Οι εκφράσεις ικανοποίησης της ελληνικής κυβέρνησης για τη συμφωνία της Μαδρίτης που προσυπόγραψαν ο Κ. Σημίτης και ο Σ. Ντεμιρέλ, δεν είναι δυνατό να καλύψουν μια οδυνηρή πραγματικότητα που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική εξωτερική πολιτική από εδώ και στο εξής. Μετά τα γεγονότα της Ιμιας, η ελληνική κυβέρνηση ρυμουλκήθηκε, τελικά, σε ένα εφ' όλης της ύλης διάλογο με την Αγκυρα κάτω από την αμερικανική επιδιαιτησία, εγκαταλείποντας άτακτα"πάγιες θέσεις" της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, ανοίγοντας με τον τρόπο αυτό τη συζήτηση για την αναδιαμόρφωση της κατάστασης στο Αιγαίο.

Το κοινό ανακοινωθέν της Μαδρίτης περιγράφει, ως ένα βαθμό, την πορεία για την αναθεώρηση, κάτω από τις αμερικανικές οδηγίες, του καθεστώτος στο Αιγαίο. Ακριβέστερη, ωστόσο, περιγραφή αυτής της πορείας έκανε χτες ο υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε προκειμένου να αναδείξει τα "θετικά" στοιχεία της Συμφωνίας.

Πράγματι, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, περιέγραψε τις μελλοντικές εξελίξεις, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα την άτακτη υποχώρηση της κυβέρνησης από τις τελευταίες γραμμές άμυνας που η ίδια είχε σχεδιάσει.

Κατ' αρχήν ο υπουργός Εξωτερικών όταν ρωτήθηκε αν η κυβέρνηση θεωρεί πως η επιδιαιτησία, ως ένας ειρηνικός τρόπος επίλυσης των διαφορών αποτελεί μετά το ανακοινωθέν της Μαδρίτης, ένα ενδεχόμενο που εξετάζει η ελληνική κυβέρνηση, άφησε διάπλατα ανοιχτή μια τέτοια προοπτική.Αποτελεί κοινή αντίληψη, είπε ο Θ. Πάγκαλος, σε Αθήνα και Αγκυρα πως οι επιτροπές εμπειρογνωμόνων αναζητούν τη διαδικασία αντιμετώπισης των διαφορών. Η δική μας απάντηση επ' αυτού εκκρεμεί,πρόσθεσε ο υπουργός, περιγράφοντας με τον τρόπο αυτό μια νέα θέση της ελληνικής κυβέρνησης.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση παραδέχτηκε πως η συζήτηση για την εγκατάσταση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης συνεχίζεται στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί πως πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση είχε απορρίψει κάποιες από τις προτάσεις του ΓΓ του ΝΑΤΟ, όπως για παράδειγμα οι πτήσεις αφοπλισμένων αεροσκαφών. Τις προτάσεις αυτές, τώρα, όπως ομολόγησε, ο υπουργός, συζητά η ελληνική πλευρά...

Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του όταν ρωτήθηκε για την επόπτευση της κατάστασης στο Αιγαίο από πλοία του αμερικανικού ναυτικού, δε διέψευσε τα σχετικά δημοσιεύματα. "Ρωτήστε τους Αμερικανούς" είπε και συμπλήρωσε, με νόημα, πως οι Αμερικανοί μπορούν ελεύθερα να πλέουν στα Διεθνή Υδατα του Αιγαίου.

Ολα αυτά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που επικρατούν σε διπλωματικούς κύκλους, περιγράφουν, ως ένα βαθμό,τις εξελίξεις ως εξής:

Εγκαινιάζεται ένας εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκικός διάλογος σε διάφορα επίπεδα και πλαίσια, κάτω από την αυστηρότατη αμερικανική επίβλεψη σε κάθε περίπτωση. Στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η συζήτηση αφορά στην εγκατάσταση των ΜΟΕ. Στο πλαίσιο της επιτροπής εμπειρογνωμόνων η συζήτηση θα αφορά τόσο την καταγραφή των διαφορών όσο και την περιγραφή της (επιδιαιτητικής) διαδικασίας η οποία θα ακολουθηθεί.

