Κοντά στις 15 μέρες κράτησαν τα μπλόκα των αγροτών. Ηταν κι αυτή μια σκληρή μάχη των ξωμάχων για να κρατήσουν τη γη τους και να παραμείνουν στον τόπο τους.

Ηταν μια μάχη στα πλαίσια του πολύμορφου και μακρόχρονου «πολέμου» της αγροτιάς κατά της αντιαγροτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που εφαρμόζουν οι ελληνικές κυβερνήσεις. Κάθε μάχη αυτού του «πολέμου», ανεξαρτήτως πώς καταλήγει, χρεώνεται στα «θετικά» του αγροτικού κινήματος.

Και δεν μπορεί παρά να είναι θετικό το γεγονός ότι:

• Ο αγώνας πήρε πανελλαδικό χαρακτήρα - παραμερίστηκαν οι ξεπουλημένες ηγεσίες των ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΑΣΕ, ΣΥΔΑΣΕ - με δεκάδες χιλιάδες αγρότες και χιλιάδες τρακτέρ να παραμένουν επί δυο βδομάδες στους δρόμους, διεκδικώντας αγωνιστικά την επίλυση των οξυμένων προβλημάτων του αγροτικού κόσμου, παλεύοντας για την ανατροπή της αντιαγροτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που δημιουργεί, πολλαπλασιάζει και οξύνει αυτά τα προβλήματα.
• Εγινε αντικείμενο προβληματισμού της «κοινής γνώμης» το φλέγον αγροτικό πρόβλημα της χώρας και πλήθυναν εκείνοι που αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πως την πολιτική ευθύνη για την όξυνση αυτού του προβλήματος έχει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά και η ΝΔ, η οποία συμφωνεί με την αντιαγροτική πολιτική που εφαρμόζεται.
• Εκφράστηκε μαζικά και ενεργά η αλληλεγγύη και η συμπαράσταση των άλλων λαϊκών στρωμάτων στον δίκαιο αγώνα της αγροτιάς και δημιουργήθηκαν, έτσι, καλύτερες προϋποθέσεις για τη συγκρότηση του Λαϊκού Μετώπου, που έχει ανάγκη ο λαός μας και ο τόπος μας.
• Υπάρχουν και συγκεκριμένα κέρδη στο πεδίο των αγροτικών διεκδικήσεων, τα οποία, όμως, θα φανούν καθαρά αργότερα, καθώς τώρα η κυβέρνηση δε θέλει να εμφανιστεί ότι υποχωρεί μπροστά στην πίεση των αγροτικών και γενικότερα των λαϊκών αγώνων.

Θα πρέπει, όμως, να επισημάνουμε ότι τούτη η αγροτική κινητοποίηση υπονομεύτηκε εξ αρχής και στη διάρκειά της για να καταλήξει έτσι όπως κατέληξε. Εν πρώτοις και κατ' αρχήν υπονομεύτηκε, ανοιχτά και δόλια, από τις ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Είναι φανερό γιατί πραγματοποιήθηκαν και πού σκόπευαν οι απανωτές επισκέψεις στη Θεσσαλία του γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, Κ. Λαλιώτη και σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Γεωργίας. Και δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη επίσκεψη έγινε στην παραμονή έναρξης και η δεύτερη «στα μέσα» της κινητοποίησης. Στόχος των «απρόσκλητων επισκεπτών» ήταν η υπονόμευση του αγώνα και ο αποπροσανατολισμός της «κοινής γνώμης» σχετικά με τα πραγματικά προβλήματα και αιτήματα της αγροτιάς. Προς τούτο χρησιμοποιήθηκαν όλα τα διαθέσιμα μέσα, όπως υποσχέσεις και ρουσφέτια, εκβιασμοί και απειλές.

Εκβιαστικά κι απειλητικά λειτούργησαν και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού, Κ. Σημίτη, περί «κλίματος αστάθειας», που δήθεν δημιουργούσε η αγροτική κινητοποίηση. Μια δήλωση που υπονοούσε σαφώς ότι αν συνεχιστεί και «σκληρύνει» η πάλη των αγροτών, η κυβέρνηση θα κατέφευγε πάλι στη βία των ΜΑΤ, για να «ξεμπλοκαριστεί» από τους αγρότες.

