Τη δράση για την οργάνωση του κλάδου μέσα στους τόπους δουλειάς, εκεί που οι εργαζόμενοι στον Επισιτισμό, στα Ξενοδοχεία, συνολικά στον Τουρισμό, βιώνουν την άγρια εργοδοτική εκμετάλλευση, την εντατικοποίηση, τις άθλιες συνθήκες, κλιμακώνουν και εντείνουν οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ στον Επισιτισμό - Τουρισμό και τα Ξενοδοχεία. Βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί το κάλεσμα μαζικής συμμετοχής που απευθύνουν στους εργαζόμενους του κλάδου τη Μέρα Πανελλαδικής Δράσης, την Τετάρτη 13 Ιούλη.

Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ στον κλάδο δίνουν τη μάχη και καλούν τους εργαζόμενους να μετατρέψουν τη δυσαρέσκεια, την αγανάκτηση και την οργή τους σε οργανωμένη δράση, σε συμμετοχή, σε αγώνα για τη ζωή, μέσα από την εγγραφή στα σωματεία τους, την ενημέρωση για τα δικαιώματά τους, την εξασφάλιση και διατήρηση της ταξικής πορείας των σωματείων, την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης όπου σήμερα κυριαρχεί ο κυβερνητικός και εργοδοτικός συνδικαλισμός, που αποτελεί μέρος του προβλήματος.

Σε αυτήν τη μάχη είναι η θέση του λατζέρη που δουλεύει σε άθλιες συνθήκες με άθλια μεροκάματα, της καμαριέρας που υποφέρει σωματικά από τη σκληρή δουλειά, του μάγειρα που ψήνεται μέσα στα καμίνια - κουζίνες των ξενοδοχείων και των εστιατορίων, του σερβιτόρου και της σερβιτόρας που πρέπει να χαμογελούν μετά τα πολύωρα σερβιρίσματα. Των διανομέων γρήγορου φαγητού που οδηγούν με ασυντήρητα μηχανάκια, χωρίς εξοπλισμό με κίνδυνο της ζωής τους. Σε αυτόν το δρόμο είναι η θέση όλων των εργαζομένων που το τουριστικό κεφάλαιο στύβει στη δουλειά για μεροκάματα πείνας και με ανύπαρκτα δικαιώματα.

Οπως υπογραμμίζουν οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ στον κλάδο, στη σχετική ανακοίνωσή τους, «η επίθεση σε βάρος μας έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Τώρα πιο καθαρά από ποτέ, αποδεικνύεται περίτρανα ότι λένε ψέματα. Και πριν από την κρίση, σε εποχές ανάπτυξης, πάλι μέτρα έπαιρναν που δυσκόλευαν τη ζωή μας όλο και περισσότερο. Οι εποχικά εργαζόμενοι του κλάδου, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία, εργάζονται το πολύ πέντε μήνες το χρόνο και το εισόδημά τους δεν ξεπερνά για όλο το χρόνο τα 7.500 ευρώ, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτό το επίδομα ανεργίας - πείνας, για τέσσερις μόλις μήνες. Δημιούργησαν τα χρέη, που τα φορτώνουν διαρκώς στο λαό, από τη χρηματοδότηση των επιχειρηματιών, των κρατικοδίαιτων ξενοδόχων. Γι' αυτό η έξοδος από την κρίση, με ενισχυμένους τους καπιταλιστές σημαίνει ακόμα περισσότερα δεινά για την εργατική τάξη. Η ενίσχυση της δημοκρατίας τους με τη συναίνεση των κομμάτων τους, σημαίνει ακόμα πιο ισχυρή εδραίωση της δικτατορίας των μονοπωλίων.