Παρ' όλα αυτά στη συνέντευξή του ο Θ. Πάγκαλος ισχυρίστηκε πως το Κοινό Ανακοινωθέν της Μαδρίτης αποτελεί την κατάληξη μιας μακράς προσπάθειας την οποία είχε ξεκινήσει εδώ και πολύ καιρό το υπουργείο Εξωτερικών αμέσως μετά τα γεγονότα των Ιμίων και πως το ουσιώδες είναι ότι αποκαθίσταται μια ομαλή και ισορροπημένη σχέση ανάμεσα στις δυο χώρες. Σχέση η οποία βεβαίως εξακολουθεί να εμπεριέχει πολλά και δύσκολα προβλήματα αλλά αίρει την απαράδεκτη, όπως είπε, κατάσταση που υπήρχε μέχρι τώρα λόγω του τουρκικού ηγεμονισμού.

Ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι δεν έχει απολύτως καμία αντίρρηση για τα προβλήματα που επισημαίνει με τη χτεσινή γραπτή του δήλωση ο υπουργός Αμυνας Ακης Τσοχατζόπουλος και για τις εκτιμήσεις στις οποίες προβαίνει αλλά δε θέλησε να σχολιάσει το κείμενο των "32" λέγοντας ότι είναι ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας και δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε διενέξεις εσωκομματικού χαρακτήρα.

Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία που ανέπτυξε ο υπουργός Εξωτερικών, το ανακοινωθέν της Μαδρίτης ικανοποιεί τους δύο (σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και άρση των απειλών πολέμου) από τους τρεις όρους που είχε θέσει η Ελλάδα προκειμένου να υπάρξει ομαλή εξέλιξη στις ελληνοτουρκικές θέσεις. Ο Θ. Πάγκαλος παραδέχτηκε πως ο τρίτος όρος - η άρση της αμφισβήτησης για την κυριαρχία των Ιμίων - δεν έχει ικανοποιηθεί.

Αυτό που δεν είπε ο υπουργός Εξωτερικών, αλλά είναι ολοφάνερο, είναι πως η αμφισβήτηση επί της κυριαρχίας των Ιμίων, αποτελεί το όχημα της προσπάθειας για την αναδιαμόρφωση του καθεστώτος στο Αιγαίο. Και σε αυτό το όχημα, που το οδηγούν οι Αμερικανοί, έχει επιβιβαστεί η ελληνική κυβέρνηση...

Ο υπουργός Εξωτερικών σε άλλο σημείο των δηλώσεών του, φρόντισε να... ροκανίσει κάτι από το "αναφαίρετο" ελληνικό δικαίωμα για την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ.

"Τα δικαιώματα όμως, είπε, εφαρμόζονται με συγκεκριμένο τρόπο καθώς άλλο είναι η διακήρυξη του δικαιώματος και άλλο η άσκησή του. Εχουμε πει κατ' επανάληψη ότι θα εφαρμόσουμε το δικαίωμά μας αυτό κατά τρόπο υπεύθυνο ο οποίος αρμόζει σε μια μεγάλη ναυτιλιακή δύναμη όπως είναι η Ελλάδα". Ο Θ. Πάγκαλος πρόσθεσε επίσης ότι η διαφορά στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας από τα έξι ή τα 12 ναυτικά μίλια είναι απειροελάχιστη.

Σε ό,τι αφορά την κριτική που ασκήθηκε για την απουσία αναφοράς της δήλωσης στο Κυπριακό, ο Θ. Πάγκαλος διευκρίνισε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν μπορούν να χαρακτηριστούν καλές αλλά τουλάχιστον υπαρκτές σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο που ήταν ανύπαρκτες. Απευθυνόμενος δε σε όσους ασκούν κριτική για την εγκαθίδρυση επαφών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία διερωτήθηκε - με τη μέγιστη δόση υποκρισίας - εάν τους ικανοποιούσε η προηγούμενη κατάσταση όπου για να μιλήσουμε έπρεπε υποχρεωτικά να περάσουμε μέσω τρίτου, αποσιωπώντας πως τα όσα συνέβησαν στη Μαδρίτη αποτελούν έργο της αμερικανικής επιδιαιτησίας.

