Μαχήτριες και μαχητές του ΔΣΕ

Μέχρι τώρα τον αγώνα του ΔΣΕ άλλοι τον βάφτισαν «συμμοριτοπόλεμο» και άλλοι τον επικρίνουν και τον ξορκίζουν ως έναν εμφύλιο αλληλοσπαραγμό. Ομως κανένας πόλεμος δεν είναι ουδέτερος. Υπάρχουν δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι. Ο πόλεμος είτε με τη μορφή της αντίστασης, είτε μ' αυτήν της εσωτερικής ταξικής ένοπλης σύγκρουσης δεν είναι προκαταβολική επιλογή των κομμουνιστών, των αγωνιστών, των λαών. Επιβάλλεται από τις εγχώριες αστικές δυνάμεις και τους ξένους ιμπεριαλιστές.

Η κομμουνιστική θεωρία είναι απολύτως συνυφασμένη με την εξάλειψη των αιτιών που γεννούν τους πολέμους. Οι αστικές δυνάμεις, αλλά και οι πάσης φύσεως οπορτουνιστές από τη δική τους πλευρά δε θέλουν και δεν μπορούν να αναγνωρίσουν την ερμηνεία της ουσίας, των αιτιών και της φύσης των πολέμων. Οι πόλεμοι δεν εξαπολύονται από παράλογους και ψυχοπαθείς, ούτε καν από εκείνους που έχουν μεμονωμένα ιδιοτελή συμφέροντα.

Σε κάθε ταξική κοινωνία υπήρχαν και υπάρχουν πόλεμοι ως συνέχεια της πολιτικής των εκμεταλλευτριών τάξεων με τα λεγόμενα ειρηνικά μέσα. Υπάρχουν αντιδραστικοί και επαναστατικοί πόλεμοι. Και θα καταργηθούν μόνον όταν πάψουν να εξουσιάζουν αυτοί που καταπιέζουν και δολοφονούν λαούς, αυτοί που χρησιμοποιούν τα όπλα εκεί που δεν μπορεί να γίνει η με ειρηνικά πολιτικά μέσα διείσδυση των κεφαλαίων.

Ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (ΔΣΕ) έχει αποτελέσει μέχρι σήμερα και συνεχίζει να αποτελεί βασικό στόχο κατασυκοφάντησης από τις κάθε λογής αντιδραστικές δυνάμεις της χώρας. Τα όσα γράφτηκαν και γράφονται από τους νικητές του 1949 επιβεβαιώνουν απόλυτα την ορθότητα και το βαθύτερο νόημα της φράσης του Λένιν ότι: «Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει "αμερόληπτη" κοινωνική επιστήμη σε μια κοινωνία χτισμένη πάνω στην ταξική πάλη».

Αυτή η ελεεινή προπαγάνδα κατασυκοφάντησης του ΔΣΕ αποτελεί ένα από τα πιο προσφιλή όπλα της αστικής τάξης στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού, ιδιαίτερα δε μετά την αντεπανάσταση, προκειμένου να στείλει στο πυρ το εξώτερον την ταξική πάλη της εργατικής τάξης και, προπαντός, την πολιτική πάλη για το ζήτημα της εξουσίας. Προκειμένου να φρενάρει όσο γίνεται την κοινωνική απελευθέρωση και την κατάργηση της εκμετάλλευσης και την κίνηση της ιστορίας προς τα μπρος. Αλλωστε, η εποχή του ιμπεριαλισμού είναι εποχή της άκρατης αντίδρασης, των πολέμων, αλλά και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Και το ξέρουν καλά οι κεφαλαιοκράτες. Με τη συκοφαντική προπαγάνδα κατά της λαϊκοεπαναστατικής δράσης του ΔΣΕ επιδιώκουν ιδιαίτερα να τσακίσουν τη συνείδηση της νεολαίας, που έλκεται από κάθε τι το προοδευτικό, που μπορεί να ασπαστεί τις επαναστατικές ιδέες και να συμμετάσχει στον αγώνα για ένα κομμουνιστικό μέλλον.

Ετσι προσπάθησαν και προσπαθούν να μπολιάσουν τις λαϊκές και νεανικές συνειδήσεις με τον αντικομμουνισμό και να σβήσουν από τις μνήμες τα ιδανικά και τις αξίες της πάλης για κοινωνική απελευθέρωση, που είχαν θεριέψει κατά την εποχή του εμφυλίου πολέμου, αλλά και νωρίτερα, και είχαν φλογίσει τις καρδιές των Ελλήνων.