Μπορεί να φαίνεται ότι αυτές οι υπονομευτικές ενέργειες της κυβέρνησης και του κομματικού μηχανισμού του ΠΑΣΟΚ «έπεσαν στο κενό», αλλά όλο και κάπου «έπιασαν τόπο», αν ληφθεί υπόψη ότι αρκετοί αγρότες - ιδίως από τους προσκείμενους πολιτικά στο κυβερνών κόμμα - είτε πιστεύοντας στις ψεύτικες υποσχέσεις, είτε υποτασσόμενοι σε εκβιασμούς, δε συμμετείχαν στην κινητοποίηση.

Στην ίδια κατεύθυνση υπονόμευσης της αποτελεσματικότητας του αγώνα των αγροτών κινήθηκε και η ηγεσία της ΝΔ. Διότι προσπάθεια υπονόμευσης του αγώνα της αγροτιάς είναι:

• Η αδιάλλακτη κι αδιαπραγμάτευτη θέση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης - τη διακήρυξαν, πολλάκις αυτές τις μέρες, πρωτοκλασάτα στελέχη του και ο ίδιος ο πρόεδρός του, Κ. Καραμανλής - κατά των αποκλεισμών των δρόμων. Και τούτο παρά το γεγονός ότι όλοι γνώριζαν πως η κυβέρνηση θ' ακολουθούσε την «πεπατημένη» της αδιαλλαξίας έναντι των δίκαιων αγροτικών αιτημάτων, επιδεικνύοντας τον γνωστό «πασοκικό τσαμπουκά».
• Ο ισχυρισμός, εκ στόματος αρμοδίων του κόμματος, ότι οι αγωνιζόμενοι αγρότες δε στρέφονται κατά της αγροτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά μόνο κατά της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, η οποία, δήθεν, δεν εφαρμόζει καλά αυτή την πολιτική.

Αυτές ήταν, επί της ουσίας, οι θέσεις της ΝΔ κι όλα τα άλλα που ελέχθησαν και έγιναν - όπως, π.χ. δηλώσεις στελεχών, γενικώς και αορίστως, υπέρ των δικαίων των αγροτών και το «καβαλίκεμα» του βουλευτή Τρικάλων, Σ. Χατζηγάκη, στο τρακτέρ του ομοϊδεάτη του Θ. Νασίκα - είχαν στόχο τον αποπροσανατολισμό του αγροτικού κόσμου, ώστε να «πετύχει» η ψηφοθηρία και τον εντυπωσιασμό της «κοινής γνώμης», για να παρουσιαστεί σαν φιλολαϊκό το κόμμα της πλουτοκρατίας.

Το καινούριο σε τούτη την κινητοποίηση, σε σχέση με τις προηγούμενες, είναι ότι στην «υπονομευτική δουλιά», συμμετείχαν, μάλλον ανοιχτά και εν πολλοίς προκλητικά, και γνωστά αγροτοσυνδικαλιστικά στελέχη της ΝΔ.

Αυτό σε κάποιους που δεν παρακολούθησαν από κοντά τα γεγονότα και τις εξελίξεις, αλλά απλώς άκουγαν τις «ενωτικές» δηλώσεις αυτών των στελεχών στην τηλεόραση, μπορεί να τους προκαλέσει έκπληξη κι απορία. «Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ», όμως, που γνωρίζουν τι, πότε, πώς και γιατί έγινε όλο αυτό το διάστημα, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν πως τούτος ο αγώνας της αγροτιάς δέχτηκε και «πισώπλατο χτύπημα».

Εξ αρχής και στην πορεία κάποιοι από τους «πρωτοκλασάτους» αγροτοσυνδικαλιστές της ΝΔ έκαναν ό,τι μπορούσαν για να φέρουν αυτή την κινητοποίηση «στα μέτρα» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Να «σμικρύνουν», δηλαδή, το εύρος, το βάθος και την προοπτική του αγώνα της αγροτιάς. Να σημειώσουμε, όμως, ότι δεν αναφερόμαστε σε όλους τους αγροτοσυνδικαλιστές που πρόσκεινται στη ΝΔ, ούτε, βεβαίως, στους «απλούς» αγωνιστές αγρότες, που μπορεί να πρόσκεινται πολιτικά στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και να το ψηφίζουν, όμως, όχι μόνο δε μετείχαν στις προσπάθειες υπονόμευσης του αγώνα τους, αλλά έδωσαν μέχρι τέλους, με λεβεντιά και συνέπεια, τη μάχη κι έφυγαν από τα μπλόκα με τη γεύση της πίκρας πως «προδόθηκαν» από τους «δικούς» τους ανθρώπους.

