Από τις εγκαταστάσεις για τις έρευνες πετρελαίου στην κοιλάδα Νταρούρ

Στο έδαφός του φιλοξενεί το 1/3 του σομαλικού πληθυσμού, δηλαδή περίπου 3.900.000 ανθρώπους, και παρά το γεγονός πως κηρύχθηκε ημιαυτόνομο πριν 14 χρόνια, δε διεκδικεί (επί του παρόντος τουλάχιστον...) την ανεξαρτησία από την υπόλοιπη Σομαλία. Επιπλέον, δε ζει στη σκιά της κάννης των όπλων ξένων δυνάμεων όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στη σομαλική πρωτεύουσα, Μογκαντίσου, που κατακλύζεται από τους χιλιάδες στρατιώτες της Αφρικανικής Ενωσης και δέχεται κατά καιρούς τα κύματα στρατιωτικών επεμβάσεων από τις Ενοπλες Δυνάμεις της Κένυας και της Αιθιοπίας. Στο Πούντλαντ, αντίθετα, υπάρχει στοιχειώδης σταθερότητα, ηρεμία και σοβαρές ενδείξεις σημαντικής οικονομικής ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Γιατί; Γιατί όλες οι τελευταίες γεωλογικές μελέτες ξένων πετρελαϊκών εταιρειών έχουν καταγράψει στοιχεία για την ύπαρξη 19 δισ. βαρελιών πετρελαίου (αξίας περίπου 2 τρισ. δολαρίων) στις κοιλάδες Νόγκερ και Νταρούρ σε μία έκταση μόλις 36.000 τ. χλμ.

Αυτό εξηγεί όσα δήλωνε στα μέσα Γενάρη ο Πρόεδρος του Πούντλαντ, Αμπντιραχμάν Μουχάμαντ Φαρόλ: «Σύντομα τo Πούντλαντ θα γλιτώσει από την πείνα και θα σταματήσει να ζητά τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας. Δε θα ζητιανέψουμε ποτέ ξανά. Αντίθετα, άλλοι θα επαιτούν από εμάς εάν βγει το πετρέλαιο!». Ο Φαρόλ δήλωνε τα παραπάνω στην επίσημη τελετή έναρξης γεωτρήσεων στα μέσα του περασμένου Γενάρη στην πετρελαιοφόρο κοιλάδα Νταρούρ της βορειοδυτικής Σομαλίας, παρουσία στελεχών της καναδικής πετρελαϊκής εταιρείας «Africa Oil Corporation» (Αφρικα Οϊλ Κορπορέισιον).

Λίγες μέρες μετά, παρόμοια τελετή έναρξης γεωτρήσεων διαδραματιζόταν σε περιοχή της κοιλάδας Νόγκορ του Πούντλαντ παρουσία τοπικών αξιωματούχων. Το μόνο που άλλαζε ήταν η παρουσία στελεχών της ξένης πετρελαϊκής εταιρείας στην οποία είχαν εκχωρηθεί δικαιώματα έρευνας για τα κοιτάσματα πετρελαίου. Αυτή τη φορά δεν ήταν Καναδοί αλλά Αυστραλοί, στελέχη της αυστραλιανής πετρελαϊκής εταιρείας «Range Resources» (Ρέιντζ Ρισόρσις) που τα τελευταία χρόνια έχει σφιχταγκαλιάσει την ηγεσία του Πούντλαντ.

Εάν καρποφορήσουν οι έρευνες των ξένων πετρελαϊκών εταιρειών και αξιολογηθούν τα ευρήματα από τα μέσα του ερχόμενου Απρίλη, τότε η φήμη του Πούντλαντ θα ξεπεράσει τα στενά γεωγραφικά όρια της ανατολικής Αφρικής και το όνομά του θα αρχίσει να καταγράφεται ολοένα και συχνότερα στις σελίδες των πιο γνωστών, διεθνών οικονομικών εφημερίδων... Ηδη τα στελέχη της αυστραλιανής πετρελαϊκής εταιρείας «Ρέιντζ Ρισόρσις» εμφανίζονταν ιδιαίτερα αισιόδοξα, μιλώντας προ ημερών σε εκπομπή του δικτύου «Αλ Τζαζίρα», καθώς προέβλεπαν σημαντικά κέρδη για τους ίδιους και τις τοπικές αρχές αλλά και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στους τομείς των κατασκευών και της ασφάλειας για τον ντόπιο πληθυσμό...

Ο εκπρόσωπος της «Ρέιντζ Ρισόρσις» ισχυρίστηκε ότι τα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί με την κυβέρνηση του Πούντλαντ είναι αμοιβαία επωφελή για αμφότερες τις πλευρές, υποστήριξε ότι το μοίρασμα κερδών γίνεται 50%-50% , ότι οι τοπικές αρχές κερδίζουν από την είσπραξη τελών και φόρων επί των γεωτρήσεων, ότι θα επωφεληθούν από τις μελλοντικές γεωτρήσεις πετρελαίου και ότι προνοούν ώστε να μην υπάρξουν και εκεί τα προβλήματα διαφθοράς, κακοδιαχείρισης και επιβάρυνσης του περιβάλλοντος που παρατηρούνται σε άλλες χώρες με κοιτάσματα πετρελαίου (π.χ. Νιγηρία).

