Οι εργασίες του Συνεδρίου θα ξεκινήσουν με χαιρετισμό του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα.

Την εναρκτήρια ομιλία, με τίτλο «Στα ίχνη μιας λογοτεχνίας "χρήσιμης" για τη σύγχρονη εποχή», θα κάνει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ.

Στο Συνέδριο θα συμμετάσχει πλήθος ομιλητών, που έχουν επιλεγεί με βάση το αντικείμενο της επιστημονικής τους εργασίας, τις μελέτες και τα ενδιαφέροντά τους. Σημαντικό είναι επίσης ότι το Συνέδριο θα τιμήσουν με την παρουσία τους και με τις παρεμβάσεις τους αρκετοί απόγονοι μεγάλων λογοτεχνών μας.

Το Συνέδριο διαρθρώνεται στις εξής τρεις ενότητες:

• «Οι πρόδρομοι σοσιαλιστές λογοτέχνες και η εποχή τους (1880 - 1917)»: Θα υπάρξουν ειδικές εισηγήσεις για τους πρόδρομους σοσιαλιστές λογοτέχνες, Κωνσταντίνο Χατζόπουλο, Κωνσταντίνο Θεοτόκη και Κώστα Παρορίτη - ο οποίος εντάσσεται και στο κομμουνιστικό κίνημα - ως τους σημαντικότερους και άμεσα αναμεμειγμένους στη σοσιαλιστική κίνηση του καιρού τους και στο ανερχόμενο εργατικό κίνημα. Ακόμα, θεματικές εισηγήσεις και παρεμβάσεις θα καταπιαστούν και με άλλους λογοτέχνες που διαπνέονταν από τα σοσιαλιστικά ιδανικά, καθώς και αστούς λογοτέχνες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια της ανερχόμενης ακόμα αστικής τάξης να εκσυγχρονίσει το αστικό κράτος.
• «Η πρωτοπορία στη λογοτεχνία του Μεσοπολέμου (1918 - 1939)»: Ενότητα με ειδικές εισηγήσεις και παρεμβάσεις για τους λογοτέχνες που επηρεάζονται άμεσα από το ΚΚΕ και την ανάπτυξη του κινήματος. Την περίοδο αυτή, κάτω από την επίδραση της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης αλλά και την πολιτική και ιδεολογική παρέμβαση του ΚΚΕ, διαμορφώνονται οι περισσότεροι από τους κομμουνιστές λογοτέχνες, ανάμεσά τους και οι κορυφαίοι Κώστας Βάρναλης και Γιάννης Ρίτσος. Μπαίνουν επίσης οι βάσεις για τη μετέπειτα ανάπτυξη της εμπνευσμένης από τα κομμουνιστικά ιδανικά λογοτεχνίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια σειρά από λογοτέχνες που τα επόμενα χρόνια - ειδικά την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης - προσέγγισαν το Κόμμα, αντιμετώπιζαν με συμπάθεια την ιδεολογία μας ή είχαν επαφή με δυνάμεις μας, ιδιαίτερα μέσα από τα λογοτεχνικά περιοδικά, ήδη από την εποχή του Μεσοπολέμου.
• «Εμμεσες επιδράσεις της κομμουνιστικής ιδεολογίας στη μεσοπολεμική λογοτεχνία»: Στην τρίτη ενότητα του Συνεδρίου θα υπάρξουν εισηγήσεις και παρεμβάσεις που αφορούν έναν αριθμό σημαντικών λογοτεχνών οι οποίοι επηρεάστηκαν έμμεσα ή προσωρινά από τις σοσιαλιστικές ιδέες, αλλά και λογοτέχνες που καταπολέμησαν την κομμουνιστική ιδεολογία, η οποία ασκούσε εκείνη την περίοδο σημαντική επιρροή στους κύκλους της διανόησης και των φοιτητών. Τέλος, ειδική αναφορά θα γίνει και στα λογοτεχνικά περιοδικά, τόσο σε αυτά που εκδίδονταν από κομμουνιστές διανοούμενους, όσο και σε εκείνα μέσα από τα οποία προσπάθησε η αστική διανόηση να απαντήσει οργανωμένα στην επίδραση των κομμουνιστικών ιδεών.

Για την έναρξη του Συνεδρίου προετοιμάζεται ένα ξεχωριστό δρώμενο. Το Σάββατο στις 10 π.μ. θα παρουσιαστεί ένα έργο για μικρή συμφωνική ορχήστρα, χορωδία και αφηγητή, βασισμένο στο «Φως που καίει» του Κώστα Βάρναλη, το «Ξύπνημα του προλεταριάτου» του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου. Σε αυτό το εγχείρημα συμμετέχουν πλήθος νέων μουσικών που με αγάπη και ενδιαφέρον αγκάλιασαν αυτήν την προσπάθεια καθώς και τα τμήματα φωνητικής από το Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ.

Την ορχήστρα διευθύνει ο Κωνσταντίνος Σπηλιώτης και τα κείμενα των λογοτεχνών διαβάζουν οι Αφροδίτη Βραχοπούλου και Μάνος Τσίζεκ.

Στη λήξη του Συνεδρίου, την Κυριακή στις 19.00, νέοι και ταλαντούχοι μουσικοί αναμένεται να «ξαφνιάσουν» το κοινό, παρουσιάζοντας τραγούδια σε ποίηση λογοτεχνών της περιόδου που πραγματεύεται το Συνέδριο. Πολύ γνωστά τραγούδια όπως το «Πες της το μ' ένα γιουκαλίλι», «Πόσο πολύ σ' αγάπησα» και «Γράμμα στον ποιητή Καίσαρα Εμμανουήλ», είναι ανάμεσά τους, παρότι δεν είναι ευρέως γνωστό πως γράφτηκαν από τους λογοτέχνες της περιόδου αυτής.

Συμμετέχουν οι μουσικοί: Φίλιππος Παχνιστής, Πάνος Τσίτσικας, Λευτέρης Κουάντας, Δημήτρης Γιαννούχος, Μαρία Παχνιστή, Πάνος Μπούσακλης και Πολυξένη Καράκογλου.

Η είσοδος στο Συνέδριο είναι ελεύθερη.