Ας αναφερθούμε σε κάποια βασικά σημεία όπου εξ αρχής και στην πορεία εκδηλώθηκαν οι διαφωνίες ηγετικών αγροτικών στελεχών της ΝΔ.

Εν πρώτοις υπήρξαν διαφωνίες για το περιεχόμενο και την προοπτική του αγώνα, όπως εκφράστηκαν στο διεκδικητικό πλαίσιο και με την ιεράρχηση των αιτημάτων.

Αυτοί οι αγροτοσυνδικαλιστές της ΝΔ «σούφρωναν τα χείλη τους» όταν στο διεκδικητικό πλαίσιο προτάσσονταν αιτήματα για κατάργηση των αντιαγροτικών κανονισμών της ΕΕ, που επιβάλλουν περιορισμούς στις καλλιέργειες, ποσοστώσεις στην παραγωγή και πρόστιμα συνυπευθυνότητας. Κι «έβγαζαν σπυράκια», όταν «έμπαινε» το αίτημα για «ειδική προστασία» των μικρομεσαίων αγροτών, όπως π.χ. να μην πληρώνουν πρόστιμο συνυπευθυνότητας οι βαμβακοκαλλιεργητές μέχρι 100 ιδιόκτητων και 150 νοικιασμένων στρεμμάτων.

Το γεγονός ότι δέχτηκαν - έστω μετά βασάνων - το αίτημα για κατάργηση του καταστροφικού κανονισμού της ΕΕ για το βαμβάκι αποτελεί μεγάλη κατάκτηση των συνεπών αγροτοσυνδικαλιστών.

Ομως, παρά το γεγονός ότι το διεκδικητικό πλαίσιο εγκρίθηκε ομοφώνως στις δυο πανελλαδικές συσκέψεις - του Παλαμά και των Φαρσάλων - οι προσπάθειες για αλλοίωση, αναπροσαρμογή ή και για αναποδογύρισμά του, δε σταμάτησαν ποτέ. Π.χ. λίγο πριν την τελευταία συνάντηση εκπροσώπων των αγροτών όλης της χώρας με την ηγεσία του υπουργείου Γεωργίας οι εν λόγω αγροτοσυνδικαλιστές - κυρίως ο Θ. Κοκκινούλης και ο Θ. Νασίκας - πίεζαν για να προταθεί σαν βασικό αίτημα αιχμής το... Μητρώο Αγροτών! Κι αυτό παρά το γεγονός ότι και οι ίδιοι γνώριζαν πως έτσι «έδιναν πάσα» στο υπουργείο Γεωργίας να εμφανιστεί ότι αποδέχεται τα βασικά αιτήματα του αγροτικού ξεσηκωμού. Διότι δε θα κόστιζε και τίποτα στον Γ. Δρυ - όπως το έκανε, άλλωστε - να πει «ναι» στο Μητρώο Αγροτών, για να «περάσει αβρόχοις ποσί» το «όχι» του, στα επείγοντα και ουσιαστικά, ταυτοχρόνως, αιτήματα που αφορούσαν στο βαμβάκι και στις αποζημιώσεις για τις καταστροφές από τον παγετό.

Η πρόθεση αυτών των αγροτοσυνδικαλιστών να «βοηθήσουν» τη «στριμωγμένη» κυβέρνηση φάνηκε και από τη θέση που πήραν υπέρ της απόφασης του υπουργείου Γεωργίας να επιδοτηθεί μόνο το βαμβάκι που παρήχθη από τα δηλωμένα στον ΟΣΔΕ στρέμματα, καθώς και η συμφωνία τους με τη θέση του υπουργείου και του Κ. Λαλιώτη - εν μέσω κινητοποίησης τον προσκάλεσε στον Τύρναβο ο Θ. Νασίκας - ότι η κυβέρνηση δεσμεύεται για ικανοποίηση των αιτημάτων των πληγέντων από τον παγετό.

