ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 3 Μάρτη 2018 - Κυριακή 4 Μάρτη 2018
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η νεοελληνική λογοτεχνία στη θεατρική σκηνή

Δύο αξιόλογα λογοτεχνικά έργα μεταφέρονται αυτήν την περίοδο στη σκηνή. Πρόκειται για τη νουβέλα της Γαλάτειας Καζαντζάκη «Γυναίκες» και το μυθιστόρημα «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» του Μενέλαου Λουντέμη.

Με αφορμή αυτές τις παραστάσεις, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με συντελεστές και των δύο παραστάσεων, για το πώς επέλεξαν το συγκεκριμένο έργο, τη σκηνοθετική προσέγγιση που ακολούθησαν, αλλά και τι προσλαμβάνουν από το κοινό.

Ο λόγος της Γαλάτειας είναι χρήσιμο να ακουστεί

Οι «Γυναίκες» ανεβαίνουν στο Θέατρο «Βαφείο - Λάκης Καραλής» (Αγίου Ορους 16 & Κωνσταντινουπόλεως 115, μετρό «Κεραμεικός», τηλ.: 210.3425.637), από το θίασο «Αντάμα», σε σκηνοθεσία Πέρη Μιχαηλίδη. Ενα έργο που γράφτηκε το 1933 και μεταφέρεται για πρώτη φορά στη θεατρική σκηνή. Η Καζαντζάκη στις «Γυναίκες» παραθέτει την αλληλογραφία ανάμεσα σε επτά αδελφές (στο έργο είναι πέντε), καθεμία από τις οποίες αντιπροσωπεύει και μια προσωπικότητα, με διαφορετικές αντιλήψεις - ανάλογα με την ταξική τους θέση - για την εργασία, το γάμο, τις ανθρώπινες σχέσεις που διαμορφώνονται στο σημερινό εκμεταλλευτικό σύστημα. Ανάμεσα σε αυτές τις αδερφές είναι και η κομμουνίστρια, που δείχνει το μέλλον...

Συζητήσαμε με τον Π. Μιχαηλίδη, σκηνοθέτη, και την Βιβή Τάγαρη, ηθοποιό της παράστασης.

Για το ποια ήταν η αφορμή που τους ώθησε να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο έργο, η Β. Τάγαρη στέκεται σε μια εκδήλωση - αφιέρωμα που είχε διοργανωθεί από το ΚΚΕ με θέμα το έργο των κομμουνιστριών λογοτεχνών Γαλάτειας Καζαντζάκη και Μέλπως Αξιώτη. «Εκεί έγινε αναφορά στη ζωή και έργο της Γαλάτειας Καζαντζάκη και ακούστηκαν αποσπάσματα από έργα της. Τόσο μου εντυπώθηκε ο τρόπος γραφής της, που δύο χρόνια αργότερα, όταν συστάθηκε και ο θίασος "Αντάμα", σκέφτηκα μήπως η νουβέλα "Γυναίκες" μπορεί να είναι το πρώτο θεατρικό εγχείρημα του θιάσου. Φυσικά, με όλες τις επιφυλάξεις για το πώς θα μεταφερθεί το συγκεκριμένο έργο, που δεν είναι θεατρικό, στη θεατρική σκηνή. Δεν αργήσαμε όλοι στην ομάδα, μαζί με τον σκηνοθέτη, να αντιληφθούμε τη μεγάλη αξία του κειμένου. Η Καζαντζάκη έχει δημιουργήσει ένα καθαρά διαχρονικό έργο. Ζητήματα όπως η φτώχεια, η ανέχεια, η εκμετάλλευση του ανθρώπου και κατ' επέκταση της γυναίκας, ο αγώνας για ελευθερία και αξιοπρεπή ζωή κάνουν το έργο επίκαιρο όσο ποτέ. Ιδιαίτερα όταν η συγγραφέας μέσα από τον λαϊκό και σχεδόν σύγχρονο λόγο της προβάλλει την κοινωνική δράση σαν ανάγκη για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση και να προχωρήσει μπροστά η ζωή».

Ο Π. Μιχαηλίδης σημειώνει: «Τελευταία το Ανώτατο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι επιτρέπεται η απόλυση εγκύων εργαζομένων στο πλαίσιο ομαδικών απολύσεων. 90 χρόνια πριν η Γαλάτεια Καζαντζάκη, σε ομιλία της στον εκπαιδευτικό όμιλο του Δημήτρη Γληνού, πρότεινε την εργασιακή ισότητα ανδρών και γυναικών, ζητώντας δωρεάν περίθαλψη σε περίπτωση γέννας, τρίμηνη ανάπαυση μετ' αποδοχών για τον τοκετό, χωρίς καμιά παρακράτηση από το μισθό της εργαζόμενης και την ίδρυση παιδικών σταθμών όπου η γυναίκα θα μπορεί να αφήνει το παιδί της τις ώρες που εργάζεται. Αυτά τα βασικά δικαιώματα στη σύγχρονη κοινωνία δεν θεωρούνται πλέον δεδομένα και η σημερινή γυναίκα εξακολουθεί να υφίσταται βία, καταπίεση, σεξισμό και πλήθος διακρίσεων στην επαγγελματική, κοινωνική και προσωπική της ζωή.

