Η ίδια η Eurostat καταγράφει ένα τεράστιο ποσοστό «χαμηλόμισθων» εργαζομένων στη χώρα, αποτέλεσμα κι αυτό της διαρκούς συμπίεσης των μισθών προς τα κάτω μέσα από τους εκτρωματικούς νόμους και την εργαλειοθήκη της ΕΕ για τον «κατώτατο μισθό» και τις ΣΣΕ.

Το ποσοστό των «χαμηλόμισθων» μάλιστα χτυπάει «κόκκινο» όσον αφορά τις γυναίκες και τους νέους εργαζόμενους (κάτω των 30 ετών), που ζουν στο πετσί τους όλες τις αναδιαρθρώσεις των κυβερνήσεων ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ.

Οχι τυχαία, ο υψηλότερος αριθμός χαμηλόμισθων εργαζομένων καταγράφεται στον πιο δυναμικό κλάδο της καπιταλιστικής ανάπτυξης στη χώρα μας: Στη «βαριά βιομηχανία» του Τουρισμού. Και αν κάτι επιβεβαιώνεται είναι ότι η ισχυροποίηση των επιχειρηματικών ομίλων περνά μέσα από τη διάλυση εργασιακών δικαιωμάτων, μισθούς πείνας και απογείωση της εκμετάλλευσης.

Η ίδια έρευνα καταγράφει μεγάλο ποσοστό χαμηλόμισθων, πάνω από 27% ανάμεσα στους συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, αποτυπώνοντας ξανά ότι η ευελιξία και η δουλειά με ημερομηνία λήξης είναι «θησαυρός» για την εργοδοσία, αφού εξοικονομεί τεράστια ποσά από το λεγόμενο «εργασιακό κόστος».

Τι προκύπτει αναλυτικά από την έρευνα:

• Το 21,7%, πάνω από τους δύο στους δέκα εργαζόμενους στην Ελλάδα κατατάσσονται στους «χαμηλόμισθους», αφού λαμβάνουν τα 2/3 ή και λιγότερο από τη λεγόμενη «διάμεση μεικτή ωριαία αμοιβή». Πρόκειται για δείκτη κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της ΕΕ, όμως ακόμα κι αυτός αποτυπώνει την επέκταση της φτώχειας ακόμα και όσων εργάζονται.
• Το ποσοστό μάλιστα των χαμηλόμισθων στην Ελλάδα σκαρφάλωσε στο 21,7% το 2014 και παραμένει εκεί μέχρι σήμερα, παρά την έξοδο από τα μνημόνια και την εξασφάλιση της καπιταλιστικής ανάκαμψης.
• Τα στοιχεία της Eurostat (έτος 2022), δείχνουν πως η διάμεση μεικτή ωριαία αμοιβή στην Ελλάδα κυμαίνεται στα 8 ευρώ, με τους χαμηλόμισθους να λαμβάνουν κάτω από 5,3 ευρώ μεικτά την ώρα.
• Το 18,2% των γυναικών ανήκουν στους χαμηλόμισθους, έναντι 12,5% των ανδρών.
• Σχεδόν 1 στις 4 γυναίκες (ποσοστό 23,4%) είναι χαμηλόμισθη και πληρώνεται κάτω από 5 ευρώ την ώρα.
• Η Ελλάδα καταγράφει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό 43% χαμηλόμισθων νέων κάτω των 30 ετών στην ΕΕ.
• Στον κλάδο του Τουρισμού (φιλοξενία και εστίαση) στη χώρα συγκεντρώνονται οι περισσότεροι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι με ποσοστό 35,1% να λαμβάνουν κάτω από τα 2/3 της διάμεσης αμοιβής!
• Το 27,2% των εργαζομένων με σύμβαση ορισμένου χρόνου είναι χαμηλόμισθοι, έναντι 12,6% των εργαζόμενων με αορίστου χρόνου σύμβαση.

Οσον αφορά τον μέσο μισθό:

• Τα τελευταία 15 χρόνια, ο μέσος πραγματικός μισθός είναι 9% μικρότερος απ' ό,τι ήταν το 2011!
• Με τον πληθωρισμό της ίδιας περιόδου να φτάνει το 18%, η πραγματική μείωση των μισθών φτάνει το 27%.
• Ο μέσος μισθός προσεγγίζει τον κατώτερο, με έναν στους δύο εργαζομένους (46,5%) να αμείβονται με μισθό έως 1.000 ευρώ μεικτά.

Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτό που βλέπουν να συμβαίνει στην τσέπη τους οι εργαζόμενοι σήμερα: Μισθοί που εξανεμίζονται στο πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα και δεν φτάνουν ούτε για να καλυφθούν οι βασικές βιοτικές ανάγκες.

