Με μια ομιλία που περίσσευε η επιθετικότητα, αλλά και η κινδυνολογία, αν οι εργαζόμενοι δεν αποδεχτούν τις εργασιακές ανατροπές, ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, από το βήμα της χτεσινής πανελλαδικής συνδιάσκεψης του ΠΑΣΟΚ, επιβεβαίωσε την εμμονή της κυβέρνησής του να προχωρήσει στα αντεργατικά μέτρα. Μαζί του, στην αντεργατική αυτή επέλαση, και μάλιστα στο όνομα αντιμετώπισης της ανεργίας, συμπαρατάχτηκαν κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, επιβεβαιώνοντας το στρατηγικό χαρακτήρα των κυβερνητικών επιλογών και τη συντονισμένη προσπάθεια - και μέσα από τη συνδιάσκεψη - να κάνουν συνενόχους και τους συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ.

Παρ' όλα αυτά, από την πρώτη ημέρα των εργασιών, όπως σχολίαζαν και συνδικαλιστές, φαίνεται ότι ο πρωθυπουργός και η ηγετική ομάδα «δεν έπεισε», τουλάχιστον στο βαθμό που επιδίωκε, αν κρίνει κανείς και από το κλίμα που επικρατούσε στο ακροατήριο κατά τη διάρκεια της ομιλίας του. Το κείμενο μάλιστα που κατατέθηκε από τρία μέλη της ΚΕ, με το οποίο απορρίπτονται τα μέτρα, αλλά πολύ περισσότερο αυτά που δεν ακούστηκαν στην αίθουσα και η γενική λαϊκή κατακραυγή, δείχνουν ότι η επίθεση αυτή ενάντια στους εργαζόμενους δεν είναι «περίπατος».

Μιλώντας σε 1.000 και πλέον συνδικαλιστικά στελέχη του κόμματός του, ο πρωθυπουργός με πλαστά διλήμματα πως αν «εμμείνουμε σε ξεπερασμένα πρότυπα θα βρεθούμε μπροστά σε φαινόμενα αυξημένης ανεργίας και κοινωνικής υστέρησης», επιχείρησε να εκβιάσει τη συγκατάθεσή τους. Ταυτόχρονα στη λογική του «καρότου και του μαστιγίου» πρόβαλε την κατάκτηση της ΟΝΕ, που «απέτρεψε τον κίνδυνο της δεύτερης ταχύτητας», τα πακέτα του Γ` ΚΠΣ και τις «ευνοϊκές εξελίξεις στα Βαλκάνια».

Χαρακτηρίζοντας «όλα ανεξαρτήτως τα μέτρα, σαν μέτρα μείωσης της ανεργίας και δημιουργίας απασχόλησης», υπεραμύνθηκε του αντεργατικού πακέτου που είχε αποφασίσει τον προηγούμενο Ιούλη η Κυβερνητική Επιτροπή και δήλωσε απερίφραστα ότι «η κυβέρνηση θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της», δεσμεύσεις βέβαια που έχει αναλάβει απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο.

«Εμείς - ισχυρίστηκε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Κ. Σημίτης - δεν επιδιώκουμε την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσα από την απορύθμιση των εργασιακών σχέσεων και τη διεύρυνση των μορφών επισφαλούς απασχόλησης», για να προσθέσει λίγο παρακάτω ότι«στόχος είναι μια νέα ρύθμιση, σύμφωνα με τα δεδομένα που διαμορφώνει η νέα οικονομία», δηλαδή μια οικονομία που εξυπηρετεί το μοντέλο του απασχολήσιμου και πραγματοποιείται και με τα συγκεκριμένα μέτρα.

«Να υπερασπίσουμε την πολιτική μας και την εικόνα μας», σε αυτή τη φράση του Κ. Σκανδαλίδη, που άνοιξε τις εργασίες της συνδιάσκεψης, συμπυκνώθηκε η σκοπιμότητα αυτής της διαδικασίας, επιβεβαιώνοντας αυτούς που υποστήριζαν ότι γίνεται μόνο για να νομιμοποιηθούν ειλημμένες αποφάσεις. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι μετά τις ομιλίες των κορυφαίων στελεχών, οι συμμετέχοντες αποχώρησαν κατά εκατοντάδες και αργά το απόγευμα οι εργασίες «εκφυλίστηκαν», αφού στην αίθουσα είχαν παραμείνει μερικές δεκάδες συνδικαλιστών. Ο γραμματέας της ΚΕ του ΠΑΣΟΚ υπεραμύνθηκε των μέτρων, κάλεσε τα συνδικάτα να «φύγουν από τα παραδοσιακά χαρακώματα» και προέτρεψε τους συνδικαλιστές να βγουν και να «κάνουν σημαία αυτή την πολιτική».

