήματος, κάτι που με σαφήνεια και πειστικότητα κάνει ο μαρξισμός, για την εξέλιξη των κοινωνιών και αποτελεί το δεύτερο βήμα που αναφέραμε. Μέσα απ' αυτή τη θεώρηση εξηγείται η μεγάλη σημερινή σαπίλα του καπιταλισμού, οι βασικές αρχές του νέου συστήματος του σοσιαλισμού, αλλά και η νομοτέλεια που τον επιβάλλει, θα πρέπει λοιπόν, εκτός από μαθήματα, που πρέπει να γίνονται στις ΟΒ, να βγουν και μια σειρά από μικρά τεύχη, που να εξηγούν στους νέους τα βασικά στοιχεία του μαρξισμού, θα μπορούσε αυτά τα τεύχη να διαβάζονται από τους ΚΝίτες και να αποτελούν θέμα συζήτησης στις ΟΒ. Μεγάλη σημασία ακόμα έχει η επιστημονική εμβάθυνση στο μαρξισμό, από φοιτητές. Θα μπορούσε τα Τμήματα της ΚΕ να συνεργαστούν με την ΚΝΕ και να μπαίνουν σε φοιτητές θέματα διερεύνησης επιμέρους ζητημάτων που εμφανίζονται (π.χ. οικονομίας, παιδείας, ιστορίας, αγροτιάς, κλπ.) και να δίνεται με στοιχεία η μαρξιστική εξήγησή τους και πώς η αλλαγή της κοινωνίας σε σοσιαλιστική θα τα διορθώσει. Ιδιαίτερη μπορεί να είναι η προσφορά μεταπτυχιακών φοιτητών, που μπορεί οι μεταπτυχιακές εργασίες τους να έχουν σχέση με θέματα κοινωνικά - οικονομικά - τεχνικά και να δίνουν στοιχεία, που επιβεβαιώνουν τη μαρξιστική εξήγησή τους. Μεγάλη συνεισφορά σ' αυτή την προσπάθεια μπορεί να έχει και το ΚΜΕ. Η δραστηριότητα του ΚΜΕ να περιλαμβάνει και συνεργασία με την ΚΝΕ, ώστε στα Τμήματά του να συνεργάζονται και νέοι φοιτητές ή επιστήμονες. Βέβαια, η δράση του ΚΜΕ χρειάζεται σημαντική αναβάθμιση με τη βοήθεια και των Τμημάτων της ΚΕ. Ολα αυτά που αναφέραμε, δε σημαίνουν ότι η ΚΝΕ πρέπει να μετατραπεί σε μελετητική οργάνωση, αλλά αντίθετα όλα αυτά θα τη βοηθήσουν στη δράση της και στην αγωνιστικότητά της.

Πρέπει να τονιστεί ότι η νεολαία είναι το μέλλον μας. Η σωστή διαπαιδαγώγησή της και το μπόλιασμά της με το μαρξισμό αποτελεί την ελπίδα μας για ένα καλύτερο αύριο. Θα πρέπει λοιπόν όλο το Κόμμα μας να δώσει βάρος στην ενίσχυση της ΚΝΕ, στην ανάπτυξη του νεολαιίστικου κινήματος και ελπίζω ότι όλη αυτή η συζήτηση που αρχίσαμε για τη νεολαία θα έχει σημαντική συμβολή.

Νικ. Μπατιστάτος

Ο ελεύθερος χρόνος της εργαζόμενης νεολαίας πεδίο σκληρής ταξικής πάλης για τη διαμόρφωση συνειδήσεων