Ωστόσο, το ενδιαφέρον των ξένων πετρελαϊκών εταιρειών για τη Σομαλία δεν είναι καινούριο. Τη δεκαετία του '80, δυτικές πετρελαϊκές εταιρείες, όπως oι CONOCO-PHILIPS, CHEVRON, BP, SHELL και η (ιταλική) ENI, είχαν πάρει δικαιώματα για τη διενέργεια γεωλογικών ερευνών, επενδύοντας πάνω από 150.000.000 δολάρια, προτού τελικά αναγκαστούν να κατεβάσουν ρολά το 1991, όταν κατέρρευσε η τότε κυβέρνηση του Σομαλού Προέδρου Σίαντ Μπαρ... Τα μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου που είχαν από τότε εντοπίσει οι πετρελαϊκές εταιρείες στη Σομαλία εξηγούν, μεταξύ άλλων, το μετέπειτα ενδιαφέρον του ΟΗΕ και ιμπεριαλιστικών δυνάμεων (με πρώτες τις ΗΠΑ) που το 1992 πραγματοποίησαν στρατιωτική επέμβαση στη Σομαλία τάχα για να σταματήσουν την ανθρωπιστική καταστροφή που προκαλούσε η λιμοκτονία...

Ομως, το Πούντλαντ δεν είναι τον τελευταίο καιρό μόνο στο επίκεντρο ενδιαφέροντος ξένων πετρελαϊκών εταιρειών, αλλά και της Βρετανίας, που επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία και να δημιουργήσει ορίζοντα ευκαιριών κέρδους στο μέλλον ενόψει και της «Διεθνούς Διάσκεψης» για τη Σομαλία. Η Διεθνής Διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα της βρετανικής κυβέρνησης στο Λονδίνο στις 23 τρέχοντος μηνός με ευρεία ατζέντα και προσκεκλημένους αυτόκλητους «σωτήρες» την Παγκόσμια Τράπεζα, την ΕΕ, τον ΟΗΕ, την Αφρικανική Ενωση και δεκάδες αξιωματούχους από περίπου 40 χώρες και περιφερειακούς οργανισμούς...

Είναι χαρακτηριστικό πως την περασμένη Δευτέρα επισκέφθηκε το Πούντλαντ για πρώτη φορά Βρετανός υπουργός. Πρόκειται για τον υπουργό Ανάπτυξης, Αντριου Μίτσελ, που συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο του Πούντλαντ, στρατηγό Αμπντισαμάντ Αλί Σάιρ, και συζήτησαν, μεταξύ άλλων, «θέματα εθνικής ασφάλειας και την αντιμετώπιση της πειρατείας» ενόψει της Διάσκεψης του Λονδίνου.

Διόλου τυχαία, ακολούθησε λίγες μέρες μετά (2.2.12) η επίσκεψη του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών, Γουίλιαμ Χέιγκ, στο Μογκαντίσου, ο οποίος ζήτησε κλιμάκωση του αγώνα κατά των ισλαμιστών της «Αλ Σαμπάμπ» και έδωσε εύσημα στην αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης στη Σομαλία, καταλήγοντας πως «η ασφάλεια της Σομαλίας είναι προς το συμφέρον της Βρετανίας». Επιπροσθέτως, το Λονδίνο διόρισε, για πρώτη φορά μετά από 21 χρόνια, πρέσβη στο Μογκαντίσου, θέση που καταλαμβάνει ο διπλωμάτης Ματ Μπαφ, που προσωρινά θα ασκεί τα καθήκοντά του από το Ναϊρόμπι της Κένυας ώσπου να ετοιμαστεί η βρετανική πρεσβεία στο Μογκαντίσου.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο η Βρετανία που «νοιάζεται» για τη Σομαλία. Οι ΗΠΑ παρακολουθούν στρατιωτικά την κατάσταση από τη βάση τους στο Τζιμπουτί και συντονίζουν, μακρόθεν, τις στρατιωτικές επεμβάσεις Κένυας και Αιθιοπίας κατά των ισλαμιστών της οργάνωσης «Αλ Σαμπάμπ», επιδιώκοντας να «καθαρίσουν» το τοπίο το συντομότερο δυνατόν ώστε να αναλάβουν σύντομα οι πολυεθνικές εταιρείες έργο «ανοικοδόμησης» και «ανάπτυξης», κάνοντας έτσι μία καλή (γι' αυτές) κίνηση στη σκακιέρα του ενεργειακού ανταγωνισμού με την ανερχόμενη καπιταλιστικά Κίνα στην υποσαχάρια Αφρική.

«Η αστική τάξη ξύνει τα νύχια της».