Copyright 2018 The Associated

Ο Λαβρόφ τη δεύτερη μέρα της επίσκεψής του στο Βελιγράδι, στο μνημείο των απελευθερωτών του Βελιγραδίου

Ο σφοδρός ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός στα Δυτικά Βαλκάνια αναδείχθηκε και κατά τη διήμερη επίσημη επίσκεψη που ολοκλήρωσε χτες το βράδυ στη Σερβία ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.

Επί τάπητος τέθηκαν όλα σχεδόν τα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Ωστόσο, ξεχώρισαν οι στενές σχέσεις Σερβίας - Ρωσίας, όχι μόνο σε Ενέργεια, οικονομία και εμπόριο, αλλά και στον στρατιωτικό τομέα, με επίκεντρο το σερβορωσικό «κέντρο αντιμετώπισης κρίσεων» στη σερβική πόλη Νις. Συζητήθηκαν επίσης εκτενώς οι προσπάθειες της Σερβίας να ενταχθεί στην ΕΕ, υπό τις πιέσεις των Βρυξελλών για αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου και συμμετοχή στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, αλλά και οι προσπάθειες των ΗΠΑ να αποκλείσουν τη Ρωσία από τις αγορές Ενέργειας της Ευρώπης, ώστε να προωθήσουν την πώληση αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), επιδιώκοντας την ένταξη και άλλων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στο ΝΑΤΟ.

Ειδικότερα, ο Σέρβος Πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς, συναντώντας αργά το βράδυ της Τετάρτης τον Ρώσο υπουργό, τον διαβεβαίωσε ότι η χώρα του δεν θα επιβάλει κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, παρά τις έντονες πιέσεις που δέχεται από την ΕΕ, και ότι θα διατηρήσει τη στρατιωτική της «ουδετερότητα». «Ελπίζω ότι η στάση μας αυτή θα αντιμετωπιστεί με κατανόηση από την ΕΕ, αν δεν συμβεί όμως αυτό τότε θα συμπεριφερθούμε ως ανεξάρτητη και ελεύθερη χώρα», ισχυρίστηκε ο Βούτσιτς. Ο Σέρβος Πρόεδρος ευχαρίστησε επίσης τη Ρωσία επειδή αντιμετωπίζει «με σεβασμό» την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας του και στηρίζει τη βελτίωση των διμερών σχέσεων.

Ο Ρώσος υπουργός, συναντώντας αργότερα τον Σέρβο ομόλογό του Ιβιτσα Ντάσιτς, αποδοκίμασε ιδιαίτερα το ρόλο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη. «Συζητήσαμε την κατάσταση στην Ευρώπη. Δυστυχώς δεν είναι υγιής, γιατί ορισμένες χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ προσπαθούν να αυξήσουν τις εντάσεις και να μετακινήσουν τη Συμμαχία προς τα ανατολικά, μην υπολογίζοντας τις γνώμες άλλων χωρών, ακριβώς όπως συνέβη στο Μαυροβούνιο, κάτι που προσπαθούν να κάνουν τώρα στη "Μακεδονία", όπως επίσης και στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη», επισήμανε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών. Επέκρινε ανοιχτά τις ΗΠΑ ότι προσπαθούν να «στριμώξουν» τη Ρωσία από τις αγορές Ενέργειας της Ευρώπης, για να προωθήσουν το αμερικανικό «πιο ακριβό» LNG, τονίζοντας πως στόχος της Ουάσιγκτον είναι η εδραίωση της αμερικανικής στρατιωτικής και πολιτικής κυριαρχίας της στην Ευρώπη. Υπογράμμισε ότι οι πιέσεις ΗΠΑ και ΕΕ επιδρούν αντίθετα στα συμφέροντα της Σερβίας και άλλων χωρών, προσθέτοντας πως αυτό φάνηκε ιδιαίτερα όταν προ μερικών ετών στη Βουλγαρία «εκτροχιάστηκε η εφαρμογή της συμφωνίας για τον Αγωγό Νότιου Ρεύματος». «Τουλάχιστον βλέπουμε πολύ πιο λογικές προσεγγίσεις σε τόσο σημαντικά έργα όπως ο Turkish Stream και ο Nord Stream 2», είπε ο Λαβρόφ, υποστηρίζοντας πως η χώρα του «είναι πάντοτε υπέρ της ελευθερίας επιλογών των εταίρων της και της ελεύθερης ανάπτυξης των πολιτικών τους σχέσεων».

