Μια άνευ προηγουμένου επίθεση στα λαϊκά εισοδήματα εξαπολύει η κυβέρνηση Σημίτη σκορπώντας κεραυνούς φόρων προς μισθωτούς και συνταξιούχους. Μετά τις βόμβες που έβαλαν στα θεμέλια του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και τα άλλα μέτρα υπονόμευσης του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων, οι κυβερνώντες επιχειρούν να καταφέρουν ένα ακόμα, εξίσου, βάρβαρο πλήγμα, με... δημοσιονομικούς όρους αυτή τη φορά. Αξιοποιώντας τη δοτή «Συντονιστική Επιτροπή Αναμόρφωσης» του φορολογικού συστήματος και με κύρια επιχειρήματα τη... «φορολογική δικαιοσύνη» και ταυτόχρονα την ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών άρχισε ήδη να ετοιμάζει το έδαφος για μια φορολογική μεταρρύθμιση που:

• Μειώνει ακόμα περισσότερο την προοδευτικότητα της φορολογικής επιβάρυνσης των λαϊκών εισοδημάτων, αφού όχι μόνο δεν αυξάνει τα φορολογικά κλιμάκια, αλλά θεσπίζει την καθιέρωση τριών μόνο κλιμακίων.
• Αυξάνει σημαντικά φόρους εισοδήματος που πληρώνει η μεγάλη πλειοψηφία των μισθωτών και των συνταξιούχων.
• Μειώνει σχεδόν το σύνολο των φορολογικών απαλλαγών για διάφορες δαπάνες (νοίκι, φροντιστήρια κλπ.) που έδιναν μέχρι σήμερα μια ανάσα στα λαϊκά εισοδήματα.
• Αυξάνει τους φόρους μεταβίβασης κατοικιών.
• Αυξάνει τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στη βενζίνη, επειδή όπως λένε «επιβαρύνουν κυρίως τον καταναλωτή».
• Αυξάνει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα αλκοολούχα ποτά.
• Μειώνει δραστικά τον ειδικό φόρο στο πετρέλαιο που χρησιμοποιούν οι βιομήχανοι, επειδή... «παραβλάπτει την ανταγωνιστικότητα».
• Μειώνει τον ανώτατο συντελεστή φορολόγησης των υψηλών εισοδημάτων.

Αυτού του είδους οι αντιδραστικές ρυθμίσεις και πολλές άλλες που περιέχονται στην «Εκθεση για την Αναμόρφωση του Ελληνικού Φορολογικού Συστήματος» που παρουσίασε χτες ο Ν. Χριστοδουλάκης, σε ένα ακροατήριο εκατοντάδων παραγόντων. Ο υπουργός ζήτησε οι προτάσεις αυτές να αποτελέσουν «αντικείμενο ευρύτατου διαλόγου», παραβλέποντας το αυταπόδεικτο, ότι τέτοιου είδους επιλογές και προσατολισμοί δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αποτελέσουν αντικείμενο οποιασδήποτε συζήτησης! Κλείνοντας τα περί «ανταγωνιστικότητας» και πραγματικής σύγκλισης» σε όλους τους τόνους, ο υπουργός χαρακτήρισε τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις γύρω από το φορολογικό σύστημα ως τη «μητέρα όλων των μεταρρυθμίσεων». Η μεταρρύθμιση -κατά τον υπουργό αποτελεί το τέταρτο σημείο του νέου θεσμικού πλαισίου- που προωθούν οι «εκσυγχρονιστές», περιλαμβάνει, με τη σειρά που ο Ν. Χριστοδουλάκης ανέφερε:

• Το νόμο για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας
• Ενα σύγχρονο αναπτυξιακό πλαίσιο για την ενίσχυση των επενδύσεων
• Την ασφαλιστική μεταρρύθμιση

