Ο απολογισμός κάθε πολέμου αναδεικνύει τους "νικητές" και "ηττημένους". Ομως, και στις δύο πλευρές υπάρχουν επίσης "νικητές" και "ηττημένοι". Το κύριο είναι ακόμα, κι αν βρεθείς με την πλευρά των "ηττημένων" να είσαι "νικητής". Σ' αυτή τη λογική φαίνεται πως κινούνται πολλοί από τους επιχειρηματίες, που δραστηριοποιούνται στις μέρες μας στα Βαλκάνια. Οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου αδιαφορούν για τον ίδιο τον πόλεμο. Αδιαφορούν για το αίμα και τις καταστροφές. Αδιαφορούν για το αύριο των λαών. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μην πάρουν οι λαοί τις τύχες τους στα ίδια τους τα χέρια. Να έχουν τους λαούς ηττημένους. Πολύ περισσότερο, αν πρόκειται για λαούς που αντιστέκονται. Από εκεί και πέρα, σε ό,τι τουλάχιστον αφορά πολλούς από τους Ελληνες επιχειρηματίες με δραστηριότητες στις χώρες των Βαλκανίων, προσεγγίζουν τις εξελίξεις αποτιμώντας κατ' αρχήν θετικά τη μέχρι σήμερα στάση της κυβέρνησης που έχει ήδη φροντίσει με όλους τους τρόπους να διαμηνύσει προς τους εκπροσώπους του κεφαλαίου δύο πράγματα: Πρώτον, ότι όσοι επιχειρηματίες ενδεχόμενα υποστούν ζημιές από τις βάρβαρες επιθέσεις των ΝΑΤΟικών βομβαρδιστικών θα στηριχτούν προκειμένου να εισπράξουν από διάφορα ταμεία αποζημιώσεις. Δεύτερον, ότι σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση φροντίζει να εξασφαλιστεί για τη χώρα - για τους Ελληνες επιχειρηματίες δηλαδή - πρωταγωνιστικός ρόλος στη διαχείριση των κονδυλίων που θα χορηγηθούν για την ανασυγκρότηση της Βαλκανικής.

Στις χώρες της περιοχής δραστηριοποιούνται περί τις 2.000 ελληνικές επιχειρήσεις, οι μισές εκ των οποίων βρίσκονται στη Βουλγαρία. Ο κατάλογός τους αλλάζει συνεχώς. Ωστόσο από χώρα σε χώρα μπορεί κανείς να ξεχωρίσει ορισμένες από αυτές που θεωρείται πως έχουν σημαντική παρουσία. Ο "Ρ", στηριζόμενος σε πληροφορίες που κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας και αντλώντας στοιχεία από πρόσφατο σχετικό αφιέρωμα του "Οικονομικού Ταχυδρόμου", επιχειρεί σήμερα μια καταγραφή.

Παρά το γεγονός ότι από συστάσεως της Νέας Γιουγκοσλαβίας ισχύει το εμπάργκο και η χώρα είναι αποκλεισμένη από τις διαδικασίες και τις πηγές διεθνών χρηματοδοτήσεων, δεκάδες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν επενδύσει κεφάλαια στη χώρα και, σύμφωνα με τα όσα μέχρι τώρα υποστήριζαν οι Ελληνες επιχειρηματίες, πρόκειται για ιδιαίτερα επικερδείς επιχειρήσεις. Ανάμεσα στις λεγόμενες ελληνικές επενδύσεις και συμφωνίες ελληνικών εταιριών για έργα στη Γιουγκοσλαβία, ξεχωρίζουν:

