Ουκρανικές δυνάμεις με γαλλικά χόβιτζερ στην περιοχή του Ντονμπάς

Αντιπροσωπείες των υπουργείων Αμυνας της Ρωσίας και της Τουρκίας σε συνάντηση, προχτές στη Μόσχα, συζήτησαν την «ασφαλή έξοδο των τουρκικών εμπορικών πλοίων και την εξαγωγή σιτηρών από τα λιμάνια της Ουκρανίας, καθώς και για τη διασφάλιση της ασφαλούς ναυσιπλοΐας στη Μαύρη Θάλασσα», όπως ανακοίνωσε χτες το ρωσικό υπουργείο Αμυνας.

Το τουρκικό εμπορικό πλοίο «Azov Concord» έγινε χτες το πρώτο ξένο πλοίο που αναχωρεί από το λιμάνι της Μαριούπολης - που ελέγχεται από τη Ρωσία - έπειτα από συνομιλίες ανάμεσα σε αντιπροσωπείες της Τουρκίας και της Ρωσίας, ανακοίνωσε το τουρκικό υπουργείο Αμυνας.

Η Ουκρανία, ο ΟΗΕ, η ΕΕ και η Τουρκία, ως διαμεσολαβητής, συζητούν για περισσότερο από δύο μήνες για το θέμα της εξαγωγής σιτηρών που έχουν μπλοκαριστεί στην Ουκρανία λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης, με όλες τις πλευρές να επιδιώκουν γεωπολιτικά οφέλη και ανταλλάγματα.

Η Ρωσία καλεί την Ουκρανία να αποναρκοθετήσει την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ανοιχτά της Οδησσού, ενώ παράλληλα πιέζει για την άρση ορισμένων δυτικών κυρώσεων που επηρεάζουν ρωσικές εξαγωγές.

Εχουν προταθεί διάφοροι τρόποι εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία, ανάλογα με τα ιδιαίτερα γεωπολιτικά συμφέροντα, ενώ η Ρωσία άρχισε να εξάγει αγροτικά και άλλα προϊόντα από τις περιοχές της Ουκρανίας που κατέχει, μέσω των ουκρανικών λιμανιών Μπερντιάνσκ και Μαριούπολης.

Σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ, την ερχόμενη βδομάδα θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη συνάντηση εκπροσώπων του ΟΗΕ, της Ουκρανίας, της Ρωσίας και της Τουρκίας.

«Σε πρώτο στάδιο, εξετάζεται το ενδεχόμενο να ανοίξουν τρεις ασφαλείς διάδρομοι από τα τέσσερα λιμάνια της Οδησσού», δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο TASS πηγή από την Αγκυρα. Στο πλαίσιο του τετραμερούς «μηχανισμού στην Κωνσταντινούπολη» που προωθεί η τουρκική κυβέρνηση, η Αγκυρα προσπαθεί να καθησυχάσει τις ρωσικές «ανησυχίες» ότι πλοία στα λιμάνια της Οδησσού ενδέχεται να μεταφέρουν στρατιωτικό εξοπλισμό στους Ουκρανούς.

Στο μεταξύ, μια νέα εστία αντιπαράθεσης Δύσης - Ρωσίας αναδεικνύεται στον ρωσικό θύλακα Καλίνινγκραντ, που βρίσκεται ανάμεσα σε Λιθουανία, Πολωνία, Λευκορωσία και τις ακτές της Βαλτικής Θάλασσας.

Το Κρεμλίνο και το ρωσικό ΥΠΕΞ ξεκαθάρισαν χτες ότι η απάντηση της Μόσχας δεν θα είναι μόνο «διπλωματική», αλλά θα περιλαμβάνει πρακτικά αντίμετρα που θα επηρεάσουν τον πληθυσμό της Λιθουανίας.

Η Λιθουανία ανακοίνωσε πως κλείνει τη χερσαία δίοδο μεταξύ Ρωσίας και Καλίνινγκραντ για προϊόντα που υπόκεινται σε κυρώσεις της ΕΕ. Το Καλίνινγκραντ συνδέεται με την υπόλοιπη Ρωσία με σιδηροδρομική σύνδεση μέσω της Λιθουανίας, χώρας - μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

«Είμαστε πεπεισμένοι ότι οι παράνομες κυρώσεις, που υιοθετήθηκαν από την ΕΕ, είναι απολύτως απαράδεκτες σε αυτήν την κατάσταση», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ.

