Εξήντα χρόνια πέρασαν από την επιβολή της Δικτατορίας της 4ης Αυγούστου. Διαβάζοντας το διάγγελμα του Μεταξά, το σχετικό με την κατάλυση του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, βλέπουμε να επικαλείται δύο κυρίως λόγους: ο πρώτος είναι ο κομμουνιστικός κίνδυνος, ο δεύτερος η χρεοκοπία του Κοινοβουλίου. Ιδιους λόγους επικαλέστηκαν "συμπτωματικά" και οι Απριλιανοί σωτήρες. Παραθέτω το σχετικό διάγγελμα του Μεταξά:

"Προς τον Ελληνικόν Λαόν

Η Βουλή η εκλεγείσα τον Ιανουάριον 1936 απεδείχθη ανίκανος να δώσει κυβέρνησιν εις τη Χώραν και να αποκαταστήσει εσωτερικήν γαλήνην και τάξιν. Τα Κόμματα ερίζουν αθεραπεύτως. Την χρεοκοπίαν του Κοινοβουλευτισμού εκμεταλλεύεται ο Κομμουνισμός όστις ήγειρε θρασυτάτην την κεφαλήν του απειλών σοβαρότατα το Κοινωνικόν καθεστώς. Εντατικότατα προπαγανδίζει την κόκκινην επανάστασιν. Κατεπλημμύρισε διά πρακτόρων του και εντύπων ακόμη και τους στρατώνας.

Οθεν η Κυβέρνησίς μου ευρισκόμενη προ τοιαύτης εν γένει καταστάσεως ήτις αποτελεί άμεσον απειλήν κοινωνικής και ηθικής καταστροφής, προέβη τη εγκρίσει της Α. Μ. του Βασιλέως εις την κήρυξιν στρατιωτικού Νόμου καθ' άπασαν την χώραν.

ΖΗΤΩ από πάντας πλήρη πειθαρχίαν προς το Κράτος, άνευ της οποίας πειθαρχίας δε δύναται να υπάρξει πραγματική ελευθερία. Είμαι αποφασισμένος να εξουδετερώσω διά τραχυτάτου τρόπου πάσαν αντίδρασιν κατά του εθνικού τούτου έργου της Ελληνικής Αναγεννήσεως. Ηδη απηγορεύθη η έκδοσις της εφημερίδος ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Οι κομμουνισταί ηγέται και βουλευταί συνελήφθησαν. Εν Αθήναις τη 4η Αυγούστου 1936

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ

Στρατηγός - Πρόεδρος της Κυβερνήσεως".

Και ενώ "απηγορεύθη αμέσως η έκδοσις της εφημερίδος ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", μια άλλη εφημερίδα, η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, γράφει ότι "χειροκροτεί και με τας δύο χείρας την επελθούσαν μεταβολήν". Ο διευθυντής της, Γεώργιος Α. Βλάχος, δημοσιεύει στις 7 Αυγούστου άρθρο, όπου τονίζει:

"Η επιβληθείσα νέα τάξις πραγμάτων εις την Ελλάδαν, δεν ευρίσκει απλώς σύμφωνον την εφημερίδα αυτήν. Την ευρίσκει εν μέρει συνυπεύθυνον. Από μακρού χρόνου η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ συνέστησε και ηυχήθη όπως έρθει ημέρα κατά την οποίαν το Κράτος του Κοινοβουλευτισμού και των ελευθεριών αντικαταστήσει, έστω και προς καιρόν, νέον Κράτος επιβουλής και αυστηρότητος. Ούτω, όταν τη νύχτα της 4ης Αυγούστου εγνώσθη ότι η Α. Μ. ο Βασιλεύς ετέθη επί κεφαλής μιας συμφώνου προς τας ευχάς αυτάς προσπαθείας, η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ δεν είχε κανένα άλλο δικαίωμα παρά να χειροκροτήσει με τας δύο χείρας και να ανακράξει όπως ο Συμεών ότι δύναται τώρα να την θεωρεί υπόθεσιν τιμής την συμμετοχήν της εις τας ευθύνας της σημερινής καταστάσεως. Θα βαδίσει λοιπόν μαζί με τους υπό την ηγεσίαν του Στέμματος αναλαβόντας την παλινόρθωσιν της Ελλάδος και είναι βεβαία ότι εις το τέλος του δρόμου θα συναντήσει ευγνώμονα τον Βωμόν, τον υπέρ της Πατρίδος, εις τον οποίον θα καταθέσει το Φως, την Πνοήν, τους κόπους, τα προσπαθείας της".