Η... συνήθης αναταραχή επικρατεί στο ΠΑΣΟΚ και την κυβέρνηση μετά τις πρόσφατες εξελίξεις που σημειώθηκαν στα Ελληνοτουρκικά επί ισπανικού εδάφους. Χτες η "κίνηση των 32" βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος μετατράπηκε σε... "κίνηση των 22",αφού τόσοι είναι, πλέον, όσοι υπογράφουν τη νέα ανακοίνωση που εκδόθηκε από τους "διαφωνούντες" με τους χειρισμούς της κυβέρνησης στα Ελληνοτουρκικά. Από την ανακοίνωση απούσες είναι οι υπογραφές των μελών της "ομάδας Τσοχατζόπουλου",που είχαν συνυπογράψει την προηγούμενη επιστολή, με αφορμή, τότε, τη σύσταση της ελληνοτουρκικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων.

Η παραπάνω εξέλιξη οδηγούσε χτες κυβερνητικούς παράγοντες σε θριαμβολογίες του τύπου "ο Σημίτης είναι κυρίαρχος του παιχνιδιού", καθώς εμφανή είναι τα προβλήματα συντονισμού και κοινής πορείας της λεγόμενης εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Ελεγαν ενδεικτικά ότι "στο τέλος οι 22 θα μείνουν... 2" και πως οι αντιδράσεις τους υπαγορεύονται από "προσωπικά παιχνίδια". Διέδιδαν, μάλιστα, ότι "κάποιοι από αυτούς", αναφέροντας ονομαστικά τον Στ. Παπαθεμελή, βρίσκονται "από μήνες σε επαφή με τον Σαμαρά"... Από τα χαρακτηριστικά στοιχεία τού τι συμβαίνει στο ενδοκυβερνητικό πεδίο είναι οι πληροφορίες που φέρουν την "ομάδα Τσοχατζόπουλου" να απομακρύνεται από τους "32", ώστε να "προστατευτεί" ο υπουργός Αμυνας ως επικεφαλής του "άλλου πόλου" και να μην ενισχυθεί το "ίματζ" του Π. Οικονόμου, που θεωρείται, μαζί με τον Αν. Πεπονή, αρχιτέκτονας και της νέας δημόσιας εκδήλωσης διαφωνίας κυβερνητικών βουλευτών μέσω κειμένου.

Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο... ρόδινα για την ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, αφού, παρά τη δεδομένη κυριαρχία της, οι σκόπελοι βρίσκονται μπροστά της. Ο πρώτος θα κάνει την εμφάνισή του σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, δεδομένου ότι χτες, από το περιβάλλον Αρσένη, τονιζόταν ότι ο υπουργός Παιδείας θα προχωρήσει "σε πεντακάθαρη τοποθέτηση", "θα υπογραμμίσει τις διαφοροποιήσεις του" και θα υποστηρίξει ότι "το δεδομένο λάθος της Μαδρίτης δεν πρέπει να έχει καταστροφικά αποτελέσματα". Την ίδια ώρα, βέβαια, οι ίδιες πηγές, αν και όταν ρωτιούνταν για ενδεχόμενο παραίτησης του υπουργού, εξαρτούσαν τη στάση του Γερ. Αρσένη από το κλίμα που θα επιχειρήσει να διαμορφώσει ο πρωθυπουργός και από το κατά πόσο θα είναι πειστικός και "αποσαφηνιστικός" στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, πράγμα που δεν το απέκλειαν... Οσο για τη στάση του Τσοχατζόπουλου, από την πλευρά Αρσένη σχολιαζόταν με τα λόγια: "ο Ακης έχει επιλέξει το δρόμο των ίσων αποστάσεων".

