ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 13 Γενάρη 2000
Σελ. /36
ΧΟΥΑΝ ΚΑΡΛΟΣ ΚΡΟΥΣ
Η τελευταία επιστροφή

Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή». Αθήνα 1999

Το αστυνομικό - κατασκοπευτικό μυθιστόρημα με το γρήγορο ρυθμό, τα απρόβλεπτα συμβάντα, την αγωνιώδη πλοκή, όταν στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα, αναπτύσσει στο έπακρο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, τόσο για την εξέλιξη του μυστηρίου που περιβάλλει το μύθο, όσο και για το σκεπασμένο με πυκνά πέπλα αγωνίας, τέλος.

Ανώτερος αξιωματικός του υπουργείου Εσωτερικών της Κούβας ο Χουάν Κάρλος Ροδρίγεζ Κρους στηρίζει το αστυνομικό - κατασκοπευτικό μυθιστόρημά του «Η τελευταία επιστροφή», σε κάποια από τα άπειρα γεγονότα που συνέβησαν στην Κούβα, στην περίοδο 1967-1971, με σκοπό την ανατροπή της Επανάστασης και τη δολοφονία του Φιντέλ Κάστρο.

Η CIA με τους πληρωμένους και διεφθαρμένους κατασκόπους της και με υπερσύγχρονα μέσα, οργανώνει τη μια μετά την άλλη επιχείρηση για το σκοπό αυτό. Η Κούβα με δικούς της κατασκόπους καταφέρνει το ακατόρθωτο, με λιγότερα και όχι σύγχρονα μέσα, γιατί οι άνθρωποί της αντέχουν και απενεργοποιούν κάθε αντεπαναστατική και δολοφονική δραστηριότητα «γιατί πιστεύουν στην Επανάσταση».

Κύριος πράκτορας ο Ντανιέλ Μόφα Τεχνίδο, που σ' ένα παιχνίδι συγκυριών με το δίδυμο, ολόιδιο, αδελφό του, ορκισμένο πράκτορα της CIA, αντεπαναστάτη και πάνω απ' όλα λυσσασμένο αντικομμουνιστή, άτομο διαβλητό και διεφθαρμένο, μπαίνει στο άντρο της CIA και παίρνει όλες τις πληροφορίες για τις επικείμενες δολοφονικές ενέργειες κατά του Φιντέλ.

Το ενδιαφέρον έτσι φτάνει στο ζενίθ του πλησιάζοντας προς το τέλος.

Ολα τα στοιχεία, που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας για να πλάσει τους ήρωες ή αντιήρωές του, Κουβανούς και Αμερικανούς, τα φόντα μέσα στα οποία δρουν, κυρίως η Αβάνα και το Μαϊάμι, τα γρανάζια που κινούνται για να ενεργοποιήσουν όλο τον πολύπλοκο μηχανισμό της κατασκοπίας, είχαν ένα σπουδαίο αποτέλεσμα: Χάρισαν στο συγγραφέα, το 1988, το βραβείο αστυνομικού μυθιστορήματος του Υπουργείου Εσωτερικών της Κούβας.

Πολύ πετυχημένη η μετάφραση της Δέσποινας Μάρκου κι η μακέτα του εξωφύλλου του Αλέξανδρου Γαγγάδη.


Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΛΤΣΩΝΗ
«Κράτος και ανενέργεια του νόμου»

Διδακτορική διατριβή στην Κοινωνιολογία του Δικαίου

Το φαινόμενο της «ανενέργειας» του νόμου (κατ' άλλους αχρησ(τ)ία, αναποτελεσματικότητα, ineffective(γαλλ.), Papierrecht (χάρτινο δίκαιο, γερμ.) non applictation (και άλλες σχετικές στη διεθνή βιβλιογραφία) είναι τόσο παλιό όσο και το δίκαιο - με διαφορετική διάσταση σε διαφορετικούς κοινωνικοοικονομικούς σχηματισμούς.

Ο Δημ. Καλτσώνης, στο βιβλίο του (204 σελ.) διατρέχει μια ευρεία τυπολογία μορφών «ανενέργειας», δηλαδή στην ουσία παράβασης του νόμου από το ίδιο το «κράτος» που το ψήφισε, με την τεχνική της μη έκδοσης αναγκαίων πράξεων, της μη εξασφάλισης υλικοτεχνικής υποδομής. Ακόμα μέσω της άρνησης εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων, στα πλαίσια ενδοκρατικών ανταγωνισμών, ή με την ανισότιμη πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, αφού η προσφυγή σ' αυτή απαιτεί χρόνο και χρήμα.