Η επαναστατική γραφή της Γαλάτειας Καζαντζάκη, η οποία κατήγγειλε την ταξική κοινωνία με τις φυλετικές διακρίσεις και τις επιπτώσεις της πάνω στο γυναικείο ψυχισμό, ενώ παράλληλα ασκούσε κριτική στις γυναίκες που δέχονταν μοιρολατρικά την υποταγή τους, ήταν οι βασικοί λόγοι για την επιλογή αυτού του κειμένου...».

Ο Π. Μιχαηλίδης εξηγεί το πώς προσέγγισε το συγκεκριμένο έργο σκηνοθετικά και σημειώνει: «Το μεγάλο λογοτεχνικό ανάστημα της Γαλάτειας Καζαντζάκη υπαγορεύει και το σκηνοθετικό δρόμο που είναι η προσεκτική μελέτη του κειμένου και η μεταφορά του στη σκηνή με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, χωρίς ''ιδιαίτερους'' σκηνοθετικούς κώδικες και ''νεωτερικές'' προσεγγίσεις που θα αλλοίωναν το έργο της και θα αποπροσανατόλιζαν τον θεατή. Η σκηνοθεσία ακολουθεί τη στράτευση της συγγραφέως, προβάλλοντας τα στοιχεία του κοινωνικοπολιτικού ρεαλισμού της εποχής και απευθύνεται σε όλο τον κόσμο που αναζητά στο θέατρο την αλήθεια και τη συγκίνηση».

Για την ανταπόκριση που έχουν δεχτεί από το κοινό στον ένα μήνα που πραγματοποιούνται οι παραστάσεις, η Β. Τάγαρη αναφέρει ότι «από τις πρώτες παραστάσεις η ανταπόκριση του κόσμου ήταν θερμή. Το ίδιο μας δείχνει και η προσέλευσή του στις επόμενες. Κυρίως μας συγκινεί πως κόσμος που βλέπει την παράσταση δεν την ξεχνάει βγαίνοντας από το θέατρο. Συγκινείται, προβληματίζεται, έχει διάθεση να συζητήσει τις σκέψεις του. Ακόμα και άνθρωποι που δεν ασχολούνται με το θέατρο ή τη λογοτεχνία, μας έχουν πει "φεύγουμε πιο γεμάτοι μετά την παράσταση". Ολα αυτά "γεμίζουν" κι εμάς. Μας δείχνουν πως μάλλον άξιζε η προσπάθεια και πως, πράγματι, ο λόγος της Γαλάτειας είναι χρήσιμο να ακουστεί».

Η ταυτότητα της παράστασης: Σκηνοθεσία: Πέρης Μιχαηλίδης. Βοηθός σκηνοθέτη: Ελεάννα Γρηγορίου. Ενδυματολόγος: Δέσποινα Χειμώνα. Μουσική επιμέλεια: Ελσα Στουρνάρα, Βασιλική Σαραντοπούλου.

Παίζουν: Δήμητρα Μπάσιου, Βασιλική Σαραντοπούλου, Κατερίνα Σούλη, Βιβή Τάγαρη, Δώρα Χάγιου. Συμμετέχει η μουσικός Ελσα Στουρνάρα με το ακορντεόν της.

Οι παραστάσεις είναι κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00, εκτός από τη Δευτέρα 5 Μάρτη και την Τρίτη 6 Μάρτη στις 20.00.

Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 10 ευρώ, μειωμένο: 5 ευρώ.

Για πληροφορίες - κρατήσεις θέσεων: 694 7559638 & 698 0635179

Η ιστορία της Μακρονήσου περνά μπροστά από τα μάτια των θεατών

«Η φρίκη της Μακρονήσου δε χωράει σε βιβλία. Διαβάζεται μόνο μες στα μάτια των τρελών της. Μόνο τ' αυτιά του Λαυρίου πρόφτασαν ν' αρπάξουν κάτι ξεφτίδια απ' τις φωνές...».

Το συγκλονιστικό έργο του Μενέλαου Λουντέμη «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» ανεβαίνει στη σκηνή του «OLVIO theatre» (Ιερά Οδός 67 και Φαλαισίας 7, Βοτανικός, τηλ: 210 3414118) σε σκηνοθεσία Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη. Η θεατρική διασκευή είναι της Σοφίας Αδαμίδου. Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος συμπληρώνονται 41 χρόνια από το θάνατο του Μενέλαου Λουντέμη και 71 χρόνια από τη λειτουργία της Μακρονήσου ως στρατοπέδου συγκέντρωσης. Το μυθιστόρημα «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» είναι ένα από τα πιο βιωματικά έργα του Μενέλαου Λουντέμη, μιας και ο ίδιος έχει ζήσει ως πολιτικός κρατούμενος τη φρίκη της Μακρονήσου.

