ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 24 Αυγούστου 2008
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Επιτακτική ανάγκη για βαθιές ριζικές αλλαγές στην ακτοπλοΐα

Αυτά που καταγγέλλονται για το χρηματισμό του επικεφαλής του γραφείου του πρώην υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας Αρ. Παυλίδη, από τον εφοπλιστή Μανούση, προκειμένου να έχει η ναυτιλιακή εταιρεία «ΣΑΟΣ» προνομιακή μεταχείριση στο διαγωνισμό για τις άγονες γραμμές και γενικότερα αυτά που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για τους μηχανισμούς που λειτουργούν στην ακτοπλοΐα, είναι κρίκοι μιας αλυσίδας διαχρονικών σκανδάλων που έχουν βαθύτερες ρίζες.

Είναι εκδήλωση ενός κεντρικού προβλήματος που στη βάση του βρίσκονται: Ο ταξικός, αντιλαϊκός χαρακτήρας της καπιταλιστικής ανάπτυξης, η εφοπλιστική ιδιοκτησία, η σχέση αίματος της πολιτικής εξουσίας με τις ναυτιλιακές εταιρείες, η σχέση του εφοπλιστικού κεφαλαίου με το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (ΥΕΝ), την κυβέρνηση της ΝΔ, όλες τις μέχρι τώρα κυβερνήσεις, το αστικό κράτος.

Σε αυτό το πλαίσιο είναι ανάγκη να στραφεί ο προβληματισμός των λαϊκών δυνάμεων για να ερμηνευτεί το σκάνδαλο ή τα σκάνδαλα και ταυτόχρονα να εντοπιστούν οι αιτίες που γεννάνε και οξύνουν τα προβλήματα στο νευραλγικό χώρο των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.

Αυτό είναι απαραίτητο για την εξαγωγή ουσιαστικών συμπερασμάτων, που θα βοηθήσουν στον καθορισμό πολιτικής στάσης και συμπεριφοράς έξω από τα όρια της διαχείρισης αυτού του σάπιου συστήματος, στην κατεύθυνση αναζήτησης πραγματικών λύσεων, βαθύτερων αλλαγών. Αλλαγών που αντιστοιχούν στα συμφέροντα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Γιατί ο προβληματισμός που περιορίζεται - εγκλωβίζεται σε ένα σκάνδαλο και είναι αποσπασμένος από τις αιτίες που το δημιουργούν, αποσπασμένος από τη σχέση οικονομίας - πολιτικής, εκτονώνεται ή χειραγωγείται. Και αυτό συμφέρει τα κόμματα που είναι υπέρ του συστήματος και διαχειρίζονται τις υποθέσεις του, με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου και στην προκειμένη περίπτωση του εφοπλιστικού κεφαλαίου.

Συμφέρει τη ΝΔ, που τα φορτώνει «στη Δικαιοσύνη» και προσπαθεί να αναδειχτεί σε δύναμη «κάθαρσης», ενώ είναι φορέας της πολιτικής, που οδηγεί στον πλουτισμό των εφοπλιστών και στην επέκταση των δραστηριοτήτων τους με νόμιμους ή παράνομους τρόπους.

Συμφέρει το ΠΑΣΟΚ, που «ηθικολογεί», προσπαθώντας να στριμώξει τη ΝΔ για το χρηματισμό των στελεχών της, προσπαθώντας να αποκρύψει τις δικές του ευθύνες για παρόμοιες σκανδαλώδεις καταστάσεις, για τη φιλοεφοπλιστική πολιτική που εφάρμοσε ως κυβέρνηση και συνεχίζει να υποστηρίζει.

Συμφέρει τον ΣΥΝ, γιατί του δίνεται η δυνατότητα να αερολογεί, να κραδαίνει τη ρομφαία της κάθαρσης και να μοιράζει ευθύνες, αλλά επί της ουσίας να στηρίζει την πηγή του κακού. Την εφοπλιστική ιδιοκτησία, την ελεύθερη κίνηση του κεφαλαίου (Συνθήκη του Μάαστριχτ, γενικότερες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης) και την απελευθέρωση της ακτοπλοΐας, που βασίστηκε σε αυτή τη Συνθήκη. Η συζήτηση πρέπει να ανοίξει επί της ουσίας.

Ποια είναι η κατάσταση στην ακτοπλοΐα;

Οι εφοπλιστές έχουν στην ιδιοκτησία τους ένα μεγάλο αριθμό πλοίων και μέσα από την εκμετάλλευση των ναυτεργατών, των αναγκών των νησιωτικών πληθυσμών, γενικότερα των εργαζομένων και των επαγγελματιών συσσωρεύουν κεφάλαια, πλουτίζουν. Ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να καταλάβουν την καλύτερη, την πιο κερδοφόρα θέση στην αγορά.

