ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 27 Απρίλη 2019 - Κυριακή 28 Απρίλη 2019
Σελ. /40
«Ανωμαλία σημειώθηκε» στο πρόγραμμα επανδρωμένων πτήσεων της NASA

Η κάψουλα του «Crew Dragon», που προσθαλασσώθηκε στις 8 Μάρτη μετά την επιτυχή μη επανδρωμένη αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και στη φωτογραφία ανακτάται με τη βοήθεια ενός γερανού, ήταν εκείνη στην οποία «προέκυψε ανωμαλία», όταν αναγομώθηκε και ξαναδοκιμάστηκαν οι πυραυλοκινητήρες της
Η κάψουλα του «Crew Dragon», που προσθαλασσώθηκε στις 8 Μάρτη μετά την επιτυχή μη επανδρωμένη αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και στη φωτογραφία ανακτάται με τη βοήθεια ενός γερανού, ήταν εκείνη στην οποία «προέκυψε ανωμαλία», όταν αναγομώθηκε και ξαναδοκιμάστηκαν οι πυραυλοκινητήρες της
Εκεί που οι ΗΠΑ είπαν ότι πλησιάζουν να απεξαρτηθούν από τα ρωσικά «Σογιούζ» για τις επανδρωμένες πτήσεις και ανακοίνωσαν σχέδια για επιστροφή στη Σελήνη, το πράγμα «στράβωσε» πάλι. Σε δοκιμή στις 20 Απρίλη των πυραυλοκινητήρων «SuperDraco» του σκάφους «Crew Dragon» της «SpaceX», που είχε ανακτηθεί από τη θάλασσα στις 8 Μάρτη, ύστερα από επιτυχή μη επανδρωμένη αποστολή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ), «προέκυψε ανωμαλία», όπως ανακοίνωσαν η κατασκευάστρια εταιρεία και η NASA. Το αποτέλεσμα της «ανωμαλίας» ήταν ένα μεγάλο πορτοκαλοκίτρινο νέφος σε εξέδρα δοκιμών του ακρωτηρίου Κανάβεραλ, το οποίο φαινόταν από χιλιόμετρα μακριά. Επισήμως, δεν έχουν γίνει γνωστές περισσότερες πληροφορίες, αλλά φήμες και κάποιο βίντεο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο μιλούν για καταστροφή της κάψουλας.

Το «Crew Dragon» αποτελεί την παραλλαγή μεταφοράς πληρώματος μέχρι 7 ατόμων, της δεύτερης έκδοσης του σκάφους της «SpaceX», του «Dragon 2». Σκοπός της «SpaceX» είναι να χρησιμοποιεί το «Dragon 2» για μεταφορά πληρώματος και μετά την επιστροφή να το διαμορφώνει για επόμενες πτήσεις ως μεταγωγικό προμηθειών. Για αυτόν το σκοπό επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί και η κάψουλα που παρουσίασε το πρόβλημα. Η επαναχρησιμοποίηση του σκάφους είναι που προσφέρει το χαμηλό κόστος μεταφοράς προσώπων και εφοδίων. Είναι άγνωστο τι συνέπειες θα έχει το περιστατικό στην εξέλιξη του προγράμματος της «SpaceX» και κατ' επέκταση της NASA.

Η κάψουλα του «Crew Dragon» διαθέτει 4 πυραυλοκινητήρες «SuperDraco», που μπορούν να την απομακρύνουν από τον πύραυλο εκτόξευσης «Falcon 9», ώστε να διασωθεί το πλήρωμα σε περίπτωση προβλήματος. Αρχικά επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν και για επιπλέον επιβράδυνση πέραν εκείνης που προσφέρουν τα αλεξίπτωτα κατά την επιστροφή, ώστε να επιτευχθεί ομαλότερη προσεδάφιση, αλλά τελικά το σχέδιο αυτό εγκαταλείφθηκε υπέρ της κλασικής για τις αμερικανικές επανδρωμένες αποστολές προσθαλάσσωσης. Αυτοί οι κινητήρες διασφάλισης της ζωής του πληρώματος ήταν εκείνοι που μάλλον κατέστρεψαν το σκάφος! Η NASA έχει ήδη επιλέξει τα πληρώματα για τις δύο πρώτες επανδρωμένες πτήσεις του «Crew Dragon», που προγραμματίζονταν να γίνουν έως το τέλος του 2019, μία υποτροχιακή και μία στο ΔΔΣ.

Δεν πρόκειται για την πρώτη καταστροφή διαστημικού οχήματος της «SpaceX». Την 1η Σεπτέμβρη του 2016, ο πύραυλος «Falcon 9» με εμπορικό φορτίο είχε ανατιναχτεί στην εξέδρα εκτόξευσης. Αντίθετα, οι πυραυλοκινητήρες ομαλής προσεδάφισης είχαν βοηθήσει τον περασμένο Οκτώβρη να μην τραυματιστούν οι κοσμοναύτες και οι αστροναύτες που επέβαιναν σε ένα «Σογιούζ» το οποίο μπήκε με απότομη κλίση στην ατμόσφαιρα.