Ιδιαίτερο, επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσέγγιση της «ανενέργειας» στο πλαίσιο της κοινωνικής εξέλιξης και των μορφών - ποσοτικές αλλαγές (μεταρρύθμιση) - ποιοτικά άλματα (επαναστατική μεταβολή). Αλλά και η συμβολή σ' αυτή της κρατικής γραφειοκρατίας, αφού αυτή είναι που δίνει τους ιδιαίτερους χρωματισμούς στη σχετική «αυτοτέλεια», που διαθέτει το κράτος και άρα στη διαδικασία της εφαρμογής ή μη εφαρμογής (ανενέργειας) του νόμου κατά την επιθυμία της κυρίαρχης τάξης μέσα από τεχνικές επίτασης - υποχώρησης της προσπάθειας, ή σύνθεσης επιμέρους και αλληλοσυγκρουομένων συμφερόντων τμημάτων της κυρίαρχης τάξης ή την αποφυγή κλιμάκωσης της αντίδρασης των κυριαρχουμένων.

Με χαρακτηριστικά παραδείγματα, διαγράφεται η επίδραση της ταξικής πάλης στην «ανενέργεια» - από την πλευρά των κυριαρχουμένων τάξεων, στα πλαίσια της διαλεκτικής κράτους -κοινωνίας, όπως με την κατάργηση στην πράξη του ν. 330/1976 και του διαβόητου άρθρου 4 του ν. 1365/1983.

Από την ενδιαφέρουσα αυτή μελέτη γίνεται ολοφάνερος ο ταξικός χαρακτήρας του Δικαίου και ακόμα - σήμερα - ότι η αστική τάξη δεν αρκείται στην ψήφιση κάποιων νόμων κομμένων και ραμμένων στα μέτρα της (και στα πλαίσια του συσχετισμού δυνάμεων), αλλά ουσιαστικά διυλίζει τον κώνωπα και καταπίνει την κάμηλο, φέρνοντας στα μέτρα της τη «νομιμότητα» και την «παρανομία».

Το βιβλίο περιέχει εισαγωγή και είναι χωρισμένο σε δυο μέρη. Το πρώτο μέρος για τις «Μορφές Εμφάνισης του φαινομένου» και το δεύτερο μέρος για τις «Αιτίες Ανενέργειας του Νόμου» συγκροτούνται σε δώδεκα κεφάλαια, τα οποία κλείνουν με συμπεράσματα. Το βιβλίο, το οποίο προλογίζει ο Θ. Κ. Παπαχρίστου, περιλαμβάνει και πλούσια ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία. (Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1998).


Τάσος ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ

Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ
«Οι λησταί στα πρόθυρα των Αθηνών»

Σε μέρες μεγάλης «φτώχειας» της ελληνικής, αλλά και της ξένης, λογοτεχνίας και σε όχι λίγες περιπτώσεις- θα τολμήσουμε να το πούμε- ξεπεσμού της έννοιας «λογοτεχνία» σε γραπτό «βόρβορο», όπως είναι οι μέρες μας, πιο σίγουρη «διέξοδος» από την «επιστροφή» μας ή και την πρώτη «γνωριμία» μας με έργα σπουδαίων λογοτεχνών, Ελλήνων και ξένων, δεν υπάρχει. Αλήθεια, «είναι κρίμα κι άδικο μεγάλο», όπως λέει ο λαός, να διαβάζει κανείς σύγχρονη «σαβούρα», αλλά να αγνοεί, λ.χ. τη λογοτεχνία του Μ. Καραγάτση.

Αφορμή της επισήμανσής μας, το ανέκδοτο μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση «Οι λησταί στα πρόθυρα των Αθηνών», το οποίο, εικονογραφημένο με οκτώ σχέδια του Αλέκου Φασιανού και προλογισμένο από τον Θανάση Νιάρχο, κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Καστανιώτη». Το μυθιστόρημα αυτό είναι ένα «μεροκαματιάρικο» έργο του Καραγάτση, αφού το έγραφε σε συνέχειες το 1952 και το δημοσίευε στην εφημερίδα «Βραδυνή», όπου εργαζόταν σαν θεατρικός κριτικός.