Αν αναλογιστεί κανείς ότι καθεμιά από τις παραπάνω κυβερνητικές πολιτικές και οι τρεις μαζί στο σύνολό τους αποτελούν πολιτικές- ρυθμίσεις πλουσιοπάροχης ενίσχυσης των εκπροσώπων της ολιγαρχίας και ταυτόχρονα υπονόμευσης του βιοτικού επιπέδου του λαού και κατακρεούργησης λαϊκών καταχτήσεων, αρκεί να βγάλει συμπέρασμα για ό,τι αντιπροσωπεύει η...«μητέρα όλων των μεταρρυθμίσεων». Ο υπουργός, του κόμματος που επί 21 χρόνια βρίσκεται στην εξουσία, ανέπτυξε με όλα τα του τα επιχειρήματα ότι «η μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος είναι ένα θέμα που συζητείται έντονα τα τελευταία 25 χρόνια και είναι απαίτηση όλης της κοινωνίας», παραβλέποντας βέβαια ότι σε περίπτωση που παρουσίαζε πράγματι στην... κοινωνία το περιεχόμενο των προβλεπόμενων φορολογικών ρυθμίσεων, τόσο ο ίδιος όσο και η κυβέρνησή του συνολικά δε θα έβρισκαν πού να κρυφτούν.

Σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη μεταρρύθμιση αυτή, είπε ο υπουργός, θα κινηθεί στους εξής τέσσερις βασικούς άξονες:

Πρώτος: Απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου.

Δεύτερος: Κατάργηση όλων των φόρων που αποφέρουν περιορισμένα έσοδα.

Τρίτος: Επέκταση της φορολογικής βάσης (αύξηση δηλαδή των φορολογουμένων και της φορολογικής ύλης) και μείωση των ονομαστικών συντελεστών φορολογίας.

Τέταρτος: Σταδιακή κατάργηση των εκτεταμένων τεκμαρτών, εξολογιστικών ή ειδικών τρόπων προσδιορισμού της φορολογικής βάσης.

Ο υπουργός βεβαίως δεν είπε κουβέντα για το γεγονός ότι και αυτή η μεταρρύθμιση στοχεύει να γονατίσει και φορολογικά τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους. Μέσα από τον προπαγανδιστικό μηχανισμό που διαθέτει η κυβέρνηση και έχοντας σταθερό σύμμαχο το ΣΕΒ και τη συντριπτική πλειοψηφία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, παραποιούν την αλήθεια και αποπροσανατολίζουν τους εργαζόμενους, ταυτίζοντας την επικείμενη μεταρρύθμιση με την αύξηση του αφορολόγητου ορίου για μισθωτούς και συνταξιούχους, κάτι που καμιά απολύτως σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα.

Μεταξύ άλλων προτείνεται:

• Η κατάργηση της μεγάλης πλειοψηφίας των εκπιπτόμενων δαπανών (ενοίκια, εκπτώσεις αγορών, δίδακτρα κλπ.) καθώς και ο δραστικός περιορισμός άλλων. Χωρίς αιδώ μετατρέπονται σε προαγωγούς των ασφαλιστικών εταιριών καθώς τάσσονται υπέρ της διατήρησης της έκπτωσης των ασφαλιστικών δαπανών που καταβάλλονται σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες, με το επιχείρημα ότι θα πρέπει να ενισχυθεί η ιδιωτική ασφαλιστική αγορά
• Η αλλαγή της φορολογικής κλίμακας με μικρή αύξηση του αφορολόγητου στα 9.500- 10.000 ευρώ (3.230.000-3.450.000 δρχ.) αλλά επιβολή συντελεστή 20% για τα εισοδήματα του επόμενου κλιμακίου, κάτι που σε συνδυασμό με την κατάργηση των εκπτώσεων αυξάνει τη φορολογική επιβάρυνση
• Μείωση του ανώτατου συντελεστή στο 38% από 40% - και 45% που ήταν μέχρι το 2000 - με προοπτική να μειωθεί στο 35%!
• Ιδιαίτερη αντιμετώπιση για τους μικρομεσαίους. Κυνικά προτείνουν να καταργηθεί ο σημερινός - άδικος - τρόπος φορολόγησής τους και να φορολογούνται πλέον ως νομικές εταιρίες με συντελεστή φόρου καθαρών κερδών 25%! Προτείνουν επίσης να διατηρηθεί το σημερινό απαράδεκτο καθεστώς της μη φορολόγησης μερισμάτων από ιδρυτικούς τίτλους και μετοχές εφοπλιστικών εταιριών
• Η διατήρηση του απαράδεκτου καθεστώτος φορολογίας των εισηγμένων και μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών. Σήμερα προβλέπεται ότι η πώληση μη εισηγμένων μετοχών φορολογείται με 5% επί της αξίας μεταβίβασής τους και οι εισηγμένες με 0,3%. Μάλιστα, για τις τελευταίες προτείνεται και η κατάργηση και αυτού του 0,3%!