• Η απόκτηση σημαντικού πακέτου μετοχών του γιουγκοσλαβικού οργανισμού τηλεπικοινωνιών από τον ΟΤΕ.
• Η συμφωνία εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης των ορυχείων της Σερβίας που έχει υπογραφεί ανάμεσα στην εταιρία ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ με το συγκρότημα RMHK TREPCA.
• Η δραστηριοποίηση εταιριών, από τον κλάδο των τροφίμων και ποτών, όπως οι ΜΕΤΑΞΑΣ,ΙΟΝ και "Ελληνική Εταιρία Εμφιαλώσεων" (3Ε), η γνωστή "Κόκα - Κόλα". Ας έχουμε βέβαια υπόψη μας ότι καμιά από τις τρεις εταιρίες δεν είναι στην πραγματικότητα ελληνική. Η μεν πρώτη έχει ξεπουληθεί σε αγγλική πολυεθνική από την προηγούμενη δεκαετία, στη δεύτερη έχουν αποκτήσει μεγάλο πακέτο μετοχών Βέλγοι, ενώ η τρίτη ουσιαστικά είναι θυγατρική και πλήρως εξαρτώμενη από την αμερικανική "Κόκα - Κόλα".
• Η ΔΕΛΤΑ,που έχει έντονη παρουσία και σε άλλες βαλκανικές χώρες, διαθέτει ήδη εργοστάσιο παραγωγής παγωτού και δίκτυο για τη διακίνησή του στην αγορά.
• Η αυτοκινητοβιομηχανία ΕΛΒΟ σε συνεργασία με τη ΧΙΟΥΝΤΑΪ ΕΛΛΑΣ,έχουν βλέψεις για επέκταση της δραστηριοποίησής τους στον τομέα των αμαξωμάτων και όχι μόνο.
• Η ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ από κοινού με την ΑΛΜΑ ΑΕ δημιούργησαν κοινοπραξία με τη σερβική ασφαλιστική εταιρία ΝΤΟΥΝΑΒ. Από τους "γάμους" προέκυψε η ΑΣΠΙΣ - ΝΤΟΥΝΑΒ που θεωρείται η πρώτη ασφαλιστική εταιρία που ασχολείται με τις ασφάλειες ζωής.
• Η συνεργασία της ΑΒC Group με την αλυσίδα σούπερ μάρκετ GMJA, που διαθέτει 100 καταστήματα στο Κόσσοβο, με σκοπό την τοποθέτηση ελληνικών προϊόντων.

Την ίδια στιγμή υπάρχουν διάφορες συνεργασίες - συμφωνίες σε τομείς όπως τα ναυτιλιακά, οι μεταφορές καυσίμων, η κατασκευή μονάδων επεξεργασίας νημάτων, ο τουρισμός, οι εξαγωγές ελληνικών φρούτων κλπ.

Πέρα από τις εμπορικές ανταλλαγές που έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα επικερδείς για τους Ελληνες επιχειρηματίες και εξαγωγείς, από το 1995 και μετά άρχισαν και άλλες μορφές "διείσδυσης" μέσω ελληνικών επενδύσεων:

• Η εξαγορά της ΣΤΟΥΜΙΚΑ ΤΑΣΜΠΑΚ από την καπνοβιομηχανία ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ την άνοιξη του 1996 θεωρείται η πρώτη "μεγάλη δουλιά" εκ μέρους του ελληνικού κεφαλαίου.
• Λίγο αργότερα εμφανίζεται και εδώ η εταιρία ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ που εξασφάλισε την εκμετάλλευση των ορυχείων ΖΛΕΤΟΒΟ - ΣΑΣΑ έναντι του ευτελούς ποσού των 3 εκατομμυρίων δολαρίων.
• Η τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ εξαγόρασε πέρσι από κοινού με την ελβετική HOLDERBANK το 80% της τσιμεντοβιομηχανίας USJE.
• Η εταιρία μαρμάρων ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ εξασφάλισε στο Πρίλεπ λατομείο μαρμάρων, με στόχο την αγορά της χώρας, αλλά και τις υπόλοιπες χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
• Την περίοδο που διευρύνεται στη χώρα μας η πολυεθνική ΚΟΝΤΙΝΕΝΤ, η αλυσίδα ΒΕΡΟΠΟΥΛΟΣ άνοιξε δικό του πολυκατάστημα στα Σκόπια, σε κτίριο που, σύμφωνα με πληροφορίες, αγοράστηκε από την εταιρία για το σκοπό αυτό.
• Αξιοπρόσεκτη είναι και εδώ η δραστηριοποίηση της ΔΕΛΤΑ,ενώ μια σειρά άλλες εταιρίες από τον κλάδο των τροφίμων και των ποτών έχουν καλή παρουσία. Μεταξύ των πλέον γνωστών είναι η ΕΒΓΑ και η ΚΡΙ - ΚΡΙ,η 3Ε,η ΝΙΚΑΣ Θεσσαλονίκης κλπ.