Οι Θέσεις της ΚΕ για τη Νεολαία και το κίνημά της αποτελούν αναλυτικό και πολύπλευρα επεξεργασμένο κείμενο, που, μέσα από τη συζήτηση τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης, μπορεί να διαμορφωθεί σε Απόφαση - Εργαλείο για πιο επίμονη, σχεδιασμένη και αποτελεσματικότερη παρέμβαση του Κόμματος στους νέους εργαζόμενους και ανέργους, μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές. Στην προσπάθεια αυτή είναι αναγκαίο, αλλά και ενδιαφέρον να συμμετέχουμε όλοι, μιας και είναι πρωτόγνωρη για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας μας και βέβαια αξίζει να αναρωτηθεί κάθε καλοπροαίρετος άνθρωπος: Γιατί μόνο το ΚΚΕ προχωρά σε μια Συνδιάσκεψη με επίκεντρο τη Νεολαία, λίγους μήνες μάλιστα μετά το 17ο Συνέδριό του, που είχε ως ένα από τα κυριότερα θέματα συζήτησης τη Νεολαία και βέβαια λίγες βδομάδες μετά την ολοκλήρωση του 31ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «ΟΔΗΓΗΤΗ» που για ακόμα μία χρονιά παρουσίασε και συζήτησε με χιλιάδες νέους και όχι μόνο την πολιτική - πολιτιστική - αθλητική Πρόταση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, για μια κοινωνία που δε θα είναι στο επίκεντρο τα κέρδη μιας χούφτας καπιτα-ληστών, αλλά οι ανάγκες και η δημιουργική προσφορά της πλειοψηφίας του λαού και της νεολαίας; Συνεπώς η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη δεν έρχεται ως «κεραυνός εν αιθρία», αλλά ως συνέχεια σε μια διαρκή προσπάθεια του ΚΚΕ να βάλει στο επίκεντρο της προσοχής τη Νεολαία.

Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρούν, ως γνήσιοι συνεχιστές της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ, να... «εκπαιδεύσουν» τη νεολαία στο ρουσφέτι, το βόλεμα, τον ατομικισμό και τον «πολιτισμό» του σκυλάδικου και του «Μπιγκ Μπράδερ», ξεκινώντας βέβαια από την ΟΝΝΕΔ. Ο «δημοκρατικός» κύριος Παπανδρέου διαλύει τη Νεολαία ΠΑΣΟΚ εν μία νυκτί διορίζοντας μια... επιτροπή για να την ξαναφτιάξει «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν», ενώ ο «κινηματικός» ΣΥΝ μαζί με ΦΟΡΟΥΜ, ΔΕΑ κλπ... χρησιμοποιεί αγωνιστική φρασεολογία, προκάτ φεστιβάλ, στημένα δρώμενα και καταλήψεις... πάντα μπροστά στις κάμερες, επιχειρώντας να «ψαρέψει σε θολά νερά», χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα. Γιατί η νεολαία μπορεί να μην έχει αποφασίσει ακόμα να πάρει μαζικά το δρόμο του αγώνα και του Λαϊκού Μετώπου, αλλά σίγουρα έχει δει τα κόμματα ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΝ να δημαγωγούν υπέρ της καλής Ευρω-ένωσης, όταν η ανεργία, η υποαπασχόληση και η σκληρή εκμετάλλευση «θερίζουν» ζωές. Εχουν δει τα κόμματα αυτά να κατασυκοφαντούν τους αγώνες μαθητών, εργαζομένων και αγροτών, «δίνοντας πάσα» για να «χτυπήσουν» οι δυνάμεις καταστολής και η δικαστική μηχανή. Εχουν δει τα κόμματα αυτά να «κρατάνε αποστάσεις» υπέρ των ιμπεριαλιστών ΗΠΑ και ΕΕ, όταν δολοφονούσαν τους λαούς στη Γιουγκοσλαβία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ και βέβαια όταν έβαζαν στο στόχαστρό τους την Κούβα, τη Συρία, τη ΛΔ Κορέας, το Ιράν.

Από την άλλη μεριά το ΚΚΕ και η ΚΝΕ δίπλα και μαζί με τη νεολαία έδωσαν και δίνουν καθημερινούς αγώνες στους χώρους δουλιάς, στα στέκια των ανέργων, με τους απολυμένους, στα Σχολεία και τις Σχολές, στις κινητοποιήσεις ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για τα δημοκρατικά δικαιώματα, ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία. Σε συνθήκες επικράτησης της Νέας Τάξης, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ δεν πήγαν «με τα νερά» της Ευρωένωσης, ούτε έριξαν «μαύρη πέτρα» στην ιστορική αλήθεια της Αντιφασιστικής Νίκης και στις κατακτήσεις του Σοσιαλισμού που γνωρίσαμε και βέβαια δεν πήραν το δρόμο του συμβιβασμού, της «κοινωνικής συναίνεσης», των διαλόγων με την εργοδοσία και του «εξανθρωπισμού» του βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος.

Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαίτερα - μπροστά και στη Συνδιάσκεψη - είναι οι τρόποι και χώροι που μπορούμε να πλησιάσουμε τους νέους, να συζητήσουμε μαζί τους και να τους δείξουμε την αξία της συλλογικής δράσης και του οργανωμένου αγώνα στο πλευρό των ταξικών δυνάμεων και του ΚΚΕ. Ο ένας τρόπος είναι η πρωτοπόρα παρέμβαση και δράση μας στους χώρους που εργάζεται η νεολαία, στα εργοστάσια, τα γιαπιά, τα χωράφια, τα καταστήματα και τα σούπερ - μάρκετ, στα ξενοδοχεία, τις τράπεζες, τις ΔΕΚΟ και το Δημόσιο κλπ. Εδώ οι Θέσεις στέκονται πολύ αναλυτικά και υπάρχει πλούσια εμπειρία σε πολλούς κλάδους.

Ο άλλος τρόπος που αναφέρεται στις Θέσεις πιο επιγραμματικά, λόγω και της σχετικά μικρής πείρας τα τελευταία δύσκολα χρόνια, είναι ο χώρος κατοικίας των νέων ανθρώπων, όπου και περνούν ως επί το πλείστον τον ελάχιστο, αλλά πολύτιμο, ελεύθερο χρόνο τους. Μάλιστα ο χώρος που κατοικούν οι νέοι αποτελεί και πιο προσιτό χώρο για μια πρώτη προσέγγισή τους, μιας και δεν αντιμετωπίζουν την πίεση που έχουν στο χώρο εργασίας για «να βγει η δουλιά» και να «μην τους βάλει στο μάτι ο εργοδότης». Οι χώροι ξεκούρασης και διασκέδασης των νέων πρέπει και μπορούν να μπουν στο επίκεντρο της δουλιάς μας (καφετερίες, σινεμά, θέατρα, μουσικές σκηνές, φαστ - φουντ, ταβέρνες, χώροι άθλησης κλπ.). Παράλληλα, θα πρέπει να πρωτοστατήσουμε στην ανάπτυξη και το «ζωντάνεμα» μαζικών φορέων που μπορούν οι νέοι να δραστηριοποιηθούν με βάση τα ενδιαφέροντα, τις αναζητήσεις και τις αγωνίες τους. Πολιτιστικοί, εξωραϊστικοί, μορφωτικοί σύλλογοι, αθλητικοί όμιλοι και σύλλογοι, περιβαλλοντικές κινήσεις και Επιτροπές Αγώνα, Επιτροπές Ειρήνης, Γυναικών, Φίλων της ΕΑΜικής Αντίστασης κλπ. μπορούν να αποτελέσουν την απαρχή της επαφής μας με νέους ανθρώπους, αλλά και της δικής τους επαφής με τη συλλογική δράση και τους αγώνες για τα δικαιώματά τους, κόντρα στα μεγάλα συμφέροντα και τα κόμματα που τα στηρίζουν. Εξάλλου, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, οι τελευταίοι ελεύθεροι χώροι και η χρήση τους αποτελεί πλέον πεδίο σκληρής ταξικής πάλης ανάμεσα στα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα και τις ανάγκες της πλειοψηφίας του λαού και της νεολαίας. Το ίδιο ισχύει για την άθληση και τον πολιτισμό σε επίπεδο γειτονιάς και γενικότερα. Εδώ, μάλιστα, θα πρέπει να διαμορφωθεί πόλος συσπείρωσης, ιδιαίτερα από νέους, απέναντι στις δημοτικές αρχές και πλειοψηφίες ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΝ που στηρίζουν την εμπορευματοποίηση στους τομείς που προαναφέραμε και όχι μόνο. Γιατί οι νέοι πρώτα από όλους δεν έχουν σύγχρονους χώρους άθλησης και