Με επικίνδυνη κλιμάκωση της σύγκρουσης στην περιοχή Ντονμπάς της Aνατολικής Ουκρανίας, συγκέντρωση μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη και γύρω από την Ουκρανία, αλληλοκατηγορίες για «προβοκάτσιες» και «προσχήματα» για «εισβολή», δημιουργείται το έδαφος για συνολικότερη ανάφλεξη, συντηρείται «στο κόκκινο» η ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας.

Μετά την ένταση των τελευταίων ημερών, νέοι βομβαρδισμοί με ολμοβόλα και μπαράζ πυρών καταγράφηκαν στο Ντονμπάς την Πέμπτη και ακόμα περισσότερο την Παρασκευή, με τις δύο πλευρές, τους φιλορώσους αυτονομιστές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ και τις ένοπλες δυνάμεις του Κιέβου, να αλληλοκατηγορούνται για την επικίνδυνη όξυνση.

Οι αρχές στις λεγόμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ ανακοίνωσαν την Παρασκευή μαζική απομάκρυνση των αμάχων προς τη Ρωσία, στο Ροστόφ, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα, καταγγέλλοντας ότι «ο Ουκρανός Πρόεδρος θα δώσει πολύ σύντομα διαταγή για επίθεση και εφαρμογή ενός σχεδίου εισβολής».

Το ρωσικό ΥΠΕΞ δήλωσε «εξαιρετικά ανήσυχο» και ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, κατηγόρησε το Κίεβο ότι συνεχίζει να μην εφαρμόζει και να παραβιάζει τις συμφωνίες του Μινσκ.

Ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας, Ολ. Ρέζνικοφ, δήλωσε ότι το Κίεβο δεν σχεδιάζει επιθετικές ενέργειες κατά των φιλορώσων αυτονομιστών ή κατά της Κριμαίας, ενώ εξέφρασε ανησυχία για τα «ασυνήθιστα πολλά περιστατικά βομβαρδισμών» στο Ντονμπάς.

Εδώ και βδομάδες οι φιλορώσοι αυτονομιστές καταγγέλλουν σχέδιο των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων για εισβολή στο Ντονμπάς, όπως και ότι έχουν ήδη παραταχθεί απέναντί τους ΝΑΤΟικοί εξοπλισμοί, τους οποίους εδώ και μήνες προμηθεύεται το Κίεβο από ΗΠΑ, Βρετανία, Τουρκία, Λιθουανία, Πολωνία κ.ά. Από την πλευρά τους, «δυτικές πηγές ασφαλείας» δήλωσαν στο «Reuters» ότι μισθοφόροι από ρωσικές ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες (π.χ. «Wagner») έχουν αναπτυχθεί στην Ανατολική Ουκρανία, παρέχοντας «όπλα, έμπειρο προσωπικό ειδικών επιχειρήσεων και στρατιωτική εκπαίδευση σε φιλορωσικές πολιτοφυλακές».

«Υπάρχουν πληροφορίες ότι μισθοφόροι στρατολογούνται στο Κόσοβο, στην Αλβανία και τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη για να αποσταθεροποιήσουν τη Ρωσία και να τους στείλουν σε μέρη όπως το Ντονμπάς», δήλωσε την Παρασκευή ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ. Οι μισθοφόροι, πρόσθεσε, στρατολογούνται για να συμμετάσχουν σε συγκρούσεις που υποκινούνται από διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ.

Η Ρωσία κατήγγειλε «προβοκατόρικες ενέργειες του Κιέβου» στο Ντονμπάς, ενώ η Δύση κατηγόρησε τη Ρωσία ότι προσπαθεί να κατασκευάσει «προσχήματα για εισβολή» στην Ουκρανία.

Στις καθημερινές ανακοινώσεις του ρωσικού υπουργείου Αμυνας την περασμένη βδομάδα, ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας και στην Κριμαία επιστρέφουν σταδιακά στις βάσεις τους μετά από «ολοκλήρωση ασκήσεων», ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ απαντούν πως η Ρωσία όχι μόνο δεν μειώνει τις στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά τις ενισχύει.

Αυτούς τους ισχυρισμούς επανέλαβε την Παρασκευή από την Πολωνία ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Λ. Οστιν, ενώ σημείωσε πως «αν η Ρωσία εισβάλλει περαιτέρω στην Ουκρανία, η Πολωνία θα έβλεπε δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένους Ουκρανούς στα σύνορά της». Ωστόσο, υπάρχει ακόμα «χρόνος και χώρος για διπλωματία», συμπλήρωσε.

Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ είχε την ίδια μέρα τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του, Σ. Σοϊγκού, και ζήτησε «αποκλιμάκωση, επιστροφή των ρωσικών δυνάμεων που περικυκλώνουν την Ουκρανία στις βάσεις τους και διπλωματική επίλυση», ανέφερε το Πεντάγωνο. Οι δυο υπουργοί «συζήτησαν ζητήματα παγκόσμιας ασφαλείας που παρουσιάζουν αμοιβαίο ενδιαφέρον», σύμφωνα με τη ρωσική πλευρά.