Ο σκληρός ανταγωνισμός, το κυνήγι του κέρδους οδηγεί σε εξαγορές, συγχωνεύσεις, στη δημιουργία μεγάλων οικονομικών ομίλων, μονοπωλίων, που στις συνθήκες της απελευθέρωσης - κατάργηση του κρατικού προστατευτισμού (Cabotage), σύμφωνα με τον κανονισμό 3577/1992 της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τον οποίο συνδιαμόρφωσαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και στήριξε ο ΣΥΝ - καθορίζουν όπως θέλουν τα δρομολόγια, κυνηγούν γραμμές-«φιλέτα», αυξάνουν τα εισιτήρια, χτυπάνε τα δικαιώματα των ναυτεργατών, κ.ά.

Τι αποτελέσματα έχει φέρει η πολιτική της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης;

Πρώτο, μεγάλη αύξηση της τιμής των εισιτηρίων που έχει γίνει απαγορευτική για τις λαϊκές οικογένειες. Συγκεκριμένα, την περίοδο Ιούνη 2001 - Απρίλη 2008 σημειώθηκαν, για παράδειγμα, τα εξής ποσοστά αυξήσεων:

  • Πειραιάς - Ικαρία 376%
  • Πειραιάς - Πάρος 204%
  • Πειραιάς - Νάξος 300%
  • Πειραιάς - Σαντορίνη 136%
  • Πειραιάς - Μύκονος 336%
  • Πειραιάς - Σάμος 357%, κλπ.

Δεύτερο, εντατικοποίηση της δουλειάς των ναυτεργατών, χειροτέρευση των συνθηκών εργασίας και καθήλωση των μισθών σε σχέση με την υψηλή παραγωγικότητα της εργασίας και την εφοπλιστική κερδοφορία.

Τρίτο, υψηλά κέρδη, με αυξητική τάση. Συγκεκριμένα, τα καθαρά κέρδη για το 2007 ήταν:

  • ΑΝΕΚ, 24,19 εκατομμύρια ευρώ
  • ΑΤΤΙCΑ GROUP 50,72 εκατομμύρια ευρώ
  • HELLENIC SEAWAYS 17,37 εκατομμύρια ευρώ
  • BLUΕ STAR 44,31 εκατομμύρια ευρώ
  • MINOAN LINES 14,8 εκατομμύρια ευρώ

Τέταρτο, παρά την υψηλή κερδοφορία παραμένει σε κίνηση ένας μεγάλος αριθμός γερασμένων πλοίων που ταλαιπωρούν τα πληρώματα και τους επιβάτες και εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Συγκεκριμένα:

  • 103 πλοία είναι ηλικίας άνω των 20 χρόνων
  • 85 πλοία είναι άνω των 25 χρόνων
  • 54 πλοία είναι άνω των 31 χρόνων

Πέμπτο, τα περισσότερα γερασμένα πλοία δρομολογούνται στις λεγόμενες άγονες γραμμές, σε νησιά που ταλαιπωρούνται για πολλούς μήνες το χρόνο από την έλλειψη τακτικής σύνδεσης με την ηπειρωτική Ελλάδα (αλλά και ανάμεσά τους), ενώ πλουτίζουν οι εφοπλιστές με την αυξημένη τιμή των εισιτηρίων και τις κρατικές επιδοτήσεις!

Αυτό είναι μεγάλο σκάνδαλο, αφού, π.χ., την περίοδο 2000 - 2008 το ελληνικό κράτος, με χρήματα των εργαζομένων, κατέβαλε στους εφοπλιστές επιδοτήσεις ύψους 226.822.254 ευρώ (!) και το ΥΕΝ, με την αξιοποίηση διαφόρων «Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων», προσανατολίζεται να χαρατσώσει ακόμα περισσότερο τους εργαζόμενους για να χρυσώσει με νέες, υψηλότερες επιδοτήσεις τους εφοπλιστές.

Ποια γραμμή πάλης, ποια λύση ανταποκρίνεται στα λαϊκά συμφέροντα;

Από αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να βγουν συμπεράσματα και να κριθεί το περιεχόμενο της πολιτικής του κάθε κόμματος, που δεν καθορίζεται από φραστικές κριτικές παρατηρήσεις για τις συνέπειες της αντιλαϊκής πολιτικής, αλλά από τη στάση του στα βασικά ζητήματα (στις αιτίες), που είναι:

-- Η πολιτική εξουσία την οποία κρατούν στα χέρια τους οι δυνάμεις του κεφαλαίου.

-- Οι καπιταλιστικές (εκμεταλλευτικές) σχέσεις παραγωγής και η εφοπλιστική ιδιοκτησία.