Ταυτόχρονα, στάση αναμονής για τις αντιδράσεις της μετά τις "διευκρινίσεις" του πρωθυπουργού, επιδίωκε να εμφανίσει ότι θα επιδείξει και η πλευρά Τσοχατζόπουλου, η οποία βρίσκεται σε επιπλέον δυσχερή θέση μετά την επιχείρηση "αφομοίωσης" των προχτεσινών δηλώσεων Τσοχατζόπουλου από τον Θ. Πάγκαλο, που δήλωσε ότι τις... συνυπογράφει. Πάντως, στις ερωτήσεις για το πώς κρίνει ο υπουργός Αμυνας το κείμενο των "22" και πώς ερμηνεύεται η απουσία των "φίλων" του από αυτό, η απάντηση ήταν: "κανένα σχόλιο". Οσο για τις χτεσινές νεότερες δηλώσεις Τσοχατζόπουλου, εκεί γίνεται λόγος και πάλι για "αποσταθεροποιητική συμπεριφορά της Τουρκίας στην περιοχή". Κυβερνητικές πλευρές απέδιδαν την τακτική του υπουργού Αμυνας στο γεγονός ότι "ακολουθεί τη γραμμή της κυβέρνησης", ενώ στην εκτίμηση ότι τηρεί μεθοδολογία "ήπιων τόνων" για να "διαδεχτεί ομαλά τον Σημίτη μετά τη φθορά του τελευταίου", απαντούσαν ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα.

Στην πλευρά των "22" τώρα, ευκρινής ήταν η προσπάθεια να αποδοθεί η δυστοκία ανεύρεσης ίσου, τουλάχιστον, αριθμού συνυπογραφόντων βουλευτών με το κείμενο των "32", στην αδυναμία να βρεθούν λόγω διακοπών... Κάποιοι, μάλιστα, έλεγαν ότι οι θριαμβολογίες της κυβέρνησης είναι ανούσιες και πως "θα υπήρχε ήττα των "22" διαφωνούντων αν η κυβέρνηση μπορούσε να βρει 20 βουλευτές που θα τάσσονταν ευθαρσώς υπέρ της"... Συνέχιζαν δε με νόημα, λέγοντας ότι αν υπάρχει κρίσιμος αριθμός αυτός είναι το 13, όση δηλαδή και η πλειοψηφία που διαθέτει η κυβέρνηση στη Βουλή.

Σε ό,τι αφορά την αποχή "τσοχατζοπουλικών" υπογραφών στο κείμενο, οι "22" απαντούσαν ότι "ο Τσοχατζόπουλος κρίνεται" και συνέχιζαν ότι "έκανε θετική δήλωση, αλλά δεν αρκεί". Από την πλευρά τους σημειωνόταν με έμφαση, επίσης, ότι και χτες συνεχίστηκαν οι τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο, ενώ υποστήριζαν ότι θα υπάρξει όξυνση του κλίματος στη συνεδρίαση του ΕΓ και της ΚΕ την επόμενη βδομάδα. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι χτες υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης συσκέφθηκαν με αντικείμενο τις εξελίξεις στη Μαδρίτη και κυρίως την "τακτική ενημέρωσης" που πρέπει να ακολουθηθεί εντός και εκτός κυβέρνησης.

Δύο μέτωπα σχηματίζονται στο εσωτερικό της ΝΔ απέναντι στη συμφωνία Σημίτη - Ντεμιρέλ - Ολμπράιτ και όλα δείχνουν ότι οι εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις θα επηρεάσουν σοβαρά το εσωκομματικό τοπίο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Από τη μια η ηγεσία του κόμματος που έχει αποδεχτεί κατ' αρχήν τη συμφωνία και επιχειρεί να κρατήσει αποστάσεις μέσω "ερωτημάτων", η οποία συνεπικουρείται από την πτέρυγα Μητσοτάκη και τους νεοφιλελεύθερους, όπως ο Στ. Μάνος. Από την άλλη σχηματίζεται ένας αντιπολιτευτικός πόλος, που στρέφεται ευθέως κατά της συμφωνίας της Μαδρίτης και της "υποτονικής" κριτικής της ηγεσίας της ΝΔ και έχει ως πυρήνα της την ακροδεξιά πτέρυγα, αλλά ενισχύεται και από τους Μ. Εβερτ και Γ. Βαρβιτσιώτη.