Οι νέοι φόροι που θα πληρώσουν οι μισθωτοί και συνταξιούχοι θα προκύψουν κύρια μέσα από την καρατόμηση των εκπιπτόμενων δαπανών. Η βασική μάλιστα δικαιολογία που επικαλούνται για το σφαγιασμό τους είναι ότι έτσι το φορολογικό σύστημα θα γίνει πιο απλό... Ανατριχιαστικά απλό, θα προσθέταμε. Προτείνουν την κατάργηση των εκπτώσεων δαπανών για:

• Το ενοίκιο της κύριας κατοικίας του φορολογούμενου, αλλά και των τέκνων που σπουδάζουν
• Την παράδοση κατ' οίκον ιδιαίτερων μαθημάτων ή για φροντιστήρια
• Αξία των ακινήτων και των χρηματικών ποσών που καταβάλλονται από το φορολογούμενο λόγω δωρεάς στο δημόσιο και σ' άλλους φορείς
• Αγορά αγαθών και υπηρεσιών με αποδείξεις μέχρι 1 εκατ. δρχ.
• Αγορά και εγκατάσταση οικιακών συσκευών ή συστημάτων χρήσης φυσικού αερίου
• Αγορά μεριδίων μετοχικών και μεικτών αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού (15%).

Το συνολικό όφελος εκτιμάται σε 130 δισ. δραχμές.

Προτείνουν μόνο τη διατήρηση των εκπτώσεων για:

Δαπάνες που καταβάλλονται σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες για ασφάλιστρα ασφάλισης ζωής ή θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων καθώς και για ασφάλιστρα ασφαλιστηρίων ασθενείας. Λειτουργώντας σαν «βαποράκια» των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών, ανερυθρίαστα αναφέρουν ότι προτείνουν τη διατήρηση της έκπτωσης «προκειμένου να αποτελέσει κίνητρο για την προώθηση της ιδιωτικής ασφάλισης, ενόψει της σημασίας που έχει η προώθηση της ασφάλισης των πολιτών μιας κοινωνίας και των προβλημάτων που θα αντιμετωπίσει στο μέλλον το σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης»!

Την ίδια στιγμή υποτίθεται πως διατηρούν, αλλά πετσοκόβουν τις εκπτώσεις για ιατρικές δαπάνες και τόκους στεγαστικών δανείων. Συγκεκριμένα:

• Οι ιατρικές δαπάνες που είναι μικρότερες από 100.000 το χρόνο δεν αναγνωρίζονται. Το σχιζοφρενές της υπόθεσης είναι ότι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 77% των δαπανών αυτών το 2000 ήταν κάτω από 100.000 δρχ.
• Οι μεγαλύτερες ιατρικές δαπάνες δε θα εκπίπτουν πια από το εισόδημα, αλλά προτείνεται να αφαιρείται ένα ποσοστό 25 -30% από το φόρο, με το επιχείρημα ότι έτσι δε θα ευνοούνται οι μεγαλοεισοδηματίες, πράγμα που είναι εντελώς ψευδές. Το 30% στις 500.000 δρχ. είναι 150 χιλιάδες δρχ. και στα 5 εκατ. δρχ. είναι 1,5 εκατ. δρχ.
• Κατακρεουργούνται επίσης οι εκπτώσεις για τόκους στεγαστικών δανείων απόκτησης πρώτης κατοικίας. Ενώ μέχρι σήμερα εξέπιπταν από το εισόδημα, προτείνεται να εκπίπτει το 20-25% των τόκων, χωρίς όμως και να διευκρινίζεται επαρκώς από πού θα εκπίπτει το κουτσουρεμένο αυτό ποσό.

Η φοροεισπρακτική λογική, κυριαρχεί και στις αλλαγές, που προτείνει η -διορισμένη από την κυβέρνηση- Επιτροπή Αναμόρφωσης του Φορολογικού Συστήματος να γίνουν στην έμμεση φορολογία, με στόχο υποτίθεται τη ...«δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών». Χαρακτηριστικό δείγμα γραφής, για το πώς εννοεί την απονομή φορολογικής δικαιοσύνης το ΠΑΣΟΚ, είναι και το γεγονός ότι από το 1996 ως το 2000 (που κυβερνά τη χώρα ο εκσυγχρονιστής πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτης) οι έμμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά 86,4% ή κατά 5.462 εκατ. ευρώ (1,9 τρισ. δραχμές), ποσοστό πολύ πάνω από την αύξηση τόσο του πληθωρισμού όσο και των ονομαστικών αυξήσεων των μισθών και συντάξεων. Με δεδομένο ότι οι προτάσεις αποσκοπούν στην αύξηση των έμμεσων φόρων (που κανείς δεν αμφισβητεί ότι πλήττουν κυρίως τους οικονομικά αδύνατους), στην ουσία δεν προωθείται αναμόρφωση, αλλά παραμόρφωση του ισχύοντος φορολογικού συστήματος, «επί το αντιλαϊκότερον»!

Ιδού και τα τεκμήρια, που αποδεικνύουν τη φορομπηχτική διάθεση των προτάσεων που κάνει η Επιτροπή, προετοιμάζοντας στην κυβέρνηση το έδαφος για νέο φορολογικό γιουρούσι σε βάρος των εργαζομένων μισθωτών, συνταξιούχων, ανέργων, αγροτών, ΕΒΕ κλπ: Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή προτείνει τις παρακάτω αλλαγές στο σύστημα έμμεσης φορολογίας, που το 2002 έχει προϋπολογιστεί να αποφέρει στα ταμεία του κράτους από έμμεσους φόρους το ποσό των 11.783 εκατ. ευρώ:

Πρώτον, την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στις μεταβιβάσεις (αγοραπωλησίες) ακινήτων με τους εξής τρόπους.

• Την υπαγωγή των νέων ακινήτων (μόνο οι νεοαναγειρόμενες οικοδομές και το έδαφος στο οποίο θα γίνονται τα νέα κτίσματα) στο καθεστώς ΦΠΑ και παράλληλα η επιβολή ενός νέου φόρου (τέλους) στις άδειες οικοδομής. Αυτό σημαίνει ότι η αγορά ή η ανέγερση ενός διαμερίσματος θα επιβαρύνεται με συντελεστή ΦΠΑ 18%. Σήμερα, ο φόρος μεταβίβασης είναι λίγο μικρότερος από 11%.
• Την αναζήτηση μέτρων που θα έχουν σαν αποτέλεσμα να αναγράφονται στα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων οι πραγματικές τιμές μεταβίβασης (εμπορικές τιμές), που στην πράξη σημαίνει γενναία αύξηση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων.
• Την κατάργηση της φορολογικής απαλλαγής, που ισχύει σήμερα για την αγορά πρώτης κατοικίας. Η επιτροπή προτείνει, η μεταβίβαση πρώτης κατοικίας να φορολογείται με συντελεστή 8% ή 18% και να επιστέφεται- σαν «επιδότηση» από το Δημόσιο- η διαφορά των 10 μονάδων ΦΠΑ.