Διαρκής και «κάθετη» ήταν η διαφωνία των συγκεκριμένων αγροτικών στελεχών της ΝΔ και σε ό,τι αφορά στην ανάγκη εναλλαγής των μορφών πάλης, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικός ο αγώνας της αγροτιάς.

Κατ' αρχήν η διαφωνία ήταν για τον πανελλαδικό χαρακτήρα της κινητοποίησης - ο Θ. Κοκκινούλης δήλωνε ότι «οι Θεσσαλοί δεν μπορούν να σηκώσουν στην πλάτη τους όλους τους αγρότες της Ελλάδας» - κι όταν αυτό δεν τους «πέρασε», οι αντιδράσεις τους επικεντρώθηκαν στο ενδεχόμενο να κλείσουν οι δρόμοι. Με προεξάρχοντες τους Θ. Νασίκα, Αρ. Μποτό και Χρ. Σιδηρόπουλο, έδωσαν τη μάχη να μην πάνε τα τρακτέρ της Θεσσαλίας στα Τέμπη, όπου, με δεδομένη την αδιαλλαξία της κυβέρνησης, θα οδηγούνταν σε αποκλεισμό της Εθνικής Οδού. Κι όταν δεν το κατάφεραν - η πρόταση του Θ. Νασίκα «να πάρουμε τα τρακτέρ και να πάμε στην Αθήνα», προκαλούσε θυμηδία, καθώς όλοι ήξεραν πως την έκανε για να εμφανιστεί... υπερεπαναστάτης κι επειδή ήταν ανέφικτη - αναγκάστηκαν μεν να πάνε κι αυτοί στα Τέμπη, αλλά ποτέ δε δέχτηκαν να αποκλειστεί ο δρόμος.

Η «κρυφή δουλιά» για να υλοποιηθεί η θέση της ΝΔ κατά του αποκλεισμού των δρόμων συνεχίστηκε καθ' όλο το διάστημα της κινητοποίησης και κορυφώθηκε το περασμένο Σάββατο στην πανελλαδική σύσκεψη στα Τέμπη, όπου το κλίμα που είχε διαμορφωθεί δεν επέτρεψε να «περάσει» η πρόταση του Β. Μπούτα για παραμονή των τρακτέρ στα μπλόκα και νέα κλιμάκωση του αγώνα με συγκεντρώσεις στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Αντιθέτως αποφασίστηκε η αναστολή της κινητοποίησης, την οποία, εμμέσως πλην σαφώς, είχε προαναγγείλει το βράδυ της Παρασκευής στον «Αλφα» ο Θ. Νασίκας, ο οποίος μιλώντας πριν με δημοσιογράφους έλεγε με νόημα: «Τους ζυγούς λύσατε»!

Ετσι, λοιπόν, εξελίχτηκαν οι προσπάθειες υπονόμευσης του αγώνα της αγροτιάς από τους μηχανισμούς της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ και κάποιους αγροτοσυνδικαλιστές της ΝΔ κι αυτό το αποτέλεσμα έφεραν.

Βεβαίως, ο αγώνας των ξωμάχων συνεχίζεται μέχρι την επίτευξη του στόχου, που είναι η ανατροπή της αντιαγροτικής πολιτικής και η εφαρμογή μιας άλλης, φιλοαγροτικής, η οποία θα αναπτύσσει παραγωγικά την αγροτική οικονομία, για την ικανοποίηση των σύγχρονων διατροφικών και καταναλωτικών αναγκών του ελληνικού λαού.

Πρέπει, όμως, από αυτήν την κινητοποίηση να βγουν τα αναγκαία συμπεράσματα που το αγροτικό κίνημα θα πάρει σοβαρά υπόψη του για την από δω και πέρα ανάπτυξη των αγώνων. Συμπεράσματα πολιτικά είναι ανάγκη να βγάλει ο αγροτικός κόσμος - για την πολιτική της ΕΕ και το ρόλο του ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, αλλά και για το «ποιόν» κάποιων συνδικαλιστών που αναδεικνύει - ώστε αναλόγως να πράξει, όταν κι όπου στήνονται οι κάλπες...