ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΟΝ ΔΙΕΘΝΗ ΤΥΠΟ

«Είναι η αρχή και όχι το τέλος μιας οξύτερης φάσης κρίσεων»

Προβλέψεις για επέκταση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης τους επόμενους μήνες

Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να κλιμακώνεται, μια σειρά αναλύσεις στον διεθνή Τύπο αποτιμούν τις τελευταίες εξελίξεις και διαπιστώνουν ότι δυναμώνει το ενδεχόμενο να επεκταθεί η σύγκρουση και πέρα από το ουκρανικό έδαφος.

Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος σε άρθρο στο περιοδικό «Foreign Affairs»:«Οι υποτιμημένοι κίνδυνοι μιας καταστροφικής κλιμάκωσης». Εκεί τονίζεται μεταξύ άλλων ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, όπως και η μεγαλύτερη πρόσδεση της Ουκρανίας στο δυτικό στρατόπεδο (με ό,τι αυτό συνεπάγεται), έχουν μεγαλώσει την απειλή της Ρωσίας περισσότερο απ' ό,τι πριν τον πόλεμο¹.

Αλλά και ο «Εconomist» έγραφε τον Αύγουστο ότι ο φόβος της λεγόμενης «οριζόντιας» κλιμάκωσης, δηλαδή της επέκτασης του πολέμου έξω από τα σύνορα της Ουκρανίας, είναι μεγάλος για το ευρωατλαντικό στρατόπεδο και «σχεδόν σίγουρα θα τραβήξει το ΝΑΤΟ σε άμεση σύγκρουση με τη Ρωσία».

Την ανάλυση υπογράφει στέλεχος της «δεξαμενής σκέψης» «RAND Corporation», που διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με το αμερικανικό Πεντάγωνο. Διαπιστώνει μεταξύ άλλων ότι η Ρωσία διαθέτει ακόμα στρατιωτική ικανότητα που δεν έχει αξιοποιήσει και ότι «όσο περισσότερο η Δύση βοηθά την Ουκρανία, τόσο περισσότερο η Ρωσία θα αυξάνει το διακύβευμα». «Δεν υπάρχει σταθερή ισορροπία.Βρισκόμαστε σε μια αργή, σταδιακή κλιμάκωση»², είναι το συμπέρασμα όπου καταλήγει.

Σε ανάλυσή της για τα πιθανά σενάρια κλιμάκωσης η «RAND Corporation» σημειώνει επίσης ότι «η κλιμάκωση θα μπορούσε να ξεκινήσει σταδιακά, με σχετικά μικρά βήματα, και όχι απαραίτητα με άλμα προς ένα υψηλότερο επίπεδο βίας», που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε μια σύγκρουση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, εκτιμώντας ότι υπάρχουν ακόμα πολλά επεισόδια του πολέμου που δεν έχουμε δει³.

«Ζώνες τριβής» από τη Βαλτική μέχρι το Σαχέλ!

Μιλώντας εξάλλου στην ισπανική «El Pais», ο αντιπρόεδρος του «Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ των Ηνωμένων Πολιτειών» σημείωσε μεταξύ άλλων ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος μιας «συμβατικής σύγκρουσης μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας, είτε σκόπιμα είτε λόγω ενός περιστατικού σε μια στρατιωτική επιχείρηση, που είναι και το πιθανότερο».

Οι «ζώνες τριβής» για μια τέτοια εξέλιξη δεν περιορίζονται - κατά την εκτίμησή του - στην ουκρανική επικράτεια, αλλά «θα μπορούσαν να είναι στα πολωνικά σύνορα, στη Βαλτική ή στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά είναι ακόμα πιθανό στη Μεσόγειο, στη Συρία, στη Λιβύη ή στην περιοχή του Σαχέλ, όπου έρχονται σε επαφή ρωσικές και δυτικές δυνάμεις»⁴.

Για το ίδιο ενδεχόμενο προειδοποιεί και έκθεση του αμερικανικού «Center For Strategic and International Studies», που ήδη από τις πρώτες μέρες του πολέμου παρατηρούσε: «Θα υπάρξουν περισσότερες κρίσεις όπως η Ουκρανία, που θα προσελκύσουν μεγάλες δυνάμεις, θα πυροδοτήσουν κινδύνους κλιμάκωσης (...) Οσο περισσότερο διαρκεί μια σύγκρουση όπως στην Ουκρανία, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να περιοριστεί σε ένα κράτος (...) Η πιθανότητα οριζόντιας κλιμάκωσης, ακόμα και από μια αποδυναμωμένη Μόσχα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη (...) με το βλέμμα σε σενάρια πέρα από την Ουκρανία.Η Ουκρανία είναι η αρχή, όχι το τέλος μιας οξύτερης φάσης των κρίσεων μεγάλων δυνάμεων του 21ου αιώνα»⁵.

