Τεχνίτες και μηχανουργοί του ελληνικού στρατού (Ιστορικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη) |
Οι δεκαεννέα ενότητες της έκθεσης (περιλαμβάνει φωτογραφικά και γραπτά ντοκουμέντα, εικαστικά έργα και άλλα κειμήλια) αναδεικνύουν την οικονομία της εποχής, την πολεμική προετοιμασία, τον εθελοντισμό των Ελλήνων, τα πολεμικά γεγονότα, τα μέτωπα των επιχειρήσεων και τα τότε νέα τεχνολογικά μέσα (λ.χ., η αεροπορία). Παρουσιάζονται η υποδοχή του ελληνικού στρατού σε πόλεις και χωριά, η φροντίδα για τους τραυματίες, οι πρόσφυγες και άμαχοι, η καθημερινότητα των στρατιωτών, η πολιτική ηγεσία της χώρας και η Συνθήκη Ειρήνης του Βουκουρεστίου.
Μια ενότητα αφορά στη Θεσσαλονίκη στη διάρκεια των πολέμων και στην ένωσή της με την Ελλάδα, μετά από μια μακραίωνη πορεία ως πόλης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μια άλλη ενότητα αφορά στον πολεμικό εθελοντισμό. Μέσα από φωτογραφίες πεσόντων των πολέμων 1912 - 1922, αναδεικνύονται η θυσία και η δόξα του πεσόντων εθελοντών στον πόλεμο.
Στην έκθεση παρουσιάζεται το ντοκιμαντέρ «Αναζητώντας τη χαμένη εικόνα: Εικόνες Βαλκανικών Πολέμων» (παραγωγή: CINETIC, 1994), σε σκηνοθεσία του Λάκη Παπαστάθη, στο οποίο περιέχεται κινηματογραφικό υλικό της εποχής των Βαλκανικών Πολέμων.
Η ζωγράφος και ανταποκρίτρια Θάλεια Φλωρά - Καραβία στο μέτωπο της Μακεδονίας (Ιστορικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη) |
Επιμέλεια έκθεσης: Τάσος Σακελλαρόπουλος, Μαρία Δημητριάδου (Μουσείο Μπενάκη - Ιστορικά Αρχεία).
Ο Ευγένιος Τριβιζάς |
Οι εκδηλώσεις είναι οι εξής:
Σήμερα 12μ-2μμ εκδήλωση με τον Ευγένιο Τριβιζά, ο οποίος ξεκινώντας από το Νησί των Πυροτεχνημάτων, με αερόστατο, φθάνει στον Ωκεανό των Εφτά Παφλασμών, για να δείξει τα έπιπλα της ποντικότρυπας όπου έμενε ο Τρωκτικούλης, το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι και άλλους μαγικούς κόσμους. Θα παρουσιαστούν και τα βιβλία του: «Ενα ελατάκι για τον Τάκη», «Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι» και «Ο Αϊ Βασίλης στη φυλακή με τους 83 μικρούς αρουραίους».
Στις 20/12 (8.30μμ) εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Καλλιγραφώντας τα Χριστούγεννα με τον Μέγα Βασίλειο».Τα παιδιά (Γ- έως ΣΤ'Δημοτικού) θα γράψουν με καλάμι, φτερό, μελάνι και διακοσμητικά στοιχεία της εποχής του και θα ανταλλάξουν ευχές. Θα δημιουργήσουν έτσι το δικό τους «ειλητάριο» (κείμενο σε κύλινδρο), σφραγισμένο με βουλοκέρι. Το πρόγραμμα βασίζεται στο επιμορφωτικό πρόγραμμα της βιβλιοθήκης «Η ιστορία της γραφής», με τη συνεργασία της καλλιγράφου Μαρίας Γενιτσαρίου.
Την ίδια ημέρα (7.30μμ) παρουσίαση του βιβλίου για παιδιά (5 ετών και άνω) «Ο Αστέρης το νεαρό αστέρι». Ο συγγραφέας Κώστας Ζαφειρίου και η ηθοποιός Μαρία Παμούκη προσκαλούν τα παιδιά σ΄ ένα μεγάλο περίπατο στο Σύμπαν, γεμάτο παιχνίδια, περιπέτειες και μουσική.
Στις 21/12 (5.30μμ) εργαστήριο επινόησης ιστοριών για παιδιά: «Από την αφήγηση στα παιχνίδια ρόλων». Τα παιδιά (8 ετών και άνω) θα ακούσουν ιστορίες, θα επινοήσουν και θα αφηγηθούν δικές τους, θα ζωγραφίσουν, θα παίξουν με ήχους και θα αναπαραστήσουν τους ήρωές τους.Το πρόγραμμα σχεδιάζει και υλοποιεί ο Γιώργος Ευγενικός (πρόεδρος του Κέντρου Μελέτης- Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών, διευθυντής της Σχολής Αφηγηματικής Τέχνης, δάσκαλος αφήγησης).
