- Δεν μπορεί παρά να επαινεθούν οι εκδόσεις Αδελφών Βλάσση για την πρωτοβουλία, την επιμονή και υπομονή τους να επανεκδοθεί όλο το - άγνωστο σήμερα στις νεότερες γενιές - έργο του «διαπλαστή» του παιδικού, νεανικού, ενήλικου και θεατρόφιλου κοινού, Γρηγόριου Ξενόπουλου. Ο οίκος έχει επανεκδώσει τεύχη της «Διάπλασης των Παίδων» και σε ξεχωριστά βιβλία αριστουργηματικές ιστορίες του Ξενόπουλου για παιδιά. Εχει εκδώσει τα θεατρικά και μυθιστορήματά του. Η συνέχεια ήταν με αριστουργηματικά διηγήματά του. Επιλέχθηκαν 50 διηγήματα και ταξινομήθηκαν σε 18 τομίδια, μικρού σχήματος, τα οποία φέρουν τους εξής τίτλους: «Πετριές στον ήλιο». «Ο τρελός με τους κόκκινους κρίνους», «Ιστορία μιας χωρισμένης», «Ο Μάγκαλος - Νόστιμον Ημαρ - Το ψωμί», «Μανιέλα - Εντεκα χρονών», «Ο Ποπολάρος», «Ο κακός δρόμος», «Τα θηλυκά του Μουζά», «Παίζει κι ο παπάς», «Η μελλοθάνατη - Απελπισμένη - Το μούλικο», «Στέλλα Βιολάντη», «Το μυστικό της Βαλέραινας - Το ζακυνθινό μαντίλι», «Οι ερωτευμένοι - Νανότα», «Κελαηδισμοί - Η φούρκα - Η σκουφάτη», «Αθανασία - Τα κουπόνια», «Η γάτα του παπά - Ο οχτρός θανάσιμος», «Η αναθρεφτή», «Μανόλιες - Καμπάνες - Το βραχιόλι», «Η γυναίκα του αντρειωμένου - Μια Γαλλίδα».

- Η αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης, του ΔΣΕ και εκπαιδευτικός Βάγια Παπακόγκου προσθέτει στο συγγραφικό ενεργητικό της ένα ακόμα σημαντικό βιβλίο - προσφορά στο λαό και στον τόπο μας. Τίτλος του «Αθάνατη λαϊκή σοφία», και υπότιτλός του «.. Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη...» (εκδόσεις Βαρβάκη, Διδότου 46, τηλ. 3823.665. Τηλέφωνο της συγγραφέως 6533.234).

- Ο Πατάκης κυκλοφόρησε: Τη λογοτεχνική μελέτη της καθηγήτριας Νεοελληνικής Φιλολογίας στο ΑΠΘ Φραγκίσκης Αμπατζοπούλου «Η γραφή και η βάσανος (Ζητήματα λογοτεχνικής αναπαράστασης)», η οποία διερευνά τη σχέση ιστορίας, λογοτεχνικής έκφρασης και ανθρώπινης πραγματικότητας. Τον τόμο «Αλφαβητάρι του Νεοέλληνα (Κείμενα επίκαιρης ελληνικής αυτοσυνειδησίας)». Πρόκειται για μια ανθολόγηση του Χρήστου Γιανναρά με κείμενα των Σεφέρη, Ελύτη, Θεοτοκά, Λορεντζάτου, Πικιώνη, Σβορώνου, Κόντογλου, Τσαρούχη, Χατζιδάκι, Πλαστήρα, Σκληρού, Δραγούμη και άλλων, που αφορούν στο θέμα της ελληνικότητας του βίου και του πολιτισμού μας.

- Ο «Κέδρος» κυκλοφόρησε: Το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου «Η απίστευτη ιστορία της Πάπισσας Ιωάννας» (μυθιστόρημα ορμώμενο από την «Πάπισσα Ιωάννα» του Ροΐδη). Το μυθιστόρημα της Ζέφης Κόλια «Οταν όλα κλείνουν... ο έρωτας διανυκτερεύει». Τα βιβλιαράκια για νήπια του σπουδαίου Ευγένιου Τριβιζά «Η πινεζοβροχή» και «Ο θαλασσογιατρός» με όμορφες εικόνες του Βαγγέλη Ελευθερίου.

