Για τις συνέπειες από την ΟΝΕ στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια μίλησε η Μαρία Νεγρεπόντη - Δελιβάνη,καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και πρ. Πρύτανης. Συγκεκριμένα σημείωσε:

"Με τη σημερινή μου ομιλία θα ήθελα να διαλύσω μερικές εσφαλμένες απόψεις που έντονα καλλιεργούνται γύρω από την ΟΝΕ, να υπογραμμίσω ορισμένες κραυγαλέες αντιθέσεις που ενσωματώνονται στη λειτουργία της και να προχωρήσω στις αναμενόμενες επιπτώσεις που προβλέπεται να έχει η ένταξη σ' αυτήν της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Ετσι στο Μέρος Ι θα ασχοληθώ με το ευρύτερο πλαίσιο της ΟΝΕ και τις μέχρι σήμερα, γνωστές σε όλους μας, επιπτώσεις της πορείας προς αυτήν, ενώ στο Μέρος ΙΙ θα απομονώσω τους ιδιαίτερους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει η είσοδος σ' αυτήν οικονομιών με διαρθρωτικά προβλήματα και με μικρότερο επίπεδο ανάπτυξης του μέσου όρου των μελών της".

"Η ΟΝΕ, που λειτουργεί μέσα σε ό,τι αποκαλείται "παγκοσμιοποιημένη " οικονομία, αποτελεί μια περιφερειακή ομαδοποίηση των ευρωπαϊκών χωρών, που επιδιώκουν να εξασφαλίσουν πρόσθετα πλεονεκτήματα για τα μέλη τους, λειτουργώντας έτσι και ως "κλειστό κάστρο" στα πλαίσια του διεθνούς εμπορίου. Ωστόσο η μακροοικονομική πολιτική της ΕΕ και της ΟΝΕ συντάσσεται σε μεγάλο βαθμό με τις κατευθυντήριες γραμμές που άμεσα ή και έμμεσα σχεδιάζονται από τις ΗΠΑ. Ετσι, η ΕΕ εφαρμόζει μακροχρόνιες σταθεροποιητικές πολιτικές που καταλήγουν σε χαμηλή ανάπτυξη, απορυθμίζει με γοργούς ρυθμούς τις εργασιακές σχέσεις, κατεδαφίζει το κοινωνικό κράτος και λειτουργεί ως Λέσχη, στην οποία τα φτωχά μέλη της γίνονται ολοένα και φτωχότερα και τα πλούσια πλουσιότερα.

Θα πρέπει βέβαια να τονιστεί ότι οι ΗΠΑ εφαρμόζουν εντελώς διαφορετική μακροοικονομική πολιτική, της οποίας το μείγμα τούς εξασφαλίζει ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης σε βάρος της ΕΕ. Το μυστικό της ταχύρυθμης αμερικανικής ανάπτυξης βρίσκεται στην υψηλή της κατανάλωση, που ήδη έχει καταστήσει αρνητική την αποταμίευσή της, καθώς και στο συνεχώς ανερχόμενο έλλειμμα του εξωτερικού της ισοζυγίου, που τελικά ισοσκελίζεται χάρη σε δανεισμό από τον υπόλοιπο κόσμο. Ωστόσο αυτό το σχήμα της αμερικανικής ευμάρειας μπορεί να διατηρηθεί μόνο αν το δολάριο εξακολουθήσει να παίζει το ρόλο του κατ' εξοχήν διεθνούς αποταμιευτικού νομίσματος. Γι' αυτό και είναι αφελές να πιστεύεται ότι οι ΗΠΑ θα επιτρέψουν εύκολα στο ΕΥΡΩ να υποκαταστήσει το δολάριο. Ηδη, η ευρωευφορία των πρώτων εβδομάδων, μετά τη γένεση του κοινού νομίσματος, έδωσε τη θέση της σε μια γενική αμηχανία της ευρωζώνης, καθώς το ΕΥΡΩ συνεχώς χάνει την αξία του έναντι του δολαρίου και εμφανίζεται ασταθές.