Η ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος επιχείρησε χτες να ενισχύσει τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της ΝΔ διά στόματος Θ. Πάγκαλου,ο οποίος εξήρε την εθνικά υπεύθυνη στάση της ηγεσίας της ΝΔ.

Ο Κ. Καραμανλής επανήλθε χτες στο θέμα της συμφωνίας με δήλωσή του στην οποία ουσιαστικά εμμένει στην αρχική τοποθέτησή του, αλλά ενισχύει τις αποστάσεις από τους κυβερνητικούς χειρισμούς και τους αντιπολιτευτικούς τόνους, επικρίνοντας τον Κ. Σημίτη, γιατί δεν απάντησε στα ερωτήματα που είχε θέσει. Αποφεύγει να επαναλάβει τα περί "αρχών σε ορθή κατεύθυνση" της συμφωνίας και τονίζει ότι το κείμενο της συμφωνίας "δημιουργεί σοβαρότατη ανησυχία για το πόσο καλύπτει τα εθνικά συμφέροντα και δεν τα εκθέτει σε καινοφανείς ερμηνείες". Επίσης καλεί τον πρωθυπουργό να δώσει άμεσα διευκρινίσεις στα αρχικά ερωτήματα ("νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα", "αποφυγή μονομερών ενεργειών") που είχε θέσει, στα οποία προσθέτει τη "μη ρητή αναφορά στην αρχή της εδαφικής ακεραιότητας".

Χτες ο Μ. Εβερτ,ο οποίος ήταν γνωστό ότι διαφωνούσε με την αντίδραση της ηγεσίας της ΝΔ, δημοσιοποίησε με γραπτή δήλωσή του τη διαφοροποίησή του. Σε αυτήν αναφέρεται ότι "με δηλώσεις και αντιδηλώσεις δεν αντιμετωπίζεται ένα θέμα που άπτεται ή και θίγει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας". Γι' αυτό ζητά σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών για "να αποσαφηνιστούν τα αόριστα σημεία της Συμφωνίας που αφήνουν στην Τουρκία τη δυνατότητα να την ερμηνεύει όπως τη συμφωνία".

Χείρα βοηθείας στην κυβέρνηση Σημίτη, όπως συνηθίζει, έσπευσε να δώσει ο Κ. Μητσοτάκης με δεύτερη δήλωσή του, στην οποία στηρίζει τις επιλογές της κυβέρνησης και "καρφώνει" τους "διαφωνούντες" στο ΠΑΣΟΚ, υπενθυμίζοντας ότι την είχε αποδεχτεί και ο Α. Παπανδρέου. Ο Κ. Μητσοτάκης, επιχειρώντας να εμφανιστεί "δικαιωμένος", υπενθυμίζει ότι το πλαίσιο της συμφωνίας της Μαδρίτης είχε συμφωνηθεί το 1992 στη συνάντηση που είχε με τον Σ. Ντεμιρέλ στο Νταβός. Ομως δεν περιορίζεται σε αυτό και προχωρά σε μια ακόμα ανακρίβεια και αυθαιρεσία, ισχυριζόμενος ότι "η πολιτική αυτή είχε συζητηθεί αναλυτικά στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών στις 18 Φεβρουαρίου 1992 και είχε γίνει δεκτή απ' όλους, περιλαμβανομένου και του Ανδρέα Παπανδρέου".

• Από την πλευρά του ο Αντ. Σαμαράς ανέβασε χτες τους τόνους, χαρακτηρίζοντας επαίσχυντη τη συμφωνία Σημίτη - Ντεμιρέλ και επικίνδυνο τον πρωθυπουργό.