- Οι εκδόσεις Π. Τραυλός κυκλοφόρησαν το φημισμένο έργο του διαπρεπούς ελληνιστή, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Παβίας Μάριο Βετζέτι «Ιστορία της Αρχαίας Φιλοσοφίας» (μετάφραση - επιστημονική επιμέλεια Γιάννη Χ. Δημητρακόπουλου).

- Το Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ιδρυμα ΕΤΒΑ εμπλουτίζει τις, όλο και αξιολογότερες επιστημονικά, εκδόσεις του, με δύο νέους τόμους: Στη σειρά «Καταγραφή της Βιομηχανικής Κληρονομιάς» τη μελέτη της Ιωάννας Κατσιγιάννη και Αντωνίας Κονδύλη - Λάγαρη «Βιομηχανικά κτίρια στην Ερμούπολη» (Η έκδοση είναι πλούσια εικονογραφημένη με κτίρια της άλλοτε ανθούσας οικονομικά Σύρου). Τον τόμο των Πρακτικών του τριημέρου εργασίας «Η μέλισσα και τα προϊόντα της» που είχαν συνδιοργανώσει η ΕΤΒΑ, η Κοινότητα Νικήτας Χαλκιδικής και ο Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός της, «Σίθων» (9/1996). Στο τριήμερο συμμετείχαν 42 ειδικοί επιστήμονες. (Τα πρακτικά είναι πλούσια εικονογραφημένα).

- Ο Καστανιώτης κυκλοφόρησε: Το μυθιστόρημα της Ολγας Χαντζή «Ανάλαφρη σαν αθώα». Το βιβλίο του Πέτρου Τατσόπουλου «Πιπέρι στη γλώσσα», το οποίο περιέχει κείμενά του γραμμένα στα χρόνια 1989 - 1999. Το μυθιστόρημα του Ολλανδού Χάρι Μούλις «Η διαδικασία» (μετάφραση Ινώ Βαν Ντάικ - Μπαλτά). Το αστυνομικό μυθιστόρημα της Γκρέτα Καράν Μπράουν «Ενας εντιμότατος κλέφτης (Ειδικότης του η ανακατανομή του πλούτου)» (μετάφραση Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος).

- Τα «Ελληνικά Γράμματα» κυκλοφόρησαν: Τη μελέτη της δρ. Χρύσας Ευστ. Αλεξοπούλου «Γυναικεία δράση στον Ευριπίδη - Εκδίκηση και επιβολή («Μήδεια», «Ιππόλυτος», «Εκάβη»), η οποία διερευνά τα κοινά σημεία - πάθος, προαίρεση, ήθος - των τριών ηρωίδων. Το μυθιστόρημα της Βικτώριας Τράπαλη«Με ποια ηθοποιό μοιάζω;». Το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Ελληνοαμερικανού επιστήμονα, επιχειρηματία και συγγραφέα Ιωάννη Ψαρουδάκη «Το δώρο της Ελισάβετ». Το βιβλίο του άλλοτε ριζοσπάστη και ρηξικέλευθου Ουμπέρτο Εκο «Μεταξύ ψεύδους και ειρωνείας» (μετάφραση Εφη Καλλιφατίδη), το οποίο με τέσσερα κείμενα αναφέρεται στους Καλιόστρο, Μαντσόνι, Καμπανίλε και Πρατ.

Τα «Εμπυρα σήματα» της Ελευθερίας Κουντούρη, μας έχουν απασχολήσει και στο παρελθόν. Τούτη τη φορά πρόκειται για επανέκδοση της συλλογής, στα ελληνικά και αγγλικά, σε μετάφραση της βραβευμένης, εδώ και στο εξωτερικό, Αμυ Μιμς, γνωστής κι απ' τις μεταφράσεις της στο έργο των: Καζαντζάκη, Ρίτσου, Ελύτη κ.ά.