Συχνά, και για να δικαιολογηθούν τα δεινά που υπέστησαν οι λαοί της Ευρώπης, κατά την πορεία τους προς το πρωτόγνωρο αυτό πείραμα του κοινού νομίσματος ή και για τις 11 χώρες που έχουν, ήδη, ενταχθεί σ' αυτό, επιστρατεύονται εξηγήσεις, παντελώς αστήρικτες, προκειμένου να πείσουν για τη δήθεν ύπαρξη "μονόδρομου". Μια από τις εξηγήσεις αυτές, που έχει και γενικότερη εμβέλεια, υποστηρίζει πως ό,τι συμβαίνει είναι αναπότρεπτο, εξαιτίας της "παγκοσμιοποίησης", που δήθεν μας επιβάλλεται άνωθεν και δήθεν μας υποχρεώνει να ακολουθούμε τη συγκεκριμένη αυτή οικονομική πολιτική. Αλλά στην οικονομία και την κοινωνία είναι παράλογο να υποστηρίζεται η ύπαρξη μονόδρομων, μια και πάντοτε υπάρχουν άπειρες δυνατότητες επιλογών. Και, συνεπώς, τα όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη, σε επίπεδο ανερχόμενης ανεργίας, αυξανόμενης εισοδηματικής ανισοκατανομής, κοινωνικών αποκλεισμών, κατάργησης των παραδοσιακών εργατικών σχέσεων και κατεδάφισης του κράτους πρόνοιας αποτελούν το προϊόν ψυχρών, και απόλυτα ενσυνείδητων, επιλογών.

Ενδεικτικά αναφέρω μερικές από τις επιλογές αυτές, όπως αυτές περίτρανα αποδεικνύονται μέσα από την οικονομική πολιτική που ακολουθείται στην ΕΕ και, βέβαια, σε ακόμη εντονότερο βαθμό, στην Ελλάδα και που οδήγησαν στο οξύμωρο σχήμα να πηγαίνουν καλά οι δείκτες, αλλά να δυστυχούν οι πολίτες:

α) Σφικτή αντιπληθωριστική πολιτική, που περιορίζει τους ρυθμούς ανάπτυξης, μειώνει τη διαπραγματευτική ικανότητα των εργαζομένων, ελαχιστοποιεί τους μισθούς, ως μερίδιο μέσα στο ΑΕΠ, και συσσωρεύει άνεργους, άστεγους και περιθωριοποιημένους. Δηλαδή, με άλλα λόγια, η επιλογή μεγαλύτερης σταθερότητας σε βάρος της ταχύτερης ανάπτυξης ευνοεί το κεφάλαιο και καταδικάζει την εργασία.

β) Υψηλή ανεργία, έτσι που να επιτευχθεί σχεδόν μηδενικός πληθωρισμός. Αυτή η επιλογή χρησιμοποιεί την ανερχόμενη ανεργία, πρώτον ως όχημα ευρείας αναδιανομής του εισοδήματος υπέρ του κεφαλαίου και σε βάρος της εργασίας και δεύτερον, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη ευελιξία της εργασίας, την καθιέρωση της μερικής απασχόλησης, την "απασχολημότητα" και την κατάρρευση του κοινωνικού μισθού, ως μέσου περιορισμού της διαπραγματευτικής ικανότητας της εργασίας.