Την ίδια ημέρα (8μμ) εργαστήριο επινόησης ιστοριών για παιδιά: «Καλικαντζαράκια-Δεντρολιβανάκια». Ιστορίες της λαϊκής παράδοσης, με ήρωες σοφούς ανθρώπους και μικρά ζωάκια που ταξιδεύουν στη θάλασσα, στον ουρανό, τρυπώνουν σαν καλικαντζαράκια στις καμινάδες και υποδέχονται τον καινούργιο χρόνο με τη σοφία που τους έδωσε ο παλιός. Η παράσταση «κεντιέται» με παιδικά τραγούδια και παραδοσιακά κάλαντα. Αφήγηση: Γιώργος Ευγενικός, μουσική: Κωνσταντίνος Μπαλταζάνης (κιθάρα, τραγούδι).
Στις 22/12 (12μ) παρουσίαση του βιβλίου ««9 παραμύθια και μία ξύλινη κουτάλα». Οταν το παραμύθι τελειώνει, οι συγγραφείς του, Ερση και Ιωάννα Νιαώτη και τα παιδιά το συνεχίζουν και το φτάνουν πέρα μακριά και ψηλά, ως τα άστρα. Και επειδή σ΄ αυτά τα παραμύθια η ιστορία συνδέεται με ένα φρούτο, ένα λαχανικό, ένα όσπριο ή ψάρι, οι ιστορίες παντρεύονται με συνταγές της Αργυρώς Μπαρμπαρήγου και διατροφικές πληροφορίες για καλή υγεία. Αφήγηση- δραματοποίηση παραμυθιού: Ερση Νιαώτη- Δημοσθένης Φίλιππας.
Στις 27/13 (8.30μμ) επαναλαμβάνεται το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Καλλιγραφώντας τα Χριστούγεννα με τον Μέγα Βασίλειο».
Στις 28/12 (8.30μμ) εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Κυκλοφορώ με ασφάλεια... και τα Χριστούγεννα», από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», για παιδιά Νηπιαγωγείου και Δημοτικού. Τα παιδιά θα κατανοήσουν τους βασικούς κανόνες κυκλοφοριακής αγωγής, θα αντιληφθούν τη διαφορά μεταξύ δρόμου και πεζοδρομίου, θα τοποθετήσουν διαβάσεις, φανάρια και σήματα στα σωστά σημεία του δρόμου, θα διασχίσουν σωστά ένα δρόμο, θα βοηθήσουν τους συμμαθητές τους και θα απαντήσουν σε απορίες τους.
Πρόθεσή μου, μιλώντας για τον Ιώβ, είναι να υπερασπιστώ τη μορφή του ήρωα, που τείνει να εξαφανιστεί από τις μέρες, επειδή τον έχει θέσει εκτός νόμου η δημοκρατία.
Ο Ελληνας Ιώβ δεν είναι παρά το αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας εξάρτησης από τη Δύση. Αυτό επιταχύνει τη συντριβή των λαϊκών στρωμάτων. Η σωτηρία του Ιώβ, που δεν παραπονιέται και δε θέλει να αλλάξει τίποτα μέσα στην ωμότητα της ζωής, δεν εναπόκειται σ' εμάς. Δική μας φροντίδα είναι η καταστροφή του. Αν δεν κάψουμε αυτό το θεόσταλτο κούτσουρο, που δεν υπάρχει όμοιό του, μας αξίζουν όλοι οι πόνοι που μπορεί κανείς να φανταστεί. Είναι καιρός να ζεσταθούμε από τη φωτιά του Ιώβ και επιτέλους να μιλήσουμε μεταξύ μας δίχως παράπονα και νιαουρητά, να μιλήσουμε με τη λογική της καρδιάς, όπως την αποκαλούσε ο Πασκάλ.
Κλεπταποδόχοι και μεταπωλητές παίζουν όπως θέλουν με τον Ιώβ, γιατί είναι στιγματισμένος, υπόδικος και γελοίος. Πίνοντας το κατακάθι των Ευρωπαίων, ο Ιώβ ξέρει ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τη ζωή του μέχρι να εξιλεωθεί. Θα χρειαστούν όλες οι σχολές της ψυχολογίας για ν' αναλύσουν πώς ένας κατεστραμμένος άνθρωπος όπως ο Νεοέλληνας διάλεξε έναν άλλον κατεστραμμένο όπως ο Ιώβ, πιστεύοντας ότι έτσι μπορεί και να σωθεί.
«Τυφλά λάθη, άπληστος χρόνος, σκληρό πεπρωμένο, απρόσεκτος φθόνος, δουλική μανία, πονηρός ζήλος, ασυνήθιστο θράσος, ασεβές μυαλό και καρδιά με μίσος δεν αρκούν για να σκοτεινιάσουν την ατμόσφαιρα και τον ουρανό. Αρκούν για να ρίξουν μπροστά στα μάτια μου ένα πέπλο ή να τα αποκόψουν από τον ωραίο ήλιο ψηλά στον ουρανό». Αυτά τα λόγια του Τζορντάνο Μπρούνο μού ήρθαν στο νου μόλις έμαθα για το θάνατο του ποιητή Αλκη Αλκαίου. Εύχομαι η Πάργα να υποδεχτεί τον ήρωά της όπως του αξίζει, σιωπηλά και με το κεφάλι ψηλά. Οσο για μας, τις δύσκολες κυρίως μέρες μας, ας θυμηθούμε: «Δεν έπρεπε να 'σουν βροχή / μόνο της φυλακής μου ο τοίχος / κι είναι παράταιρη εποχή / να βρει το δίκιο του ένας στίχος».