Στο μεταξύ, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριάμπκοφ, προειδοποίησε τη Δύση να σταματήσει να μιλά για ενεργοποίηση του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ στην αντιπαράθεση μεταξύ Λιθουανίας και Ρωσίας. «Θα ήθελα να προειδοποιήσω τους Ευρωπαίους να μην επιδίδονται σε επικίνδυνα ρητορικά παιχνίδια για το θέμα της διαμάχης», ανέφερε, σύμφωνα με το πρακτορείο «Interfax».

Το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας, σχολιάζοντας τις εξελίξεις γύρω από την αντιπαράθεση Ρωσίας - Λιθουανίας, επανέλαβε προχτές την «αδιάσειστη» δέσμευσή του στο άρθρο 5 της ιδρυτικής Συνθήκης του ΝΑΤΟ «που προβλέπει ότι μια επίθεση εναντίον ενός μέλους της συμμαχίας είναι επίθεση εναντίον όλων». Υπενθύμισε δε τη μεγάλη ενίσχυση των αμερικανοΝΑΤΟικών δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη.

Την ίδια ώρα, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες, όπου αναμένεται να αποφασιστεί η απόδοση καθεστώτος υποψηφιότητας προς ένταξη στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, αλλά όχι έβδομο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, αξίωσε για ακόμη μια φορά να επιβληθούν κι άλλες κυρώσεις από την ΕΕ στη Ρωσία.

«Η Ρωσία πρέπει να νιώσει αύξηση της πίεσης επειδή άρχισε πόλεμο και για την επιθετική αντιευρωπαϊκή της πολιτική», είπε ο Ζελένσκι, καλώντας ξανά σε ακόμα περισσότερες και ταχύτερες παραδόσεις ΝΑΤΟικών όπλων. «Οι ζωές χιλιάδων ανθρώπων εξαρτώνται άμεσα από την ταχύτητα (των παραδόσεων) των εταίρων μας», επέμεινε.

Η Πολωνία προμήθευσε πάνω από 240 άρματα μάχης και άλλα 100 τεθωρακισμένα οχήματα στην Ουκρανία, δήλωσε ο Πολωνός Πρόεδρος, Α. Ντούντα. Η Βαρσοβία έστειλε επίσης πυραυλικά συστήματα, πολυβόλα και πυρομαχικά, πρόσθεσε, ενώ συνολικά η Πολωνία έχει χορηγήσει στρατιωτική βοήθεια αξίας 1,6 δισ. δολαρίων στο Κίεβο για να αποκρουστεί η ρωσική εισβολή και «να εξασφαλιστεί ότι ο πόλεμος δεν θα εξαπλωθεί στην πολωνική επικράτεια».

Η κατάσταση στο πεδίο των μαχών στην περιοχή του Λουγκάνσκ είναι «πολύ δύσκολη» για το Κίεβο, καθώς ο ρωσικός στρατός εντείνει τις προσπάθειές του για να εκδιώξει τις ουκρανικές δυνάμεις από στρατηγικής σημασίας σημεία, παραδέχτηκε ο Ουκρανός Πρόεδρος.

Ουκρανικές δυνάμεις που υπερασπίζονται τη Ζολότε και τη Χίρσκε διατρέχουν κίνδυνο να περικυκλωθούν από τα ρωσικά στρατεύματα, σύμφωνα με Ουκρανούς στρατηγούς. Οι ρωσικές δυνάμεις προέλασαν επίσης κοντά στη Χίρσκε, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Τα ρωσικά εδαφικά κέρδη αποκόπτουν τη βόρεια οδική σύνδεση μεταξύ των Ουκρανών στρατιωτικών που αμύνονται στη Ζολότε και τη Χίρσκε και ουκρανικών μονάδων στη Λισιτσάνσκ.

Οι μάχες συνεχίζονται και στο εργοστάσιο χημικών «Αζότ» στο Σεβεροντονέτσκ, με τη ρωσική πλευρά να ισχυρίζεται ότι αρκετές δεκάδες άμαχοι έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν το εργοστάσιο.

Η ουκρανική πλευρά ανακοίνωσε ακόμη ότι στην περιοχή του Χαρκόβου 15 άμαχοι σκοτώθηκαν κι άλλοι 16 τραυματίστηκαν από πυρά του ρωσικού πυροβολικού.