Αλλά και το «Council on Foreign Relations» προειδοποιεί πως οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ «δεν έχουν εστιάσει την προσοχή τους στον περιορισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία.Αντίθετα, οι ΗΠΑ επικεντρώνονται κυρίως στην αύξηση του κόστους για τη Ρωσία, με τιμωρητικές κυρώσεις και καθησυχάζοντας τους συμμάχους του ΝΑΤΟ που γειτνιάζουν με τη Ρωσία για τη δέσμευση των ΗΠΑ στη συλλογική άμυνα».

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «θα μπορούσε εύλογα να επισπεύσει μια ευρύτερη σύγκρουση στην Ευρώπη» και να επεκταθεί από τη Βαλτική στη Μαύρη Θάλασσα και πιο δυτικά στην Ευρώπη⁶.

Μετά την «ουκρανική αντεπίθεση»...

Σχολιάζοντας εξάλλου την ουκρανική αντεπίθεση στις νότιες περιοχές της χώρας, το «Institute for the Study of War» εκτιμά ότι αυτή «δεν θα τερματίσει τον πόλεμο. Η εκστρατεία στη βορειοανατολική Ουκρανία θα κορυφωθεί τελικά, επιτρέποντας στους Ρώσους να αποκαταστήσουν μια βιώσιμη αμυντική γραμμή και ενδεχομένως ακόμα και να πραγματοποιήσουν τοπικές αντεπιθέσεις. Η Ουκρανία θα πρέπει να ξεκινήσει επακόλουθες επιχειρήσεις αντεπίθεσης, πιθανότατα αρκετές, για να ολοκληρώσει την απελευθέρωση των κατεχόμενων από τη Ρωσία εδαφών.Ο πόλεμος παραμένει πιθανό να επεκταθεί και στο 2023»⁷.

Τέλος, ο επικεφαλής της μεγαλύτερης «συμβουλευτικής εταιρείας πολιτικών ρίσκων», «Eurasia Group», σημειώνει πως «η τελευταία επιτυχία της Ουκρανίας είναι απίθανο να συντομεύσει τον πόλεμο. Πέρα από την ανανεωμένη αυτοπεποίθηση του Κιέβου (...) οι ρωσικές δυνάμεις εξακολουθούν να έχουν σταθερό έλεγχο σε μεγάλο μέρος της περιοχής του Ντονμπάς, σε εδάφη που κατασχέθηκαν κατά μήκος των ακτών της Μαύρης Θάλασσας και στο έδαφος που τις συνδέει. Και, το πιο ανησυχητικό: Η πρόοδος της Ουκρανίας μπορεί να κάνει τον πόλεμο πιο επικίνδυνο. Ο Πούτιν βρίσκεται τώρα σε δύσκολη θέση, και αυτό θα πρέπει να ανησυχεί όσους φοβούνται την επέκταση του πολέμου»...

Παραπομπές:

1. https://www.foreignaffairs.com/ukraine/playing-fire-ukraine

2. https://www.economist.com/europe/2022/08/02/what - would - push - the-west - and - russia - to - nuclear - war

3. https://www.rand.org/pubs/perspectives/PEA1971-1.html

4. https://english.elpais.com/international/2022 - 05 - 03/putins - war - in - ukraine - enters - global - spiral - of - unforeseeable - consequences.html

5. https://www.csis.org/analysis/coming - storm - insights - ukraine - about - escalation - modern - war

6. https://www.cfr.org/report/preventing - wider - european - conflict

7. https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian - offensive - campaign - assessment - september - 11

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Πρότεινε άμεση επανέναρξη των ΜΟΕ

Στη συνάντηση Ακάρ - Παναγιωτόπουλου

Σε επανέναρξη νέου γύρου παζαριών στα Ελληνοτουρκικά «σπρώχνουν» όλες οι πλευρές, ενώ φουντώνει η συζήτηση για το πόσο «καλό παράδειγμα» είναι και η πρόσφατη συμφωνία για την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων Ισραήλ - Λιβάνου (βλέπε σελίδα 9), με την άμεση εποπτεία των ΗΠΑ και την εμπλοκή των μονοπωλιακών κολοσσών που ορέγονται τον ορυκτό πλούτο της Μεσογείου.

Οπως δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, για τη συνάντηση που είχε, στο περιθώριο της Συνόδου των ΝΑΤΟικών υπουργών Αμυνας, με τον Ελληνα ομόλογό του, Ν. Παναγιωτόπουλο, «στη συνάντηση εγώ εστίασα στη σημασία πιο συχνών συναντήσεων και ενίσχυσης του διαλόγου, εντός του πλαισίου των σχέσεων καλής γειτονίας», χαρακτήρισε δε «ουσιαστική την επίλυση των θεμάτων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας χωρίς την ανάγκη για ανάμειξη οποιουδήποτε τρίτου μέρους».

Αναφερόμενος στις συναντήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είπε ότι «αυτές μπορούν να ξεκινήσουν το επόμενο διάστημα. Δικές μας αντιπροσωπείες πήγαν στην Αθήνα δύο φορές ως μέρος συνάντησης για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Η ελληνική αντιπροσωπεία ήρθε στην Τουρκία μία φορά. Γι' αυτό, εκφράσαμε τη γνώμη η ελληνική αντιπροσωπεία να έρθει στην Αγκυρα για την 4η συνάντηση. Ευελπιστούμε τέτοιες συναντήσεις να ξεκινήσουν τις επόμενες μέρες».