πληρώνουν για να πάνε γυμναστήριο ή για 5X5, ακόμα και σε δημοτικές εγκαταστάσεις. Γιατί οι νέοι δεν έχουν χώρους αναψυχής και ξεκούρασης και πληρώνουν να πάνε καφετερία, σινεμά ή για να παρακολουθήσουν μαθήματα μουσικής, σχεδίου ή θεάτρου. Γιατί οι νέοι αναγκάζονται να πληρώσουν 15 και πλέον ευρώ για να παρακολουθήσουν μια συναυλία, ακόμα και σε δημοτικούς χώρους. Ακόμα και τα ερασιτεχνικά μουσικά, θεατρικά ή άλλα γκρουπ δύσκολα βρίσκουν ένα χώρο για πρόβες, ενώ συνήθως χρειάζεται να νοικιάσουν. Και, βέβαια, οι νέοι εργαζόμενοι, όπως βέβαια και όλοι οι άλλοι, αναγκάζονται να πληρώνουν και να ξαναπληρώνουν δημοτικά τέλη, χωρίς να βρίσκουν καμιά στήριξη ή βελτίωση της ποιότητας ζωής τους από τις δημοτικές αρχές που μόνο προεκλογικά τους θυμούνται. Συνεπώς, οι ερχόμενες δημοτικές εκλογές είναι μια σημαντική ευκαιρία να συσπειρώσουμε τη νεολαία γύρω από τα αγωνιστικά ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΚΚΕ και τα οποία αντιπαλεύουν με κάθε τρόπο την παραπέρα εμπορευματοποίηση και αυτού του ελάχιστου ελεύθερου χρόνου των νέων, τόσο στις γειτονιές και τους δήμους, όσο και γενικότερα. Αυτή η προσπάθεια απαιτεί να ξεπεραστούν νοοτροπίες που υποτιμούν την παρέμβαση και δράση στους μαζικούς φορείς της γειτονιάς και τα στέκια της νεολαίας και βέβαια απαιτείται καλύτερη καθοδήγηση - οργάνωση και σχεδιασμός από το ΠΓ έως και την κάθε Οργάνωση. Γιατί μπορεί το θεσμικό πλαίσιο για την Αυτοδιοίκηση να την έχει μετατρέψει σε «μακρύ χέρι» της άρχουσας τάξης, για να περάσει την πολιτική των αναδιαρθρώσεων, ΟΜΩΣ για τους εργαζόμενους και τη νεολαία είναι μονόδρομος η διαμόρφωση αγωνιστικού ριζοσπαστικού πόλου και στο επίπεδο της γειτονιάς και του κάθε δήμου, κόντρα σε αυτή την αντιλαϊκή πολιτική και τις δυνάμεις που τη στηρίζουν.

Μανώλης Δανδουλάκης

Για τον έλεγχο της γλώσσας και της σκέψης των νέων

Ο όρος γλώσσα των νέων δηλώνει το σύνολο των γλωσσικών φαινομένων, τις λεκτικές και κινητικές εκφράσεις που χαρακτηρίζουν και ως ένα βαθμό προσδιορίζουν την επικοινωνία των νέων μεταξύ τους. Η γλώσσα αυτή δεν αποτελεί ένα ολοκληρωμένο γλωσσικό σύστημα, αλλά έναν ιδιότυπο γλωσσικό κώδικα με λεξιλογικά και πραγματολογικά στοιχεία. Ενας κώδικας δηλαδή που χρησιμοποιείται σε ορισμένες συνθήκες επικοινωνίας και σαν επιμέρους μέσο γλωσσικής αποκάλυψης της συνείδησης μιας κοινωνικής ομάδας, όπως είναι οι νέοι. Κοινωνικό θεμέλιο της γλώσσας των νέων είναι η «παρέα», ο κόσμος των συνομηλίκων, οι νεανικές συντροφιές. Επομένως, δεν υπάρχει μία ενιαία γλώσσα της νεολαίας, αλλά επιμέρους τρόποι ομιλίας με κοινά αίτια διαμόρφωσης και αντίστοιχα γλωσσικά, εκφραστικά ιδιώματα.