Το ντόπιο αντιδραστικό αστικό καθεστώς με τους Αγγλους ιμπεριαλιστές συμμάχους του οδήγησε το λαό στον ένοπλο αγώνα και στον εμφύλιο πόλεμο, αφού δεν μπορούσε διαφορετικά να εδραιώσει την αστική εξουσία. Ζήτημα το οποίο δε σταμάτησε να απασχολεί την πλουτοκρατία και τα κόμματά της, ούτε στην περίοδο της γερμανικής κατοχής, όπως απασχολούσε επίσης και την εργατική τάξη και τους συμμάχους της στην κοινωνικοπολιτική συμμαχία του ΕΑΜ. Ουσιαστικά σ' όλη την πορεία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και ανεξάρτητα από το γεγονός ότι δε βρισκόταν σε πρωτεύουσα θέση των εξελίξεων, αντικειμενικά κρινόταν το «ΠΟΙΟΣ - ΠΟΙΟΝ» στο ζήτημα της εξουσίας.

Η ταξική πάλη ανάμεσα στην άρχουσα τάξη της Ελλάδας, από τη μια πλευρά, και στην εργατική τάξη και στ' άλλα λαϊκά στρώματα, από την άλλη, διεξαγόταν ασίγαστα ακόμη και σ' αυτή την περίοδο. Και αυτό εκφράστηκε τόσο κατά την περίοδο της Κατοχής με τη διαπάλη για τη συγκρότηση της κυβέρνησης μετά την απελευθέρωση, όσο και μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς ιμπεριαλιστές. Υπήρχε επίσης και ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό. Στον εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο ηγήθηκε η εργατική τάξη με τους συμμάχους της. Και στη μεταπελευθερωτική πορεία της Ελλάδας αυτό το γεγονός έβαζε τη σφραγίδα του, αφού ήδη από την περίοδο της κατοχής στην Ελλάδα άρχισε να οργανώνεται μια νέα λαϊκή εξουσία. Το έπος του ΕΑΜ δεν ήταν μόνο η εθνική απελευθέρωση, αλλά και η δημιουργία των φύτρων της λαϊκής εξουσίας στην Ελλάδα. Που μπορεί βεβαίως να μην αγκάλιαζε τα τότε αστικά κέντρα, αλλά στην υπόλοιπη Ελλάδα είχε ήδη τη δική της δράση με τα όργανα λαϊκής αυτοδιοίκησης, τα λαϊκά δικαστήρια, αλλά και κυβέρνηση, την ΠΕΕΑ. Είχε ακόμη το δικό της λαϊκό στρατό, τον ΕΛΑΣ και την πλειοψηφία του ελληνικού λαού συσπειρωμένη στο ΕΑΜ. Αλλά και μετά την ήττα του κινήματος το Δεκέμβρη του 1944 και την υπογραφή στην απαράδεκτη Συμφωνία της Βάρκιζας ο συσχετισμός δυνάμεων είχε αλλάξει, αλλά δεν είχε ανατραπεί ολοκληρωτικά σε βάρος των λαϊκών δυνάμεων.

Ο μονόπλευρος εμφύλιος είχε αρχίσει πολύ πριν τις εκλογές του 1946, αν υποτεθεί ότι σταμάτησε ποτέ. Οι ένοπλες συμμορίες των Σούρλα, Μαγγανά, Τσαντούλα, Βουρλάκη, Κατσαρέα, Καμαρινέα κ.ά., σε συνεργασία με τη Χωροφυλακή και το Στρατό οργίαζαν στην ύπαιθρο, ενώ οι περιβόητες «επιτροπές ασφάλειας» έστελναν κατά χιλιάδες στους τόπους εξορίας κομμουνιστές και άλλους ΕΑΜίτες. Χιλιάδες καταδιωκόμενοι υποχρεώθηκαν να πάρουν τα βουνά και να υπερασπιστούν τη ζωή τους με το όπλο στο χέρι.

Ο αγώνας του ΔΣΕ ξεπήδησε και αναπτύχθηκε ως αποτέλεσμα της μεγάλης όξυνσης που πήρε η ταξική πάλη στην Ελλάδα. Και ήταν αγώνας δίκαιος, αντιιμπεριαλιστικός, διεθνιστικός. Εξέφραζε ανεκπλήρωτα λαϊκά οράματα, κόντρα στην επίθεση που εξαπέλυσαν κατά του ΕΑΜικού κινήματος, κατά του ΚΚΕ, τα συνασπισμένα αστικά κόμματα. Ηταν αγώνας ενάντια στους συμμάχους της εγχώριας αστικής τάξης, στην εγγλέζικη και στην αμερικανική στρατιωτικοπολιτική και οικονομική δύναμη, στα ψυχροπολεμικά «σχέδιο Μάρσαλ» και «δόγμα Τρούμαν».

Η τρίχρονη ηρωική εποποιία του ΔΣΕ αποτελεί ανεκτίμητο κεφάλαιο του λαϊκού απελευθερωτικού κινήματος της Ελλάδας, κεφάλαιο που καθαγιάστηκε με τη θυσία χιλιάδων και χιλιάδων αγωνιστών, ανδρών, γυναικών, νέων, που άλλοι δίνοντας τη ζωή τους και άλλοι τραυματίες και ανάπηροι, με το αίμα τους πότισαν κι έθρεψαν τις ρίζες μιας λαϊκοδημοκρατικής και σοσιαλιστικής Ελλάδας.