Γι' αυτό χρειάζεται να εγκαταλείψουμε τις αυταπάτες ότι αν σωθούν τα κέρδη τους θα σωθούμε και εμείς. Γι' αυτό πρέπει να κατανοηθεί το συντομότερο και από τους εργαζόμενους του κλάδου, ότι όσο τα ξενοδοχεία και οι μεγάλες επιχειρήσεις στο χώρο της εστίασης ανήκουν σε μια χούφτα εκμεταλλευτές, τόσο η ζωή μας θα χειροτερεύει, είτε έχουμε ανάπτυξη, είτε οικονομική κρίση».

Από πρόσφατη κινητοποίηση στο πρώην ΤΑΞΥ, Ταμείο των Ξενοδοχοϋπαλλήλων

Η κυβέρνηση, την ίδια στιγμή που τσακίζει δικαιώματα και κατακτήσεις της εργατικής τάξης προκλητικά, που της στερεί τον τουρισμό και την αναψυχή, χαρίζει προνόμια και απαλλαγές στο τουριστικό κεφάλαιο, τους μπουκώνει ασταμάτητα με ζεστό χρήμα, την ίδια στιγμή που η χαρά των επιχειρηματιών που λυμαίνονται τον τουρισμό δεν κρύβεται, αφού, όπως δηλώνουν, φέτος «ο τουρισμός θα πάει καλά» και εννοούν για τις τσέπες τους. Αρκεί να αναφερθεί ότι μετά τον Απρίλη του 2010 η κυβέρνηση χάρισε με μια σειρά σχετικές αποφάσεις συνολικά 113,6 εκατομμύρια ευρώ για προγράμματα επιδοτούμενης εργασίας και κάλυψης των εργοδοτικών και εργατικών ασφαλιστικών εισφορών.

Σερβιτόρες, μάγειροι, υπάλληλοι υποδοχής, εργαζόμενοι στο Καζίνο με τις στολές τους στα μπλοκ του ΠΑΜΕ στην απεργία στις 15 του Ιούνη

Την ίδια στιγμή, στον κλάδο έχει διαμορφωθεί ένας εργασιακός μεσαίωνας, καθώς σε αυτόν κυριαρχούν οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης όπως: Η εποχική και η μερική απασχόληση, η «εξτρά» απασχόληση, δηλαδή η δουλειάς μιας μέρας. Η ενοικίαση μέσω των διάφορων δουλεμπορικών γραφείων και εργολάβων με ακόμα χαμηλότερους μισθούς και ακόμα λιγότερα ασφαλιστικά δικαιώματα. Η μαύρη και ανασφάλιστη εργασία οργιάζει κυρίως στην επαρχία και στα νησιά, ενώ γενικεύεται το καθεστώς της δήθεν «πρακτικής άσκησης», δηλαδή η άγρια εκμετάλλευση των μαθητών από τις σχολές τουριστικών επαγγελμάτων με ψίχουλα της τάξης των 200 και 300 ευρώ.

Οι εργαζόμενοι στη Ρόδο, κατά τη διάρκεια της 48ωρης απεργίας, διαδήλωσαν στις εισόδους των ξενοδοχείων

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το πρώτο τρίμηνο του 2010 καταγράφηκαν να δουλεύουν στον κλάδο 158.000 εργαζόμενοι και επιπλέον 25.800 καταγράφηκαν ως απασχολούμενοι με μερική απασχόληση. Οι άνεργοι στον κλάδο το πρώτο τρίμηνο ήταν 80.100 και το ποσοστό ανεργίας στο 30,3%!

Αντίστοιχα, το δεύτερο τρίμηνο του 2010 καταγράφηκαν 179.415 χιλιάδες εργαζόμενοι να δουλεύουν στον κλάδο, επιπλέον 25.343 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση και 59.430 άνεργοι. Το ποσοστό ανεργίας στο δεύτερο τρίμηνο ήταν 25%.

Το τρίτο τρίμηνο που αυξάνεται η εποχική απασχόληση λόγω της υψηλής τουριστικής σεζόν η ανεργία παραμένει σε υψηλό ποσοστό (18%), ενώ καταγράφηκαν 203.653 εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν στον κλάδο και επιπλέον 30.025 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση. Οι άνεργοι το τρίτο τρίμηνο ήταν 51.732. Τέλος, το τέταρτο τρίμηνο του 2010, οι απασχολούμενοι πέφτουν στους 163.029, επιπλέον 30.645 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση και οι άνεργοι ανεβαίνουν και πάλι στους 76.062 με το ποσοστό ανεργίας να εκτινάσσεται στο 28%!

