Με ξεκάθαρη γραμμή ενσωμάτωσης στην κυρίαρχη πολιτική της εκμετάλλευσης όσων μεταναστών κατάφεραν να βρουν δουλειά και να έχουν άδεια παραμονής για πολλά χρόνια, τη διάσπαση της ενότητας ντόπιων και ξένων εργαζομένων και με διατάξεις που παραπέμπουν στο «πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων», το νομοσχέδιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για την ιθαγένεια των μεταναστών δεύτερης γενιάς και το δικαίωμα ψήφου στις τοπικές εκλογές έχει συγκεκριμένη αποστολή. Το εν λόγω νομοσχέδιο δεν έρχεται να λύσει σε καμία περίπτωση τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες και οι οικογένειές τους, απλά να εξαλείψει κραυγαλέες αντιθέσεις και αδικίες που για πολλά χρόνια μαστίζουν αυτήν τη μερίδα των μεταναστών.

Παράλληλα, οι μετανάστες, εξαιτίας της τραγικής κατάστασης για να αποκτήσουν νόμιμη παραμονή, έχουν την αίσθηση - και δικαιολογημένα, αφού αυτή καλλιεργείται, και όχι αθώα - ότι η νομιμοποίησή τους περνάει μέσα από την ιθαγένεια. Αυτό δεν είναι αλήθεια, αφού θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η νόμιμη παραμονή τους, η εγγραφή των παιδιών σε ειδικά δημοτολόγια των Δήμων κλπ. Την ίδια στιγμή, δε γίνεται καμία συζήτηση αν η απόκτηση ιθαγένειας συνεπάγεται την απώλεια της ιθαγένειας της χώρας καταγωγής τους. Θα μπορούσε η εκάστοτε κυβέρνηση να εξασφαλίσει νόμιμη παραμονή για τα παιδιά και τους γονείς τους και να δίνεται η ιθαγένεια μετά την ενηλικίωση και μόνον εφόσον το επιθυμεί το ίδιο το παιδί.

Αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι πως η ιθαγένεια και η συμμετοχή στις δημοτικές εκλογές (αφορά 261.250 μετανάστες σύμφωνα με την κυβέρνηση) δε λύνει τα οξύτατα οικονομικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά, πολιτιστικά κλπ., δηλαδή τα προβλήματα που έχουν ταξική αιτία και είναι σύμφυτα με την καπιταλιστική εκμετάλλευση.

Τα μεγάλα, τα κύρια προβλήματα των μεταναστών παραμένουν και θα οξύνονται, δεδομένης της κυβερνητικής πολιτικής της «μηδενικής ανοχής» και της πολιτικής της ΕΕ, αλλά και της αύξησης των μεταναστευτικών ροών εξαιτίας των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και της εξαθλίωσης που φέρνουν. Ανάμεσα σε άλλα, παραμένουν:

• Τα εμπόδια για τη νομιμοποίησή τους, την άδεια παραμονής και εργασίας (χρειάζονται 150 - 200 ένσημα το χρόνο), ενώ εντείνεται η καταστολή μέσα και έξω από τα σύνορα με ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή του Frontex, οι απελάσεις και η «φιλοξενία» τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης έξω από τα αστικά κέντρα και κοντά στα σύνορα.
• Το «προσφυγοκτόνο» ΠΔ (81/2009) της προηγούμενης κυβέρνησης για το άσυλο, που καταργεί τη δυνατότητα προσφυγής σε Δευτεροβάθμια Επιτροπή, παρόλο που και το εξευτελιστικό ποσοστό του 1% εγκρίσεων οφειλόταν κυρίως στις εγκρίσεις της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Προσφύγων. Και αυτό τη στιγμή που ήδη το προσφυγικό και ανθρωπιστικό καθεστώς χορηγείται με το σταγονόμετρο: Το διάστημα 1997 - 2008 κατατέθηκαν 82.180 αιτήσεις, από τις οποίες έγιναν δεκτές οι 1.094 (1,33%) και το ανθρωπιστικό καθεστώς δόθηκε σε 1.367 (στοιχεία από το βιβλίο της Ηρας Εμκε - Πουλοπούλου, αντιπροέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Δημογραφικών Μελετών, εκδόσεις Βογιατζή).
• Η τροπολογία άρθρων του ν. 3386/2005 όπου χωρίς καν να έχει καταδικαστεί ο μετανάστης, μόνο με την άσκηση της ποινικής δίωξης για ένα μικροαδίκημα (που τιμωρείται με φυλάκιση 3 μηνών), θα είναι δυνατή η απέλασή του.
• Ο Γολγοθάς της οικογενειακής επανένωσης, του εγκλωβισμού τους στην Ελλάδα λόγω της Συμφωνίας του Δουβλίνου, η ανύπαρκτη μέριμνα για τους ασυνόδευτους ανήλικους, που αρκετά συχνά φυλακίζονται ή αφήνονται στην τύχη τους, έρμαια των κυκλωμάτων εκμετάλλευσής τους.