Η Ρ. Μοσχοχωρίτη, σκηνοθέτρια της παράστασης, μας λέει ότι «η ιδέα ήταν της Σοφίας, που έκανε άλλωστε και τη διασκευή στο έργο, για να μπορέσει να ανέβει στο θέατρο. Κούμπωσε όμως αμέσως με τα δικά μου ενδιαφέροντα. Ποια είναι αυτά; Το ανέβασμα λογοτεχνικών έργων στη θεατρική σκηνή, όπως έχω κάνει και στο παρελθόν με τον "Ζητιάνο" του Ανδρέα Καρκαβίτσα, και κυρίως η θεματολογία του συγκεκριμένου έργου, που έχει να κάνει με μια περίοδο που με εντυπωσιάζει, αλλά και μελετώ, όπως είχε φανεί και στο ανέβασμα της παράστασης "Εξοδος". Το σίγουρο είναι ότι ειδικά σε αυτήν την περίοδο που ζούμε, μόνο μιλώντας κανείς και ψάχνοντας για το παρελθόν μπορεί να κατανοήσει και το σήμερα. Και το έργο μας δυστυχώς έχει φοβερές αντιστοιχίες με το σήμερα».

Η Ρ. Μοσχοχωρίτη, αναφερόμενη στη μεγαλύτερη δυσκολία που συνάντησε σκηνοθετικά, σημείωσε ότι «η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν πώς θα καταφέρεις να αποδώσεις μια εποχή που δεν είναι και τόσο μακρινή από τη μία, αλλά - έμπαινε το ερώτημα - αυτή την τρομερή βία, τα βασανιστήρια, την ψυχολογική πίεση πώς θα καταφέρεις να τα αποδώσεις σήμερα; Να τα κατανοήσει και ένας νέος θεατής, ο οποίος μπορεί και να μην έχει ακούσει για το τι είναι Μακρόνησος. Προσπαθήσαμε με "ποιητικό ρεαλισμό" να αποδώσουμε μια "σκοτεινή εποχή". Προσπαθήσαμε δηλαδή να παρουσιάσουμε συμβολικά την εποχή μέσω ηχητικών κυρίως στοιχείων, που δημιουργούν έντονα συναισθήματα. Ακόμα, η σκηνοθεσία διαπνέεται και από μια κινηματογραφική ματιά, γιατί πέραν από τα δύο βίντεο που παίζουν στην αρχή και στο τέλος της ιστορίας μας, πέφτουν και άλλα πιο μικρά βίντεο σαν αμοντάριστα πλάνα. Ολα αυτά σε οδηγούν στην ιστορία μας. Την ιστορία δύο κρατούμενων αγωνιστών, του Γιώργη και του Παναή.

Εδώ νομίζω ότι αξίζει να σημειώσω ότι σε όλη αυτήν την προσπάθειά μας, ψάξαμε, διαβάσαμε, ήρθαμε σε επαφή με παλιούς εξόριστους, για να μάθουμε για την πραγματικότητα της Μακρονήσου, για τις συνθήκες που αντιμετώπιζαν οι εξόριστοι, για τις συνεχείς πιέσεις που αντιμετώπιζαν».

«Η ανταπόκριση του κόσμου είναι εντυπωσιακή», μας λέει η Ρ. Μοσχοχωρίτη. «Είναι μια παράσταση που ακουμπά όλες τις ηλικίες. Δεν το έχω ξαναδεί αυτό σε τόσο μεγάλο βαθμό. Η παρουσία των νέων ανθρώπων μάς γεμίζει πολλή χαρά».

Η ταυτότητα της παράστασης: Θεατρική διασκευή: Σοφία Αδαμίδου. Σκηνοθεσία: Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη. Μουσική: Νότης Μαυρουδής. Σκηνικά: Ντέιβιντ Νεγρίν. Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου. Κοστούμια: Μαρία Παπαδοπούλου. Sound Design: Μανώλης Μανουσάκης. Κίνηση: Στέφανι Τσάκωνα. Βοηθός σκηνοθέτη: Καλλιόπη Καραμάνη. Σκηνοθεσία Video: Γιώργος Κορδέλλας. Video art cinematography: Δημήτρης Ζόγκας, Παναγιώτης Ανδρεαδάκης.

Παίζουν: Χάρης Μαυρουδής, Δημήτρης Μαύρος, Χριστόδουλος Στυλιανού, Νότης Παρασκευόπουλος, Στέλιος Γεράνης.

Παραστάσεις: Παρασκευή 21.00, Σάββατο: 19.00, Κυριακή 18.00.

Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ κανονικό, 10 ευρώ μειωμένο, 5 ευρώ ανέργων - ατέλειες.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