Ετσι λοιπόν. Ευγνώμονα τον Βωμόν τον υπέρ Πατρίδος εις τον οποίον θα καταθέσει το Φως. Συγχαρητήρια!

Π. ΑΡΩΝΗΣ

Μαζί με όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης, θέλω και γω να ενώσω τη φωνή μου και να εκφράσω την οργή και την αγανάκτησή μου, μπροστά σ' αυτό το όργιο της βαρβαρότητας, της υποκρισίας και της ατιμίας που συντελείται αυτές τις μέρες εδώ δίπλα μας, στη "γείτονα" Τουρκία.

Δώδεκα άνθρωποι έδωσαν τη ζωή τους σε απεργία θανάτου, κι άλλοι πόσοι χαροπαλεύουν, ύστερα από απεργία πείνας 70 ημερών, κι αυτών, των πωρωμένων αφεντικών της νέας τάξης, δεν "ίδρωσε καθόλου τ' αυτί τους"...

Θρασείς και αναίσχυντοι, δηλώνουν κυνικά πως "είναι εσωτερική υπόθεση της κυβέρνησης της Τουρκίας" αν θ' αφήσει να πεθάνουν σε απεργία πείνας πενήντα και εκατό ή και χίλιοι αγωνιστές, πολιτικοί κρατούμενοι του ανόσιου καθεστώτος τους.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό το "περιστατικό", με τους καθυστερημένους και απολίτιστους Τούρκους στρατοκράτες. Και οι "πολιτισμένοι" κρατούντες του "Ηνωμένου Βασιλείου" άφησαν να πεθάνουν σε απεργία πείνας πολιτικοί κρατούμενοι, ακόμα και βουλευτές εκπρόσωποι του λαού. Οι άλλοι, της "Αριας φυλής", εκτέλεσαν εν ψυχρώ μέσα στα κελιά τους δεσμώτες αγωνιστές "αντιφρονούντες", για να απαλλαγούν από την παρουσία τους. Οι δικοί μας εδώ, φέρθηκαν πιο έξυπνα. Δεν άφησαν να πεθάνει ο Μαρίνος πάνω στην απεργία πείνας. Τον "αποφυλάκισαν". Και βρέθηκε σύντομα τρόπος πιο "λεπτός" και πιο ανώδυνος για το καθεστώς, ώστε ν' απαλλαγούν κι αυτοί από την παρουσία του.

(Ο Διοικητής του στρατοπέδου μας στο Μακρονήσι, όταν, μπροστά στα αβάσταχτα βασανιστήρια, κάναμε ομαδική απόπειρα αυτοκτονίας, 30 παιδιά ανήλικα, δήλωσε με κομπασμό: "Ας αυτοκτονήσουν όσοι θέλουν! Η Ελλάς έχει πολλά νεκροταφεία. Και τους χωράνε όλους(!)...").

Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν έχουν καμιά θέση και καμιά ισχύ οι κανόνες της ηθικής που πρέπει να διέπουν μια κοινωνία ανθρώπων. "Ανθρώπινα δικαιώματα" και πράσινα άλογα... Αυτά ισχύουν και τα "θυμούνται" οι κρατούντες, μόνο όταν εξυπηρετούν τα καταχθόνια σχέδιά τους, όπως στην περίπτωση της ανατροπής των σοσιαλιστικών καθεστώτων. Ενώ, όταν ζητούν οι λαοί δικαιοσύνη και ανθρωπιά, αυτοί έχουν έτοιμη την απάντησή τους. Τους καρφώνουν στο άψε - σβήσε απάνω στο σταυρό, όπως τον Χριστό στον Κρανίου Τόπο, κι όπως τον Σπάρτακο και τους μονομάχους του στην Αππία οδό.

Πρέπει να το πάρουμε απόφαση όλοι "της Γης οι κολασμένοι". Αυτός ο "όμορφος κόσμος" της σαπίλας και της διαφθοράς, αυτό το απάνθρωπο καθεστώς της αδικίας και της εκμετάλλευσης, δε "διορθώνεται" με τίποτα. Μονάχα το αναποδογύρισμά του απ' τα θεμέλια θα απαλλάξει μια για πάντα την ανθρωπότητα απ' το μαρτύριο και θ' ανοίξει ο δρόμος για το χτίσιμο της καινούργιας κοινωνίας της ανθρωπιάς και της ειρήνης, της κοινωνίας του σοσιαλισμού.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΥΤΣΙΛΗΣ

Αγαπητοί σύντροφοι,

Στο "Ρίζο" της 5ης Ιούλη 1996 και στις 28 Ιούλη 1996, οι μαχητές του ΔΣΕ Ζήσης Ζώκας και Θανάσης Ανάγνου γράφουν για την επίσκεψη του Πολ Ελιάρ στο ΔΣΕ το καλοκαίρι του 1949.

