Associated Press

Ο Ρ. Τ. Ερντογάν σε συγκέντρωση του κόμματός του στην Αγκυρα

Χτυπώντας μία στο «καρφί» και μία στο «πέταλο», η κυβέρνηση του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν εντείνει το παζάρι με τις ΗΠΑ, έχοντας να διαχειριστεί και τις αναταράξεις στην τουρκική οικονομία τις οποίες επιτείνουν οι αμερικανικοί δασμοί, με πρόσχημα τη συνεχιζόμενη κράτηση του Αμερικανού πάστορα Αντριου Μπράνσον στη Σμύρνη.

Σ' αυτό το πλαίσιο, η τουρκική κυβέρνηση έδωσε ιδιαίτερη προβολή στην οικονομική στήριξη που υποσχέθηκε το Κατάρ, μέσω επενδύσεων ύψους 15 δισ. ευρώ στην Τουρκία, ενώ διακινείται έντονα και το σενάριο της εξομάλυνσης των σχέσεων με την ΕΕ, ως «αντίβαρο» στην πίεση που ασκούν οι ΗΠΑ.

Το διακύβευμα βέβαια της μεταξύ τους σύγκρουσης ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της αντιπαράθεσης για την τύχη του πάστορα και αφορά τη διάσταση συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή και την ενίσχυση των σχέσεων Τουρκίας - Ρωσίας.

Μάλιστα, υλοποιώντας πρότερες απειλές, η κυβέρνηση Ερντογάν προχώρησε σε σημαντική αύξηση των δασμών σε εισαγωγές συγκεκριμένων αμερικανικών προϊόντων, όπως η αύξηση 120% για τα αμερικανικά οχήματα, 140% για τα αλκοολούχα ποτά, 60% για τα φύλλα καπνού κ.ά.

Οι δασμοί προκάλεσαν έντονη δυσαρέσκεια στις ΗΠΑ, με την εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου, Σάρα Χάκερμπι Σάντερς, να δηλώνει ότι «αποτελούν βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση. Οι τελωνειακοί δασμοί που επέβαλαν οι ΗΠΑ σε βάρος της Τουρκίας έχουν να κάνουν με συμφέροντα εθνικής ασφαλείας. Εκείνοι της Τουρκίας αποτελούν αντίποινα».

Αντανακλώντας τις βαθύτερες αιτίες στην κόντρα ΗΠΑ - Τουρκίας, η Σάντερς προειδοποίησε επίσης πως οι τελωνειακοί δασμοί που επέβαλαν οι ΗΠΑ στον τουρκικό χάλυβα θα παραμείνουν σε ισχύ ακόμα και σε περίπτωση απελευθέρωσης του πάστορα.

Να σημειωθεί ότι δικαστήριο της Σμύρνης απέρριψε ξανά την Τετάρτη το νέο αίτημα δικηγόρου του Αμερικανού πάστορα για άρση του κατ' οίκον περιορισμού. Η δικαστική απόφαση προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Αμερικανού αντιπροέδρου Μάικ Πενς, που απείλησε την Τουρκία «να μην δοκιμάζει την αποφασιστικότητα του Προέδρου Τραμπ»...

Η απάντηση ήρθε από τον διευθυντή Επικοινωνίας του Γραφείου του Προέδρου Ερντογάν, Φεχρεντίν Αλτούν, ο οποίος κατηγόρησε εμμέσως πλην σαφώς τις ΗΠΑ για «οικονομικό πραξικόπημα», προσθέτοντας ότι η Τουρκία θα θυμάται «όσους στάθηκαν στο πλευρό της ή εναντίον της».

Από την πλευρά του, ο Τούρκος υπουργός Βιομηχανίας και Τεχνολογίας, Μουστάφα Μπαράνκ, τόνισε ότι ελήφθησαν «όλα τα απαραίτητα μέτρα κατά των οικονομικών επιθέσεων», προσθέτοντας ότι «δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να επηρεαστεί δυσμενώς η βιομηχανία μας».