Στην Ελλάδα σήμερα πολύς λόγος γίνεται για τη γλώσσα της νεολαίας που παρουσιάζεται ακατανόητη, χυδαία και αξιολογείται με το στερεότυπο της λεξιπενίας και της συρρίκνωσης του λεξιλογίου σε 150 λέξεις το πολύ. Οι αναλύσεις αυτές δεν έχουν επιστημονική βάση, εφόσον ανάγουν το γλωσσικό πρόβλημα σε πρόβλημα λεξιλογικό, αντί να το εξετάζουν στο βάθος των κοινωνικών αιτιών, που συνδέονται άμεσα με τον τρόπο σκέψης και ζωής της νεολαίας. Οι νέοι, λοιπόν, μένουν αβοήθητοι από το εκπαιδευτικό και κοινωνικό σύστημα στην άπειρη δυνατότητά τους να σκέφτονται κριτικά και να εκφράζονται πλούσια, με αποτέλεσμα η αδυναμία τους να κρίνουν, να σκέφτονται και να αντιδρούν να γίνεται μόνιμη κατάσταση για όλη την υπόλοιπη ζωή. Η γλωσσική επικοινωνία της νεολαίας δεν είναι αυτό καθεαυτό το πρόβλημα, αλλά οι συμπεριφορές και οι νοοτροπίες, τις οποίες το σύστημα εκτρέφει συστηματικά και πολλαπλασιάζει με τις αναδιαρθρώσεις στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, στην εργασία, διαλύοντας τη σκέψη, κατατεμαχίζοντας τον ανθρώπινο ψυχισμό και οδηγώντας τους νέους σε ατομικά αδιέξοδα.

Οπως είναι γνωστό, μορφές νεανικής γλώσσας υπήρχαν και σε προηγούμενους αιώνες, ωστόσο η γλώσσα των νέων έγινε μαζικό φαινόμενο, ιδιαίτερα κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες σαν αποτέλεσμα της διόγκωσης των κάθε είδους προβλημάτων και αναγκών και της νεανικής άγνοιας για τα αίτια που τα προκαλούν. Ετσι, ενδυναμώνεται με διάφορα μέσα στη νεολαία η διάθεση διαφοροποίησης από τους άλλους και το σύστημα και όχι ρήξης, γεγονός που εκδηλώνεται και στους τρόπους γλωσσικής επικοινωνίας. Εξάλλου, οι τάσεις «ανεξαρτησίας» των νέων και η ουσιαστική ανάγκη για σύγκρουση γίνονται αντικείμενο ύπουλης εκμετάλλευσης με την επιρροή που δέχονται από προκάτ υποκουλτούρες, αγγλοαμερικανικής προέλευσης και έμπνευσης (τηλεοπτικοί ξένοι διάλογοι, παιχνίδια ριάλιτι, τοκ σόου, σόου μπιζ, ξενόφερτα πρότυπα, life style περιοδικά κ.ά.), που ανάμεσα στα άλλα υποβιβάζουν τραγικά το γλωσσικό, αισθητικό και πολιτιστικό επίπεδο της νεολαίας. Με άλλα λόγια, η απόρριψη του κατεστημένου, το κενό που δημιουργούν τα συσσωρευμένα και δυσεπίλυτα κοινωνικά προβλήματα, τα οποία οι νέοι βιώνουν άμεσα στην οικογένειά τους, η διάθεση απομάκρυνσης και αποστασιοποίησης από τον κόσμο των μεγάλων είναι μία τάση κυρίαρχη στη νεολαία που εκφράζει ο ιδιότυπος γλωσσικός της κώδικας.

