Η όξυνση των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών για «μεγαλύτερο κομμάτι» από την πίτα ελέγχου των ενεργειακών πηγών και οδών αλλά και νευραλγικών διαύλων της διεθνούς ναυτιλίας εντείνει τα σχέδια δυνάμεων, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιαπωνία, η Σαουδική Αραβία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ, η ΕΕ και η Κίνα για τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων στο λεγόμενο Κέρας της Αφρικής. Ηδη, εδώ και χρόνια ορισμένες από τις παραπάνω χώρες έχουν δημιουργήσει σημαντικές αεροπορικές, ναυτικές και στρατιωτικές βάσεις ακριβώς για να θωρακίσουν τα δικά τους συμφέροντα, δηλαδή την απρόσκοπτη δράση των μονοπωλιακών τους ομίλων. Είναι η ίδια κατάσταση που συναντάμε και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως ο «Ριζοσπάστης» έχει αναδείξει πολλές φορές, όπου και εκεί συγκεντρώνονται δυνάμεις του ΝΑΤΟ στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία κυρίως δίπλα στις πλατφόρμες των ενεργειακών κολοσσών ή τους δρόμους του εμπορίου.

Στην Ανατολική Αφρική, επίσης παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια έντονη κινητικότητα. Το διακύβευμα είναι ο έλεγχος μιας σημαντικής στρατηγικής περιοχής που εκτείνεται από την Ερυθραία, το Τζιμπουτί μέχρι τη νότια Σομαλία, βλέποντας απέναντι την Αραβική Χερσόνησο και χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και η Υεμένη. Η σημαντική, για γεωπολιτικούς λόγους, περιοχή συμπεριλαμβάνει ακόμη τα σημαντικά Στενά του Μαντέμπ (γνωστά παλαιόθεν και ως «Πύλη των Δακρύων» λόγω των δυσκολιών και κινδύνων που παρουσίαζαν για τη ναυσιπλοΐα) που βρίσκονται μεταξύ Τζιμπουτί - Υεμένης και συνδέουν την Ερυθρά Θάλασσα με τον Κόλπο του Αντεν και κατά συνέπεια τη Μεσόγειο Θάλασσα με τον Ινδικό Ωκεανό.

Είναι δηλαδή περιοχή - κλειδί για τις διελεύσεις τεράστιων δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν ημερησίως μέσω Αραβικής Θάλασσας πετρέλαιο και άλλα εμπορεύματα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Εως τώρα έχουν φτιαχτεί ή γίνονται εργασίες για την κατασκευή ξένων στρατιωτικών βάσεων στην Ερυθραία, στο Τζιμπουτί (που είναι και ο «βασιλιάς» του είδους) και στη Σομαλιλάνδη, μη αναγνωρισμένο διεθνώς τμήμα της βορειοδυτικής Σομαλίας, που αποσχίστηκε από τη χώρα το 1991.

Στην Ερυθραία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έφτιαξαν το 2013 μεγάλη ναυτική στρατιωτική βάση στο λιμάνι Ασάμπ της Ερυθράς Θάλασσας που φιλοξενεί μερικές δεκάδες στρατιωτικά ελικόπτερα, μαχητικά τζετ, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πλοία. Την περασμένη Δευτέρα (13/2/17) τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είδαν στη «βουλή» της Σομαλιλάνδης την έγκριση της συμφωνίας που έκλεισαν τον περασμένο Σεπτέμβρη για τη δημιουργία της δεύτερης στρατιωτικής βάσης στο εξωτερικό, στο λιμάνι Μπερμπέρα. «Πρόχωμα» για τη δημιουργία βάσης στη Σομαλιλάνδη είχαν δημιουργήσει νωρίτερα οι επενδύσεις της κατασκευαστικής εταιρείας από το Ντουμπάι, «DPWorld» ύψους αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, με στόχο τη δημιουργία «νέου λιμανιού και τερματικού σταθμού εξαγωγών».

Ωστόσο, τα πρωτεία του αυξημένου ενδιαφέροντος καπιταλιστικών κρατών στην περιοχή έχει το μικρό Τζμπουτί καθώς είναι αδιαμφισβήτητα σε πολύ νευραλγικό σημείο στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας. Εκεί σε μια χώρα 37 περίπου χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων (με πληθυσμό 864.000 κατοίκων) έχουν σπεύσει ήδη πολλές ισχυρές καπιταλιστικές δυνάμεις. Τα τελευταία 15 χρόνια εδώ βρίσκονται:

• α) Η μοναδική αμερικανική στρατιωτική βάση στην Αφρική που αποτελεί και το στρατηγείο της διοίκησης του αμερικανικού στρατού για την Αφρική (AFRICOM), στο εκσυγχρονισμένο και διευρυμένο πρώην γαλλικό στρατόπεδο Λεμονιέ. Οι Αμερικανοί διαθέτουν στη βάση τους στο Τζιμπουτί πολλές δεκάδες μαχητικά (επανδρωμένα και μη) αεροπλάνα και ελικόπτερα, ναυτικές δυνάμεις, σταθμαρχείο της CIA από το 2002, έπειτα από την αλυσίδα γεγονότων που προκάλεσαν οι επιθέσεις της «Αλ Κάιντα» το Σεπτέμβρη του 2001 στις ΗΠΑ.
• β) Η 13η ταξιαρχία της γαλλικής «Λεγεώνας των Ξένων».
• γ) Η μοναδική ιαπωνική στρατιωτική βάση στο εξωτερικό που είναι σε λειτουργία από το 2009.
• δ) Η έδρα ναυτικών επιχειρήσεων της ΕΕ με πρόσχημα τις πειρατικές επιθέσεις στον Κόλπο του Αντεν.
• ε) Η πρώτη στρατιωτική ναυτική «επιμελητειακή» βάση της Κίνας μετά από συμφωνία που έκλεισε στις 21 Γενάρη του 2016 με την κυβέρνηση του προέδρου του Τζιμπουτί Ισμαήλ Ομάρ Γκουέλεχ. Η βάση αυτή κτίζεται ήδη από την κινεζική κρατική εταιρεία «Dalian Port Corp» σε βόρεια ακτή του Τζιμπουτί, στο Ομπόκ που είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Θα έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας 10.000 ατόμων και θα καλύπτει μεταξύ άλλων τις αντιπειρατικές αποστολές της Κίνας στον Κόλπο του Αντεν, θα φροντίζει για την απομάκρυνση Κινέζων πολιτών ή αξιωματούχων σε περίπτωση εκτάκτων καταστάσεων ή κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αφρικής και της Αραβικής Χερσονήσου. Η βάση αναμένεται να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει φέτος. Ωστόσο δεν είναι η μόνη επένδυση της Κίνας στην περιοχή, στο πλαίσιο της πολιτικής δημιουργίας των λεγόμενων «Νέων δρόμων του μεταξιού». Οι Κινέζοι σχεδιάζουν ένα νέο, σύγχρονο ενιαίο τελωνειακό σύστημα με τις αρχές του Τζιμπουτί στην περιοχή, που αναμένεται να είναι έτοιμο την επόμενη διετία, λιμάνι και δύο νέα αεροδρόμια συνολικού κόστους άνω των 500.000.000 δολαρίων.

Τον Φλεβάρη του 2016, έξι βδομάδες μετά την ανακοίνωση συμφωνίας Κίνας - Τζιμπουτί για τη δημιουργία στρατιωτικής, επιμελητειακής βάσης ανακοίνωσε ανάλογη συμφωνία και η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας. Η Σαουδική Αραβία δεν το έπραξε αυτό μόνο εξαιτίας των ανοικτών λογαριασμών που έχει με το αντίπαλο γεωπολιτικά Ιράν στην Υεμένη (όπου πραγματοποιεί βρώμικη ιμπεριαλιστική επίθεση από το Μάρτη του 2015), αλλά και γιατί προσπαθεί να εξασφαλίσει τα συμφέροντα της αστικής τάξης της χώρας τις επόμενες δεκαετίες, όταν θα αναγκαστεί (λόγω τεχνολογικών και άλλων εξελίξεων) να «απεξαρτηθεί» οικονομικά και ενεργειακά από το πετρέλαιο.

Από το παζλ της πλειάδας των στρατιωτικών βάσεων που λειτουργούν ή σχεδιάζονται στην περιοχή δεν λείπει η οκταμελής «Διακυβερνητική Αρχή Ανάπτυξης Ανατολικής Αφρικής» (IGAD) που λειτουργεί συχνά επεμβατικά σε χώρες της περιοχής ως εκτελεστικό όργανο σχεδίων της αστικής τάξης και των εγχώριων και ξένων μονοπωλίων που δρουν στην περιοχή.

Εξυπακούεται πως «χώρο» στο φιλόξενο για τις ξένες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις Τζιμπουτί είχε αναζητήσει και η Ρωσία. Ωστόσο, μετά την εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία και την Ουκρανία τα σχέδια αυτά έχουν παγώσει και οι τοπικές αρχές έχουν αρνηθεί στη Μόσχα τη δημιουργία ναυτικής βάσης.

Την ίδια ώρα που η αστική τάξη του Τζιμπουτί «πουλάει» τη «γεωστρατηγική θέση» της χώρας για να εξασφαλίσει τα δικά της συμφέροντα, σύμφωνα με στοιχεία του 2013, βουτηγμένο στη φτώχεια ζει το 45% του πληθυσμού. Πάνω από το 50% των πάμφτωχων Τζιμπουτιανών δεν έχει ούτε ένα μέλος στην οικογένειά του που να εργάζεται όταν η ανεργία πλήττει το 60% του εργατικού δυναμικού. Ο αναλφαβητισμός πλήττει το 43% του πληθυσμού. Το μέσο προσδόκιμο ζωής είναι τα 49 χρόνια. Το 26% των παιδιών έως πέντε ετών είναι χρόνια υποσιτισμένο. Το 25% του πληθυσμού λιμοκτονεί.

Είναι, λοιπόν, σαφές πως το Τζιμπουτί είναι «παράδεισος» μόνον για τα μονοπώλια και τους ξένους στρατούς που κτίζουν βάσεις στην περιοχή στο πλαίσιο όξυνσης των ευρύτερων αντιπαραθέσεων.

Είναι, επίσης, βέβαιο πως η ακόμη μεγαλύτερη όξυνση του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού το επόμενο διάστημα αναμένεται να κάνει την κατάσταση ακόμη πιο δύσκολη για τα λαϊκά στρώματα. Η ταξική αφύπνιση των λαών της περιοχής, ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, που προϋποθέτει τη δημιουργία επαναστατικών κομμουνιστικών δυνάμεων που θα δείξουν την προοπτική του αγώνα, η πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς είναι μονόδρομος για να ξεριζωθούν οριστικά οι αιτίες που εμποδίζουν τους λαούς να ζήσουν με αξιοπρέπεια ενάντια σε δυνάστες ντόπιους και ξένους.