Αργότερα χτες, ο γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός Οικονομίας, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με διεθνείς επενδυτές, με στόχο την ενίσχυση της τουρκικής οικονομίας. Ο Αλμπαϊράκ δήλωσε πως η Τουρκία ασχολείται «με την αντιμετώπιση της ανωμαλίας» που έχει δημιουργηθεί στην αγορά και πως ο τραπεζικός τομέας της «είναι υγιής και ισχυρός».

Υποστήριξε επίσης πως η Τουρκία ουδέποτε εφάρμοσε μέτρα εκτός των αγορών και πως οι έλεγχοι κεφαλαίων «δεν θα βρεθούν ποτέ στην ημερήσια διάταξη». Κατέληξε λέγοντας ότι η χώρα του θα εφαρμόσει και άλλους «δημοσιονομικούς περιορισμούς» και θα επικεντρωθεί στην αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Παράλληλα, χτες, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επιχείρησε την αποκλιμάκωση της έντασης, τονίζοντας ότι η Αγκυρα είναι έτοιμη να συζητήσει με τις ΗΠΑ τα ανοιχτά ζητήματα μεταξύ τους, «εφόσον δεν υπάρχουν απειλές». Μιλώντας σε πρεσβευτές στην Αγκυρα, ο Τούρκος υπουργός επισήμανε επίσης ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ στηρίζονται «σε σταθερότερες βάσεις και οδηγούνται για μία ακόμη φορά προς την εξομάλυνση».

Επιπλέον, πρόσθεσε ότι θα συναντηθεί με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, με στόχο να επιταχυνθούν οι συζητήσεις σχετικά με την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους.

Την Τετάρτη, ο Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ. Το πρακτορείο «Ρόιτερς» ανέφερε πως οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις διμερείς σχέσεις και την «αποφασιστικότητά τους» να τις ενισχύσουν. Αναφέρθηκαν ακόμη στην κατάσταση στη Συρία και στη σχεδιαζόμενη συνάντησή τους στα τέλη Σεπτέμβρη στο Βερολίνο.

Χτες το μεσημέρι ο Τούρκος Πρόεδρος είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, στη διάρκεια της οποίας, σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, τόνισαν «πόσο σημαντικό είναι να ενισχυθούν» οι διμερείς οικονομικές και εμπορικές σχέσεις. Ο Μακρόν μάλιστα φέρεται να είπε στον Ερντογάν πως η οικονομική σταθερότητα της Τουρκίας «είναι σημαντική για τη Γαλλία».

Την Τετάρτη, πάντως, ένας ακόμη Γερμανός πολίτης, κουρδικής καταγωγής, συνελήφθη στην Τουρκία με την κατηγορία της «υποκίνησης τρομοκρατίας». Σύμφωνα με τον δικηγόρο του, ο Ιλχάμι Α., ο οποίος είναι οδηγός ταξί στο Αμβούργο, συνελήφθη με την κατηγορία ότι έκανε προπαγάνδα υπέρ του απαγορευμένου ΡΚΚ (Κουρδικό Εργατικό Κόμμα) σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Σύμφωνα με τουρκικά στοιχεία, αυτήν τη στιγμή βρίσκονται φυλακισμένοι επτά Γερμανοί πολίτες για «πολιτικούς λόγους». Να σημειωθεί πως τόσο η Τουρκία, όσο και η ΕΕ χαρακτηρίζουν το ΡΚΚ «τρομοκρατική οργάνωση».

Στον αντίποδα, τουρκικό δικαστήριο αποφάσισε την αποφυλάκιση του Τανέρ Κιλίτς, επίτιμου προέδρου της Διεθνούς Αμνηστίας Τουρκίας, που παρέμεινε στη φυλακή για ένα χρόνο με την κατηγορία ότι υποστήριξε τον Φετουλάχ Γκιουλέν (ιεροκήρυκα τον οποίο η Αγκυρα θεωρεί υπαίτιο της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016).

• Τούρκοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν χτες το θάνατο τεσσάρων στρατιωτών στη διάρκεια συγκρούσεων με Κούρδους μαχητές στη νοτιοανατολική Τουρκία. Ωστόσο ο θάνατος τριών εξ αυτών προκλήθηκε από φίλια πυρά.