γ) Συμπίεση, ολοένα μεγαλύτερη, της αμοιβής της εργασίας, όχι μόνο με τη βοήθεια της ανοχής της ανερχόμενης ανεργίας, αλλά ακόμη και μέσω ενός φορολογικού συστήματος που προβλέπει σημαντικές αλλαγές για τις επιχειρήσεις με ανάλογη υπερεπιβάρυνση των μισθωτών, με την εισαγωγή μεγαλύτερης ευελιξίας στην αγορά εργασίας, που καθιστά τους εργαζόμενους εντελώς απροστάτευτους απέναντι στην εργοδοσία, με την προϊούσα διάλυση του κράτους πρόνοιας, με την εξασφάλιση του δικαιώματος ομαδικών απολύσεων και, ακόμη, με την πτώση των επιτοκίων που αποστερεί από τους μικροαποταμιευτές ένα επιπλέον εισόδημα, προκειμένου να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο, όχι βέβαια οι παραγωγικές επενδύσεις, αλλά το καζίνο των χρηματιστηρίων. Η εργασία, λοιπόν, στα πλαίσια της ΟΝΕ καλείται να λειτουργήσει με νόμους της ζούγκλας, όπου ο ισχυρότερος επικρατεί και εξοντώνει τους ασθενέστερους. Αλλά και, ταυτόχρονα, μέσα στην ΟΝΕ έχει καταργηθεί κάθε έννοια οικονομικής δημοκρατίας, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις των δύο βασικών συντελεστών παραγωγής, δηλαδή του κεφαλαίου και της εργασίας.

Οι παραπάνω επιλογές και οι συνέπειές τους, εξάλλου, επενδύονται με διάφορα θεωρητικά σχήματα που, δήθεν, ακολουθούνται προκειμένου να εξασφαλιστεί κάποια σοβαροφάνεια. Ετσι, έχει ευρέως επικρατήσει η άποψη ότι ακολουθείται η κλασική νεοφιλελεύθερη θεώρηση και ότι έχει επιτευχθεί το χρόνιο όραμα της "παγκοσμιοποίησης" των οικονομιών. Ωστόσο, η επίκληση και των δύο αυτών θεωρητικών σχημάτων είναι παραπειστική, γιατί δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα.

Θα πρέπει να γίνει συνειδητό πως το ισχύον διεθνές σύστημα δεν υποστηρίζεται από την κλασική - νεοκλασική θεωρία, αλλά ούτε έχει την οποιαδήποτε συνάφεια με τη φιλοσοφία της παγκοσμιοποίησης. Πρόκειται για την προώθηση ενός χαώδους, καθαρά κερδοσκοπικού, κοινωνικά ανάλγητου και ληστρικού διεθνούς νομισματικού συστήματος, του οποίου η εφαρμογή καταργεί το σύνολο των βασικών αρχών, όπως αυτές διατυπώνονται από όλες τις γνωστές οικονομικές θεωρίες. Με ψευδεπίγραφες αναφορές σε δήθεν μονόδρομους και με την κατά περίπτωση επιλεκτική χρησιμοποίηση θεωρητικών εννοιών, που όμως είναι άσχετες με την εφαρμογή τους, επιχειρείται (και μέχρι στιγμής επιτυγχάνεται) μια πρωτοφανής προλεταριοποίηση και σχετική εξαθλίωση των, περισσότερο από τα 2/3, κατοίκων του πλανήτη μας".

"Ειδικότερα για την περίπτωση της Ελλάδας, θα ήθελα να τονίσω ότι η πορεία προς την ΟΝΕ υπήρξε πολύ πιο επώδυνη από όσο για το μέσο όρο των "11", αλλά και για κάθε ένα από τα μέλη της, για τους ακόλουθους ειδικότερους λόγους:

1) Γιατί υπέστη, αλλά και εξακολουθεί να υφίσταται την υπερτιμημένη δραχμή που εκφράζει μια από τις πολυάριθμες και επαχθείς θυσίες της προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας στα σταθερά νομισματικά κριτήρια του Μάαστριχτ. Υπερτιμημένη εξωτερική αξία του εθνικού νομίσματος, και μάλιστα για τόσο μακρύ χρονικό διάστημα, είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε μια αναπτυσσόμενη, όπως είναι η ελληνική, οικονομία.

2) Γιατί η πτώση του πληθωρισμού, επιτεύχθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου χάρη στην πολύ δραστική συρρίκνωση των πραγματικών μισθών των εργαζομένων. H συρρίκνωση αυτή, που ήδη απεικονίζεται με την απώλεια πολλών ποσοστιαίων μονάδων της εργασίας στο εθνικό εισόδημα, σταδιακά μετά το 1973, και που είναι κατά πολύ ανώτερη της αντίστοιχης στις λοιπές ευρωπαϊκές οικονομίες, απειλεί με την εμφάνιση σφοδρών κρίσεων υπερπαραγωγής.