Και είναι αποτέλεσμα όλων των αντεργατικών μέτρων που ψήφισαν και εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια, τόσο για τη συγκράτηση του λεγόμενου «μισθολογικού κόστους» όσο και για τη φορολεηλασία των εργατικών - λαϊκών εισοδημάτων. Ετσι έφτασε η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ στα θηριώδη πλεονάσματα από τα οποία πετάει ένα ξεροκόμματο στα μεγαλύτερα θύματα της πολιτικής της.

Υπενθυμίζεται πως η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ καθιέρωσε το αντιδραστικό νομοθετικό πλαίσιο το 2012 μέσα από την απαγόρευση της συλλογικής διαπραγμάτευσης για τον κατώτατο μισθό, ενώ μείωσε και σε μια νύχτα τους μισθούς των εργαζομένων κατά 22% και κατά 32% για τους νέους εργαζόμενους, κατάργησε τις τριετίες κ.ο.κ. Αυτό το νομοθετικό πλαίσιο εφάρμοσε και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και το διατηρεί η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, με μια σειρά αλλεπάλληλων αντιδραστικών νόμων που το ενίσχυσαν ακόμα περισσότερο, με πιο πρόσφατο τον νόμο Κεραμέως, όπου το ΠΑΣΟΚ ψήφισε τα περισσότερα άρθρα, για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού μέσα από «αλγόριθμο» με κριτήριο τα κέρδη της εργοδοσίας.

Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι εργάζεται τάχα για την επαναφορά των ΣΣΕ και στήνει διαλόγους με τη ΓΣΕΕ και τους εργοδοτικούς φορείς για «οδικούς χάρτες», η πραγματικότητα στους χώρους δουλειάς είναι αμείλικτη. Οι ΣΣΕ δεν καλύπτουν ούτε το 30% των εργαζομένων, ενώ στους μεγαλύτερους κλάδους με τους πιο ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους, η εργοδοσία αρνείται να υπογράψει ΣΣΕ εδώ και σχεδόν 15 χρόνια! Τέτοιοι κλάδοι είναι π.χ. το Φάρμακο και τα Τρόφιμα - Ποτά, με τους βιομήχανους να προβάλλουν εξωφρενικές αξιώσεις, τόσο για ωράρια - λάστιχο όσο και για το ύψος των μισθών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα Τρόφιμα, αξιώνουν από την Ομοσπονδία να πετάξει εκτός ΣΣΕ και ουσιαστικών αυξήσεων το 60% των εργαζομένων στον κλάδο, βαφτίζοντάς τους «ανειδίκευτους», ώστε να αμείβονται με τον κατώτατο μισθό! Στον δε Τουρισμό, οι μεγαλοξενοδόχοι έχουν επιβάλει ακόμα και μέσα από ΣΣΕ, την εργασία 7 μέρες τη βδομάδα χωρίς ρεπό...

Νέο νομοσχέδιο έχει στα σκαριά η κυβέρνηση, και σύμφωνα με διαρροές φαίνεται ότι θα προσθέσει και νέες μορφές ευελιξίας, κάτι που απαιτούν οι βιομήχανοι και κρύβεται πίσω από τις εκκλήσεις τους για μέτρα «έντασης της παραγωγικότητας».

Το νομοσχέδιο θα έρθει να γκρεμίσει ό,τι έμεινε όρθιο από τους εκτρωματικούς νόμους των προηγούμενων χρόνων, που ασχολήθηκαν με το λεγόμενο «συλλογικό» Εργατικό Δίκαιο και διέλυσαν τις ΣΣΕ κ.λπ. Τώρα φαίνεται ότι στο στόχαστρο μπαίνει το «ατομικό δίκαιο», δηλαδή ακόμα και οι ατομικές συμβάσεις, δίνοντας νέα όπλα στην εργοδοσία για να μη δεσμεύεται από τίποτα απέναντι στο προσωπικό της. Υπενθυμίζεται ότι έχουν ήδη προηγηθεί, ο νόμος Χατζηδάκη για τη διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου και ο νόμος Γεωργιάδη για την απασχόληση σε πολλαπλούς εργοδότες μέχρι και 13 ώρες τη μέρα, τις συμβάσεις «ελάχιστης προβλεψιμότητας» κ.ά.

Το νέο αρρωστημένο, λοιπόν, μέτρο που σχεδιάζει η κυβέρνηση φαίνεται ότι περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου ακόμα και σε εβδομαδιαία βάση, ώστε να αυξομειώνονται καθημερινά οι ώρες εργασίας, να ξεχάσουν δηλαδή οι εργαζόμενοι κάθε έννοια προγράμματος και σταθερού ωραρίου.