Με δεδομένο ότι η ΕΛΣΤΑΤ με βάση τα κριτήρια μέτρησης που χρησιμοποιεί θεωρεί εργαζόμενο και αυτόν που τη βδομάδα πριν τη μέτρηση είχε δουλέψει έστω και μια ώρα, γίνεται αντιληπτό ότι οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις όχι απλά κυριαρχούν, αλλά είναι ο κανόνας μέσα στα ξενοδοχεία, στα μπαρ, στα εστιατόρια κ.λπ.

Αρκεί ένα παράδειγμα για να γίνει κατανοητή η άγρια πραγματικότητα. Στην Κέρκυρα υπάρχουν 430 μεγάλες και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες. Από αυτές μόλις οι 10 λειτουργούν όλο το χρόνο και οι υπόλοιπες 420 λειτουργούν εποχικά. Οι εποχικοί εργαζόμενοι σε αυτά τα ξενοδοχεία φτάνουν τους 6.000 περίπου, ενώ μόλις 70 περίπου εργαζόμενοι δουλεύουν όλο το χρόνο στις 10 ξενοδοχειακές μονάδες συνεχούς λειτουργίας! Συνολικά, στα ξενοδοχεία και στα επισιτιστικά και τουριστικά επαγγέλματα απασχολούνται περίπου 10.000 εργαζόμενοι, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ 8.000 εργαζόμενοι στον επισιτισμό και τα ξενοδοχεία στην Κέρκυρα επιδοτούνται λόγω ανεργίας.

Η κυβέρνηση και η εργοδοσία είχαν όλα τα προηγούμενα χρόνια έναν «άξιο» συνεργάτη - ώστε να πάρει σάρκα και οστά αυτό το απαράδεκτο εργασιακό περιβάλλον, προκειμένου να γίνει ακόμα πιο φτηνή η εργατική δύναμη και οι επιχειρηματίες να φουσκώνουν τα κέρδη τους - και δεν είναι άλλος από τον εργοδοτικό και κυβερνητικό συνδικαλισμό. Εβαλε πλάτη όλα τα προηγούμενα χρόνια για να εφαρμοστεί αυτός ο εργασιακός μεσαίωνας. Καταδίκασαν τους εργαζόμενους σε μισθούς πείνας και μάλιστα η ηγεσία της Ομοσπονδίας του κλάδου, προκειμένου να βάλει εμπόδια στην οργάνωση του κλάδου, στην αγωνιστική του ανάταση, έστελνε άρον άρον τις συμβάσεις στον ΟΜΕΔ.

Αυτές οι δυνάμεις καταδίκασαν σήμερα την καμαριέρα, που φτύνει στην κυριολεξία αίμα για να προλάβει να καθαρίσει πολύ περισσότερα δωμάτια από αυτά που μπορεί και αντέχει, να παίρνει 965 ευρώ μεικτά και 738,71 ευρώ καθαρό μισθό! Καταδίκασαν τον μάγειρα, μέσα σε αντίξοοες συνθήκες, μέσα σε υψηλές θερμοκρασίες πολλές ώρες, να αμείβεται με 1.053,18 μεικτά και 806,21 ευρώ καθαρό μισθό!