Ασχολήθηκα περισσότερο με τις συνέπειες της πορείας προς την ΟΝΕ και όχι ακόμη με αυτές μετά την υλοποίησή της. Δεν πρόκειται, ωστόσο, για παράλειψή μου, μια και η Συνθήκη του Αμστερνταμ, που συζητιέται τώρα στην Ελληνική Βουλή, εξασφαλίζει στο διηνεκές αυτές τις συνέπειες, κάτω από την επιγραφή της συνθήκης σταθερότητας. Δηλαδή, η λιτότητα, η ανεργία, οι κοινωνικοί αποκλεισμοί, οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, η συρρίκνωση των μισθών, το καθεστώς εύνοιας του κεφαλαίου σε βάρος της εργασίας θα συνεχιστούν μέσα στην ΟΝΕ, χωρίς να υπάρχει ημερομηνία λήξης τους.

Ας δούμε για ποιους λόγους η ΟΝΕ είναι υπέρ της διεύρυνσης, επιβάλλοντας την αυστηρή εφαρμογή σταθεροποιητικών προγραμμάτων στις λιγότερο αναπτυγμένες οικονομίες, όπως η Ελλάδα και στις βαλκανικές χώρες, που προετοιμάζονται να ενταχθούν, και γιατί είναι πολύ πιθανό ότι το σύστημα θα λειτουργήσει σε βάρος αυτών των τελευταίων. Πρόκειται, τηρουμένων των αναλογιών, για μια μορφή αποικιοκρατικών καταστάσεων του παρελθόντος, παράλληλης με το σύστημα που γενικά επικρατεί στους όρους παροχής βοήθειας ή και δανείων στις υποανάπτυκτες χώρες. Πίσω από αυτά κρύβεται μόνιμα η ανάγκη των ώριμων καπιταλιστικών οικονομιών για την επέκτασή τους σε νεοανοιγόμενες αγορές. Ειδικά στην περίπτωση της ΕΕ αυτή έχει συνεχώς αυξανόμενο πλεόνασμα στο εμπορικό της ισοζύγιο, το 70% του εμπορίου της είναι ενδοκοινοτικό και οι εταίροι που κυρίως ευνοούνται είναι οι ανεπτυγμένες χώρες του Βορρά με κυριότερο εκπρόσωπο τη Γερμανία, της οποίας οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν το 40% του ΑΕΠ της. Ωστόσο, το συνολικό πλεονασματικό εξωτερικό ισοζύγιο της ΕΕ δεν εμποδίζει την Ελλάδα να αυξάνει διαχρονικά το έλλειμμά της στις δοσοληψίες της με την ΕΕ και να επιδεινώνει συνεχώς τους όρους του εμπορίου της...

Ως γενικό συμπέρασμα μπορεί να προωθηθεί η πεποίθηση πως οι ευρωπαϊκοί λαοί δε θα αφήσουν ένα μεσαιωνικής έμπνευσης σχήμα, όπως είναι η λειτουργία της ΟΝΕ, που περιθωριοποιεί και εξαθλιώνει ένα ολοένα ανερχόμενο τμήμα του πληθυσμού τους, να τους οδηγήσει στον 21ο αιώνα. Το σχήμα αυτό ή θα το μεταβάλλουν ριζικά ή θα το εξαφανίσουν".

Στη Νέα Τάξη Πραγμάτων, όπως αυτή εμφανίζεται στην περιοχή μας και για την αναγκαιότητα του Αντιμονοπωλιακού Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου στα Βαλκάνια μίλησε ο Γ. Στιλιγκιρίδης,μέλος του ΔΣ του ΚΜΕ. Ο ομιλητής τόνισε τα παρακάτω:

"Για την καλύτερη κατανόηση της κατάστασης στα Βαλκάνια είναι απαραίτητη η αναδρομή στο παρελθόν, ώστε να επισημάνουμε τις βασικές στρατηγικές και πολιτικές που επιδιώχτηκαν και υλοποιήθηκαν και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο χώρο των Βαλκανίων.

