Copyright 2017 The Associated

Ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου (αριστερά) με τον ηγέτη του ψευδοκράτους Μ. Ακιντζί

Νέες δηλώσεις που επιβεβαιώνουν τη ρευστότητα γύρω από την πορεία των συνομιλιών για το Κυπριακό έγιναν και χτες, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και θέματα στα οποία παραμένουν σοβαρές διαφωνίες. Για παράδειγμα, η επιμονή ψευδοκράτους και Τουρκίας να ζητούν «διόρθωση» της πρόσφατης επίμαχης απόφασης της Κυπριακής Βουλής (με την οποία περιλαμβάνεται στις επετείους που θα τιμώνται στα σχολεία η ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος του 1950 για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα) συνοδεύει όλο και πιο έντονη έκφραση διαμαρτυρίας για μη «ισότιμη» εκπροσώπηση των Τουρκοκυπρίων στην επανενωμένη Κύπρο, όπως και για μη «ισότιμη» αντιμετώπιση των Τούρκων που θα φτάνουν στο Νησί (βλέπε π.χ. επιμονή να γίνει δεκτή η εκ περιτροπής προεδρία όπως και η κατοχύρωση των «τεσσάρων ελευθεριών» της ΕΕ για τους πολίτες της Τουρκίας).

Χτες, στα Κατεχόμενα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είχε σειρά επαφών για την πορεία των διαπραγματεύσεων και μετά από συνάντησή του με τον ηγέτη του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί, υποστήριξε πως με την απόφαση της Βουλής για το «ενωτικό δημοψήφισμα, η ελληνοκυπριακή πλευρά απέδειξε τις αληθινές της προθέσεις» και πως, «η στάση τους, με τη στήριξη της Ελλάδας, δείχνει ότι δεν είναι έτοιμοι για λύση. Η ασφάλεια, η ισότητα και η ελευθερία, τα οποία υπερτονίζει ο κ. Ακιντζί είναι πολύ σημαντικά για μας». Από τη δική του πλευρά, ο Ακιντζί χαρακτήρισε τους Ελληνοκύπριους «ανειλικρινείς» και επανέλαβε ότι «πρέπει να διορθώσουν το λάθος που έκαναν».

Στο μεταξύ, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, εξέφρασε την ευχή «ο κ. Ακιντζί να έχει την ανάλογη τόλμη επιτέλους να εγκαλέσει τα κόμματα που υποστηρίζουν είτε την απόσχιση είτε το ψευδοκράτος και γενικότερα τις απαράδεκτες θέσεις που προβάλλουν, να μπορέσει επιτέλους να δημιουργήσει ένα κλίμα που να εμπνέει εμπιστοσύνη και στην ελληνοκυπριακή πλευρά». Ισχυρίστηκε πως «η υπομονή έχει όρια και οφείλει να κατανοήσει ένα: εγώ την Πέμπτη (σ.σ. αύριο) θα είμαι εκεί. Εάν εννοεί και επιθυμεί τη λύση του κυπριακού προβλήματος να αφήσει τις προφάσεις. Στην κυπριακή παροιμία - και ελπίζω να υπάρχει αντίστοιχη και στην τουρκοκυπριακή γλώσσα - "από ν' θέλει να πάει στον μύλον, 5 μέρες κοσσινίζει"».

Στο μεταξύ, χτες το απόγευμα ο Ακιντζί συναντήθηκε με την ειδική αντιπρόσωπο του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, η οποία δήλωσε πως σήμερα θα έχει αντίστοιχη συνάντηση και με τον Κύπριο Πρόεδρο. Η Σπέχαρ έκανε λόγο για βοηθητικές συναντήσεις «για να ξεκαθαρίσει η κατάσταση» και ότι το αν θα πραγματοποιηθεί τελικά η αυριανή συνάντηση θα το δει «μόλις έχει μιλήσει και με τους δύο ηγέτες».

Σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Ν. Αναστασιάδης υποστήριξε πως δεν ήταν τώρα «η κατάλληλη ώρα ή η οποιαδήποτε ώρα να τεθεί από την Βουλή το θέμα του ενωτικού δημοψηφίσματος. Συνεπώς, από πλευράς Βουλής ήταν μια ατυχέστατη και αναίτια λαϊκίστικη προσέγγιση για κάτι το οποίο είναι σεβαστό από όλους τους Ελληνοκυπρίους». Απαντώντας σε ερώτηση για επίσκεψη Τσίπρα στη Λευκωσία, σχολίασε ότι «δεν θα εξυπηρετούσε κάθοδος του πρωθυπουργού αυτήν την περίοδο στην Κύπρο. Δεν υπάρχουν τα δεδομένα, που να δικαιολογούν την επίσκεψη».