Ιστορική η αφετηρία του μυθιστορήματος, βασισμένη στην ιστορική «σφαγή του Δήλεσι» που έγινε στα 1870, με «ήρωες» τους Αρβανιτάκηδες(μια ομάδα ληστών κυνηγημένων και από τους Τούρκους και από το ελληνικό γκουβέρνο), την κυβέρνηση του Ζαΐμη, τον βασιλιά, τη Χωροφυλακή και πολιτικούς και στρατιωτικούς εκπροσώπους της «προστάτιδάς» μας Αγγλίας. Ενα μυθιστόρημα, που του αξίζει να διαβαστεί σωστά, προσεκτικά, κάτω από τις γραμμές... γιατί, καθώς δημοσιευόταν σε μια αντιδραστική εφημερίδα, αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει ένα γεγονός του μακρινού παρελθόντος, για να μιλήσει έμμεσα για τα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου, για το ρόλο των Αγγλων, της ελληνικής κυβέρνησης, για την προπαγανδιστική πλύση εγκεφάλου που γινόταν στον απλό λαό περί του «πατριωτικού» ρόλου της Χωροφυλακής στα Δεκεμβριανά και του «ηρωισμού» της ενάντια στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.


Α.


ΔΗΜΗΤΡΗ Π. ΚΡΕΜΟΥ
Μήπως είχε δίκιο ο Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς;

Το έργο και οι θέσεις του Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς Στάλιν - πρωτεργάτη στη συντριβή του ναζισμού στο μεγάλο πατριωτικό πόλεμο - προβάλλονται από το βιβλίο του καθηγητή, πυρηνικού - χημικού και συγγραφέα Δημήτρη Π. Κρέμου, καλλιτεχνική επιμέλεια Χρήστου Πικριδά.

Στο βιβλίο περιέχονται στοιχεία έρευνας σχετικά με την ιστορία του Κομμουνισμού και του σοβιετικού καθεστώτος, σε προσωπικές εμπειρίες του Δημήτρη Κρέμου, μαρτυρίες στελεχών της Σοβιετικής Ενωσης και αντιστασιακές οργανώσεις των Βαλκανίων, τότε που ο συγγραφέας ήταν αξιωματικός, σύνδεσμος του ΕΛΑΣ μεταξύ του Γενικού Στρατηγείου του, Αλβανών και Γιουγκοσλάβων παρτιζάνων και της Σοβιετικής Στρατιωτικής Αποστολής (Περτούλι, Σμόκοβο).

Η μελέτη αποτελεί συνοπτική «βιογραφική αναδρομή στην κοινωνική και πολιτική δράση του Ιωσήφ Στάλιν», ενός από τους μεγαλύτερους πολιτικούς άνδρες του 20ού αιώνα, ενώ παράλληλα επισημαίνονται τα κύρια αίτια, που οδήγησαν στην κατασυκοφάντηση του Στάλιν και στην ανατροπή (κατά την άποψη του υπογράφοντος) και όχι στην «κατάρρευση», του σοβιετικού καθεστώτος.

Πολύτιμη, ιδιαίτερα για τους νέους, είναι η προσφορά του συγγραφέα, για την «αποκατάσταση» της προσωπικότητας του Στάλιν, που όντας ΓΓ του Κόμματος, αντιμετώπισε τις δεξιές, αλλά και αριστερές παρεκκλίσεις, που φρενάριζαν τη βιομηχανική ανάπτυξη (υδροηλεκτρικό φράγμα Δνείπερου, επέκταση υπερσιβηρικού, μετρό Μόσχας, οικοδόμηση χημικών και μεταλλουργικών βιομηχανιών κλπ.), χωρίς εξωτερικούς δανεισμούς και φορολογικές επιβαρύνσεις του λαού.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει το μέρος του βιβλίου, που αναφέρεται στην περίοδο 1941-44, όταν η ΕΣΣΔ δέχεται την επίθεση 5,5 εκατομμυρίων Γερμανών στρατιωτών, «δορυφόρων» (Φιλανδών, Ρουμάνων κλπ.), 4.000 αεροπλάνων, εκατοντάδων θωρακισμένων και μηχανοκίνητων μεραρχιών. Ο Στάλιν, προβλέποντας τη γερμανική επίθεση, είχε προετοιμάσει κατάλληλα το λαό και το στρατό, ώστε ο πατριωτικός πόλεμος να είναι νικηφόρος.

