Το Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης,με τις "υποθήκες" και "παρακαταθήκες" που άφησε ο Εμμανουήλ Κάσδαγλης - άνθρωπος με βαθιά αγάπη για τον πολιτισμό, τις επιστήμες και τις τέχνες - συνεχίζει το σημαντικότατο εκδοτικό του έργο, με βιβλία αναμφισβήτητης αξίας. Τέτοιο βιβλίο, άγνωστο μέχρι τώρα στην Ελλάδα (παρ' ότι πρωτοεκδομένο από το 1950 και πολυμεταφρασμένο), είναι το "Το Χρονικό της Τέχνης",ένα "κλασικό έργο" του Αυστριακού ιστορικού της Τέχνης Ερνστ Χ. Γκόμπριτς,επί δύο σχεδόν δεκαετίες διευθυντή και καθηγητή της Ιστορίας της Κλασικής Παράδοσης στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, στου οποίου τη θεωρητική και μεθοδολογική εργασία για τη σχέση τέχνης και ψυχολογίας, υποδοχής και πρόσληψης της τέχνης από τους ειδικούς και το κοινό, οφείλει πολλά η σύγχρονη επιστήμη της Ιστορίας της Τέχνης.

Το ογκώδες, αλλά "πανάλαφρο" και μαγευτικό ως ανάγνωσμα, έργο του Γκόμπρικ, στην τελευταία του, 16η, έκδοση που έκανε το 1994 ο ίδιος ο συγγραφέας, συμπληρώνοντάς την και με άλλους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα και με νέο εικονογραφικό υλικό, μετέφρασε η Λίνα Κάσδαγλη.Το μετέφρασε με απλή αλλά "λάλουσα", καλαισθητική αλλά ανεπιτήδευτη και οικεία για τον μη ειδικό αναγνώστη γλώσσα, αφού έτσι το έγραψε ο Γκόμπριτς, θέλοντας να μυήσει στην Τέχνη κυρίως "νεαρούς αναγνώστες ανάμεσα στα δώδεκα και στα είκοσι". Ο συγγραφέας πίστευε ότι "όλα μπορείς να τα πεις με μια γλώσσα τόσο απλή που να τα καταλάβει και ένα παιδί" και ότι τα βιβλία για νέους δεν πρέπει να διαφέρουν από τα βιβλία για ενηλίκους - "εκτός από ένα σημείο: ότι έχουν να αντιμετωπίσουν τους πιο απαιτητικούς κριτές... ". Ο αναγνώστης του υπέροχου βιβλίου, ξεκινώντας από τα σπήλαια του Λασκώ και καταλήγοντας στα αισθητικά κινήματα του αιώνα μας, "ταξιδεύει" στο μακραίωνο, "παράξενο και συναρπαστικό χώρο" της τέχνης και μαθαίνει να βάζει "μια κατανοητή τάξη στα ονόματα, στις περιόδους και στους ρυθμούς" της. Η διαλεκτική μύησή του από τον Γκόμπριτς αρχίζει έτσι: "Στην πραγματικότητα, η Τέχνη δεν υπάρχει. Υπάρχουν μόνον οι καλλιτέχνες. Κάποτε ήταν οι άνθρωποι που πήραν χρωματιστό χώμα στα χέρια τους και σχεδίασαν πρόχειρα στον τοίχο της σπηλιάς τους ένα βουβάλι. Σήμερα μερικοί αγοράζουν χρώματα και σχεδιάζουν αφίσες για τους τοίχους. Δεν έκαναν και δεν κάνουν μόνον αυτά, αλλά ένα σωρό άλλα πράγματα (...)".

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Τη συνήθη τακτική του, της αδιαλλαξίας απέναντι στους Παλαιστινίους, επιστράτευσε, πάλι, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προκειμένου να κερδίσει χρόνο, για να μπορέσει να ολοκληρώσει τις αγωνιώδεις προσπάθειες, που καταβάλλει, για να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία.

Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου αρνείται να εφαρμόσει την ενδιάμεση "συμφωνία" του Ουάι Πλαντέισον, που προβλήθηκε ως επιτυχή, αμερικανικής έμπνευσης, αναβίωση της "ειρηνευτικής διαδικασίας", επικαλούμενος "αλλεπάλληλες παραβιάσεις" από την παλαιστινιακή πλευρά. Η παράλληλη επιμονή του να μην απελευθερώσει Παλαιστινίους κρατούμενους ασφαλείας, καταπατώντας, όπως υποστηρίζει η Παλαιστινιακή Αρχή, τις δεσμεύσεις του στο Μέριλαντ, έχουν προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη, που τις τελευταίες ημέρες συγκλονίζονται από σφοδρότατες συγκρούσεις που, εκτός από τους τραυματίες, καταμετρούν, πλέον, και νεκρούς.

Σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές οι κινήσεις του Νετανιάχου έχουν ως αντικείμενο στόχο να επανεξασφαλίσει, έστω και προσωρινά, την υποστήριξη των ακροδεξιών συγκυβερνώντων του, προκειμένου να υπερσκελίσει το σκόπελο των ψηφοφοριών για πρόωρη διάλυση του κοινοβουλίου και προσφυγή στις κάλπες. Εντούτοις, το σχεδιασμό αυτό φαίνεται να χαλά η επιμονή του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον να επισκεφτεί, χωρίς καμία καθυστέρηση, την περιοχή προκειμένου να προωθήσει τη "συμφωνία" του Ουάι Πλαντέισον, της οποίας η ενδεχόμενη κατάρρευση απειλεί άμεσα την ικανοποίηση των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή. Ο Νετανιάχου δεν έκρυψε τη δυσφορία του για την επιμονή Κλίντον, τονίζοντας ότι δεν τον προσκάλεσε, αλλά δεν μπορεί και να αρνηθεί να τον δεχτεί. Η Ουάσιγκτον ανταπέδωσε αναλόγως, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δε θα ήταν δυσαρεστημένη με πρόωρες εκλογές και αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Αλλωστε, το πρόβλημά της δεν είναι η παραμονή στην πρωθυπουργία του Νετανιάχου ή οποιουδήποτε άλλου, αλλά η εξασφάλιση της απόλυτης κυριαρχίας της επί των εξελίξεων.

Ε. Μ.

Τεράστιο πολιτικό και ηθικό ζήτημα, αλλά και πελώρια ερωτήματα προκαλούνται από τις αναφορές που υπάρχουν για το ΚΚΕ στο σαραντασέλιδο "ενημερωτικό σημείωμα", που μοιράστηκε στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να γίνουν ικανοί υπερασπιστές και προπαγανδιστές της αντιμεταρρύθμισης Αρσένη.

Τα όσα περιλαμβάνονται σε αυτό σε σχέση με το ΚΚΕ είναι τουλάχιστον άθλια και προβοκατόρικα και, το χειρότερο, δημιουργούν το πολιτικό υπόβαθρο για μια βρώμικη, ακόμα και βίαιη αντιμετώπιση των κομμουνιστών.

Για να προλάβουμε τυχόν ενστάσεις περί "υπερβολών των κομμουνιστών", παραθέτουμε ορισμένα σημεία: Το ΚΚΕ, αναφέρεται στο σημείωμα, "υποκινεί τις καταλήψεις με σαφώς διακριτό οργανωτικό τρόπο, που στις περισσότερες περιπτώσεις έχει εκδηλωθεί με καθαρά πραξικοπηματικό τρόπο. Ολιγομελείς συντονιστικές επιτροπές ελεγχόμενες από εξωσχολικά στοιχεία παρακάμπτουν τα δεκαπενταμελή μαθητικά συμβούλια και καταλαμβάνουν τα σχολεία, χρησιμοποιώντας καθαρή βία" (!!!). Και παρακάτω: "Το ΚΚΕ επιδιώκει την αναμέτρηση με την ελπίδα ότι αυτή η προκλητική συμπεριφορά ίσως αναδείξει το θύμα - ήρωα (!!!) που χρειάζεται για να ανατρέψει την εκπαιδευτική πολιτική και την κυβέρνηση".

Οπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, δεν πρόκειται απλά για μια διαστρέβλωση των θέσεων και της πρακτικής του ΚΚΕ και των κομμουνιστών στο μαζικό κίνημα, αλλά για καθαρή προβοκάτσια που προοιωνίζεται τα χειρότερα.