Στην αναδρομή αυτή θα διαπιστώσουμε μεγάλη ομοιότητα της σημερινής κατάστασης, στρατηγικών και γεγονότων, με την κατάσταση στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, 150 χρόνια και πλέον. Με τις ίδιες σχεδόν δυνάμεις να εμπλέκονται, αλλά σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο και δυναμική.

Παρά την ύπαρξη και το δυναμισμό των τριών ιμπεριαλιστικών κέντρων, (ΗΠΑ, ΕΕ, και Ιαπωνίας), οι ΗΠΑ αυτή την περίοδο έχουν αναδειχτεί σε μοναδική οικονομική, πολιτική και στρατιωτική υπερδύναμη του πλανήτη. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις (η ΕΕ), φαντάζουν περισσότερο σαν προέκταση των ΗΠΑ παρά σαν αυτόνομη δύναμη. Βέβαια, υπάρχουν διαφοροποιήσεις που στη διεθνή πολιτική εκδηλώνονται κυρίως ως πλήρη ταύτιση της Μ. Βρετανίας με τις ΗΠΑ, συμμαχία της Γερμανίας με τις ΗΠΑ στα γεγονότα της Γιουγκοσλαβίας και μια αυτενεργούσα, αλλά απομονωμένη Γαλλία στην Αφρική, τη Μ. Ανατολή και στη ΝΑ Ευρώπη.

Η περιοχή της Κασπίας και της Κεντρικής Ασίας αποτελεί περιοχή στρατηγικής σημασίας για τις πολυεθνικές εταιρίες πετρελαιοειδών και τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του κόσμου.

Με την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων και τη διάλυση της ΣΕ, στην περιοχή δημιουργήΘηκαν οι τρεις χώρες του Καυκάσου (Γεωργία, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν) και οι πέντε της Κεντρικής Ασίας (Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Τατζικιστάν και Κιργιζία). Τα εδάφη τους κρύβουν πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ουράνιο, χρυσό και πολλά άλλα ορυκτά.

Ο πλούτος αυτός αποκτά αντίκρισμα και για τις χώρες που τον έχουν και για τη διεθνή κοινότητα στο βαθμό που μπορεί να μεταφερθεί στις διεθνείς αγορές. Ετσι υπεισέρχεται ένας ακόμα καθοριστικός για το μέλλον παράγοντας: η πορεία που θα ακολουθήσουν οι νέοι αγωγοί του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, όταν αυτοί κατασκευαστούν. Οι υφιστάμενοι αγωγοί περνούν όλοι από τη Ρωσία, που έτσι ελέγχει την περιοχή.

Σήμερα για το διεθνές κεφάλαιο και τις κυρίαρχες τάξεις της περιοχής οι ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων και η ανάπτυξη καπιταλιστικών κοινωνικών και οικονομικών θεσμών "αποκατέστησαν" στην περιοχή Ενιαίο Οικονομικό Χώρο. Το γεγονός αυτό, παρά τις σημαντικές διαφορές ως προς την οικονομική κατάσταση και τις καθεστωτικές μεταβολές από χώρα σε χώρα, αυξάνει παράλληλα με τη στρατηγική και την οικονομική σημασία του χώρου. Ετσι η ΝΑ Ευρώπη, από τον Εύξεινο Πόντο, το Αιγαίο έως την Αδριατική συνιστά σημαντικό στρατηγικό και οικονομικό κόμβο.

Η πολιτική της ΕΕ για τα Βαλκάνια στοχεύει στην ενσωμάτωση της περιοχής και υλοποιείται με ανάπτυξη συνεργασιών, με κάθε χώρα σε διαφορετική βάση, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα που αυτή αντιμετωπίζει"".