Ενδεικτικά αναφέρεται τέλος ότι ενώ ο αριθμός των ελληνικών επενδύσεων στην ΠΓΔΜ το 1992 ήταν μόλις 13, δυο χρόνια αργότερα έφτασαν τις 18, το 1995 διαμορφώθηκαν στις 63 και σήμερα είναι αισθητά πάνω από τις 100.

Η Ελλάδα κατέχει, σύμφωνα με τους αρμόδιους, ιδιαιτέρως εξέχουσα θέση στη Βουλγαρία, όπου δραστηριοποιούνται περί τις 1.000 ελληνικές εταιρίες. Ανάμεσά τους:

• Η "Ελληνική Εταιρία Εμφιαλώσεων" (3Ε), από τις πρώτες που κινήθηκαν στη χώρα προκειμένου οι νεόπτωχοι μεν, αλλά "ελεύθεροι" Βούλγαροι να μην έχουν έλλειψη στο αμερικανικό αναψυκτικό. Ασχολείται κυρίως με την εμφιάλωση αναψυκτικών και μπίρας.
• Η γαλακτοβιομηχανία ΔΕΛΤΑ,που απέκτησε εργοστάσιο στη Βάρνα και σε "συνεργασία" με αντίστοιχη εταιρία της χώρας δραστηριοποιείται στην παραγωγή και τη διακίνηση παγωτών.
• Ο Ομιλος Βαρδινογιάννη,αφού πούλησε τη μισή ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ στην πολυεθνική ARAMCO, έχει δημιουργήσει αλυσίδα ξενοδοχείων, ασχολείται με πρατήρια βενζίνης και έχει... αντιπροσωπείες αυτοκινήτων.
• Η ΙΝΤΡΑΚΟΜ,της οποίας το αντίστοιχο πρόγραμμα με τον ΟΤΕ έχει φτάσει στα όριά του, έχει αναλάβει την τοποθέτηση περίπου 20.000 καρτοτηλεφώνων και το εσωτερικό δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας.
• Η κατασκευαστική εταιρία ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ έχει αναλάβει την ανακατασκευή του οδιλκού δικτύου Σόφιας - Φιλιππούπολης.
• Η ΤΣΙΠΙΤΑ,που στα όρια της Ελλάδας βλέπει να οξύνεται ο ανταγωνισμός από τα εισαγόμενα αντίστοιχα προϊόντα, ασχολείται με την παραγωγή κυρίως κρουασάν για τη βουλγαρική αγορά.
• Η ΒΙΟΧΑΛΚΟ,για τα μεγέθη της οποίας η ελληνική αγορά είναι πια μικρή, έχει προχωρήσει σε τοποθετήσεις τουλάχιστον πέντε εκατομμυρίων δολαρίων σε εργοστάσιο επεξεργασίας σιδήρου.
• Η "Αθηναϊκή Ζυθοποιία" αξιοποιώντας τα μεγάλα κέρδη που αποκομίζει από την ελληνική αγορά, μαζί με την 3Ε έχουν αναλάβει την παραγωγή της μπίρας Zagorka.

Οι επιχειρηματίες της ΦΑΝΚΟ,αξιοποιώντας τα κεφάλαια που άντλησαν από το Χρηματιστήριο το 1994, ασχολείται με την παραγωγή ενδυμάτων.

