Εναλλακτικά σχέδια επεξεργάζεται ο ευρωατλαντικός άξονας, ενώ η Μόσχα ενισχύει τους δεσμούς με Υπερδνειστερία και Γκαγκαουζία
Παράλληλα, όλο και συχνότερα αναλυτές στον διεθνή Τύπο κάνουν λόγο για ένα νέο μέτωπο ενδεχόμενης ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης που αναδύεται στη Μολδαβία, η οποία εξετάζεται και ως «σχέδιο Β» για ΝΑΤΟ - ΕΕ σε περίπτωση ήττας της Ουκρανίας, προκειμένου να «αντισταθμιστεί» ο συσχετισμός δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη.
Ο Στίβεν Μπράιν, πρώην υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ και πρώην στέλεχος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, υποστηρίζει στους «Asian Times» ότι δεν είναι σαφές αν το σχέδιο θα επιχειρηθεί, ούτε αν θα πετύχει. Το βέβαιο είναι ότι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ θέλουν ένα «αντίβαρο» σε μια ενδεχόμενη ρωσική νίκη στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τον Μπράιν στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο εξετάζονται οι επόμενες γεωπολιτικές κινήσεις, «ουσιαστικά τι θα συμβεί αν ο ουκρανικός στρατός καταρρεύσει. Ευρωπαίοι ειδικοί και ορισμένοι αξιωματούχοι εκτιμούν όλο και περισσότερο ότι οι μέρες της Ουκρανίας ως ανεξάρτητης οντότητας μπορεί να φτάνουν στο τέλος τους».
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Μολδαβία θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο στάθμευσης στρατευμάτων και εκκίνησης μιας επιχείρησης με στόχο την Οδησσό, τη στρατηγικής σημασίας πόλη - λιμάνι της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, και - ίσως - την προσαρτημένη από τη Ρωσία Κριμαία.
Αλλά και Ρώσοι αξιωματούχοι - και ο ίδιος ο Πρόεδρος Βλ. Πούτιν πρόσφατα - δηλώνουν ότι η Μόσχα θέτει ως όρο μια «νεκρή ζώνη» σε οποιαδήποτε διευθέτηση της Ουκρανίας, «ουδέτερα» εδάφη μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας, προκειμένου τα όπλα μεγάλου βεληνεκούς να μην μπορούν να πλήξουν ρωσικό έδαφος (τέτοιο θεωρείται από τη Μόσχα και το Ντονμπάς της Ανατολικής Ουκρανίας).
Σε περίπτωση ολοκληρωτικής νίκης της Ρωσίας, «μια μελλοντική Ουκρανία θα μπορούσε να αποτελείται από μια προσαρτημένη ρωσική περιοχή, ένα φιλορωσικό καθεστώς στο Κίεβο, μια νεκρή ζώνη και τη δυτική Ουκρανία που θα καταληφθεί από την Πολωνία, ενδεχομένως αποκομμένη από κάποιους γείτονές της. Το ΝΑΤΟ, ωστόσο, θα ήθελε να έχει ένα αντίβαρο σε μια ρωσική νίκη. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει, εκτός από την επιστροφή της ουκρανικής πόλης Λβιβ στην Πολωνία, μια προσπάθεια να διασφαλιστεί η Οδησσός και ίσως να απειληθεί η Κριμαία, ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της Ρωσίας και για την ιστορική της σημασία», αναφέρει ο Μπράιν.
Εν μέσω τέτοιων και άλλων σεναρίων, πρόσφατα ο Ρουμάνος πρωθυπουργός Μαρσέλ Τσολάκου επανέφερε το ζήτημα της «ένωσης» της Μολδαβίας με τη Ρουμανία: «Υποστηρίζω επίσης την ένωση (σ.σ. της Μολδαβίας με τη Ρουμανία), είναι δικαίωμά μου», είπε στο δίκτυο «DC News», προσθέτοντας ότι «η Δημοκρατία της Μολδαβίας είναι βιώσιμη χάρη στη βοήθεια της Ρουμανίας».