"Η θέση της Ελλάδας στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων απαιτεί βαθύτερη μελέτη της θέσης της στο σύστημα του ιμπεριαλισμού, ιδιαίτερα τώρα που η ΕΕ ενδιαφέρεται για την επέκταση της δράσης της στην περιοχή της Μεσογείου και τη Βόρεια Αφρική. Η ίδια περιοχή αποτελεί αντικείμενο ζωηρού ενδιαφέροντος των ΗΠΑ.

Καθώς οξύνεται ο ανταγωνισμός στη διανομή της λείας, των αγορών, οι ΗΠΑ αναβαθμίζουν συνεχώς το ρόλο τους στην Ελλάδα με τη βοήθεια και της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, που έχει κάνει επιλογή να παίξει ρόλο στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια μέσω αμερικανικής οικονομικής και στρατιωτικής συμμαχίας. Ετσι, η χώρα μας γίνεται γέφυρα της αμερικανικής και στρατιωτικής διείσδυσης στην περιοχή, με σοβαρές συνέπειες για την οικονομία της και τη διεθνή της θέση. Οι επενδύσεις ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των ξένων επενδύσεων σε όλες τις βαλκανικές χώρες. Οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται κυρίως στο χώρο των τραπεζών, των μετάλλων και ορυκτών, των τροφίμων, των τηλεπικοινωνιών. Η χώρα που παρουσιάζει την πρώτη θέση από άποψη αριθμού ελληνικών επιχειρήσεων και επενδύσεων κεφαλαίων είναι η Βουλγαρία, με άνω των 1.000 επιχειρήσεων και επενδύσεις άνω των 120 εκ. δολ. και ακολουθεί η Ρουμανία και η Αλβανία.

Για την άρχουσα τάξη και τις κυβερνήσεις της η Βαλκανική αποτελεί Οικονομικό Χώρο, ο οποίος, αν και εύθραυστος, έχει ιδιαίτερες αναπτυξιακές δυνατότητες. Δυνατότητες που έχουν σπεύσει να ξιοποιήσουν οι Ελληνες επιχειρηματίες με προπομπούς τους επιχειρηματίες της Βόρειας Ελλάδας.

Η κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας κι αυτή τη σπουδαιότητα του βορειοελλαδικού χώρου σαν πύλη υποδοχής, αλλά και επιχειρηματικό ορμητήριο προς τα Βαλκάνια και την Κεντρ. - Ανατ. Ευρώπη προωθεί σειρά έργων, που τα περισσότερα βρίσκονται σε φάση υλοποίησης. Τα έργα αυτά βέβαια γίνονται στα πλαίσια αποφάσεων οργάνων και με τη (συν)χρηματοδότηση της ΕΕ. Η πολιτική της κυβέρνησης στρέφεται κυρίως σε έργα υποδομής που διευκολύνουν την πρόσβαση στις βαλκανικές χώρες. Δεν πρόκειται για έργα παραγωγικής αναβάθμισης της περιοχής της Βόρειας Ελλάδας.

Η καπιταλιστική διεθνοποίηση διαιρεί, διχάζει, μπαίνει φρένο στην ισότιμη διεθνή συνεργασία, στην επικοινωνία και φιλία των λαών.

Εχοντας να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση, οι λαοί των Βαλκανικών χωρών πρέπει να εντείνουν τη δραστηριότητα ενάντια στις επιλογές του διεθνούς και τοπικού κεφαλαίου, να δυναμώσουν τους δεσμούς φιλίας και να αναπτύξουν συντονισμό στην πάλη τους για την αποτροπή και την ανατροπή των σχεδίων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Σύμφωνα με τα προηγούμενα, η αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός βαλκανικού αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού μετώπου είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον των λαών των βαλκανικών χωρών. Από το επίπεδο ανάπτυξης αυτού του κοινού μετώπου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το πώς θα υπερασπίσουν σήμερα το βιοτικό επίπεδο, τα κοινωνικά και πολιτικά τους δικαιώματα, πώς θα τα διευρύνουν αύριο και πώς θα τα αξιοποιήσουν στα πλαίσια ευρύτερων κοινωνικών αλλαγών σοσιαλιστικής προοπτικής".

