Μετά την «απογοήτευση» από τη στάση των ΗΠΑ, όπως αυτή εκφράστηκε με τη δεύτερη επιστολή Νίμιτς, η κυβέρνηση στρέφει τώρα την προσοχή της (και τις ελπίδες της) προς την ΕΕ, διαμηνύοντας προς την ηγεσία της γειτονικής χώρας ότι δεν πρόκειται να τη δεχτεί στην ΕΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς με άλλο όνομα πέρα της ΠΓΔΜ, εκτός αν υπάρξει μια αμοιβαία αποδεκτή λύση στο ζήτημα της ονομασίας.

Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός Εξωτερικών, Π. Μολυβιάτης, είχε χτες διαδοχικές τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Βρετανό ομόλογό του, που ασκεί το εξάμηνο αυτό και την Προεδρία στην ΕΕ, Τζακ Στρο, με τον επικεφαλής της ΚΕΠΠΑ, Χ. Σολάνα, καθώς και με τον γραμματέα της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ε. Μπροκ. Αντικείμενο των συνομιλιών οι τελευταίες εξελίξεις στο ζήτημα του ονόματος της ΠΓΔΜ και η ενημέρωση για τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Το ίδιο αντικείμενο είχε και η συζήτηση του υφυπουργού Εξωτερικών Γ. Βαληνάκη με τον αρμόδιο για τη Διεύρυνση επίτροπο, Ο. Ρεν.

Για τα επόμενα βήματα η κυβέρνηση αφήνει να αιωρείται η απειλή του βέτο στην ένταξη της ΠΓΔΜ σε διεθνείς οργανισμούς, κυρίως ΕΕ, ΝΑΤΟ. Παράλληλα διαμηνύει προς τις ΗΠΑ ότι περιμένει μια «τρίτη» πρόταση Νίμιτς, που περίπου να ισορροπεί ανάμεσα στην πρώτη και δεύτερη πρόταση.

«Οταν οι ίδιοι (σ.σ. οι κυβερνώντες της ΠΓΔΜ) δεν αντιλαμβάνονται ότι θα πρέπει σε κάποια θέματα να υποχωρήσουν, με την καλή έννοια του όρου, δηλαδή να λειτουργήσουν πιο συναινετικά, πιο συνθετικά για να βρούμε μια κοινώς αποδεκτή λύση, τότε κι εμείς αφήνουμε ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουμε τα δικαιικά μέσα που μας δίνει η ιδιότητα του μέλους σε όλους αυτούς τους Οργανισμούς», είπε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός Ευρ. Στυλιανίδης, μιλώντας στο ραδιόφωνο του «Αντέννα».

Στο ίδιο μήκος κύματος ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής, Β. Μαγγίνας. Περιγράφοντας την τακτική της κυβέρνησης, δήλωσε στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ ότι «αυτή τη στιγμή πρέπει να συνεχίσουμε τη διαπραγμάτευση και ως πρώτο όπλο είναι το άρθρο 5 της ενδιάμεσης συμφωνίας, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να δέχεται αυτή τη χώρα σε οποιοδήποτε οργανισμό με το όνομα FYROM - Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Παράλληλα ο βουλευτής της ΝΔ ήρε την εμπιστοσύνη του προς τον διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, εκφράζοντας δημόσια αυτό που κατ' ιδίαν λένε κυβερνητικά στελέχη, σε μια προσπάθεια να εμφανίσουν ως «κακό» της υπόθεσης μόνο το διαμεσολαβητή και να βγάλουν στον αφρό την κυβέρνηση των ΗΠΑ... «Πολύ αμφισβητώ ότι μετά από πολύ λίγες εβδομάδες ο κ. Νίμιτς θα είναι στη θέση που είναι», είπε και συμπλήρωσε: «Εχω τη γνώμη και έχουν υπάρξει τέτοιες συζητήσεις, ότι ο κ. Νίμιτς εκεί που έφτασε περάτωσε την αποστολή του και δεν έχει πλέον το ηθικό και το πολιτικό κύρος να συνεχίσει να διαπραγματεύεται. Νομίζω ότι η αποστολή Νίμιτς αν δεν τελείωσε, βαίνει προς το τέλος της».

Ως Πόντιος Πιλάτος εμφανίστηκε ο Φιλανδός επίτροπος, αρμόδιος για τη Διεύρυνση, Ολι Ρεν, λέγοντας χαρακτηριστικά - σε κοινές δηλώσεις του με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, Βλάντο Μπούτσκοφσκι, στις Βρυξέλλες - ότι «Το ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας των Σκοπίων είναι ένα διμερές θέμα, στο οποίο η ΕΕ δεν μπορεί να έχει εποικοδομητικό ρόλο».

Ο Φιλανδός επίτροπος απέφυγε οιοδήποτε σχολιασμό, τόσο για το θέμα του ονόματος, όσο και για την πρόταση του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, επιμένοντας στην «ανάγκη να διατηρήσουν οι δύο χώρες έναν εποικοδομητικό διάλογο, στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης, στα πλαίσια του ΟΗΕ».

«Λάθος κίνηση από την πλευρά της Ελλάδας», θα αποτελούσε η χρήση του δικαιώματός της να μη συμφωνήσει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των Σκοπίων, λόγω της εκκρεμότητας της ονομασίας, σύμφωνα με την εκ των αντιπροέδρων της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ Ράντμιλα Σεκερίνσκα.