Το ρόλο του "κοινωνικού αναμορφωτή" επιχειρεί να παίξει ο πρωθυπουργός σε άρθρο του που δημοσιεύεται σήμερα στο αγγλόφωνο περιοδικό "Hermes - Today" και στο οποίο ο ευχολογικός του χαρακτήρας αποσκοπεί σε μια ακόμη ιδεολογική"επιδρομή"... εκσυγχρονιστικού τύπου εναντίον της Ελλάδας "των συντεχνιακών νοοτροπιών" και "της διαφύλαξης των προνομίων". Και αυτό διότι, όπως δηλώνει, επιλογή της κυβέρνησης είναι "να παρέμβει στον ίδιο τον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας, που πολλές φορές δείχνει να επιβραβεύει την ήσσονα προσπάθεια, δεν έχει την ηθική ως κινητήριο μοχλό και που δίνει δυστυχώς ακόμα την εικόνα μιας κοινωνίας της μετριοκρατίας". Ο στρατηγικός, βέβαια, στόχος, μέσα από τα ηθικοπλαστικά κηρύγματα, παραμένει πάντα η πρόσδεση της χώρας πιο βαθιά στο άρμα της ευρωενωσιακής εξάρτησης με ταυτόχρονη ισοπέδωση κάθε τι "αναχρονιστικού", που δεν είναι άλλο από τις λαϊκές, εργατικές και κοινωνικές κατακτήσεις. Ετσι θα επέλθει το είδος της... ηθικής εξύψωσης που ονειρεύεται ο Κ. Σημίτης.

Ο Κ. Σημίτης με τη γνωστή... πυγμή τού στιλ "ή εκσυγχρονισμός ή καταστροφή" ζητά με το άρθρο του την "αποφασιστική εκσυγχρονιστική τομή στη χώρα" και την προώθηση "μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών"... Δηλώνει δε ότι η κυβέρνησή του έχει ήδη παράσχει σαφή δείγματα της προσήλωσής της στην πολιτική της "ευρωσύνθλιψης", αφού αρνείται να "υποκύψει στις σειρήνες των εύκολων και άκαιρων και των πελατειακών σχέσεων"... Παράλληλα, καλεί τις... υγιείς δυνάμεις και προπαντός την κυβέρνηση "να συγκρουστεί με ό,τι καθηλώνει, ό,τι καθυστερεί, ό,τι υπονομεύει την πορεία προς το μέλλον". Ο πρωθυπουργός δεν παραλείπει να προσδιορίσει τις υγιείς αυτές δυνάμεις και στο πρόσωπο των "επιχειρηματιών που με τόλμη έσπασαν την παράδοση του κρατικού παρεμβατισμού και βγήκαν δυναμικά στο διεθνή ανταγωνισμό", αλλά και στο πρόσωπο των συνδικαλιστών "που η συνδικαλιστική πρακτική και ο πολιτικός τους λόγος βρίσκεται σήμερα σε επαφή με τους πιο προωθημένους προβληματισμούς και τις πρακτικές του ευρωπαϊκού κινήματος". Για όσους δεν κατάλαβαν, πρόκειται για τους συνδικαλιστές του "κοινωνικού διαλόγου" που πορεύονται στα χνάρια των Ευρωπαίων συναδέλφων τους.

Συνέχιση της "προσπάθειας συσκότισης της αλήθειας, για τη συμφωνία της ντροπής, που υπέγραψε ο κ. πρωθυπουργός με τον Τούρκο Πρόεδρο Ντεμιρέλ", βλέπει ο πρόεδρος του ΔΗΚΚΙ Δ. Τσοβόλας στα λεγόμενα του κ. Πάγκαλου κατά τη χτεσινή του συνέντευξη.

Ταυτόχρονα επισήμανε ότι "η κυβέρνηση και η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία στην ουσία στηρίζει την κυβερνητική εξωτερική πολιτική, φέρνουν μεγάλη ευθύνη για τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις".

Στο ίδιο μοτίβο με την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΝ, κινείται η αναφορά που έκανε χτες για τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τη συμφωνία Σημίτη - Ντεμιρέλ, ο Νίκος Μπίστης, μέλος της ΠΓ του ΣΥΝ και υπεύθυνος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, ενώ παράλληλα μπορεί να εκληφθεί και ως μάθημα πολιτικού μάρκετινγκ προς την κυβέρνηση και τους χειρισμούς της. Το απόσπασμα που έδωσε το Γραφείο Τύπου του ΣΥΝ και ιδιαίτερα το κλείσιμό του, είναι αποκαλυπτικό. Ο Ν. Μπίστης "τραβάει το αυτί" στην κυβέρνηση μην τυχόν και κακοστρατίσει, γιατί όπως χαρακτηριστικά λέει: "η ετερόκλητη συγχορδία των μονίμων ανησυχούντων θα κερδοσκοπεί με τις γνήσιες ανησυχίες του λαού μας".