Με όπλα υψηλής ακρίβειας των Ρωσικών Αεροδιαστημικών Δυνάμεων εξοντώθηκαν ως και 500 Ουκρανοί στρατιώτες και εξολοθρεύτηκε στρατιωτικός εξοπλισμός στο ναυπηγικό εργοστάσιο «Nikolaev Okean». Επίσης, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ισχυρίζεται ότι Ουκρανοί στρατιώτες έχουν αρνηθεί να πολεμήσουν στο Λουγκάνσκ και έχουν εγκαταλείψει τις θέσεις τους.

Σύμφωνα με αξιωματούχους των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, βαριές απώλειες έχουν υποστεί οι ρωσικές δυνάμεις και οι υποστηριζόμενες από τη Ρωσία δυνάμεις των αυτονομιστών στην περιοχή του Ντονέτσκ. Φιλορώσοι αυτονομιστές έχουν ανακοινώσει ότι 2.128 στρατιώτες σκοτώθηκαν και 8.897 τραυματίστηκαν μέχρι τις 16 Ιούνη.

Την ίδια στιγμή συνεχίζονται οι επιθέσεις σε ρωσικό έδαφος. Χτες το πρωί, δύο ουκρανικά drones πέταξαν πάνω από το διυλιστήριο πετρελαίου Νοβοσαχτίνσκ στην περιοχή του Ροστόφ και ένα από αυτά συνετρίβη στο εργοστάσιο. Σημειώθηκαν έκρηξη και πυρκαγιά αλλά δεν αναφέρθηκαν θύματα.

Ρωσικές περιοχές που συνορεύουν με την Ουκρανία έχουν αναφέρει ότι έχουν δεχτεί πληθώρα επιθέσεων και βομβαρδισμών, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ενα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος συνετρίβη προχτές στην περιοχή του Ροστόφ, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, παρασύροντας στον θάνατο τον πιλότο του, όπως ανακοίνωσε η στρατιωτική διοίκηση της περιοχής. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, η συντριβή του μονοθέσιου «Σουχόι» αποδίδεται σε μηχανική βλάβη.

Στις 17 Ιούνη, ένα άλλο αεροσκάφος του ίδιου τύπου συνετρίβη στην περιοχή του Μπέλγκοροντ - η οποία επίσης συνορεύει με την Ουκρανία - κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης, με τις ρωσικές αρχές να αποδίδουν και τότε τη συντριβή σε μηχανική βλάβη.

Στις συγκρούσεις στο πλευρό των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων συμμετέχουν μέλη των βρετανικών ειδικών δυνάμεων SAS (Ειδική Αεροπορική Υπηρεσία), σύμφωνα με ισχυρισμούς μισθοφόρου από τις ΗΠΑ.

Δημοσιογράφος δημοσίευσε ανταλλαγή mail που είχε με τον Αμερικανό μισθοφόρο, που συμμετέχει επίσης στις εχθροπραξίες, στα οποία αναφέρει πολυάριθμα προβλήματα που προκύπτουν από την κακή διαχείριση και συντονισμό στα ουκρανικά στρατεύματα.

«Πυροβολούν συνεχώς τους δικούς τους ανθρώπους. Μόλις χάσαμε έναν ελεύθερο σκοπευτή από τις βρετανικές ειδικές δυνάμεις SAS - ο μαχητής προχώρησε στη θέση, αλλά το ουκρανικό τεθωρακισμένο όχημα τον μετέτρεψε σε σκόνη, αφού κανείς δεν προειδοποίησε το πλήρωμα», είπε ο μισθοφόρος.

Νωρίτερα, Ρώσος αξιωματούχος ισχυρίστηκε μιλώντας στο «RIA Novosti» ότι πάνω από 20 μέλη της βρετανικής SAS βρίσκονται στην περιοχή Λβιβ στη δυτική Ουκρανία.

Στο μεταξύ, αιφνιδιαστική επίσκεψη στην Ουκρανία πραγματοποίησε χτες ο υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ για να συζητήσει με την γενική εισαγγελέα τρόπους για τη δίωξη των δραστών εγκλημάτων πολέμου.