Με τα νέα μέτρα, όπως προβλέπονται στον πρόσφατο εφαρμοστικό νόμο της κυβέρνησης, έρχεται νέο συντριπτικό χτύπημα στο 8ωρο, αφού οι εργοδότες θα μπορούν να εκμεταλλεύονται επιπλέον 2 ώρες τη μέρα τους εργαζόμενους και μάλιστα χωρίς να τις πληρώνουν, με διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Χειροτερεύουν ακόμα περισσότερο οι όροι επιβίωσης των χιλιάδων εποχικά απασχολούμενων που με πλαφόν και προϋπόθεση την προηγούμενη 4ετία από την έναρξη της επιδότησης να μην έχουν λάβει πάνω από 450 (από 1/1/2013) και 400 (από 1/1/2014) ημερήσια επιδόματα ανεργίας, δε θα μπορούν ούτε το εξευτελιστικό επίδομα ανεργίας να πάρουν.

Τα νέα μέτρα φέρνουν συντριπτικό χτύπημα στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Προβλέπουν την απασχόληση των νέων έως 24 ετών εργαζομένων να δουλεύουν με 550 ευρώ μεικτό μισθό. Πρόκειται για ένα ανατριχιαστικό μέτρο για τα παιδιά της εργατικής τάξης, το οποίο ταυτόχρονα θα αξιοποιηθεί στο έπακρο από τους εργοδότες για να πεταχτούν μαζικά στο δρόμο της ανεργίας μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενοι, ακόμα και οι μανάδες και οι πατεράδες τους αν δεν αποδεχτούν ακόμα χαμηλότερους μισθούς.

Πίσω από την χλιδή των ξενοδοχείων, των εστιατορίων κ.λπ., οι μεγαλοξενοδόχοι, οι επιχειρηματίες του επισιτισμού ονειρεύονται μια απέραντη εργασιακή ζούγκλα. Θέλουν εργαζόμενους χωρίς σταθερό μισθό, χωρίς σταθερό ωράριο, θέλουν «γυμνούς» εργαζόμενους από δικαιώματα. Αυτό προσφέρει απλόχερα στα αφεντικά της η κυβέρνηση με την πολιτική της.

Σε μια διαδικασία παράλληλη, που θυμίζει τη μέθοδο των «συγκοινωνούντων δοχείων», η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αφαιρεί ζωτικά δικαιώματα και κατακτήσεις από τους ξενοδοχοϋπάλληλους και προσθέτει προκλητικά προνόμια και οικονομικές διευκολύνσεις στο μεγάλο ξενοδοχειακό και γενικότερα στο τουριστικό κεφάλαιο. Ενδεικτικά, την ίδια ώρα που το μεροκάματο του ξενοδοχοϋπάλληλου συνθλίβεται, οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των ξενοδόχων εκτιμούν ότι μόνο από τη μείωση του ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία, τα έσοδά τους το 2011 θα αυξηθούν κατά 630 εκατ. ευρώ, σε μια περίοδο που ο λαός μετρά αλλεπάλληλες απώλειες, κρίσιμες για την καθημερινή επιβίωση.

Η μείωση του ΦΠΑ είναι μόνο ένα από τα πολλά προνόμια που παραχωρήθηκαν στο μεγάλο τουριστικό κεφάλαιο τους τελευταίες μήνες. Ωστόσο, η κυβέρνηση σχεδιάζει νέα προνόμια και σκανδαλώδεις ελαφρύνσεις προς τους μεγαλοξενοδόχους, με πρόσχημα την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Πριν από λίγες μέρες, ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Γ. Νικητιάδης, μιλώντας σε τουριστικό συνέδριο στη Ρόδο, αναφέρθηκε σε κίνητρα στήριξης της επιμήκυνσης των τουριστικών δραστηριοτήτων από την 1η του Νοέμβρη έως τις 30 του Μάρτη.

Τα κίνητρα που θα εξεταστούν από την κυβέρνηση είναι: «Η μείωση τελών ύδρευσης από τους δήμους, η μείωση των τελών προσγείωσης και του "σπατόσημου" στα αεροδρόμια, η επιδότηση των επιχειρήσεων για την απασχόληση εργαζομένων με το ίδιο ποσοστό που επιδοτείται σήμερα η ανεργία, η παροχή διευκολύνσεων που αφορούν τις ασφαλιστικές εισφορές και τη φορολόγησή τους και άλλα». Ο υφυπουργός σημείωσε ότι «μπορεί να διερευνηθεί ακόμα και η παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις μέσα από το νέο αναπτυξιακό νόμο σε συνδυασμό και με άλλα προγράμματα αναβάθμισης υποδομών, εκσυγχρονισμού, υιοθέτησης νέων μεθόδων προβολής και άλλες δράσεις που σχετίζονται με τη βελτίωση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος».