Με την ευκαιρία των 50 χρόνων του ΔΣΕ θέλω να συμπληρώσω κι εγώ, ως μαχήτρια τότε του ΔΣΕ, και τη δική μου μαρτυρία μια και μου δόθηκε η ευκαιρία, μαζί με το σ. Στέλιο Μαγειρία, να είμαι διερμηνέας του Πολ Ελιάρ που δεν ήταν μόνο με το σ. Κότσο Τζιότο μα και με τον φίλο του κομμουνιστή Α. Μπαζίζ και έναν ακόμα Γάλλο σοσιαλιστή, που το όνομά του μου διαφεύγει. Αυτοί οι τρεις Γάλλοι σύντροφοι έμειναν μερικές μέρες στο Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ και μάλιστα ο Πολ Ελιάρ κάποιο βράδυ μίλησε από τον τηλεβόα, απευθυνόμενος στους νέους στρατευμένους στον κυβερνητικό στρατό, προτρέποντας τους να αυτομολήσουν στις γραμμές μας.

Ο Αλβανός σύντροφος (Κ. Τζιότζο) έφυγε γρήγορα, όμως οι άλλοι τρεις επισκέφτηκαν τμήματα του ΔΣΕ, έμειναν κατάπληκτοι από την παλικαριά και το κέφι των μαχητριών του ΔΣΕ και μάλιστα χόρευαν τα βράδια μετά τη μάχη μαζί μας τους χορούς μας, κρατημένοι από τους ώμους στον κύκλο.

Φεύγοντας μου χάρισαν από ένα αυτόγραφο ο καθένας, όπου εκφράζεται ο θαυμασμός τους για τις γυναίκες της Ελλάδας.... Και μια φωτογραφία. Τα παραπάνω μπορεί να επιβεβαιώσει, αν ζει, ο σ. Στ. Μαγειρίας.

Με σ. χ.

Η. ΜΠΑΡΤΖΙΩΤΑ

Ο ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,πρόεδρος του Παραρτήματος Κοκκινιάς ΠΕΑΕΑ, γράφει:

"Το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο είναι η ξεδιπλωμένη σημαία του ΚΚΕ ενόψει και των επικείμενων βουλευτικών εκλογών και καλεί όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης να το πλαισιώσουν. Γιατί το ΚΚΕ είναι η πιο συνεπής δύναμη στη μακρόχρονη πορεία για τη δημιουργία ενός πλατιού μετώπου για να ανοίξει ο δρόμος δημοκρατικής διεξόδου για τον τόπο μας. Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που εναντιώνεται στην ξενοδουλεία και στην υποταγή στα συμφέροντα του ιμπεριαλισμού και των μονοπωλίων.

Κάνω έκκληση, από τις στήλες του "Ρ", σ' όλους τους πρώην συντρόφους, που για τον "άλφα" ή "βήτα" λόγο, πήγαν στα σπίτια τους, να αναθεωρήσουν τη στάση τους και να πορευτούν μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ. Είναι επιτακτική ανάγκη για το συμφέρον των ίδιων και των οικογενειών τους, για μια πορεία που θ' ανοίξει το δρόμο προς μια προοδευτική δημοκρατική κατεύθυνση με προοπτική το σοσιαλισμό. Ας μην παρασύρονται από τους πρώην κομμουνιστές που στρογγυλοκάθονται σε κυβερνητικές καρέκλες, με μισθούς και αξιώματα σε διάφορα υπουργεία, δήμους, νομαρχίες, τηλεοπτικά κανάλια κλπ. Αυτοί πρόδωσαν το ίδιο το κόμμα που τους ανέδειξε, ενώ η επιδίωξή τους ήταν να το διαλύσουν... Το 15ο Συνέδριο έβαλε γερά θεμέλια και με τις αποφάσεις του (που πρέπει να φτάσουν σε όλες τις κομματικές οργανώσεις) για την υλοποίηση των στόχων του. Για την ενημέρωση του λαού και για το ξεσκέπασμα της δημαγωγίας της κυβέρνησης και της στάσης των άλλων κομμάτων, που παρά τις ψευτοδιαφωνίες τους ουσιαστικά στηρίζουν την αντιλαϊκή πολιτική της".