Τις γνωστές θέσεις της κυβέρνησης ανέπτυξε στην ομιλία του και ο υπουργός Εργασίας Τ. Γιαννίτσης, ο οποίος παρουσιάζοντας το μαύρο - άσπρο, ισχυρίστηκε ότι τα «μέτρα δεν καταργούν το οχτάωρο, δε συνεπάγονται αύξηση του χρόνου εργασίας, δεν απορυθμίζουν την προσωπική ισορροπία και τον προγραμματισμό του εργαζόμενου» και επιστράτευσε ακόμα και τον Μπρεχτ για να υποστηρίξει ότι «χρειάζεται αλλαγή πορείας». Στη γνωστή λογική του «πατάμε σε δύο βάρκες», ήταν η ομιλία του υπουργού Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλου, ο οποίος ενώ από τη μια τάχτηκε κατά της ευελιξίας, ταυτόχρονα είπε ότι είναι αποδεκτή, όταν ενταχθεί σε μια ευρύτερη πολιτική ανάπτυξης!

Η εισήγηση στη συνδιάσκεψη έγινε από τον επικεφαλής του Τομέα Συνδικαλιστικού του ΠΑΣΟΚ Ρ. Σπυρόπουλο, ο οποίος κινήθηκε κι αυτός - όπως αναμενόταν εξάλλου - στα πλαίσια που έθεσε ο πρωθυπουργός και τα κυβερνητικά στελέχη.

Από τους τριάντα και πλέον ομιλητές που μίλησαν στη συνδιάσκεψη, η «αντιπολιτευτική γραμμή» που αμφισβήτησε τα μέτρα της κυβέρνησης ήταν η τοποθέτηση των τριών μελών της ΚΕ Μ. Φραγκιαδάκη, Γ. Ραυτόπουλου και Χ. Σουλελέ, εκ των οποίων οι δύο πρώτοι τη διατύπωσαν και από το βήμα.

Σε υψηλούς τόνους, ήταν και η ομιλία του προέδρου της ΓΣΕΕ Χρ. Πολυζωγόπουλου, ο οποίος αποδοκίμασε τα μέτρα. Καθώς ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην τακτική της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ, η τοποθέτησή του δημιούργησε εντυπώσεις. Η φραστική του αντιπαράθεση έρχεται σε αντίθεση με τη συνέπεια που έχει δείξει για τη διευκόλυνση του περάσματος της αντεργατικής κυβερνητικής πολιτικής. Στην πράξη μάλιστα, μέχρι και σήμερα, δεν έχει αλλάξει τίποτα στη στάση της πλειοψηφίας στη ΓΣΕΕ.

Οπως σημειώνουν στην κοινή τους τοποθέτηση τα τρία μέλη της ΚΕ, «όπου η ευελιξία της αγοράς εργασίας πραγματοποιήθηκε, οι εργασιακές σχέσεις ανατράπηκαν και η λιτότητα μονιμοποιήθηκε, η ανεργία δε μειώθηκε». Για το κυβερνητικό «38ωρο», τόνισαν, «στην πράξη διογκώνει την απλήρωτη πρόσθετη εργασία και καταργεί κάθε περιοριστικό αντικίνητρο που υπάρχει με το πλαφόν και τις πρόσθετες αμοιβές. Επομένως, δεν καταργείται ούτε μειώνεται η υπερεργασία και η υπερωρία, αλλά καταργείται η πρόσθετη αμοιβή για τις ώρες που θα συμψηφιστούν (π.χ., 138 ώρες που αναφέρονται στα μέτρα).

Αν και ο τρόπος που μεθοδεύτηκαν οι εργασίες επέτρεψε στους συνδικαλιστές να πάρουν το λόγο μόλις αργά το απόγευμα και πολλές φορές μπροστά σε μία άδεια αίθουσα, πολλοί από αυτούς κατηγόρησαν την κυβέρνηση για αλαζονική συμπεριφορά απέναντι στους εργαζόμενους και για προσπάθεια να περάσουν τα μέτρα από τη Βουλή, αφού πρώτα «εξαγνιστούν» μέσα από κομματικές διαδικασίες. Μένει, βέβαια, να δούμε πόσοι από αυτούς θα δείξουν και την ανάλογη συνέπεια και με τις πράξεις τους, πολύ περισσότερο, που ήδη στα συνδικάτα μπαίνει για συζήτηση το θέμα για προκήρυξη νέων απεργιακών κινητοποιήσεων.

Στη συνδιάσκεψη απηύθυναν χαιρετισμό και εκπρόσωποι κομμάτων. Από τη ΝΔ μίλησε η Μ. Γιαννάκου - Κουτσίκου, ο Δ. Στρατούλης από το Συνασπισμό και ο Σ. Κουτσουβέλης από το ΔΗΚΚΙ.