Αναφερόμενος στο αίτημα της ηγεσίας του Κοσσυφοπεδίου να συμμετάσχουν και οι ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις Βελιγραδίου - Πρίστινας για την ομαλοποίηση των μεταξύ τους σχέσεων, ο Λαβρόφ είπε ότι η χώρα του δεν έχει καμία αντίρρηση, προσθέτοντας όμως με νόημα: «Η διεξαγωγή του διαλόγου ανατέθηκε στην ΕΕ, αλλά αν οι Αλβανοί ζητήσουν αλλαγή του πλαισίου διαλόγου με την ένταξη και άλλων μετόχων εκτός από την ΕΕ, και η Σερβία μάς καλέσει, τότε δεν θα μείνουμε στην άκρη».

Ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών, Ι. Ντάσιτς, απαντώντας σε ερώτηση για τις πιέσεις αναγνώρισης του Κοσσυφοπεδίου είπε πως είναι πιο λογικό, στην παρούσα φάση, να αποσύρουν οι ΗΠΑ την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου από το να τη δεχτεί η Ρωσία, θυμίζοντας την απόφαση 1244, που εκδόθηκε μετά τη ΝΑΤΟική επίθεση το 1999 στην τότε ΟΔ Γιουγκοσλαβίας και η οποία αναφέρει ρητά το Κοσσυφοπέδιο ως «αναπόσπαστο τμήμα της σερβικής επικράτειας».

Στη συνέχεια ο Λαβρόφ, μιλώντας για το ρωσοσερβικό κέντρο «αρωγής» σε έκτακτες καταστάσεις στην πόλη Νις της νότιας Σερβίας (το οποίο οι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν περίπου ως ρωσική στρατιωτική βάση), είπε πως ενώ η ανθρωπιστική αποστολή του είναι ξεκάθαρη, μετά την παροχή βοήθειας στην αντιμετώπιση φυσικών φαινομένων «σε περιοχές της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, της "Μακεδονίας" και της Ελλάδας, δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς κάνουν οι Αμερικανοί συνάδελφοί μας στη βάση Μπόντστιλ» στο ανατολικό Κοσσυφοπέδιο. Πρόσθεσε πως στο ρωσοσερβικό κέντρο στη Νις προσκλήθηκαν και κινήθηκαν ελεύθερα Αμερικανοί αξιωματούχοι, ώστε να πειστούν για τους σκοπούς λειτουργίας του. Αντίθετα, τόνισε, οι Αμερικανοί δεν προσκάλεσαν ποτέ κανέναν Ρώσο στη βάση τους στο Μπόντστιλ.

Σε άλλο σημείο, ο Ρώσος ΥΠΕΞ αναφέρθηκε στον πόλεμο στη Συρία, εκφράζοντας την προθυμία της χώρας του να υποστηρίξει εκεχειρία 30 ημερών στην Ανω Γκούτα, υπό τον όρο ότι αυτή δεν θα ωφελήσει οργανώσεις τζιχαντιστών που δρουν στην περιοχή.

Προς το τέλος της επίσκεψής του, ο Λαβρόφ επισκέφτηκε μαζί με τον Βούτσιτς το ναό του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι, παρακολουθώντας τις εργασίες τοποθέτησης του ψηφιδωτού του Παντοκράτορος Χριστού στον κεντρικό τρούλο, που χρηματοδοτήθηκε με 4 εκατομμύρια ευρώ από τη ρωσική πετρελαϊκή εταιρεία «GazpromΝjeft» και κατασκευάστηκε εξολοκλήρου στη Μόσχα από 90 Ρώσους αγιογράφους. Το ψηφιδωτό έχει εμβαδόν 1.284 τ.μ. και ζυγίζει 40 τόνους. Επίσης κατέθεσε στεφάνι στο νεκροταφείο των απελευθερωτών του Βελιγραδίου στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου υπάρχει σχετικό μνημείο.