Αγαπητέ "Ριζοσπάστη",

Το ότι τα Κέντρα Υγείας προσφέρουν έργο, είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Οταν βέβαια είναι πλήρως επανδρωμένα με όλες τις ειδικότητες των γιατρών.

Πέρυσι, από τις στήλες σου, ευχαρίστησα παθολόγους γιατρούς των ΚΥ Ναυπάκτου και Διστόμου για πολύτιμη βοήθεια. Φέτος ρώτησα αν υπάρχει καρδιολόγος και οφθαλμίατρος στο ΚΥ Ναυπάκτου. Πήρα αρνητική απάντηση.

Ρωτάω το αρμόδιο υπουργείο: Εκπληρώνουν έτσι τους σκοπούς τους με κουτσουρεμένο επιστημονικό προσωπικό τα Κέντρα Υγείας; Μπορεί ειδικότητες που είναι "εκ των ων ουκ άνευ" να μην υπάρχουν;

Δράττομαι της ευκαιρίας να ευχαριστήσω θερμά τους οδοντιάτρους του ΚΥ Ναυπάκτου, Μαριάννα Χαλικιά και Αργυρό, για τη βοήθεια που μου παρείχαν Σάββατο - Κυριακή σε περιστατικό μου στη διάρκεια της απεργίας τους.

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Ερατεινή

Οι Σύλλογοι Καταστηματαρχών, Ξενοδόχων και Ξενοδοχοϋπαλλήλων των ΔΕΛΦΩΝ με κοινό Δελτίο Τύπου, κάνουν λόγο για "πολύ κακή τουριστική σεζόν, που διανύουμε - συνέχεια μιας επίσης κακής για τον τουρισμό χρονιάς - διόγκωσε ένα ήδη υπάρχον πρόβλημα για τους Δελφούς και την αγορά της πόλης, αυτό της μειωμένης έως ανύπαρκτης προσέλευσης των επισκεπτών - Ελλήνων και ξένων - μέσα στην πόλη και τα καταστήματα: εστιατόρια, καφετερίες, ταβέρνες, μαγαζιά λαϊκής τέχνης".

Συνεχίζοντας αναφέρουν ότι από τις χιλιάδες των επισκεπτών ελάχιστοι μπαίνουν μέσα στην πόλη, αλλά και αυτοί "στην πλειοψηφία τους είναι ήδη "ψωνισμένοι" και κατευθυνόμενοι". Καταγγέλλουν και διαμαρτύρονται γιατί, λένε, τόσο οι κρατικοί υπεύθυνοι όσο και οι τοπικοί αδρανούν απέναντι στη δράση των οργανωμένων κυκλωμάτων που τα αποτελούν ορισμένοι από τους συνοδούς των επισκεπτών σε συνεργασία με κάποιους επιχειρηματίες που οι επιχειρήσεις τους βρίσκονται εκτός Δελφών (και "μαντρώνουν" τους επισκέπτες). "Οι κραυγές μας - τονίζουν - δυστυχώς αγνοήθηκαν. Δεν ελήφθη υπόψη κανένα από τα αιτήματα των νομοταγών φορολογούμενων... στυλοβατών της ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού. Αντίθετα ευνοήθηκε και συνεχίζει να ευνοείται η ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ, η ΜΑΥΡΗ ΑΓΟΡΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ, η ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ και τελικά η ΔΥΣΦΗΜΙΣΗ του ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ προς όφελος ορισμένων επιτήδειων "επαγγελματιών" γενικώς".

Συνεχίζοντας οι τρεις Σύλλογοι παραθέτουν λεπτομερή στοιχεία της κρίσης που αντιμετωπίζουν, σημειώνοντας ότι "πολλές οικογένειες έχουν πρόβλημα επιβίωσης" και ότι το κράτος πρέπει να γνωρίζει "ότι η αντοχή και η υπομονή του κάθε επαγγελματία, έχει και όρια και αυτά τα όρια - με την αναλγησία που δείχνει - έχει αγγίξει. Η επικοινωνία μας αυτή με τα ΜΜΕ αποτελεί το τελευταίο βήμα πριν την τελική ρήξη...".

Στιγμιότυπο από ένα "γεύμα" στην έδρα του ΔΣΕ. Διακρίνονται, αριστερά πρώτος ο Πέτρος Κόκκαλης, ο Πολ Ελιάρ (δίπλα του) και τελευταίος ο Κικίτσας. Απέναντί τους, πρώτος ο Γάλλος σοσιαλιστής, δίπλα του ο Κ. Καραγιώργης και τελευταίος ο Ανρί Μπαζί