Το παραπάνω, μαζί με τις συμβάσεις «μηδενικών ωρών» και τη λεγόμενη «μείωση της γραφειοκρατίας» για fast track προσλήψεις και απολύσεις, θα δίνει τη δυνατότητα στην εργοδοσία να «ενεργοποιεί» εργαζόμενους όποτε, όπως και για όσο θέλει. Προστίθενται, δηλαδή, και νέες ψηφίδες στον ευρωενωσιακό εφιάλτη της διάκρισης του εργάσιμου χρόνου σε «ενεργό» και «ανενεργό», με τον εργαζόμενο να είναι διαθέσιμος όσο γίνεται περισσότερες ώρες και να αμείβεται με τα ελάχιστα, ανάλογα με τον όγκο της δουλειάς.

Επιπλέον, συζητιέται και η αύξηση του ορίου των υπερωριών, με εργοδοτικούς φορείς να πιέζουν 1 ώρα επιπλέον, ώστε να επιτραπεί η 13ωρη απασχόληση στον ίδιο εργοδότη και όχι μόνο σε πολλαπλούς όπως προέβλεπε ο νόμος Γεωργιάδη.

Τα παραπάνω μέτρα ουσιαστικά θα νομιμοποιούν την εφιαλτική κατάσταση που έχει γίνει καθεστώς στους χώρους δουλειάς και όπως φαίνεται η εργοδοσία θέλει να θωρακίσει ακόμα καλύτερα.

Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία από μελέτη του ΙΝΕ - ΓΣΕΕ, όπου αποτυπώνεται γενικευμένη απλήρωτη υπερεργασία, δουλειά ακόμα και στον ελεύθερο χρόνο για μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων. Συγκεκριμένα, πρόκειται για δημοσκοπική έρευνα που εστιάζει στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας και έγινε το 2023 σε δείγμα 1.305 ατόμων.

Σύμφωνα με την έρευνα, ως προς τις μορφές υπερεργασίας (επιπλέον ώρες, δουλειά τα Σαββατοκύριακα και γενικότερα στον ελεύθερο χρόνο) και την αμοιβή αυτής προκύπτουν τα εξής:

-- Το 52% των ερωτηθέντων δήλωσε πως εργάζεται επιπλέον ώρες από αυτές που ορίζει η σύμβαση εργασίας του. Από αυτούς το 15% εργάζεται έως 2 ώρες επιπλέον, το 14% από 3 έως 5 ώρες, το 8% από 6 έως 8 ώρες, το 5% από 8 έως 10 ώρες και το 9% πάνω από 10 ώρες.

-- Το 30% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι πάνω από δύο φορές τον μήνα ξεπερνά τις 10 ώρες εργασίας ημερησίως και το 11% τις ξεπερνά μία φορά τον μήνα.

-- Το 56% δήλωσε ότι εργάζεται είτε πάνω από δύο Σαββατοκύριακα τον μήνα (41%) είτε μια φορά το μήνα (15%).

-- Το 25% δήλωσε ότι συχνά ή πολύ συχνά αναγκάζεται να εργαστεί στον ελεύθερο χρόνο.

-- Το 65% δήλωσε ότι είτε δεν αμείβεται καθόλου (49%) ή αμείβεται μερικώς (16%) για την υπερεργασία. Πρόκειται για «εύρημα» που καταρρίπτει κάθε ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι τάχα με την «ψηφιακή κάρτα εργασίας» έχει καταπολεμηθεί η «μαύρη εργασία».

Ως προς τους κλάδους:

-- Επιπλέον ώρες εργασίας πραγματοποιούν: Το 48% όσων εργάζονται στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, το 50% στη μεταποίηση και όσων την περίοδο της έρευνας εργάζονταν στα καταλύματα και την εστίαση, το 70% στις κατασκευές, το 44% στην ενημέρωση και επικοινωνία, στην υγεία και την κοινωνική μέριμνα.

-- Δουλεύουν πάνω από 2 Σαβββατοκύριακα τον μήνα: Το 63% των εργαζομένων στην παροχή καταλύματος και εστίασης, το 47% στην επισκευή οχημάτων, το 44% στη μεταφορά και αποθήκευση, το 37% στην ενημέρωση και επικοινωνία, το 32% στην εκπαίδευση και το 31% στη μεταποίηση.

Ως προς το μέγεθος της επιχείρησης:

-- Επιπλέον ώρες εργάζονται το 66% όσων απασχολούνται σε επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων, το 58% σε επιχειρήσεις 50 έως 250 ατόμων, το 52% σε επιχειρήσεις 10 έως 49 ατόμων, το 40% σε επιχειρήσεις 1 έως 9 ατόμων. Με άλλα λόγια, για τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις άνω των 250 ετών η υπερεργασία είναι καθεστώς.

-- Δεν αμείβονται είτε αμείβονται ένα μέρος των επιπλέον ωρών εργασίας: Το 68% των απασχολουμένων στις επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων, το 70% στις επιχειρήσεις 50 έως 250 ατόμων, το 64% των επιχειρήσεων 10 έως 49 ατόμων και το 60% των επιχειρήσεων 1 έως 9 ατόμων.