-- Η ανάπτυξη που έχει κριτήριο το μέγιστο κέρδος.

Αυτή την πολιτική, αυτή την ανάπτυξη αντιμάχεται με συνέπεια μόνο το ΚΚΕ, το οποίο διαθέτει στρατηγική που συμπυκνώνει τις λαϊκές ανάγκες, από την οποία απορρέει γραμμή και πλαίσιο καθημερινής πάλης για κάθε πρόβλημα.

Το ΚΚΕ αναδεικνύει τον εξής βασικό στόχο: Παρά και κόντρα στις δυσκολίες που προκαλούν οι αρνητικοί συσχετισμοί δύναμης, απαιτείται συντονισμένος αγώνας της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, με ειδική προσπάθεια των ναυτεργατών, των εργαζομένων των νησιών, με κριτήρια:

  • Σύγχρονες, ασφαλείς, φτηνές ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.
  • Τακτική σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα και δια-νησιωτική σύνδεση σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.
  • Πλήρη - σταθερή εργασία, ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις, μείωση του εργάσιμου χρόνου για τους ναυτεργάτες.
  • Μέτρα προστασίας της ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.

Η κατεύθυνση αυτού του αγώνα είναι κρίσιμο θέμα, γιατί η κατάσταση θα χειροτερεύει, λόγω της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, λόγω της δημιουργίας ισχυρών ναυτιλιακών - οικονομικών ομίλων και με δεδομένο ότι θα ανταγωνίζονται για τις πιο κερδοφόρες γραμμές (και θα λειτουργούν ως καρτέλ με συνεννόηση για τον καθορισμό των εισιτηρίων).

Η κατεύθυνση αυτού του αγώνα είναι κρίσιμο θέμα, γιατί η ζωή έχει επιβεβαιώσει ότι όσο η εξουσία είναι στα χέρια του κεφαλαίου, τα πλοία παραμένουν στην ιδιοκτησία των εφοπλιστών και η οργάνωση της ναυτιλίας, της ακτοπλοΐας γίνεται με κριτήριο τα κέρδη τους, θα αναπαράγονται τα προβλήματα σε βάρος των ναυτεργατών και γενικότερα των λαϊκών δυνάμεων.

Αυτή είναι η ουσία, η οποία δεν μπορεί να αλλάξει με διαχειριστικές, χρεοκοπημένες λύσεις που αναβιώνουν τις θεωρίες του «λαϊκού καπιταλισμού», εισάγουν τη λογική της σύμπραξης του ιδιωτικού με το δημόσιο τομέα με πρωτοβουλία δημοτικών αρχών που ελέγχονται από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝ, ρίχνοντας τους νησιώτες σε νέες περιπέτειες.

Αυτές ή παρόμοιες «λύσεις» έχουν δοκιμαστεί στην πορεία του χρόνου και ιδιαίτερα στη δεκαετία του '80, διαιωνίζοντας την ίδια οδυνηρή κατάσταση. Αλλωστε, στην πράξη φάνηκε ότι πίσω από τις λεγόμενες εταιρείες «λαϊκής βάσης» που επέζησαν και αναπτύχθηκαν κρύβονται τα συμφέροντα συγκεκριμένων μονοπωλιακών ομίλων, που βγάζουν μεγάλα κέρδη και ευθύνονται για τη σημερινή κατάσταση.

Συνεπώς, το θέμα των ριζικών αλλαγών εκφράζει αναγκαιότητα.

Γιατί οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες μπορούν να αναπτυχθούν προς όφελος του λαού και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του, στα πλαίσια της εξουσίας που θα εκφράζει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, με εργαλείο τη λαϊκή οικονομία, που θα στηρίζεται στα κοινωνικοποιημένα βασικά μέσα παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των πλοίων, των λιμανιών και των λοιπών εγκαταστάσεων.

Με εργατικό - κοινωνικό έλεγχο και ναυτεργάτες με σύγχρονα δικαιώματα, απαλλαγμένους από το βραχνά της εφοπλιστικής εκμετάλλευσης.

Επιτυγχάνοντας σχεδιασμένα την τακτική, επαρκή εξυπηρέτηση των νησιών, την εξασφάλιση σύγχρονων πλοίων, που θα ταξιδεύουν με ασφάλεια και θα παρέχουν υπηρεσίες με φτηνό εισιτήριο.

Αυτή η λύση δεν αφορά το απώτερο μέλλον. Είναι λύση που έχουν θέσει επιτακτικά οι ίδιες οι εξελίξεις και είναι μπούσουλας στην πάλη των λαϊκών δυνάμεων.


Του Γιώργου ΜΑΡΙΝΟΥ
Μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