Κατά τ' άλλα εκθειάζει "την εξέλιξη αυτή σαν βήμα αξιοποιήσιμο" και επανέρχεται στην παρατήρηση προς την κυβέρνηση, "να εγκαταλείψει την πολιτική του αιφνιδιασμού". Ενώ εμμέσως πλην σαφώς επισημαίνει, ότι η κυβέρνηση στους χειρισμούς της μπορεί να ελπίζει στη συναίνεση και του ΣΥΝ, με την προϋπόθεση να έχει "σαφή και διακηρυγμένη στρατηγική" και να ενημερώνει τις πολιτικές δυνάμεις και τους πολίτες.

Φυσικά, όπως και στην ανακοίνωση της ΠΓ του ΣΥΝ, ο Ν. Μπίστης δεν αναφέρει λέξη για την αμερικανική επιδιαιτησία.

• Την προσωπική του άποψη σε Ρ/Σ, σχετικά με τις εξελίξεις στη Μαδρίτη, εξέφρασε ο Π. Λαφαζάνης. Σημείωσε το φόβο του ότι όσα συναποφασίστηκαν στη Μαδρίτη δεν κινούνται προς την κατεύθυνση ενός απευθείας και χωρίς επιδιαιτητές ελληνοτουρκικού διαλόγου, χαρακτηρίζοντας την εξέλιξη αυτή "επικίνδυνο ολίσθημα".

Ο Μάκης Κοψίδης,υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, έκανε το ακόλουθο σχόλιο, σχετικά με τις δηλώσεις του Κ. Μητσοτάκη:

"Τα όσα ισχυρίστηκε ο κ. Μητσοτάκης είναι αναληθή. Εάν θέλει να υποστηρίξει το κοινό ανακοινωθέν Σημίτη - Ντεμιρέλ και την κυβερνητική πολιτική, μπορεί να το κάνει δίχως να εμπλέκει στην τοποθέτησή του τις συσκέψεις των πολιτικών αρχηγών και πολύ περισσότερο το ΚΚΕ. Και ασφαλώς γνωρίζει ότι το 1992 δεν υπήρχε η κατάσταση στα Ιμια, ούτε η νέα στρατηγική του ΝΑΤΟ στην περιοχή του Αιγαίο".

Σύμφωνα με το κείμενο των 22 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, "εμφανίζεται για πρώτη φορά η Ελλάδα να αποδέχεται ότι οι μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις είναι ελληνοτουρκικές διαφορές" και υποστηρίζεται πως η αναφορά "σε ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο αποτελεί σημείο επί του οποίου μπορούν να θεμελιωθούν αυθαίρετες αξιώσεις της Αγκυρας...". Συνεχίζουν, ότι το κοινό ανακοινωθέν ανοίγει το δρόμο για τη μετατροπή του ελληνικού αρχιπελάγους σε χώρο αμφισβητούμενης κυριαρχίας, υποσκάπτει την εθνική μας ασφάλεια και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μόνιμη ένταση στο συγκεκριμένο χώρο, και συμπληρώνουν ότι "η δέσμευση αποφυγής μονομερών ενεργειών μπορεί να ερμηνευτεί ως αποδοχή εκ μέρους μας ότι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων εξαρτάται από τη συναίνεση της Τουρκίας".

Το κείμενο των "22" εκτιμά "ότι διολισθαίνουμε" σε "νομιμοποίηση του επεκτατισμού" της Αγκυρας" και καταλήγει ότι "πρέπει να είναι σαφές ότι δε συμμεριζόμαστε τις ευθύνες αυτών των εξελίξεων...".

Η Επιτροπή Ειρήνης Πάτρας και η Νεανική Δράση για την Ειρήνη Πάτρας πραγματοποιούν πικετοφορία διαμαρτυρίας ενάντια στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και το νέο ρόλο της "συμμαχίας" στην ευρύτερη περιοχή, σήμερα στις 8 μ.μ. στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης (πρώην Ολγας).