Ο Κ. Σημίτης είναι ενημερωμένος για το κατάπτυστο περιεχόμενο αυτού του κειμένου και το έχει εγκρίνει; Αν ναι, τότε τα πράγματα δεν είναι απλώς σοβαρά για τη δημοκρατία σε αυτόν τον τόπο, αλλά πολύ χειρότερα.

Α, πώς προσμένει

τις γιορτές

να βγει, εκεί,

στο κέντρο,

να δει του Αβραμόπουλου

το ...σιδερένιο δέντρο,

να δει την πόλη

στολιστή, με μπάλες

και με φώτα,

να κρύβει ζάρες

με μπογιές

σαν τη γριά κοκότα!

Α, πώς προσμένει

τις γιορτές,

λιγάκι να γλεντήσει,

να ...ξαλαφρώσει

μια χαρά

σαν πάει να ψωνίσει

και του Χριστού

ανήμερα, να πιει,

να γίνει σούρα,

προπόσεις κάνοντας

...θερμές στη "ζώνη"

και στην "κούρα"!

Ο οίστρος

Εύλογα ερωτηματικά προκαλεί η ετσιθελική παραμονή του Κ. Γιανούκου ως εκπροσώπου των εργαζομένων στο ΔΣ του Οργανισμού Κεντρικής Αγοράς Αθηνών, αν και έχει εκλεγεί από τους εργαζόμενους άλλος στη θέση του.

Η ιστορία κρατάει περίπου δυόμισι μήνες. Ο Σύλλογος έχει στείλει έγγραφο στο υπουργείο Ανάπτυξης, ενημερώνοντας για την αντικατάσταση, όμως το υπουργείο δεν την έχει υπογράψει ακόμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε γι' αυτό παρέμβαση απ' τη διοίκηση του ΟΚΑΑ. Αραγε είναι συμπτωματικό το ότι την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη η μετατροπή του Οργανισμού σε ανώνυμη εταιρία και η ιδιωτικοποίησή του; Πάντως ο ίδιος ο Κ. Γιανούκος, περιφρονώντας τους εργαζόμενους και το αποτέλεσμα των αρχαιρεσιών, συμμετέχει κανονικά στο ΔΣ και όταν ρωτήθηκε από συνδικαλιστές, με ποια ιδιότητα το κάνει αυτό, απάντησε θρασύτατα: "Είμαι γραμματέας της ΠΑΣΚ"!!! Η λογική του τσιφλικά σε όλο το μεγαλείο της.

Πολλές φορές ο αρχιεπίσκοπος έχει υπογραμμίσει τον υπερκομματικό χαρακτήρα του ρόλου και των διαφόρων παρεμβάσεών του. Ακόμη κι όταν χειροκροτεί και επιβραβεύει "δημώδη άσματα", περί της επανακατάκτησης της Πόλης, το κάνει με προθέσεις... υπερκομματικές και... χάριν των θρύλων και των παραδόσεων.

Αυτά, ακριβώς, ισχυρίστηκε και σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη. Οταν, μάλιστα, ο δημοσιογράφος του θύμισε, ότι κατέλαβε τη θέση του γραμματέα της Ιερής Συνόδου, στη διάρκεια της χούντας, ισχυρίστηκε ότι αυτό έγινε κατόπιν διαγωνισμού και πήρε τη θέση με το "σπαθί" του. Και ναι μεν, δεν το είπε με σαφήνεια, αλλά άφησε σαφώς να εννοηθεί, πως δεν είχε την παραμικρή, "ανάρμοστη" σχέση με το καθεστώς των συνταγματαρχών.

Τώρα, βέβαια, όλοι ξέρουμε πόσο σέβονταν και υπολόγιζαν τους διαγωνισμούς και τις ικανότητες οι συνταγματάρχες. Αλλά και πάλι, πού να ξέρεις...