Το «Crew Dragon» έχει διάμετρο 4 μέτρα, ύψος 8,1 και η παραλλαγή του ως μεταγωγικού προμηθειών μπορεί να μεταφέρει 6 τόνους προς τον ΔΔΣ και να επιστρέψει 3 τόνους υλικών πίσω στη Γη. Το διαστημόπλοιο της «SpaceX», του μεγιστάνα Ιλον Μασκ, είναι το ένα από τα δύο σκάφη μεταφοράς πληρώματος σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, που η NASA έχει εγκρίνει και χρηματοδοτεί. Το άλλο είναι το «CST-100 Starliner» της «Boeing». Σε αντίθεση με την εποχή μέχρι τον τερματισμό των πτήσεων των Διαστημικών Λεωφορείων, η όλη διαχείριση των πτήσεων, επανδρωμένων και μη, γίνεται από τις εταιρείες και όχι από τη NASA.

Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να θέσουν με δικά τους μέσα ανθρώπους σε τροχιά από το 2011, όταν απέσυραν το τελευταίο «Διαστημικό Λεωφορείο». Αρχικά στόχος ήταν να επανακτήσουν δυνατότητα επανδρωμένων πτήσεων έως το 2016, μετά έως το 2017 κ.ο.κ. Και το σκάφος της «Boeing» αντιμετωπίζει προβλήματα με το δικό του σύστημα πυραύλων διάσωσης του πληρώματος σε περίπτωση αποτυχημένης εκτόξευσης.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: www.nasa.gov, www.space.com

Πρώτη καταγραφή σεισμού στον Αρη

Ο ρομποτικός βραχίονας του «Mars InSight» μόλις έχει αποθέσει στο έδαφος του Αρη τον σεισμογράφο SEIS, που καλύπτεται από μια κυρτή ασπίδα προστασίας από τις θερμοκρασιακές μεταβολές και τον άνεμο
Ο ρομποτικός βραχίονας του «Mars InSight» μόλις έχει αποθέσει στο έδαφος του Αρη τον σεισμογράφο SEIS, που καλύπτεται από μια κυρτή ασπίδα προστασίας από τις θερμοκρασιακές μεταβολές και τον άνεμο
Εναν σεισμό, τον πρώτο που ανιχνεύεται σε άλλον πλανήτη με άμεσο τρόπο, κατέγραψε στις 6 Απρίλη, ο σεισμογράφος SEIS του σκάφους «Mars InSight» της NASA, που προσεδαφίστηκε στον Αρη στις 26 Νοέμβρη του 2018. Αλλα τρία σεισμικά ενδεχόμενα κατέγραψε το επιστημονικό όργανο στις 14 Μάρτη, στις 10 Απρίλη και στις 11 Απρίλη, αλλά ήταν ακόμη πιο ασθενή από εκείνο στις 6 Απρίλη και δεν θεωρούνται βεβαιωμένοι σεισμοί.

Ο σεισμός 2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ είχε τα χαρακτηριστικά που είχαν και οι σεισμοί στη Σελήνη, όπως καταγράφηκαν από τους 5 σεισμογράφους των αποστολών «Απόλλων», αλλά ήταν πολύ ασθενής για να δώσει τις πληροφορίες που αποζητούν οι επιστήμονες σχετικά με το τι γίνεται στο εσωτερικό του κόκκινου πλανήτη. Ο Αρης είναι γενικά πολύ ήσυχος, με ισχυρότερη πηγή θορύβου τον άνεμο. Επειδή δεν έχει άλλες πηγές ταλαντώσεων όπως οι ωκεανοί και ο καιρός στη Γη, ο σεισμογράφος SEIS μπορεί να συλλάβει ακόμη και πολύ ασθενή κύματα.

Οι σεισμοί στη Γη συμβαίνουν σε ρήγματα που προκαλούνται στις περισσότερες περιπτώσεις από την κίνηση των τεκτονικών πλακών. Η Σελήνη και ο Αρης δεν έχουν τεκτονικές πλάκες, αλλά εμφανίζουν σεισμική δραστηριότητα, που οφείλεται σε επαναλαμβανόμενα περιστατικά συρρίκνωσης λόγω ψύξης του εσωτερικού τους. Οι τάσεις που προκαλούνται από τη συρρίκνωση κάποια στιγμή γίνονται αρκετά ισχυρές ώστε να διαρρήξουν το φλοιό, προκαλώντας σεισμό.