Με αντικειμενικό δεδομένο τη θέση του Καρλ Μαρξ ότι «η γλώσσα είναι το ίδιο αρχαία με τη συνείδηση», δηλαδή αυτά τα δυο αποτελούν αδιάσπαστο και ενιαίο σύνολο διαλεκτικής αλληλεξάρτησης, είναι φυσικό να υπάρχει στενή σχέση της νεανικής γλώσσας με τη σκέψη, την κουλτούρα, τη νοοτροπία και τελικά τη συνείδηση που διαμορφώνει η νεολαία. Ετσι λοιπόν η αγλωσσία που το κοινωνικό και εκπαιδευτικό σύστημα καλλιεργεί είναι ένα ακόμη πανίσχυρο όπλο χειραγώγησης των νεανικών συνειδήσεων, που δεν πρόκειται να εγκαταλείψει εύκολα η άρχουσα τάξη.

Αν κανείς εξετάσει σε βάθος τα πράγματα, κατανοεί ότι η υπόθεση αυτή των υστερικών κατακρίσεων για τη γλωσσική κατάντια της νεολαίας δεν είναι καθόλου αθώα. Το σύστημα εκμεταλλεύεται ένα υπαρκτό πρόβλημα, έτσι ώστε μέσα από δήθεν παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά μέτρα να το επιδεινώσει. Για παράδειγμα, για τη θεραπεία της αγλωσσίας προβάλλεται σαν φάρμακο η αύξηση των ωρών διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών, την ίδια στιγμή που οι μαθητές δε διδάσκονται συστηματικά τη νεοελληνική γλώσσα, που είναι μια ζωντανή και εξελισσόμενη πραγματικότητα. Αυτός ο παραλογισμός μάλιστα συνεχίζεται με τον τρόπο εξέτασης της λογοτεχνίας με τεχνικές τηλεοπτικού παιχνιδιού του τύπου: «ο Λορέντζος Μαβίλης έγραψε την Ιθάκη ή τη Λήθη, σωστό ή λάθος;» και άλλα. Με τέτοιες παιδαγωγικές σταθμίσεις η σκέψη και η γλωσσική έκφραση των μαθητών φτωχαίνει ολοένα και περισσότερο, αντί να βελτιώνεται. Το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί με τεχνοκρατικά μέτρα και τεχνάσματα, όσο διευρύνεται η φτώχεια και μαζί της η αμορφωσιά της εργατικής τάξης τόσο αυτό θα μεγιστοποιείται. Είναι άλλωστε πολύ γνωστό ότι ενώ το παιδί του εργάτη μαθαίνει 50 λέξεις και απ' αυτές οι μισές του είναι επιζήμιες γιατί το εθίζουν στην υποταγή, το προνόμιο της μόρφωσης ανήκει στους λιγοστούς «διαλεχτούς» απογόνους της κυρίαρχης τάξης, που ξέρουν άριστα τη χρήση της προσταχτικής γλώσσας. Αρα το πρόβλημα βρίσκεται στη φύση του κοινωνικοπολιτικού συστήματος, του γερασμένου καπιταλισμού, που δεν έχει τίποτα πια να δώσει. Μόνον το ανέβασμα του λαϊκού κινήματος για τη δομική κοινωνική αλλαγή μπορεί να ανυψώνει την πολιτιστική - μορφωτική στάθμη του λαού και της νεολαίας, μέχρι την πραγμάτωση των στόχων του.

Είναι επομένως αναγκαιότητα όσο η χρηματιστική ολιγαρχία με κάθε τρόπο προσπαθεί να χειραγωγήσει τη συνείδηση των νέων με τις κίβδηλες αξίες της «καταναλωτικής και ανταγωνιστικής» κοινωνίας, η εργατική τάξη να αντιπαραθέτει επίμονα τα δικά της πρότυπα, ιδανικά και οράματα για τη νεολαία έτσι ώστε η όποια διάθεσή της για διαφοροποίηση, φυγή ή παραίτηση να μετατρέπεται συνειδητά σε στάση συνολικής ρήξης με το κυρίαρχο σύστημα.

Γιώργος Ηρακλέους

Φιλόλογος



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