Αυτήν την εποποιία κανείς δεν έχει δικαίωμα να την υποβιβάσει σε ένα μελό που, με ολίγον από εμπορικό Χόλιγουντ και ολίγον από σκηνοθετικό «Τζέιμς Πάρις», στήνει ξανά στο απόσπασμα τον αγώνα των μαχητών του ΔΣΕ που, με το ΚΚΕ οργανωτή και καθοδηγητή της πάλης τους, συνειδητά πάλεψαν και μάτωσαν για να υπάρξει η λαϊκή εξουσία.

Μεγάλη είναι η προβολή που γίνεται απο τα ΜΜΕ, για την νέα ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή βαθιά», που θα προβάλλεται από τις 22 Οκτώβρη στους κινηματογράφους και ασχολείται με τον εμφύλιο πόλεμο. Ενα κατεξοχήν πολιτικό ιστορικό ζήτημα, που στην συγκεκριμένη ταινία εμφανίζεται ως η δραματική ιστορία δύο αδελφών, του 15χρονου Βλάση που κατατάχτηκε στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας και του 17χρονου Ανέστη που είναι οδηγός του εθνικού στρατού. Ταινία που «φωτίζει» υποτίθεται την ιστορία από την «πλευρά των θυμάτων και των δύο πλευρών».

Ο σκηνοθέτης επιλέγει να μιλήσει για την «ανθρώπινη» ιστορία των δύο νέων, με κύριο στόχο να καταδείξει ότι ευθύνες για τον εμφύλιο είχαν και οι δύο πλευρές. Αυτή ωστόσο η προσέγγιση αποκρύπτει σκόπιμα τα ιστορικά στοιχεία της εποχής. Η αντικειμενική πραγματικότητα λείπει από την οπτική της ταινίας που σκοπό έχει να εμφανίσει τους αγωνιστές του Δημοκρατικού Στρατού ως περίπου παραπλανημένους νέους που δεν ήξεραν γιατί βρίσκονταν στις τάξεις αυτού του συνειδητού επαναστατικού ταξικού στρατού.

Αλλωστε είναι αποκαλυπτικά και τα όσα λέει ο ίδιος ο Π. Βούλγαρης σε συνέντευξη του στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»: «Την εποχή εκείνη ήταν θέμα τύχης το πού θα βρεθείς. Εβλεπαν τα τσοπανόπουλα και τα παίρνανε και ο εθνικός και ο Δημοκρατικός Στρατός». Σε άλλο σημείο σημειώνει: «Μετά από 60 χρόνια, προσπάθησα να είμαι δίκαιος - κυρίως προς τα νέα παιδιά: τους αντάρτες και τους φαντάρους που πρωταγωνίστησαν σε αυτό τον κυκλώνα του αίματος, ξεκομμένοι πάνω στα βουνά χωρίς να ξέρουν γιατί είναι εκεί». Επίσης, απαντώντας στην Ερώτηση αν πιστεύει πως τα ελληνικά κόμματα ακόμα ποντάρουν στην μετεμφυλιακή πόλωση, ο σκηνοθέτης απαντά: «Σαν αίσθηση σίγουρα υπάρχει, αν και 60 χρόνια μετά έχει μεταλλαχθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι καμία από τις δύο παρατάξεις δε ζήτησε ποτέ συγνώμη». Και βεβαίως όλα αυτά «ντύνονται» με την αντίληψη του σκηνοθέτη ότι «μόνο οι καλλιτεχνικές προσεγγίσεις μπορούν να δουλέψουν προς μια ουσιαστική συμφιλίωση».

Η ταινία «Ψυχή βαθιά» με την έντονη συναισθηματική φόρτιση που τη διαπερνά, επιχειρεί να καταδικάσει την βία γενικά, να εμφανίσει ως συνυπεύθυνους τον αγωνιζόμενο λαό που δε δέχτηκε να υποταχθεί στη νέα σκλαβιά, και τους εκμεταλλευτές του, που δεν ήθελαν ο λαός να χαράξει τη δική του πορεία και τον ματοκύλισαν μαζί με τους ιμπεριαλιστές. Μόνο που αυτά τα πράγματα δε συμφιλιώνονται και δε θα συμφιλιωθούν ποτέ όσο υπάρχει ταξική εκμετάλλευση. Αντικειμενικά λοιπόν, η ταινία παραποιεί την ιστορία και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι προβάλλεται σε μια περίοδο που και διεθνώς επιχειρείται το ξαναγράψιμο της ιστορίας, ώστε οι νέες γενιές ιδιαίτερα, να μην μπορούν αντικειμενικά να κρίνουν και άρα να μένει αυτό που θέλει η κυρίαρχη τάξη και σήμερα. Η υποταγή στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού. Κυρίως όμως αυτό που θέλουν είναι οι νέες γενιές να μην επιλέξουν το δρόμο του συλλογικού αγώνα για την ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος, τον περήφανο δρόμο της τιμής που επέλεξαν και οι ηρωικοί μαχητές και μαχήτριες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.