Ενδεικτικά, το Βουκουρέστι προμηθεύει πλέον το 80% - 90% της Ενέργειας της Μολδαβίας. Εχει κατασκευάσει έναν αγωγό φυσικού αερίου που συνδέει το Κισινάου με τη Ρουμανία, χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από επιχορηγήσεις και δάνεια της ΕΕ και η Μολδαβία δεν λαμβάνει πλέον φυσικό αέριο από τη Ρωσία, ένα πεδίο έντονης αντιπαράθεσης στο εσωτερικό της πρώτης.
Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια Ρουμανία και Μολδαβία έχουν προχωρήσει σε κοινή συνεδρίαση κοινοβουλίων, συναντήσεις των υπουργικών τους συμβουλίων, δημιουργία κοινών επιτροπών σε πολλούς τομείς κ.λπ. Η Ρουμανία όμως - χώρα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ - επιδιώκει να αναπτύξει και τις στρατιωτικές της σχέσεις με τη Μολδαβία.
Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έντονη στρατιωτικοποίηση στη χώρα, ενώ κερδίζουν συνεχώς έδαφος οι διακηρύξεις περί «Μεγάλης Ρουμανίας».
Το Βουκουρέστι ετοιμάζει νέο νόμο περί Αμυνας, που θα επιτρέψει να στέλνει στρατεύματα στο έδαφος άλλων χωρών «για να προστατεύσει Ρουμάνους πολίτες», ως απάντηση σε «υβριδικές απειλές». Ο νέος νόμος «φωτογραφίζει» τη Μολδαβία και την Ουκρανία.
Η Ρουμανία θα μπορούσε να εισβάλει στη Μολδαβία, για λογαριασμό του ΝΑΤΟ, για να δημιουργήσει ένα δεύτερο μέτωπο απέναντι στη Ρωσία. Περισσότεροι από μισό εκατομμύριο κάτοικοι της Μολδαβίας έχουν ρουμανικά διαβατήρια και το Βουκουρέστι θα μπορούσε να επικαλεστεί «προστασία τους από τη ρωσική επιθετικότητα». Από την πλευρά της η Μόσχα θα μπορούσε να μπει στον πόλεμο για να «προστατεύσει» τους φιλορωσικούς θύλακες Υπερδνειστερία και Γκαγκαουζία.
Το δεύτερο σενάριο επέμβασης ρουμανικών στρατευμάτων θα μπορούσε να αφορά την Ουκρανία, δηλαδή την περιοχή Τσερνιβτσί, κοντά στην Οδησσό, όπου περίπου 300.000 άνθρωποι έχουν επίσης ρουμανική υπηκοότητα.
Αυτά τα σενάρια και τα γεωπολιτικά σχέδια είναι αβέβαια και εξαιτίας της ενδοαστικής αντιπαράθεσης στο εσωτερικό της Μολδαβίας, μεταξύ τμημάτων των επιχειρηματικών ομίλων που είναι είτε «φιλοδυτικά» είτε «φιλορωσικά».
Η Μολδαβία βρίσκεται εν μέσω μιας συνεχούς διαμάχης ανάμεσα στα δύο αυτά «στρατόπεδα», επομένως η πολιτική της είναι πολύ ασταθής και η παραμονή της «φιλοδυτικής» κυβέρνησης της Προέδρου Μάγια Σάντου στην εξουσία δεν είναι δεδομένη.
Ηδη στη χώρα σημειώνονται αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, ενώ η κυβέρνηση έχει θέσει εκτός νόμου τα κόμματα και τις οργανώσεις της «φιλορωσικής» αντιπολίτευσης και έχει φυλακίσει ορισμένους ηγέτες της. Επιπλέον, το κυβερνών κόμμα έχει κλείσει 13 τηλεοπτικά μέσα και άλλα ΜΜΕ, επειδή «συνδέονται με τη Ρωσία».