Η ανίχνευση των μικροσεισμών στον Αρη είναι σημαντικό τεχνολογικό επίτευγμα, καθώς οι σεισμογράφοι στη Γη ασφαλίζονται συνήθως σε υπόγεια σημεία που τους απομονώνουν από μεταβολές στη θερμοκρασία και τα μετεωρολογικά φαινόμενα. Ο σεισμογράφος του InSight είναι εκτεθειμένος στην επιφάνεια και προστατεύεται από τις ακραίες αλλαγές θερμοκρασίας και τους ισχυρούς ανέμους, από μια κυρτή ασπίδα που τον καλύπτει και ορισμένους άλλους έξυπνους μηχανισμούς απομόνωσης.

Η αποστολή «Mars InSight» της NASA είναι προϊόν συνεργασίας με ευρωπαϊκές διαστημικές υπηρεσίες και επιστημονικά ινστιτούτα. Ο σεισμογράφος του είναι γαλλικής κατασκευής και σύμφωνα με τους υπεύθυνους της αποστολής ξεπέρασε τις προσδοκίες τους ως προς την ευαισθησία του. Τα σεισμικά γεγονότα εντοπίστηκαν από την επιστημονική ομάδα στην οποία ηγείται το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας.

ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ «ΧΑΜΠΛ»
Αλλη μια εντυπωσιακή αστροφωτογραφία στα 29 του χρόνια

Στην επέτειο των 29 χρόνων λειτουργίας του διαστημικού τηλεσκοπίου «Χαμπλ», οι επιστήμονες έδωσαν στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία που κατέγραψε η κάμερά του, όταν το τηλεσκόπιο στράφηκε προς το Νεφέλωμα του Καρκίνου. Το νεφέλωμα αυτό του Γαλαξία μας, απέχει πολλές χιλιάδες έτη φωτός από τη Γη και εντοπίζεται στον ορατό από το νότιο ημισφαίριο αστερισμό του Κενταύρου. Μοιάζει με κλεψύδρα και έχει σχηματιστεί από έναν δυαδικό αστέρα. Το ζευγάρι αποτελείται από έναν ερυθρό γίγαντα και ένα άστρο, που έχει εξαντλήσει τα καύσιμά του, έναν λευκό νάνο. Ο κόκκινος γίγαντας αποβάλλει τα εξωτερικά του στρώματα και ένα μέρος από το υλικό που εκτινάσσει συγκρατείται από το βαρυτικό πεδίο του συνοδού του. Το αποτέλεσμα είναι ότι και τα δύο άστρα περιβάλλονται από έναν επίπεδο δίσκο υλικών, που εμποδίζει τη ροή αερίων και σκόνης, έτσι που αυτή να μπορεί να συμβεί μόνο πάνω και κάτω από το δίσκο. Τελικά σχηματίζεται ένα νεφέλωμα σε μορφή κλεψύδρας.

Οι «φούσκες» αερίων και σκόνης εμφανίζονται φωτεινότερες στα άκρα (από τη θέση του παρατηρητή στη Γη), δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ποδιών κάβουρα, απ' όπου πήρε το νεφέλωμα και το όνομά του. Αυτά τα «πόδια» είναι οι περιοχές όπου η ροή υλικών προς τα έξω συγκρούεται με διαστρικά αέρια και σκόνη, ή με υλικό που εκτινάχθηκε από τον ερυθρό γίγαντα σε προηγούμενη φάση. Η ροή υλικών θα διαρκέσει μερικές χιλιάδες χρόνια, ένα τίποτα μπροστά στη διάρκεια ζωής του δυαδικού συστήματος άστρων. Ομως, αυτό σημαίνει ότι η εξωτερική κλεψύδρα δεν μπορεί να έχει ηλικία μεγαλύτερη από μερικές χιλιάδες έτη και ότι η μικρότερη, κοντά στα άστρα, πρέπει να είναι αποτέλεσμα πιο πρόσφατου επεισοδίου εκτίναξης υλικών. Τελικά, ο ερυθρός γίγαντας θα καταρρεύσει και θα μετατραπεί και αυτός σε λευκό νάνο. Τότε, οι δύο λευκοί νάνοι θα φωτίζουν ένα κέλυφος αερίων και σκόνης, που θα ονομάζεται πλανητικό νεφέλωμα.

Το Νεφέλωμα του Καρκίνου αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1960, αλλά τότε θεωρήθηκε ένα συνηθισμένο άστρο. Το 1989, το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο στη Χιλή φωτογράφησε την εξωτερική κλεψύδρα, αλλά μόνο οι φωτογραφίες από το διαστημικό τηλεσκόπιο, που δεν εμποδίζεται στην παρατήρησή του από τη γήινη ατμόσφαιρα ανέδειξαν την εσωτερική κλεψύδρα και τις διάφορες λεπτομέρειες που αποτυπώνονται στη φωτογραφία.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