Για τη σημασία της πάλης της εργατικής τάξης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, έκανε λόγο στην ομιλία του ο Βασίλης Ρέββας.Πιο συγκεκριμένα, τόνισε:

"Ο μαρξισμός αποκάλυψε στην Εργατική Τάξη (ΕΤ) την κοινωνική δύναμη, που απορρέει από τη θέση της στην παραγωγική διαδικασία, η οποία στην ιστορική της πορεία είναι ικανή να οδηγήσει στην εξόντωση του καπιταλισμού, με επαναστατικό τρόπο και στην κατάργηση όλων των μορφών εκμετάλλευσης του ανθρώπου από τον άνθρωπο.

Γι' αυτό το λόγο, το κεφάλαιο και οι πολιτικοί και κυβερνήσεις που το υπηρετούν, συντηρούν και οξύνουν την ιδεολογική τους επίθεση κατά της εργατικής τάξης και των άλλων κοινωνικών στρωμάτων. Πρώτος τους στόχος είναι να συκοφαντήσουν τα οράματά της και να την αποπροσανατολίσουν από την ιστορική της αποστολή, ώστε να διατηρούν με τον τρόπο αυτό τη δική τους κυριαρχία.

Ετσι, η ΕΤ, στη χώρα μας, τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα και το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα δέχονται μια θυελλώδη σε όλα τα επίπεδα επίθεση. Ανάλογη επίθεση και σύμφωνα με τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν δέχεται η ΕΤ σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

Οι κυβερνήσεις της χώρας, υποταγμένες στις απαιτήσεις του κεφαλαίου, που προωθούνται μέσα από τις θέσεις του ΣΕΒ, επεξεργάζονται και ψηφίζουν νόμους:

α) Που αντιμετωπίζουν δήθεν το πρόβλημα της ανεργίας και των αλλοδαπών εργαζομένων στη χώρα, ενώ στην ουσία, με την επιδότηση της εργασίας, μεταφέρει πόρους στις τσέπες των εργοδοτών, τους απαλλάσσει από το κόστος της ασφάλισης των εργαζομένων, τους παρέχει, δηλαδή, δωρεάν εργατική δύναμη. β) Που, στο όνομα της σύγκλισης των οικονομιών, απορυθμίζουν τις εργασιακές σχέσεις, καταργούν την 8ωρη πλήρη απασχόληση, καταργούν τις κλαδικές ΣΣ Εργασίες, με άλλα λόγια, νομιμοποιούν το δουλεμπόριο.

Στην ουσία, οι κυβερνήσεις, με τους νόμους που ψηφίζουν, προωθούν ένα σύνολο μέτρων και "αναδιαρθρώσεων", που επεξεργάστηκε το πολυεθνικό κεφάλαιο με σχέδιο και προοπτική την πλήρη υποταγή των σημερινών και των αυριανών εργαζομένων.

Ομως, τελικός στόχος της επίθεσης, την οποία οραματίζεται και προωθεί το ντόπιο και το πολυεθνικό κεφάλαιο, είναι να εξασφαλίζει για το σήμερα και κυρίως για το μέλλον μια Εργατική Τάξη, που, μέσα από μια τέτοια λογική, θα συμμετέχει συνειδητά στη διαδικασία εκμετάλλευσής της.

Στην επίθεσή του αυτή, το κεφάλαιο αναζητούσε και εξακολουθεί να αναζητά συμμάχους και υποστηρικτές και μέσα στην ίδια την Εργατική Τάξη. Αυτούς, όταν τους εξασφαλίζει, τους αναδεικνύει σε ηγετικές θέσεις του οργανωμένου της τμήματος, ώστε να τους χρησιμοποιεί για να πετύχει τον τελικό του στόχο. Ούτως ή άλλως, η καπιταλιστική εκμετάλλευση που προκύπτει από την ιδιοποίηση της υπεραξίας, που παράγεται από την ΕΤ, από τους ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής, δίνει στον ανταγωνισμό ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο ένα μόνιμο και αναπόφευκτο χαρακτήρα.