Σε δηλώσεις του στο μεταξύ σε δημοσιογράφους ο Ελληνας υπουργός Αμυνας έλεγε πως «είπα στον Ακάρ για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ότι όσο υπάρχει απειλή εδαφικής κυριαρχίας αυτό καθιστά ατελέσφορη κάθε προσπάθεια επικοινωνίας».

Λες και δεν πέρασε μια μέρα

Μια συμφωνία που θωρακίζει την Ελλάδα ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή και κατοχυρώνει τα εθνικά συμφέροντα, με την ανάδειξη, μεταξύ άλλων, της στρατηγικής σημασίας της Αλεξανδρούπολης». Αυτά έγραψε σε ανάρτησή του ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας για τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την υπογραφή της «επικαιροποιημένης» Συμφωνίας για τις βάσεις, που μετατρέπει ολόκληρη την Ελλάδα - και μάλιστα επ' αόριστον - σε αμερικανοΝΑΤΟικό ορμητήριο. «Λες και δεν πέρασε μια μέρα» από πέρυσι, λες και στο ενδιάμεσο το ξέσπασμα του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία δεν ξεγύμνωσε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο όλα αυτά τα ευρωατλαντικά παραμύθια. Λες και δεν είδε τίποτα ο λαός μας από το πώς οι «βάσεις που δεν στρέφονται εναντίον κανενός» έγιναν ορμητήρια για τα επιθετικά ελικόπτερα των ΗΠΑ που στάλθηκαν στον πόλεμο, για τα αμερικανικά κατασκοπευτικά που περιπολούν στη Μαύρη Θάλασσα, για τον 6ο Στόλο που βρίσκεται «πρόσωπο με πρόσωπο» με τον ρωσικό. Λες και η Αλεξανδρούπολη δεν έχει γίνει ο βασικός κόμβος για τη «διεκπεραίωση» 300.000 ΝΑΤΟικών στην Ανατ. Ευρώπη, κόμβος γενίκευσης του πολέμου δηλαδή.

Οι βάσεις που «άπλωναν ασπίδα προστασίας» αποδείχθηκαν πολύ γρήγορα «μαγνήτης κινδύνων». Αλήθεια, πόσο «ασφαλής» αισθάνεται έναν χρόνο μετά ο λαός της Αλεξανδρούπολης, της Λάρισας, του Βόλου, των Χανίων, βλέποντας τους μακελάρηδες να περιδιαβαίνουν στις πόλεις τους, διαβάζοντας μέχρι και για ασκήσεις «εικονικού βομβαρδισμού» των περιοχών τους από αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα; Οι βάσεις και όλα τα υπόλοιπα που περιλαμβάνονται στη Συμφωνία, και τάχα «κατοχυρώνουν τα εθνικά συμφέροντα», αποδείχθηκαν «κερκόπορτα» νέων, πολύ μεγάλων κινδύνων για τα κυριαρχικά δικαιώματα, νέων αμφισβητήσεων, στο πλαίσιο και των διαγκωνισμών της ελληνικής αστικής τάξης με την τουρκική, η οποία παίρνει «αέρα στα πανιά» της από τα ίδια ακριβώς ΝΑΤΟικά σχέδια που οι βάσεις υπηρετούν. Αλήθεια, τα τουρκικά F-16 να πετάνε 2,5 μίλια από την Αλεξανδρούπολη, το «φούντωμα» των αξιώσεων για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και αυτών για την «τουρκική» μειονότητα στη Θράκη, η όξυνση του παζαριού και της επιθετικότητας της Τουρκίας, ήρθαν πριν ή μετά τη Συμφωνία; Αλήθεια, «κόπηκε ο βήχας» της Τουρκίας, όπως έλεγαν τότε, ή οι απαιτήσεις της εντάχθηκαν στο «μεγάλο παζάρι» με τις ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, με ολέθριους κινδύνους;

Τα μόνα «εθνικά» συμφέροντα που «κατοχύρωσαν» οι Συμφωνίες αυτές αποδείχθηκε ότι ήταν αυτά των επιχειρηματικών ομίλων, π.χ. των εφοπλιστών, που «κολυμπάνε» στα κέρδη από την εμπλοκή στον πόλεμο ενώ ο λαός από πέρυσι «έπιασε πάτο» στην ενεργειακή φτώχεια. Να λοιπόν τι είδε ο λαός μας σ' αυτόν τον έναν χρόνο από τις Συμφωνίες που ψήφισε η ΝΔ και είχε προετοιμάσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αποδείχθηκε όμως και κάτι ακόμα, με τις μεγάλες αντιιμπεριαλιστικές κινητοποιήσεις: Ο λαός σε συμπόρευση με το ΚΚΕ μπορεί να βάλει εμπόδια στα ΝΑΤΟικά σχέδια και στην εμπλοκή, και η πάλη αυτή πρέπει τώρα να δυναμώσει.

Τ. Γ.