«Οι αναγγελίες από την Ελλάδα για χρήση του δικαιώματός της να εμποδίσει τη συμμετοχή της χώρας μας προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αποτελούν σοβαρό πρόβλημα τόσο για τη Μακεδονία όσο και για την ΕΕ και την περιοχή γενικότερα. Η θέση μας είναι ότι μία τέτοια επιλογή της Ελλάδας θα αποτελούσε λάθος κίνηση και λανθασμένη πολιτική», δήλωσε η Ρ. Σεκερίνσκα, η οποία στην κυβέρνηση της ΠΓΔΜ είναι αρμόδια για θέματα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Αναφερόμενη στη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ευρωπαϊκή πορεία της ΠΓΔΜ, η οποία αναμένεται να γνωστοποιηθεί στις 9 Νοέμβρη, η Ρ. Σεκερίνσκα εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι αυτή θα είναι «θετική» για τη χώρα της.

Στις αντιδράσεις από την Ελλάδα και σε επίμαχα για την ΠΓΔΜ σημεία της νέας πρότασης του ειδικού μεσολαβητή Μάθιου Νίμιτς, εστιάζει τις αναφορές του ο χτεσινός Τύπος των Σκοπίων.

Η εφημερίδα «Ουτρίνσκι Βέσνικ», με τίτλο «Η Ελλάδα απειλεί με βέτο στην ΕΕ» και υπότιτλο «Ο κ. Μολυβιάτης προαναγγέλλει δημοψήφισμα για το όνομα», σημειώνει ότι η νέα πρόταση του Μ. Νίμιτς αποτέλεσε για την ελληνική πλευρά «ψυχρολουσία», στην οποία η ίδια απάντησε με την απειλή να θέσει βέτο για την υποψηφιότητα της «Μακεδονίας» στην ΕΕ, αλλά και για οποιαδήποτε προσπάθεια της χώρας να ενταχθεί σε διεθνείς οργανισμούς με άλλη ονομασία εκτός της «Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας».

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα «δύο επίμαχα σημεία» της νέας πρότασης Νίμιτς όσον αφορά την ΠΓΔΜ που παρουσιάζει η εφημερίδα «Ντνέβνικ»:

- Το πρώτο, ότι αντί του προθέματος «μακεδονικός» θα χρησιμοποιείται «της Δημοκρατίας της Μακεδονίας», που σημαίνει ότι απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται οι όροι «μακεδονική γλώσσα», «μακεδονικός λαός».

- Το δεύτερο είναι εκείνο, στο οποίο η εθνικότητα εξομοιώνεται με την υπηκοότητα, που σημαίνει ότι εκεί που θα πρέπει να αναγραφεί η εθνικότητα θα σημειώνεται πολίτης της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» και όχι Μακεδόνας. Στο δημοσίευμα υπογραμμίζεται ότι τα προαναφερόμενα σημεία έχουν εκτιμηθεί ως κίνδυνος για την εξάλειψη της εθνικής ταυτότητας της ΠΓΔΜ.

Την υποστήριξή της στις «προσπάθειες» και ουσιαστικά τις προτάσεις Νίμιτς για το «Μακεδονικό» εξέφρασε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αποφεύγοντας να διευκρινίσει τη στάση της κυβέρνησης των ΗΠΑ σε μελλοντικό βέτο από την ελληνική κυβέρνηση στους διεθνείς οργανισμούς.

Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ανταμ Ερελι, κατέστησε σαφές ότι δεν προτίθεται να σχολιάσει την πορεία της διαμεσολάβησης του Μάθιου Νίμιτς, δηλώνοντας ότι «πρόκειται για ένα ζήτημα που επεξεργάζεται ο ειδικός αντιπρόσωπος του ΟΗΕ, ο οποίος προσπαθεί, εκ μέρους του γενικού γραμματέα, να κάνει τους Ελληνες και τους Μακεδόνες να συμφωνήσουν σε ένα όνομα». Σημείωσε, πάντως, ότι «είναι μια διαδικασία που υποστηρίζουμε».

Ο Α. Ερελι τόνισε ότι δε γνωρίζει να υπήρξαν διαβουλεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον, Αθήνας και Σκοπίων για το θέμα αυτό, δήλωσε άγνοια σε ό,τι αφορά την τελευταία φορά που υπήρξε επικοινωνία μεταξύ του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του κ. Νίμιτς, ενώ επισήμανε ότι οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται άμεσα στις προσπάθειες που καταβάλλει ο ΟΗΕ, αλλά ο ρόλος τους είναι «καθαρά υποστηρικτικός». Ερωτηθείς εάν η Ουάσιγκτον θα υποστηρίξει την ένταξη της ΠΓΔΜ στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, τη στιγμή που η Αθήνα έχει εκφράσει την πρόθεση να την παρεμποδίσει κάνοντας χρήση του δικαιώματος βέτο που διαθέτει, ο κ. Ερελι υπογράμμισε ότι τέτοιου είδους δηλώσεις προτρέχουν των εξελίξεων και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται σήμερα το ζήτημα.

«Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο σημείο όπου ο κ. Νίμιτς εργάζεται και με τις δυο πλευρές για να αντιμετωπίσει το θέμα του ονόματος και υποστηρίζουμε τις προσπάθειές του. Το τι θα συμβεί στο μέλλον σε άλλα θέματα, είναι νομίζω, απλά εικασίες» ολοκλήρωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.