Δεύτερον, «αν κριθεί αναγκαίο να αυξηθούν οι συντελεστές ΦΠΑ (σήμερα 4%, 8% και 18%), προκειμένου να αναπληρωθούν απώλειες από την κατάργηση ή μείωση άλλων συντελεστών», με τους εξής τρόπους:

• Την κατάργηση του χαμηλού συντελεστής ΦΠΑ 4% (που ισχύει για τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα περιοδικά και τα θέατρα) και των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, που εφαρμόζονται σε νησιά του Αιγαίου (Δωδεκάνησος)
• Την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης σε διάφορα είδη και υπηρεσίες πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, όπως έτοιμα τρόφιμα που πωλούνται σε πακέτα (πίτσες, σουβλάκια και άλλα έτοιμα φαγητά), μη οινοπνευματώδη ποτά, εστιατόρια, κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος (λογαριασμοί ΔΕΗ) και φυσικού αερίου, με τη μετάταξή τους στο συντελεστή ΦΠΑ 18% από 8% σήμερα.

Τρίτον, την αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης (ΕΦΚ) στις βενζίνες, τα πετρέλαια. Με επιφύλαξη, προτείνεται επίσης η αύξηση των ΕΦΚ στα καπνοβιομηχανικά προϊόντα και σε ορισμένα οινοπνευματώδη ποτά και η επιβολή ΕΦΚ στα εμφιαλωμένα κρασιά, που θα επιβαρύνουν αποκλειστικά τους καταναλωτές.

Τέταρτον, την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στα αυτοκίνητα και άλλα οχήματα με:

• Γενναία αύξηση των τελών κυκλοφορίας αυτοκινήτων και άλλων οχημάτων. Επισημαίνεται ότι «απαιτείται τιμαριθμική αναπροσαρμογή στα τέλη κυκλοφορίας- που δεν αυξήθηκαν τα τελευταία 3 χρόνια», που σημαίνει ότι γίνεται λόγος για αύξηση πάνω από 10%.
• Αύξηση των φόρων «κατοχής και κυκλοφορίας οχημάτων» (αυτοκινήτων, μοτοσικλετών κλπ.) με παράλληλη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για την αγορά αυτοκινήτων.

Πέμπτον, κατάργηση των ειδικών απαλλαγών που ισχύουν σήμερα, στην αμειβόμενη παροχή υπηρεσιών δικηγόρων, συμβολαιογράφων, υποθηκοφυλάκων, συγγραφέων, καλλιτεχνών κλπ.

Με πρόσχημα τη μείωση του κόστους και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η επιτροπή πρότεινε και νέα φοροπρονόμια στις μεγάλες επιχειρήσεις, όπως:

• Να μειωθεί δραστικά η επιβάρυνση του πετρελαίου για βιομηχανική και εμπορική χρήση και να εξισωθεί με το πετρέλαιο θέρμανσης στα 30 ευρώ ανά χιλιόλιτρο. Με τη ρύθμιση αυτή, καταργείται στην ουσία και η επιδότηση στο πετρέλαιο για γεωργική χρήση.
• Να καταργηθούν το τέλος χαρτοσήμου που βαρύνει τις συναλλαγές των επιχειρήσεων, ο φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών και ο ΦΚΕ στα ασφάλιστρα των ασφαλιστικών εταιριών
• Να μειωθεί δραστικά η επιβάρυνση του κόστους διαφήμισης των επιχειρήσεων, με τη μείωση ή και πλήρη κατάργηση του ΕΦΚ και του αγγελιόσημου που επιβάλλεται στις διαφημίσεις.