Η κυβέρνηση δεν κρύβει ότι τακτική της απέναντι στο μεταναστευτικό ζήτημα θα είναι ενσωμάτωση - υποταγή στους αντιδραστικούς αστικούς θεσμούς για τους «νόμιμους» και καταστολή για τους «παράνομους». Γνωρίζει ότι και οι μεν και οι δε ήρθαν «παράνομοι» και παρέμειναν για αρκετά χρόνια, επειδή δεν τους δίνονται νομιμοποιητικά έγγραφα. Οσοι πέρασαν τον Γολγοθά της άδειας παραμονής κι εργασίας μετά από χρόνια κυνηγητού, εξαθλίωσης, βαθιάς εκμετάλλευσης, «πέρασαν» το τεστ για την εργοδοσία, την αγορά και τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και κέρδισαν «νομιμότητα», αμφίβολη κι ανακλητή, αφού πάντα εξαρτάται από τη συγκέντρωση των ενσήμων. Στο βαθμό που η αγορά τους δέχτηκε, στο βαθμό που είναι χρήσιμοι για τους επιχειρηματίες, είναι και «νόμιμοι» για το αστικό κράτος.

Ακόμα και αυτά τα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα για πολλά χρόνια κινδύνευαν με απέλαση από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, εξαρτιόταν η τύχη τους από τη «νομιμότητα» των γονιών τους. Τώρα, όμως, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - μετά και από πιέσεις εξαιτίας της κατάφωρης αδικίας - αντιλήφθηκε πως χωρίς αυτήν την ενσωμάτωση και αφομοίωση δεν θα είναι επιτυχημένη η καταστολή εντός και εκτός συνόρων: Μόνο «η διασφάλιση της ελπίδας αυτής για όσους μετανάστες είναι νόμιμοι, είναι σε θέση να καλύψει τα νώτα της χώρας μας στο εσωτερικό της, ενώ αναλαμβάνει δυναμικά τον αγώνα κατά της λαθρομετανάστευσης» (υπουργός Εσωτερικών, Γ. Ραγκούσης, «Καθημερινή» 10/1/2010). Η ενσωμάτωση, δηλαδή, μερίδας μεταναστών είναι ένα ισχυρό όπλο στην καταστολή της μετανάστευσης. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση και η πλουτοκρατία θέλουν με την παραχώρηση ιθαγένειας να ενισχύσουν τον επίπλαστο διαχωρισμό «νόμιμοι - παράνομοι», να στραφούν οι εργάτες, ντόπιοι και «νόμιμοι» αλλοδαποί, ενάντια στους «παράνομους», να συστρατευθούν με την κυβέρνηση και την ΕΕ στο κατασταλτικό τους «έργο».