Τέλος, εκτίμησε πως από την πλευρά της Αγκυρας «υπάρχει μόνον η ρητορική, που δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι η επιθυμία της Τουρκίας είναι η λύση. Το μέγα ερώτημα είναι τι είδους λύση θέλει... Η λύση πρέπει να είναι ισοζυγισμένη, να λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων, να μην είναι ετεροβαρής, να μη δημιουργεί νικητές, να μην αφήνει ηττημένους. Διαφορετικά δεν θα γίνει αποδεκτή είτε από τη μια είτε από την άλλη κοινότητα».

ΤΙΡΑΝΑ.--

Νέες «φωτιές» στο κάδρο δηλώσεων που επαναφέρουν ανά διαστήματα ζήτημα αναχάραξης των συνόρων στα Βαλκάνια προκάλεσε η πεποίθηση του Αλβανού σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού Εντι Ράμα πως «αργά ή γρήγορα η Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο θα έχουν στο εξωτερικό κοινές πρεσβείες».

«Εάν κάποιος βλέπει σε αυτό το γεγονός την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας, είναι πρόβλημά του. Δεν είναι ζήτημα της Μεγάλης Αλβανίας», είπε χρησιμοποιώντας σαν πρόσχημα για τις κοινές πρεσβείες Κοσσυφοπεδίου - Αλβανίας «την περικοπή εξόδων» και την ενίσχυση των δεσμών ανάμεσα στους δύο λαούς.

Δεν είναι ο μόνος που με τον έναν ή άλλο τρόπο ζητά ανασύνταξη των συνόρων στα Βαλκάνια. Στις αρχές του μήνα, ο Αμερικανός Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Ντάνα Ροχραμπάχερ είχε προτείνει τη διάλυση της ΠΓΔΜ χαρακτηρίζοντάς την «αποτυχημένο πρότζεκτ», υποστηρίζοντας ότι η σημερινή περίοδος είναι κατάλληλη για αναχάραξη συνόρων. Χτες, ο πρώην ειδικός βοηθός του Αμερικανού Προέδρου Ρ. Ρίγκαν, Νταγκ Μπάντοου, σε άρθρο του στην αμερικανική ηλεκτρονική εφημερίδα «Χάφινγκτον Ποστ», υποστήριξε τη διχοτόμηση του Κοσσυφοπεδίου σε ανεξάρτητο αλβανικό κομμάτι και σερβικό τομέα που μπορεί να ενωθεί με τη Σερβία, κάνοντας προηγουμένως μία ιστορική αναδρομή στις «αδικίες» Αμερικανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων σε βάρος των σερβικών συμφερόντων τις τελευταίες δεκαετίες.

Το ίδιο 24ωρο, στα Τίρανα ξεκίνησαν επισκέψεις δύο ξένοι αξιωματούχοι. Ο πρώτος ήταν ο πρόεδρος της βουλής του Κοσσυφοπεδίου, Κάντρι Βεσέλι, που συναντήθηκε πρώτα με τον Αλβανό Πρόεδρο Μπουγιάρ Νισάνι. Ο Νισάνι αναφέρθηκε στις «αδελφικές σχέσεις» της Αλβανίας με το προτεκτοράτο ΕΕ και ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο, που πρέπει, όπως πρόσθεσε, «να αναπτυχθούν σε όλους τους τομείς συνεργασίας, γιατί είναι κρίσιμο για το μέλλον του αλβανικού έθνους, της σταθερότητας και προόδου στην περιοχή». Διαβεβαίωσε ότι τα Τίρανα θα προσφέρουν απλόχερα υποστήριξη στις προσπάθειες του προτεκτοράτου για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς.

Τριήμερη επίσκεψη ξεκίνησε χτες και Γερμανός ευρωβουλευτής και ειδικός εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου για την Αλβανία, Κνουτ Φλικερστάιν, που προγραμμάτισε διαδοχικές συναντήσεις με τον πρωθυπουργό και Πρόεδρο της Αλβανίας και τον ηγέτη της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης Λ. Μπασά. Σε δηλώσεις του είπε πως είχε «δύσκολη ατζέντα και σοβαρές συζητήσεις» με Αλβανούς αξιωματούχους, σημειώνοντας πως η ομαλή διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών του Ιούνη και η προώθηση των δικαστικών μεταρρυθμίσεων είναι ζητήματα - «κλειδιά» για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ - Αλβανίας το φθινόπωρο.