Το τελευταίο κεφάλαιο αναφέρεται στην περίοδο 1953-1989, επισημαίνοντας σημαντικά γεγονότα, που συντέλεσαν στην ανατροπή του σοβιετικού κράτους και στην παλινόρθωση του απάνθρωπου, διεφθαρμένου καπιταλισμού.

Το βιβλίο, με πλούσια ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, φωτίζει πολλές πλευρές της νεότερης ιστορίας, απορρίπτοντας τα περί «ζωνών επιρροής» και ξεσκεπάζοντας τις καταχθόνιες εχθρικές διαθέσεις των Αγγλοαμερικανών, απέναντι στην ΕΣΣΔ απ' την εποχή, μάλιστα, που υποτίθεται ότι ήταν σύμμαχοί της κι είχαν έναν κοινό εχθρό. (Εκδόσεις «Παρασκήνιο».).


Δημήτρης ΣΕΡΒΟΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΕΡΑΜΙΔΗΣ
«Δρόμοι της βροχής»

Οι «Δρόμοι της βροχής» του Χρήστου Κεραμίδη ευθυγραμμίζονται με τους στίχους του Τάσου Λειβαδίτη: «Ο Ιάκωβος έκανε να με κρατήσει, "χάθηκαν όλα" του λέω, "μα αυτό είναι το συναρπαστικό" μου λέει - φίλοι παλιοί απ' τον καιρό που είχαμε ακόμα τη δύναμη να κλαίμε».

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από το δάκρυ, προκειμένου να διαπιστώσουμε ότι κάποιος παραμένει άνθρωπος. Πέλαγος τα δάκρυα του λαού μας απ' τις τόσες θυσίες του και μεις ν' αρμενίζουμε σ' αυτό τις ελπίδες μας: «Και να μιλάμε με μικρές καθαρές κουβέντες, έχοντας στρέψει το πηδάλιο στο βασικό πλέον αντικείμενο», την οριστική νίκη του ανθρώπου.

Δακρύζουμε γιατί χάσαμε πολλά. Ομως, «μας μένουν τα όνειρα / των νικημένων η σιωπή / Μας μένει μιας άλλης Δικαιοσύνης η υπέροχη δυνατότητα». Μας μένουν αυτοί που με το αίμα της καρδιάς τους γράφουν ανεξίτηλα τη λέξη ελπίδα: «Οι ποιητές». Αυτοί που έγραψαν τα τραγούδια του μεγάλου αγώνα και δεν ξεχνιούνται: «Θα τους αναγνωρίσεις! / Οταν ξανάρθουν από μακριά / και στη γλώσσα του θεού θα μιλήσουν / (...) και θα 'ναι οι ίδιοι / Οι περήφανοι και ταπεινωμένοι / Αυτοί... / που μάτωναν μαζί σου στα κρυφά».

Ανάμεσά τους, άξιος ποιητής του αγώνα κι ο Χ.Κ. Ο ποιητής, προλετάριος της πένας, μαχόμενος σήμερα ενάντια στη νέα φασιστική τάξη λέει:

«Πόσο ξεδιάντροποι είναι! / Μέσα στην ευφορία που σκηνοθετούν / Μέσα στην πλήξη που βυθίζονται / Οχι / δε θα τους μοιάσω / στην άδεια και ασήμαντη ζωή τους».

Τούτη η ποίηση είναι «κόκκινο αποτύπωμα» των ακροδάχτυλων που υπογράφουν τη βεβαίωση ότι: «Το όνειρα έρχονται από μακριά (...) και τρέχουν... / μοιράζοντας χαμόγελα αντί για δώρα / στα μάτια που δάκρυσαν / στα μάτια των άστεγων παιδιών / που μεγάλωσαν ξαφνικά / και τιμωρούν το θάνατο... (Εκδ. του ίδιου - Καβάλα - Σχεδ. Μ. Χατζηθεοδώρου).


Γιάννης ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