Ετσι, η ΕΤ στη χώρα μας από τότε που ιστορικά καταγράφεται η δημιουργία της μέσα από τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, απορρίπτει και αντιστέκεται στην εκμετάλλευσή της, προβάλλοντας συγχρόνως τη δική της άποψη για τη σύγχρονη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, που φυσικά ξεπερνούν τα όρια της ατομικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής.

Αυτή της η καθημερινή πάλη, ενώ, από τη μία πλευρά, προστάτευε και διεύρυνε κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, από την άλλη, συσσώρευσε εμπειρία για την καλύτερη οργάνωσή της, για την τακτική στις διεκδικήσεις της, επηρέαζε και επηρεαζόταν από τα αποτελέσματα της πάλης της ΕΤ των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Βέβαια, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μέχρι το 1990 την πάλη της ΕΤ των χωρών της Ευρώπης επηρέαζε θετικά η ύπαρξη των πρώην σοσιαλιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, που αποτελούσε ένα σημαντικό αντίπαλο του διεθνούς πολυεθνικού κεφαλαίου και συγχρόνως ένα απτό παράδειγμα της αναγνώρισης της πάλης των εργαζομένων.

Μπροστά σ' αυτήν την επίθεση, η ΕΤ της χώρας, με ευθύνη των ηγεσιών των τριτοβάθμιων οργανώσεων ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, υποχωρεί.

Πιστεύω όπως όλοι συμφωνούμε πως θα ήταν διαφορετική η κατάσταση σήμερα, εάν ήταν διαφορετική η στάση των ηγεσιών της ΕΤ της χώρας.

Εάν οργανωμένα και αποφασιστικά και κυρίως όχι αποσπασματικά η ΕΤ είχε απαντήσει με τη δική της άποψη και πρόταση στην ιδεολογική επίθεση των ταξικών της αντιπάλων, σίγουρα θα είχε σε μεγάλο βαθμό αποσοβήσει τον κίνδυνο ύπαρξης συγχύσεων και αδράνειας στο εσωτερικό της.

Θα ήταν διαφορετική η κατάσταση, αν σήμερα η ΕΤ με τις ηγεσίες του οργανωμένου τμήματός της προωθούσε τη συνεργασία με τους συμμάχους της, μικρομεσαίους εμπόρους, βιοτέχνες και αγρότες, δημιουργώντας έτσι ένα ευρύ μέτωπο, το οποίο θα ήταν ικανό να αντισταθεί και να ανατρέψει την πολιτική της κυβέρνησης".

Στο πετυχημένο και διαφωτιστικότατο διήμερο που οργάνωσε η Ευρωομάδα του ΚΚΕ και η ΚΟ Θεσσαλονίκης με θέμα "Η Θέση της Ελλάδας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Καπιταλιστικής Ολοκλήρωσης και στα Βαλκάνια", στις 18 και 19 του Φλεβάρη, υπενθυμίζουμε ότι έγιναν εισηγήσεις την πρώτη μέρα από τους: Ι. Θεωνά,ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, Ηλία Θερμό,καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Βασίλη Ρέββα,μέλος της διοίκησης του ΕΚΘ. Τη δεύτερη μέρα εισηγητές ήταν οι: Γ. Τσιλιγκιρίδης,μέλος του ΔΣ Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών, Μαρία Νεγρεπόντη - Δελιβάνη,καθηγήτρια Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Γ. Χουρμουζιάδης,καθηγητής του ΑΠΘ. Δημοσιεύουμε σήμερα εκτενή αποσπάσματα τριών από τις εισηγήσεις του διήμερου και την Κυριακή 28 του Φλεβάρη θα συνεχίσουμε με τη δημοσίευση των υπόλοιπων εισηγήσεων.