Η επίσκεψη σχετίζεται με τις «αμερικανικές και διεθνείς προσπάθειες για να βοηθηθεί η Ουκρανία στην ταυτοποίηση, στη σύλληψη και τη δίωξη των προσώπων που εμπλέκονται σε εγκλήματα πολέμου και άλλες ωμότητες στην Ουκρανία», καθώς οι ΗΠΑ και άλλα κράτη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ σκοπεύουν να αξιοποιήσουν το ζήτημα.

Οι Ουκρανοί ερευνητές δηλώνουν ότι έχουν καταχωρήσει περισσότερα από 18.000 «εγκλήματα πολέμου και επιθέσεις», και ταυτοποιήσει περισσότερους από 600 υπόπτους από την έναρξη της ρωσικής εισβολής.

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν τον Μάη τη συγκρότηση ενός «παρατηρητηρίου σύγκρουσης» που θα διαθέτει αρχικά 6 εκατ. δολάρια για τη «συλλογή, ανάλυση και ανταλλαγή σε μεγάλο βαθμό των αποδείξεων εγκλημάτων πολέμου» στην Ουκρανία που αποδίδουν στη Ρωσία.

Νέα προειδοποίηση για έγκαιρη λήψη μέτρων, σε περίπτωση που η Ρωσία κλείσει εντελώς την «κάνουλα» ροής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη τον ερχόμενο χειμώνα, απηύθυνε χτες με συνέντευξή του στους «Financial Times» ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), Φ. Μπιρόλ.

Ο ίδιος ανέφερε ότι η μείωση των προμηθειών που αποφασίστηκε την περασμένη βδομάδα από τη Ρωσία μπορεί να προοιωνίζεται και νέες μειώσεις.

Σε ετήσια έκθεση για τις επενδύσεις, η ΙΕΑ προτείνει αντικατάσταση των ρωσικών ενεργειακών προμηθειών και να επιταχυνθούν «αποφασιστικά οι επενδύσεις στην αποδοτικότητα, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και σε άλλες καθαρές τεχνολογίες». Θεωρεί επίσης ότι η υποστήριξη των παλιών πυρηνικών υποδομών μπορεί να προσφέρει «μια ανάπαυλα» όσον αφορά τις αυξήσεις των τιμών της Ενέργειας και τον περιορισμό των προμηθειών.

Το ίδιο διάστημα η Γερμανία παζαρεύει με τον Καναδά την επίλυση του προβλήματος που έχει δημιουργηθεί με την παραλαβή τουρμπινών του αγωγού «Nord Stream», που είχαν πάει στο Μόντρεαλ για επισκευή αλλά οι καναδικές αρχές αρνούνται να τις παραδώσουν, επικαλούμενες τις δυτικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας.

Ο Καναδός υπουργός Φυσικών Πόρων, Τζ. Γουίλκινσον, μιλώντας στο «Βloomberg» επιβεβαίωσε τις διαπραγματεύσεις με τη Γερμανία και ανέφερε ότι επιχειρείται να εξευρεθεί τρόπος ώστε «να μπορέσουμε πραγματικά να παρέχουμε προμήθειες φυσικού αερίου».

Από τις 16 Ιούνη η «Gazprom» μείωσε σημαντικά τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του «Nord Stream», επικαλούμενη τη μη επιστροφή των εν λόγω τουρμπινών από τον Καναδά.

Την Τρίτη, Σουηδία και Δανία είχαν εκδώσει «έγκαιρη προειδοποίηση» για ελλείψεις σε φυσικό αερίου, λόγω των μειωμένων προμηθειών ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά.

Καθώς η Ρωσία μείωσε τις προμήθειες φυσικού αερίου στη Γερμανία κατά 60%, η Σουηδία και η Δανία διαπίστωσαν το χαμηλότερο από τα τρία επίπεδα συναγερμού της ΕΕ, επισημαίνοντας δυσκολίες στον ενεργειακό εφοδιασμό.

Στην Κοπεγχάγη, ο επικεφαλής της Δανέζικης Υπηρεσίας Ενέργειας, Μ. Χάνσεν, δήλωσε ότι η κατάσταση είναι πιο σοβαρή, διότι «έχει ήδη επιδεινωθεί από τις μειωμένες προμήθειες από τη Ρωσία στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου».