Η αυτόνομη περιοχή Γκαγκαουζία ανακοίνωσε προ ημερών ότι θα εγκαταλείψει τη Μολδαβία αν η κυβέρνηση στο Κισινάου αποφασίσει να ενωθεί με τη Ρουμανία. «Οποιαδήποτε τέτοια προσπάθεια θα σημάνει την άμεση έναρξη της διαδικασίας για την απόσχιση της Γκαγκαουζίας και την επιστροφή σε μια ανεξάρτητη Δημοκρατία των Γκαγκαούζων», δήλωσε η κυβερνήτης της περιοχής στο νοτιοανατολικό τμήμα της Μολδαβίας, Ευ. Γκουτσούλ.
Η Γκουτσούλ ήταν μέλος του «φιλορωσικού» κόμματος Sor, που τέθηκε εκτός νόμου από την τρέχουσα κυβέρνηση, και αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα ως «ανεξάρτητη», κερδίζοντας άνετα. Στο μεταξύ, τον περασμένο Μάρτη το Ανώτατο Δικαστήριο της Μολδαβίας αποφάσισε ότι η απαγόρευση του Sor ήταν παράνομη.
Η Μόσχα ενισχύει τους δεσμούς της με τα «φιλορωσικά» κόμματα και τους θύλακες της Γκαγκαουζίας και της Υπερδνειστερίας.
Ρωσία και Γκαγκαουζία συζητούν συνεργασία σε διάφορους τομείς, όπως έκπτωση στο φυσικό αέριο για τους κατοίκους της περιοχής, εξαγωγή εμπορευμάτων στη Ρωσία κ.ά., σύμφωνα με την Γκουτσούλ, η οποία επισκέφτηκε τον Μάρτη τη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν.
Επιπλέον, η Γκαγκαουζία υπέγραψε προ ημερών συμφωνία με την ρωσική τράπεζα «Promsvyazbank» (PSB) για συνεργασία στον τραπεζικό και χρηματοοικονομικό τομέα. Η PSB θα ανοίξει λογαριασμούς για υπαλλήλους του δημόσιου τομέα και συνταξιούχους, δήλωσε η κυβερνήτης της Γκαγκαουζίας, προσθέτοντας ότι περίπου 25.000 άνθρωποι θα μπορούν να χρησιμοποιούν το ρωσικό σύστημα πληρωμών Mir.
Στην Υπερδνειστερία, την αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας, με δική της «κυβέρνηση» και στρατό, αλλά και περίπου 1.500 Ρώσους στρατιώτες, οι εντάσεις οξύνονται από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το Κίεβο έκλεισε τα σύνορα Ουκρανίας - Υπερδνειστερίας, ενώ η Μολδαβία επέβαλε δασμούς στις εξαγωγές προς τον «φιλορωσικό» θύλακα και παρατηρούνται ελλείψεις προϊόντων.
Την ίδια στιγμή, ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ υψώνουν τους τόνους για την «εδαφική ακεραιότητα» της Μολδαβίας, θεωρώντας την Υπερδνειστερία κατεχόμενο έδαφος. Το Κισινάου αποχώρησε πρόσφατα τόσο από τις διμερείς διαπραγματεύσεις με την Υπερδνειστερία όσο και από το σχήμα «5+2» (Μολδαβία, Υπερδνειστερία, ΟΑΣΕ, Ρωσία, Ουκρανία, παρατηρητές από ΗΠΑ και ΕΕ).
Τον Φλεβάρη οι αρχές της Υπερδνειστερίας ζήτησαν από τη Μόσχα να λάβει «μέτρα προστασίας» απέναντι στις «πιέσεις» από τη Μολδαβία, με τη ρωσική κυβέρνηση να απαντά ότι «θα εξετάσει το αίτημα» στέλνοντας μήνυμα προς τη «Δύση», που μεγαλώνει το πάτημά της στη Μολδαβία.
Αφορμές για ρωσική επέμβαση μπορούν να βρεθούν ανά πάσα στιγμή. Στις αρχές Απρίλη ένα drone έπληξε σταθμό ραντάρ σε «στρατιωτική βάση στην περιφέρεια της Ρούμπνιτσα, 6 χλμ. από τα σύνορα με την Ουκρανία». Στις 17 Μάρτη οι αρχές της Υπερδνειστερίας είχαν κατηγορήσει την Ουκρανία ότι έπληξε με drone μια στρατιωτική βάση στην πρωτεύουσα Τιράσπολ. Το Κίεβο κατηγόρησε τη Μόσχα για «προβοκάτσια» στην Υπερδνειστερία.