Ολ' αυτά, μέχρι προχτές, που κυκλοφόρησε το τελευταίο τεύχος, της εφημερίδας "Ποντίκι", το οποίο δημοσιεύει τη διδακτορική διατριβή του αρχιεπισκόπου, που υπέβαλε στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης, με θέμα τους παλιοημερολογίτες και την εξέλιξή τους. Η χούντα των συνταγματαρχών, λοιπόν, όπου εμφανίζεται στη διατριβή ονομάζεται "Επανάστασις της 21ης Απριλίου". Κι έχει αυτό την πολυσήμαντη σημασία του. Πολύ περισσότερο, που η διατριβή υποβλήθηκε το 1981, εφτά ολόκληρα χρόνια μετά την κατάρρευση της δικτατορίας.

Ανάλογες ήταν και οι δηλώσεις του πρώην πράκτορα της CIA, Ραλφ Μακ Τζίχι. Και πέρα, από την ομολογία πως ο Πινοτσέτ ήταν "άνθρωπος" της CIA, πρόσθεσε και τα εξής: Η υπηρεσία (σ. σ. η CIA) είχε καταρτίσει καταλόγους στελεχών της αντιπολίτευσης, αρχηγούς συνδικάτων και ανθρώπων των ΜΜΕ, που θα μπορούσαν να απειλήσουν το Πινοτσέτ. "Οι λίστες δόθηκαν στους στρατιωτικούς, όταν ο Αλιέντε δολοφονήθηκε και πολλοί απ' αυτούς που βρίσκονταν στους καταλόγους συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν", είπε ο Μακ Τζίχι.

Τα σημειώνουμε όλ' αυτά, όχι μόνο ή κυρίως γιατί αποτελούν ορισμένες "από τα μέσα" μαρτυρίες, που επιβεβαιώνουν όλα όσα το αλάθητο λαϊκό κριτήριο πίστευε και πιστεύει, αλλά και για έναν ακόμη λόγο: Δεν είδαμε κανέναν, από τους όψιμους κατηγόρους του Πινοτσέτ, να υποστηρίζει ότι και ο Ρ. Νίξον, ο τότε αρχηγός της CIA και διάφοροι άλλοι της τότε αμερικάνικης ηγεσίας πρέπει να οδηγηθούν σε κάποιο δικαστήριο, ως εμπνευστές, οργανωτές και καθοδηγητές του πραξικοπήματος, που ματοκύλισε το λαό της Χιλής...

Δεν έχουν περάσει και πολλές μέρες, που η Μαντλίν Ολμπράιτ έκανε ορισμένες- αυτοκριτικές δήθεν - δηλώσεις, για τη βοήθεια, που είχε δώσει η τότε αμερικανική ηγεσία στον Πινοτσέτ, δικτάτορα τότε της Χιλής. Αντιμετωπίσαμε με κατανόηση και δώσαμε βοήθεια στο καθεστώς Πινοτσέτ, σημείωσε η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αλλά πρέπει να παρθεί υπόψη, πως έγινε στα πλαίσια του ψυχρού πολέμου.

Η αλήθεια, βέβαια, είναι πολύ διαφορετική. Και επιβεβαιώνεται, πλέον, από τους άμεσα εμπλεκόμενους, όπως ο Αμερικανός πρεσβευτής στη Χιλή την περίοδο 1967 έως το '71, Εντουαρντ Κόρι και το πρώην στέλεχος της ΣΙΑ, Ραλφ Μακ Τζίχι. Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα δήλωσαν οι προαναφερόμενοι στη βρετανική τηλεόραση, το πραξικόπημα στη Χιλή, το Σεπτέμβρη του 1973, έγινε κατ' εντολή του τότε Αμερικανού Προέδρου Ρ. Νίξον, ο δε Πινοτσέτ ήταν από την αρχή δημιούργημα της ΣΙΑ.

"Ναι, απολύτως", ήταν η απάντηση του Αμερικανού διπλωμάτη στην ερώτηση, εάν ενέκρινε ο πρόεδρος το πραξικόπημα και περιγράφοντας μια συνάντησή του με τον Νίξον, αμέσως μετά την εκλογή Αλιέντε το '70, είπε: "Ο Πρόεδρος με χαιρέτησε στην πόρτα, μπήκε, κάθισε και ξεκίνησε μια δεκάλεπτη, βίαιη πραγματεία για τη Χιλή και το πώς πρόκειται να τσακίσει αυτόν τον μπάσταρδο τον Αλιέντε".