Σε περίπτωση που η Δανία καταλήξει σε μια ολοκληρωμένη κρίση φυσικού αερίου, είναι έτοιμο ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης ώστε οι Δανοί να μη χρειάζεται να φοβούνται ότι θα έχουν κρύο σπίτι κατά τη διάρκεια του χειμώνα, δήλωσε ο Δανός υπουργός Κλίματος, Ενέργειας και Κοινής Ωφέλειας, Ντ. Γιόργκενσεν.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, Κρ. Σιούινγκ, χτύπησε κι αυτός «καμπανάκι» για το ενδεχόμενο να μπει σε ύφεση η διεθνής οικονομία.

«Θα έλεγα ότι έχουμε τουλάχιστον 50% πιθανότητα παγκόσμιας ύφεσης. Στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη η πιθανότητα ύφεσης το δεύτερο εξάμηνο του 2023, με παράλληλη άνοδο των επιτοκίων, είναι προφανώς αυξημένη σε σχέση με τις προβλέψεις που είχαμε πριν ξεσπάσει ο πόλεμος» στην Ουκρανία, επεσήμανε.

Πρόσθεσε δε ότι η διεθνής οικονομία αντιμετωπίζει πολλαπλές πιέσεις για μια σειρά ζητήματα, όπως οι διαταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα της Κίνας, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η αύξηση των τιμών των τροφίμων, ιδίως στις φτωχότερες χώρες, και ο πληθωρισμός. Τόνισε επίσης πως δεν τον εξέπληξε η αναμενόμενη άνοδος του πληθωρισμού σε πολλές δυτικές χώρες, αλλά ο ρυθμός «σύσφιξης» της οικονομικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες.

Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν υπέγραψε χτες διάταγμα με το οποίο θεωρούνται «εκπληρωθείσες» οι πληρωμές ευρωομολόγων (κρατικού χρέους) της Ρωσίας που γίνονται με ρούβλια ίσης αξίας με τις υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα.

Το ρωσικό υπουργείο Οικονομικών πριν μερικές μέρες είχε ανακοινώσει ότι οι υποχρεώσεις της χώρας σε ευρωομόλογα θα εκπληρώνονται σε ρούβλια, που μπορούν ακολούθως να μετατραπούν σε συνάλλαγμα.

Την Τετάρτη το ρούβλι κατέγραψε την καλύτερη συναλλαγματική του ισοτιμία σε σχέση με το δολάριο από τον Ιούνη του 2015. Ενα δολάριο πωλούνταν προς 53 ρούβλια και ένα ευρώ προς 55,36 ρούβλια.

Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος της FED, Τζερόμ Πάουελ, καταθέτοντας στην Τραπεζική Επιτροπή της Γερουσίας, προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από τις συνεχείς προειδοποιήσεις χρηματοπιστωτικών μονοπωλίων για επικείμενη ύφεση. Ισχυρίστηκε ότι η οικονομία των ΗΠΑ μπορεί να αντέξει μία πιο αυστηρή νομισματική πολιτική, ενώ διαβεβαίωσε πως μπορεί να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός, που έχει ήδη αυξηθεί, καταγράφοντας ρεκόρ 40ετίας.

Από την άλλη, ανέφερε ότι «ο πληθωρισμός έχει προφανώς εκπλήξει ανοδικά κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, και ενδέχεται να υπάρξουν περαιτέρω εκπλήξεις».

Παράλληλα, χτες ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ζήτησε από το Κογκρέσο να προχωρήσει σε τρίμηνη αναστολή των φόρων σε βενζίνη και ντίζελ, σε μια προσπάθεια να μειώσει έστω και λίγο την τιμή των καυσίμων, ενώ τα αμερικανικά μονοπώλια πετρελαίου αρνούνται να αυξήσουν την παραγωγή, απολαμβάνοντας την υψηλή κερδοφορία από τις διεθνείς τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η πρόταση αφορά 18,4 σεντς ανά γαλόνι βενζίνης και 24,4 σεντς ανά γαλόνι ντίζελ.

Στο μεταξύ, στη Βρετανία η εκτίναξη των τιμών των τροφίμων ώθησε τον Μάη τον πληθωρισμό στο 9,1% (από 9% τον Απρίλη). Το ποσοστό αυτό θεωρείται το υψηλότερο επίπεδο 40 ετών και είναι το υψηλότερο ποσοστό στο G7.