Οι προϋποθέσεις που μπαίνουν κάνουν φανερό ότι το δικαίωμα που δίνει για αίτηση ελληνικής ιθαγένειας (σ.σ. δηλαδή σαν δυνατότητα νόμιμης παραμονής) μόνο φαινομενικά είναι διευρυμένο. Καταρχήν προϋπόθεση είναι ο ένας από τους δύο γονείς να αποδεικνύει 5ετή συνεχή, μόνιμη και νόμιμη παραμονή στην Ελλάδα, ενώ δε γίνεται καμία αναφορά στους πρόσφυγες ή τους αιτούντες άσυλο (ροζ κάρτα). Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία (Μάρτης 2009), μόλις 363.700 άδειες παραμονής βρίσκονται σε ισχύ, 314.568 είναι σε επεξεργασία, 140.000 μετανάστες έχασαν τη «νομιμότητα», περίπου 43.000 είναι οι αιτούντες άσυλο, ενώ οι «παράνομοι» ανέρχονται στις 200.000.

Επίσης - για την ιθαγένεια - μπορεί να γίνει αίτηση του ίδιου του παιδιού μέσα σε 3 χρόνια από την ενηλικίωσή του εφόσον έχει παρακολουθήσει τις 3 πρώτες τάξεις της υποχρεωτικής εκπαίδευσης σε ελληνικό σχολείο της Ελλάδας, σε περίπτωση που οι γονείς τους μένουν χωρίς χαρτιά στην Ελλάδα.

Εδώ προκύπτουν τα εξής ζητήματα: Τι θα γίνει το παιδί σε περίπτωση απέλασης των γονιών του, είτε πριν, είτε μετά τα 18 του χρόνια; Ποια υπηρεσία και δήμος θα δεχθούν την αίτηση ενός 18χρονου μετανάστη χωρίς κανένα νομιμοποιητικό χαρτί, όταν - σύμφωνα με τη νομοθεσία - οι δημόσιες υπηρεσίες απαγορεύεται να εξυπηρετούν μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα; Γιατί άραγε μπαίνει η υποχρέωση παρακολούθησης των 3 πρώτων τάξεων του δημοτικού και αφήνει απ' έξω παιδιά που ήρθαν σε μεγαλύτερη ηλικία, μπήκαν αργότερα στην ελληνική εκπαίδευση και πιθανά βρίσκονται σήμερα στο πανεπιστήμιο; Τι δυνατότητα νομιμοποίησης δίνεται σε αυτούς και μάλιστα σε περίπτωση που δε θέλουν την ελληνική ιθαγένεια;

Την ίδια στιγμή, η δυνατότητα απόκτησης ιθαγένειας μέσω πολιτογράφησης (σ.σ. αφορά ενήλικες μετανάστες) τείνει να εξελιχθεί σε «πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων», αφού μπαίνει η εξής προϋπόθεση στο νομοσχέδιο: «Να αποδεικνύει την ένταξή του στην ελληνική κοινωνία και τη δυνατότητά του να συμμετέχει ενεργά και ουσιαστικά στην πολιτική ζωή της χώρας σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές οι οποίες την διέπουν». Επιδιώκεται με αυτόν τον τρόπο να ελέγχεται η κοινωνική, πολιτική και συνδικαλιστική δράση των μεταναστών εργαζομένων και να ενισχύονται οι πελατειακές σχέσεις με τα δύο κόμματα της πλουτοκρατίας. Ακόμα χειρότερα, αυτή η προϋπόθεση παραπέμπει στις 11 Κοινές Βασικές Αρχές που έχει αποφασίσει η ΕΕ, μία από τις οποίες μιλά για τήρηση των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ, με εισηγητές τους ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ Σ. Λαμπρινίδη και του ΣΥΝ Δ. Παπαδημούλη. Με βάση αυτήν την προϋπόθεση, βάζουν σε χώρες όπως Γαλλία, Ιταλία, Δανία κ.ά., τους μετανάστες να υπογράφουν συμβόλαια σεβασμού των αστικών συνταγμάτων και γενικότερα της αστικής νομιμότητας και των «αξιών» της κοινωνίας της εκμετάλλευσης.

Τέλος, διατηρείται σε υψηλά επίπεδα το παράβολο που συνοδεύει την αίτηση, το οποίο ...μειώνεται στα 1.000 από 1.500 ευρώ.