Το βιβλίο, που προλογίζει ο Γιώργος Πετρόπουλος, αποτελείται από δύο μέρη: «Διπλή κίνηση» και «Τρεις ωδές». Η «Διπλή κίνηση» είναι ένα συνθετικό ποίημα, σε οχτώ παραλλαγές. Εδώ κυριαρχεί, τραυματικά, η ζωή στο πρόσωπο της Γυναίκας που δανείζεται τα ονόματά της απ' τον αρχέγονο μύθο: Σαν «Ιφιγένεια» δεν αντιστέκεται και πεθαίνει «είκοσι χρονών». Σα «Ναυσικά» πεθαίνει όταν ζήσει μέσα της τη δύναμη του Οδυσσέα, οποίος απεκδυόμενος τον ανδρικό εγωισμό του μαθητεύει με την αδυναμία του, της αυτογνωσίας μέσα απ' την αναγκαιότητα της αρμονικής συμβίωσης κι όχι από τη βιαιότητα του μυϊκά ισχυρότερου. Η Ναυσικά δεν πεθαίνει, παρά μόνον όταν εμφυσήσει πνοή ζωής στη νεκρή Ιφιγένεια, ώστε να επαναστατήσει ενάντια στο θάνατο. «Ετσι πέθανε η "Ναυσικά" αλλά κι έτσι γεννήθηκε η Ιφιγένεια για να μιλήσει φανερά» τις «τρεις ωδές» της: «Σε αδόκιμη μέρα», «Σε πρόσκαιρο χώρο», «Σε ανάγλυφο χρόνο». Η Ιφιγένεια επαληθεύει τη δύναμη του ανθρώπου να πεθαίνει και να ξαναγεννιέται, όταν το φως αποτελεί τη Γνώση της Αγάπης: «Η λάμψη ανεξίτηλο σημάδι/ πάνω από κάθε πόλη/ στροβίλιζε σε ό,τι ένιωσα,/ σε ό,τι αυτόβουλα στάλαξε άγνωστο,/ ικανό να υπερβάλλει την ασάφεια,/ να κεντρίζει την περιέργεια,/ από χάραμα σε χάραμα».

Υπάρχει εδώ από αυγή σε αυγή η συνέχεια της «Αδόκιμης μέρας», ενάντια στη «χρονοβόρα νύχτα». Οπως κι η συνέπεια της αληθινής ποίησης, με εντολή του «απόκρυφου» είναι του ανθρώπου, όταν «ο καιρός εκδικείται την άγνοια». (Εκδόσεις «Σ. ΒΟΓΙΑΤΖΗ & ΣΙΑ ΟΕ»).

Πολλή, φιλολογία, λιγότερη ποίηση, συνηθισμένο τελευταία φαινόμενο: εισβολή της αρχαίας μυθολογίας και ιστορίας στην ποιητική μας παραγωγή ως αδαμαντωρυχεία έμπνευσης. Αλλά και τα αδαμαντωρυχεία στερεύουν. Αλλά πόσο κερδίζει η σύγχρονη ποίηση, με την εντατική αυτή εκμετάλλευση των «λατομείων» του Ομήρου, του Ησίοδου, του Ηρόδοτου, του Απολλόδωρου; «Ποιος να θυμάται άραγε τον αγρότη Οίαγρο;» αναρωτιέται η καλή ποιήτρια, με τη «φωνή» του Ορφέα. Ακριβώς! Ως πότε θα θεματοποιούμε στην ποίηση τους έρωτες του Απόλλωνα («αντεραστή» του Οίαγρου εδώ) ή τις ερωτικές μεταμορφώσεις του Δία, πότε ως χρυσή βροχή, πότε ως κύκνο, ή θα περιγράφουμε την υποτιθέμενη μανία του Αίαντα, που μπορεί και να κρύβει βαθύτερες αλήθειες εκείνων των καιρών, ή τις φριχτές πράξεις μυθικών ηρώων και βασιλιάδων; Τι κερδίζει η Ε. Λ.-Α. αναρωτώμενη αν «η τύφλωση είναι σημείο οσιότητας, επειδή, ίσως, «οι τυφλοί / με την ένταση του μαύρου» «ανακαλύπτουν τη χαμένη μνήμη»;

Να όμως και το άλμα που την προσγειώνει στο σήμερα:

«Ποτέ λιμάνι να μην πιάσουμε/ Να σκάψει η μοναξιά βαθιά το νου / και ο αλμυρός αγέρας και η πάχνη του αλατιού / την όψη ας αγριέψει. / Μη θυμηθώ το τελευταίο χάδι σου μητέρα, / Την πρώτη μου πληγή μην αναψηλαφήσω (...)

Κι αν δεν μπορώ να σου μιλήσω πια / - γυάλινη η φωνή, φωνή δίχως μύρο - / κι αν τα βιβλία μας καούν στη μέση μιας πλατείας / (...) Κι αν φύλλο φύλλο τα βιβλία όλα καούν / Μη λυπηθείς Μητέρα». Μια ζωντανή, πηγαία ποίηση, κάτω από το σύγχρονο και εφιαλτικό τίτλο «Ψηφιακό μέλλον». (Εκδ. Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Λεβαδείας, τηλ. 0261-25340).