Οι ιδιωτικοποιήσεις επιχειρήσεων μικρής κλίμακας λειτούργησαν ως μαγνήτης για δεκάδες ελληνικές εταιρίες και μεμονωμένους επιχειρηματίες, που έσπευσαν να αξιοποιήσουν την πολιτική των Τιράνων. Με βάση τα επενδεδυμένα κεφάλαια η Ελλάδα κατέχει σήμερα στην Αλβανία τη δεύτερη θέση μετά την Ιταλία. Παράλληλα και λόγω των ειδικών σχέσεων που υπάρχουν με τη χώρα μας εξαιτίας του μεγάλου αριθμού πολιτών της Αλβανίας στη χώρα μας, ειδικό ρόλο παίζουν οι ελληνικές τράπεζες στη γείτονα χώρα. Η Ελλάδα εξάγει στην Αλβανία κυρίως υποπροϊόντα του πετρελαίου, μπίρα και τσιγάρα, ενώ εισάγουμε κουτιά, κιβώτια, σαλιγκάρια και ηλεκτρική ενέργεια.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται κατά κύριο λόγο στις πόλεις της μειονότητας στη νότια Αλβανία και στα Τίρανα.

Η είδηση για την επικείμενη εξαγορά της "STOPANSKA BANCA AD SCOPIE" από την Εθνική Τράπεζα είναι γνωστή σε όλους, μια και η διοίκηση της Εθνικής αποφάσισε να δημοσιοποιήσει το ενδιαφέρον της σε στιγμές πολέμου. Ομως τόσο η Εθνική όσο και άλλες τράπεζες εδώ και χρόνια δραστηριοποιούνται στις χώρες των Βαλκανίων. Αυτό γίνεται με διάφορες μορφές. Είτε ιδρύοντας γραφεία αντιπροσωπείας και υποκαταστήματα, είτε μέσα από εξαγορές τοπικών τραπεζών. Η πρώτη ελληνική τράπεζα που θεωρείται πως άρχισε να λειτουργεί σε χώρα των Βαλκανίων είναι η ΧΙΟΣ (όταν ανήκε στον όμιλο Βαρδινογιάννη) που άνοιξε υποκατάστημα στη Σόφια το 1991.

Με διάφορους τρόπους στις χώρες αυτές λειτουργούν οι εξής τράπεζες. Στη Βουλγαρία, η Εθνική, η Εμπορική, η Ιονική, η Χίος και η Αγροτική. Στην ΠΓΔΜ η Ιονική. Στην Αλβανία η Εθνική, η Εμπορική, η Ιονική, η Πίστεως και η Πειραιώς.

Κ.

Από το 1992, ακόμα, το σλόγκαν "επιθετική πολιτική" στο χώρο των Βαλκανίων ταυτίστηκε - τότε με κυβέρνηση της ΝΔ και αργότερα ως "επενδυτική διείσδυση" από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ - με τη χάραξη μιας ολόκληρης πολιτικής και τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για τη διευκόλυνση της "επέλασης" του ελληνικού κεφαλαίου στις χώρες των Βαλκανίων, αλλά και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Την προσπάθεια λεηλασίας, ουσιαστικά, των λαών αυτών των χωρών που ξαφνικά, από νοικοκύρηδες στον τόπο τους, κλήθηκαν να αποτελέσουν βορά στα επεκτατικά σχέδια της Διεθνούς του κεφαλαίου.

Πρόκειται για μια πολιτική που διαμορφώθηκε σταδιακά. Ανάλογα με τις εξελίξεις στις χώρες όπου ανατράπηκε ο σοσιαλισμός. Σε εξάρτηση από τα συμφέροντα, που κάθε φορά προωθούνταν στην περιοχή. Ταυτόχρονα μέσα σε ένα τοπίο έντονου ανταγωνισμού, ανάμεσα σε διάφορες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που επιδίωκαν να βάλουν με διάφορους τρόπους "στο χέρι" τις κοινωνίες που υποχρεώθηκαν να πορευτούν στην κατεύθυνση της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Κύρια, στη βάση των σχεδιασμών που από τις αρχές της δεκαετίας άρχισαν να επεξεργάζονται διάφορα κέντρα στην Ευρώπη, αλλά και πέρα από τον Ατλαντικό.