Το κυβερνητικό στέλεχος ανέφερε ότι είναι «ώριμες οι συνθήκες» για να εξεταστεί η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, με την προϋπόθεση «να δημιουργηθούν πιλοτικά προγράμματα τριετούς διάρκειας, εστιασμένα σε περιοχές της χώρας στα οποία θα ενταχθεί ικανός αριθμός τουριστικών επιχειρήσεων που θα διασφαλίζει τη λειτουργία της τουριστικής αγοράς, προκειμένου οι επισκέπτες να απολαμβάνουν με πληρότητα τις τουριστικές υπηρεσίες και να έχουν στη διάθεσή τους τις δέουσες υποδομές που αναδεικνύουν το τουριστικό προϊόν κάθε περιοχής».

Στη λογική αυτών των κατευθύνσεων κυριαρχούν με σαφήνεια οι μεγάλες μονάδες σε επιλεγμένες περιοχές, που μπορούν να κάνουν τριετή πλάνα, σε συνδυασμό με τις διασυνδέσεις τους στο εξωτερικό και τους μεγάλους τουρ οπερέιτορς. Η οικονομική στήριξη της κυβέρνησης θα τους δώσει τη δυνατότητα ευελιξίας στις τιμές, αυξάνοντας το κέρδος των τουριστικών πρακτόρων.

Οι ανακοινώσεις αυτές πατούν στο «εύφορο έδαφος» των πρόσφατων αξιώσεων των μεγαλοεπιχειρηματιών του τουρισμού, όταν στο Συνέδριο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) ο νέος του πρόεδρος Α. Ανδρεάδης σημείωσε την ανάγκη ο τουρισμός «να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της χώρας μας». Ζήτησε, τότε, διεύρυνση των φοροελαφρύνσεων, ξεχωριστό υπουργείο Τουρισμού, οι Περιφέρειες και οι καλλικράτειοι δήμοι της χώρας να περνούν από «τουριστικό φίλτρο» κάθε σχεδιαζόμενη δράση τους και κάθε έργο, μείωση των εργοδοτικών εισφορών, «απλοποίηση» των διαδικασιών, νέες παρεμβάσεις κατά του καμποτάζ, συνδιαχείριση των πόρων για την τουριστική προβολή κ.ά.

Κι όλα αυτά γίνονται την ίδια ώρα που οι μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις δείχνουν να αντέχουν στην κρίση (με κάποιες αναμενόμενες εξαιρέσεις) και να είναι σε θέση να περιμένουν την ανατροπή των αρνητικών δεδομένων. Σύμφωνα με στοιχεία της «STAT BANK», το δύσκολο 2009 οι 360 κερδοφόρες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, μεταξύ των 756 μεγαλύτερων βάσει κύκλου εργασιών, εμφάνισαν μείωση τζίρου 9,3%, μείωση κερδών κατά 64,3% και συνολικά κέρδη ...95 εκατ. ευρώ! Το 2010 σημειώθηκε μείωση εσόδων, αλλά οριακή αύξηση ξένων επισκεπτών. Το 2011 όλοι οι δείκτες - αφίξεων, πληροτήτων, εσόδων - είναι αυξημένοι και από πολύ νωρίς, χωρίς να συνυπολογιστούν τα οφέλη από τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης των επιχειρηματιών. Ολα δείχνουν ότι και το 2012 θα πάει καλά. Σ' αυτό το πλαίσιο έρχονται και τα κυβερνητικά μέτρα, σε βάρος των εργαζομένων, για να πολλαπλασιάσουν τα κέρδη.