«Δεν θα σταματήσουμε τις κινητοποιήσεις, παρά μόνον όταν ικανοποιηθούν τα αιτήματά μας και διεξαχθούν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές», δήλωσε χτες ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου κεντροδεξιού «Δημοκρατικού Κόμματος» Λουλζίμ Μπασά, συνεχίζοντας χτες για τέταρτη μέρα τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας στα Τίρανα, σε σκηνή, απέναντι από το πρωθυπουργικό μέγαρο, διεκδικώντας την παραίτηση της κυβέρνησης του σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού, Εντι Ράμα, και τη συγκρότηση υπηρεσιακής κυβέρνησης τεχνοκρατών μέχρι τις βουλευτικές εκλογές της 18ης Ιούνη.

Η ενδοαστική κόντρα μεταξύ κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης και σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης σημειώνεται ένα τετράμηνο πριν τις βουλευτικές εκλογές, με τις ΗΠΑ και ΕΕ να πιέζουν για προώθηση μεταρρυθμίσεων ιδιαίτερα στον τομέα του δικαστικού συστήματος και της «καταπολέμησης διαφθοράς». Ο πρωθυπουργός Ράμα έχει κατηγορήσει τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι ξεκίνησε τις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις για να σταματήσει τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις και να «σώσει» διεφθαρμένους δικαστές φιλικά προσκείμενους στο κόμμα του, ενώ ο Ράμα κατηγορείται για σχέσεις με τα κυκλώματα ναρκοεμπορίου.

ΑΓΚΥΡΑ.--

Ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ, υποστήριξε χτες ότι μετά από τις πρώτες συναντήσεις συμπέρανε ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση «θα είναι πιο επιεικής και ευαίσθητη» στο θέμα της «αντιμετώπισης» της FETO (σ.σ. της «τρομοκρατικής οργάνωσης» του ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν που θεωρείται πρωτεργάτης της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιούλη), διαμορφώνοντας εντυπώσεις για «αποκατάσταση» και άλλων διαφωνιών μεταξύ ΗΠΑ - Τουρκίας. Τέτοιες εκτιμήσεις αποτυπώνουν διεργασίες, βέβαια, ωστόσο δεν πρέπει να απολυτοποιούνται (πέρα από τις σκοπιμότητες που συχνά εξυπηρετούν), δεδομένων των βαθιών ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων που αποτυπώνονται και στην όξυνση των ανταγωνισμών στην περιοχή.

Πάντως, αντίστοιχες δηλώσεις ο Γιλντιρίμ είχε κάνει και μερικές μέρες πριν, μετά τη συνάντηση που είχε στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μόναχο με τον νέο Αμερικανό αντιπρόεδρο, Μάικ Πενς.

Επίσης, χτες, ολοκλήρωσε τις επαφές του στην Αγκυρα ο Αμερικανός Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζον Μακέιν, που μετά από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν μίλησε για «θερμή και εποικοδομητική» συζήτηση, συμπληρώνοντας ότι η συνεργασία των δύο χωρών είναι «πιο ζωτική από ποτέ», μέσα σε συνθήκες διαταραχών σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή.

«Το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησής μας ασχολήθηκε με την κατάσταση στη Συρία. Η αλλαγή στην κυβέρνηση των ΗΠΑ αποτελεί σημαντική ευκαιρία να αναθεωρηθεί και επαναξιολογηθεί η σημερινή πολιτική στη Συρία», είπε ο Μακέιν, ο οποίος, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Χουριέτ», τόνισε ακόμα: «Οι ΗΠΑ πρέπει να εργαστούν μαζί με την Τουρκία για μια γοργή και μακρόχρονη ήττα του "Ισλαμικού Κράτους", ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση των συμμάχων και εταίρων των ΗΠΑ, την αντιμετώπιση της επιζήμιας επιρροής των αντιπάλων μας και την οικοδόμηση μιας ευνοϊκής ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή». Ο Μακέιν είπε ακόμα ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της την πρόταση της Αγκυρας για δημιουργία ζωνών ασφαλών πτήσεων στη Συρία.

Στο μεταξύ, νέα παρέμβαση υπέρ της συνταγματικής αναθεώρησης που θα τεθεί σε δημοψήφισμα στις 16 Απρίλη, έκανε ο ηγέτης του εθνικιστικού ΜΗΡ Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Μιλώντας σε βουλευτές του κόμματός του, υποστήριξε ότι το προεδρικό σύστημα «θα φέρει ειρήνη στη χώρα και τάξη στο κράτος». Υπογράμμισε, επίσης, ότι το MHP στηρίζει τις Ενοπλες Δυνάμεις, την κυβέρνηση και το κράτος της Τουρκίας.