«Η κλιμάκωση στην Υπερδνειστερία είναι ένας δρόμος προς τον πόλεμο, πιθανώς έναν παγκόσμιο πόλεμο», προειδοποίησε πρόσφατα ο επικεφαλής των αρχών της Υπερδνειστερίας Β. Κρασνοσέλσκι.
«Για να μπορέσουν ξένα στρατεύματα να επιχειρήσουν από τη Μολδαβία στην Ουκρανία, θα πρέπει είτε να καταλάβουν την Υπερδνειστερία είτε - εναλλακτικά - να στείλουν στρατιωτικές δυνάμεις στην Γκαγκαουζία, κάτι που πιθανότατα θα πυροδοτούσε εμφύλιο πόλεμο», γράφει ο Μπράιν.
Το ενδιαφέρον των κρατών της «Δύσης» για τη Μολδαβία μεγαλώνει. Σε μια καθαρά πολιτική απόφαση για γεωπολιτικούς σκοπούς, η ΕΕ αποφάσισε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και τη Μολδαβία.
Η ΕΕ και κράτη - μέλη χρηματοδοτούν τον εκσυγχρονισμό των μολδαβικών Ενόπλων Δυνάμεων, πουλούν εξοπλισμούς, υπογράφουν αμυντικές συμφωνίες κ.λπ.
Ενδεικτικά, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν και η Μολδαβή ομόλογός του υπέγραψαν στις αρχές Μάρτη «αμυντική συνεργασία» και οδικό χάρτη οικονομικής συνεργασίας.
Οι ΗΠΑ έχουν διαθέσει τα τελευταία χρόνια σχεδόν 320 εκατ. δολάρια σε «οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια για τη Μολδαβία».
Η Γερμανία προμήθευσε το Κισινάου με αστυνομικούς για την ενίσχυση των συνόρων με την Ουκρανία, καθώς εντάχθηκε σε ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την ΕΕ «για να εγγυηθεί την ασφάλεια» της Μολδαβίας, και μεταξύ άλλων εμποδίζουν Ουκρανούς να διαφύγουν από την επιστράτευση.
Από 1η Απρίλη και για 20 μέρες το ΝΑΤΟ πραγματοποιεί στη Μολδαβία τις στρατιωτικές ασκήσεις «Joint Combined Exchange Training-2024» (JCET-2024), με συμμετοχή ειδικών δυνάμεων από τις ΗΠΑ και τη Ρουμανία, που τελειοποιούν τη «συνοχή» με μονάδες της Μολδαβίας.
Η Ρωσία και το Καζακστάν πλήττονται από σαρωτικές πλημμύρες, με το ύψος των υδάτων να συνεχίζει να αυξάνεται, κυρίως κατά μήκος του ποταμού Ουράλη και άλλων ποταμών.
Την Παρασκευή η στάθμη του Ουράλη στην πόλη Ορενμπουργκ έφθασε τα 11,29 μέτρα, ανακοίνωσαν οι περιφερειακές αρχές, από 10,87 μέτρα που ήταν την Πέμπτη, σημειώνοντας ρεκόρ.
Η περιοχή δίνει μάχη με την άνοδο της στάθμης των υδάτων, αφού μεγάλοι ποταμοί στη Ρωσία και το Καζακστάν υπερχείλισαν, προκαλώντας τις χειρότερες πλημμύρες στις περιοχές αυτές εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
Η κατάσταση αναμενόταν να κορυφωθεί την Παρασκευή και τα νερά να αρχίσουν να υποχωρούν από την Κυριακή.
Χιλιάδες σπίτια έχουν πλημμυρίσει και πάνω από 100.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξακολουθεί να ισχύει σε οκτώ από τις 17 επαρχίες του Καζακστάν.