Τα δεδομένα για την άρχουσα τάξη της χώρας ήταν συγκεκριμένα: Η πολιτική της τυφλής υποταγής στα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα, σε συνδυασμό με το αρχικό επίπεδο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και των παραγωγικών της δυνάμεων, οδήγησε σταδιακά στη δημιουργία μιας κρατικομονοπωλιακής οικονομίας, ελεγχόμενης και εξαρτημένης από το ξένο κεφάλαιο. Αν και αυτό εξυπηρετούσε - και εξακολουθεί να υπηρετεί - τα πρωταρχικά σχέδια επικράτησης της ολιγαρχίας στην ελληνική κοινωνία, είχε και αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις. Επιπτώσεις, οι οποίες πέρα από τα δεινά που προκάλεσαν στο σύνολο του ελληνικού λαού, σε ορισμένο βαθμό αφορούσαν ακόμα και κάποια τμήματά της.

"Το διεθνές μονοπωλιακό κεφάλαιο - αναφέρεται χαρακτηριστικά στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ, που εγκρίθηκε από το 15ο Συνέδριο του Κόμματος - ελέγχει την ελληνική οικονομία και βασικούς τομείς της χώρας. Οι πολυεθνικές και τα μονοπώλια κατάκτησαν νέες θέσεις, διείσδυσαν βαθύτερα και ασκούν άμεσο ρόλο σε τομείς καίριους για τη διαμόρφωση της πολιτικής συμπεριφοράς, της κοινωνικής συνείδησης της εργατικής τάξης και του λαού. Το ελληνικό κεφάλαιο έχει συνδεθεί πιο στενά με τα συμφέροντα του διεθνούς μονοπωλιακού κεφαλαίου. Κυρίαρχη τάση του είναι η διασύνδεση μαζί του, η εξάρτηση και η προσαρμογή στους γενικότερους σχεδιασμούς". Αυτοί όμως οι "γενικότεροι σχεδιασμοί", προωθούν πρώτα και κύρια τα συμφέροντα του πολυεθνικού κεφαλαίου, το οποίο μέσα από τη διαδικασία της "βαθύτερης διείσδυσης", στην πραγματικότητα καρπώνεται προοδευτικά μεγαλύτερο μέρος των κερδών που δημιουργούνται στη χώρα, εκτοπίζοντας από την παραγωγική δραστηριότητα τμήματα της ντόπιας ολιγαρχίας. Αλλά, όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται, στο Πρόγραμμα του Κόμματος "η γενική τάση διαπλοκής δεν αλλάζει από το γεγονός ότι τμήματα του ντόπιου κεφαλαίου πλήττονται από τις πολυεθνικές".

Εκείνο που αποτέλεσε "κυρίαρχο στόχο" της ελληνικής ολιγαρχίας ποτέ δεν ήταν - και πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι - η αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλεί η ασύδοτη δράση των πολυεθνικών στη χώρα. Κι αυτό άσχετα αν: Ο ένας μετά τον άλλο οι παραδοσιακοί κλάδοι της ελληνικής οικονομίας περιθωριοποιήθηκαν ακολουθώντας μια έντονα πτωτική πορεία. Τα προϊόντα των ελληνικών επιχειρήσεων εκτοπίστηκαν από την ελληνική αγορά και τη θέση τους πήραν τα αντίστοιχα εισαγόμενα των πολυεθνικών. Τα κατασκευαστικά έργα στη χώρα το ένα μετά το άλλο δίνονται σε ξένες κοινοπραξίες. Δεκάδες ελληνικές επιχειρήσεις ξεπουλήθηκαν στις πολυεθνικές κ.ο.κ.

Οι "ευυπόληπτοι πολίτες" της χώρας πάντα αδιαφορούσαν για όλα αυτά. Και σ' αυτή τη φάση έδειξαν με τον πιο κυνικό τρόπο ότι εκείνο που τους ενδιαφέρει είναι να εξασφαλίσουν τα δικά τους προσωπικά κέρδη. Προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκαν, όταν "εξασφαλίστηκε" η ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών και ο αρχικός διαμελισμός της Γιουγκοσλαβίας. Πίστεψαν και εξακολουθούν να πιστεύουν πως η "καλή διαγωγή" (η τυφλή υποταγή, δηλαδή) που έχουν επιδείξει τόσες δεκαετίες και επιδεικνύουν και σήμερα προς τη διεθνή ολιγαρχία και τα άνομα σχέδια του ιμπεριαλισμού, τους καθιστά "συνεταίρους", στο μοίρασμα της λείας.Βέβαια, είναι αλήθεια ότι αν και τις μεγάλες δουλιές στις χώρες της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Αγγλία τις κρατούν για τον εαυτό τους, υπάρχει ακόμα περιθώριο για την κερδοφόρα δράση κεφαλαίων που εμφανίζονται ως ελληνικά.

Οπως αποδείχτηκε με την πολιτική που ακολουθήθηκε όλα τα τελευταία χρόνια, ο στόχος της ελληνικής άρχουσας τάξης και των υπαλλήλων που κατά καιρούς διέθετε στο κυβερνητικό επιτελείο ήταν διπλός. Να μετατρέψουν τη χώρα σε προκεχωρημένο φυλάκιο του ιμπεριαλισμού στα Βαλκάνια και σε χωροφύλακα των λαών των γειτονικών χωρών. Γι' αυτούς πρόοδος σημαίνει οικονομία της αγοράς, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την οικοδόμηση καθεστώτων που θα εξασφαλίζουν την πολιτική σταθερότητα και την περιθωριοποίηση των λαών. Η πολιτική χειραγώγηση και η οικονομική λεηλασία των χωρών αυτών υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου.

Προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκαν οι κυβερνήσεις με τον πλέον επίσημο τρόπο. Την ώρα που παραδίνουν όλο και μεγαλύτερο έδαφος για την οικονομική δραστηριότητα των πολυεθνικών στη χώρα, την ίδια στιγμή αυτοανακηρύσσονται σε διαμεσολαβητές και μεσάζοντες για την εξαγωγή ελληνικών κεφαλαίων στις χώρες των Βαλκανίων.Είναι φανερό πως πρόκειται για ιδιαίτερα κοντόφθαλμους χειρισμούς, αφού η ουσία βρίσκεται αλλού. Βρίσκεται στην ίδια την αδηφάγα φύση του κεφαλαίου και την αδιάκοπη τάση του να γιγαντώνεται. Να καταβροχθίζει ό,τι βρίσκει στο πέρασμά του. Πρώτα και κύρια τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους. Στη συνέχεια τους μικρότερους ανταγωνιστές του. Αργότερα, οικονομίες κρατών στο σύνολό τους. Κι όταν ο κύκλος αυτός κλείσει, τότε, ως μέσο για τις καινούριες ανακατατάξεις στις αγορές και τις νέες μοιρασιές, ξεπροβάλει ο πόλεμος.Ο πόλεμος και η μαζική καταστροφή υποδομών και παραγωγικών δυνάμεων, η οποία, μετά τη διανομή της λείας θα αποτελέσει το λίπασμα για τη μηχανή που με τη μορφή της αποκατάστασης των ζημιών θα προσφέρει ακόμα μεγαλύτερα κέρδη στους επιδρομείς.

Αυτήν την ιστορικά επιβεβαιωμένη αρχή, που η ανθρωπότητα πλήρωσε στον αιώνα μας με δύο παγκόσμιους πολέμους και εκατοντάδες άλλους τοπικής εμβέλειας, δε θέλουν να την αντιληφθούν - ή παριστάνουν πως δεν την αντιλαμβάνονται - οι εκπρόσωποι της άρχουσας τάξης και οι κυβερνώντες. Φαντάζονται, ότι όσο σύρονται ως πειθήνια όργανα και υποτάσσονται στις μεθοδεύσεις των ιμπεριαλιστικών κέντρων, θα είναι εξασφαλισμένα εσαεί τα "πλεονεκτήματα" που θεωρούν πως έχουν, λόγω της γεωπολιτικής θέσης της χώρας, στο χώρο των Βαλκανίων.

Μάλιστα, επιχειρηματίες που θεωρούνται πρωτοκλασάτοι, στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν, έστω και πρόσκαιρα, τη θέση τους και την ταυτόχρονη στήριξη των σχεδίων τους από τις κυβερνήσεις, προχωρούν και σε... θεωρητικοποιήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Σ. Κόκκαλης μιλώντας στις αρχές του 1997 σε συνέδριο για τις "επενδύσεις στα Βαλκάνια", διατύπωσε την εξής - πέρα για πέρα διάτρητη - άποψη: "Η ομοψυχία κράτους και παραγωγικών τάξεων, σε εθνικό, αλλά ακόμη και περιφερειακό επίπεδο, είναι αυτή που μετατρέπει τις επιχειρήσεις σε "γρήγορα ψάρια" και το ρητό "το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό" έχει αντικατασταθεί με το "γρήγορο ψάρι τρώει το αργό"". Τέτοιες απόψεις δεν είναι μόνο αστήριχτες ή άνευ ουσίας. Στις μέρες μας είναι και επικίνδυνες, αφού επιχειρούν να καμουφλάρουν την απειλή που υπάρχει για τους λαούς από την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα, επειδή τάχα υπάρχει η... καπατσοσύνη και η ταχύτητα κυβέρνησης και μεγαλοεπιχειρηματιών. Είναι παράλληλα, αποπροσανατολιστικές μια και στοχεύουν ν' διαστρεβλώσουν, στη συνείδηση των εργαζομένων, για το ρόλο του καπιταλιστικού κέρδους και τους νόμους της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας. Πέρα από αυτά αποτελούν και ψέμα, μια και ούτε ο εν λόγω επιχειρηματίας, ούτε οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης λένε, ότι ακόμα και αυτές οι θεωρούμενες "σημαντικές" ελληνικές επιχειρήσεις, προοδευτικά... αναμειγνύονται (για να μην πούμε ακόμα αφομοιώνονται) με το ξένο κεφάλαιο. Το παράδειγμα δύο πολύ μεγάλων επιχειρήσεων είναι χαρακτηριστικό. Ετσι, στην ΙΝΤΡΑΚΟΜ είναι γνωστό πως υπάρχουν κεφάλαια της ERICSSON, ενώ όπως έχει επίσημα ανακοινωθεί, μέρος των μετοχών της πρώτης εταιρίας θα μεταβιβαστούν στο αμερικανικό κεφάλαιο, μέσω της Γουόλ Στριτ. Του Χρηματιστηρίου της Ν. Υόρκης δηλαδή, όπου ήδη αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αγοραπωλησίας - και άρα αμερικανικών συμφερόντων, σ' ένα βαθμό - οι μετοχές του ΟΤΕ.

Το πλέον σημαντικό πάντως είναι άλλο: Οι καλές ή οι... καλύτερες "επιδόσεις" κάποιων ομάδων των ντόπιων μεγαλοεπιχειρηματιών, στη χώρα μας ή στη Βαλκανική, δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση, ούτε προάγουν τα συμφέροντα της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού και του συνόλου των εργαζομένων. Αντίθετα, στο βαθμό που οι επιδόσεις αυτές συνδέονται με τη διευκόλυνση και την ασυδοσία της δράσης του κεφαλαίου - είτε είναι ελληνικής προέλευσης είτε εισαγόμενο - το μόνο που σηματοδοτούν για το λαό είναι ακόμα... αυστηρότερη σε βάρος του πολιτική.

Για να μην κρυβόμαστε: Η βελτίωση της αποδοτικότητας των κεφαλαίων και η αύξηση της κερδοφορίας των μεγαλοεπιχειρηματιών είναι ταυτόσημη με την κλιμάκωση των ποικιλόμορφων επιθέσεων σε βάρος των εργαζομένων και των καταχτήσεών τους. Και για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, πολλοί είναι εκείνοι που ήδη, πάνω στις φλόγες που καίνε τη Γιουγκοσλαβία και απειλούν ολόκληρη τη Βαλκανική, κάνουν όνειρα και ακονίζουν τα μαχαίρια για καινούρια φαγοπότια, που αυτή τη φορά θα τα ονομάσουν "προσπάθεια ανοικοδόμησης των Βαλκανίων".

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ

Πολλοί είναι εκείνοι που ήδη, πάνω στις φλόγες που καίνε τη Γιουγκοσλαβία και απειλούν ολόκληρη τη Βαλκανική, κάνουν όνειρα και ακονίζουν τα μαχαίρια για καινούρια φαγοπότια, που αυτή τη φορά θα τα ονομάσουν "προσπάθεια ανοικοδόμησης των Βαλκανίων".