Αντίστοιχα ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, μιλώντας στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, χαρακτήρισε την κλιμάκωση στην Ανατολική Ουκρανία «ένα σενάριο προκλήσεων» που έχει στηθεί από τους Ρώσους για να δικαιολογήσουν επίθεση στην Ουκρανία. Ο δε εκπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΑΣΕ ισχυρίστηκε πως γύρω και μέσα στην Ουκρανία υπάρχουν 170.000 - 190.000 Ρώσοι στρατιώτες.

Ο Ουκρανός ΥΠΕΞ, Ντμ. Κουλέμπα, απέρριψε «τη ρωσική παραπληροφόρηση» ότι το Κίεβο σχεδιάζει να εξαπολύσει επιθέσεις στην Ανατολική Ουκρανία ή να προχωρήσει σε σαμποτάζ χημικών εργοστασίων στην περιοχή. Νωρίτερα οι αυτονομιστές του Ντονέτσκ είχαν καταγγείλει πως ουκρανικές δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων σχεδίαζαν να ανατινάξουν δεξαμενή πετρελαίου στην περιοχή Ελενόβκα, ενώ το απόγευμα της Παρασκευής εξερράγη στο κέντρο του Ντονέτσκ αυτοκίνητο στελέχους της πολιτοφυλακής των αυτονομιστών.

Στέλνοντας «σήματα» προς το Κίεβο να εφαρμόσει τις συμφωνίες του Μινσκ του 2015 για απευθείας συνομιλίες της ουκρανικής κυβέρνησης με τους φιλορώσους αυτονομιστές, ειδικό καθεστώς και εκλογές στο Ντονμπάς, η Κρατική Δούμα ενέκρινε ψήφισμα την Τρίτη καλώντας τη ρωσική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τις αυτοανακηρυχθείσες «Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.

Μία ρωσική αναγνώριση θα σήμαινε το τέλος της διαδικασίας «διευθέτησης», στην οποία συμμετέχουν Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ουκρανία (σχήμα της Νορμανδίας), αποτελώντας παραβίαση των συμφωνιών του Μινσκ που προβλέπουν βήματα για την επιστροφή του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ στην ουκρανική κυριαρχία.

Ο Ρώσος Πρόεδρος «σημείωσε» την έκκληση των βουλευτών, αλλά διαβεβαίωσε ότι θέλει «να τηρήσει» τις συμφωνίες του Μινσκ «μέχρι τέλους». Τόνισε όμως παράλληλα ότι «η συντριπτική πλειονότητα» των Ρώσων «συμπάσχουν με τους κατοίκους του Ντονμπάς», οι οποίοι - είπε - είναι θύματα «γενοκτονίας» που ενορχηστρώνεται από το Κίεβο με την ανοχή της Δύσης. Πρόκειται κυρίως για ρωσόφωνο πληθυσμό, όπου η Μόσχα μοίρασε 600.000 ρωσικά διαβατήρια το 2019.

«Το μόνο που έχει να κάνει το Κίεβο είναι να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με εκπροσώπους του Ντονμπάς και να συμφωνήσει πολιτικά, στρατιωτικά, οικονομικά και ανθρωπιστικά μέτρα για τον τερματισμό της σύγκρουσης», δήλωσε την Παρασκευή ο Βλ. Πούτιν, μετά από συνάντηση με τον Λευκορώσο Πρόεδρο, Αλ. Λουκασένκο, στη Μόσχα.

Η Ρωσία επέδωσε την περασμένη Πέμπτη στις ΗΠΑ την αντίδρασή της στην αμερικανική απάντηση σχετικά με τις «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ανατολική Ευρώπη, δηλώνοντας έτοιμη να συνεχιστεί ο διάλογος, παρότι ΗΠΑ και ΝΑΤΟ «δεν έλαβαν υπόψη βασικές ρωσικές ανησυχίες». Οι ΥΠΕΞ των δυο κρατών, Αντ. Μπλίνκεν και Σ. Λαβρόφ, αναμένεται να συναντηθούν την ερχόμενη βδομάδα για σχετικές συνομιλίες.

Η Δύση θα μετανιώσει εάν για μια ακόμη φορά χάσει την ευκαιρία να συμφωνήσει με τη Ρωσία για «εγγυήσεις ασφαλείας», «τα αντίμετρά μας θα είναι εξαιρετικά σκληρά», τόνισε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σ. Ριαμπκόφ, λέγοντας πως «επιδεινώνεται ριζικά η κατάσταση στην Ευρώπη ως αποτέλεσμα του ΝΑΤΟικού επεκτατισμού, της ιδιοποίησης εδαφών που αγγίζουν τα σύνορά μας».

Αλλά και ο Πούτιν επέμεινε ότι η Μόσχα «στον διάλογο με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους» θα επιδιώξει την επίτευξη «συγκεκριμένων συμφωνιών», που θα εμποδίζουν περαιτέρω προώθηση του ΝΑΤΟ ανατολικά και την εγκατάσταση απειλητικών οπλικών συστημάτων σε γειτονικά κράτη.

Παράλληλα η Ρωσία ανακοίνωσε ασκήσεις των ρωσικών «δυνάμεων στρατηγικής αποτροπής», με εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων κρουζ, το Σάββατο, υπό τη διεύθυνση του Βλ. Πούτιν και έχοντας στο πλευρό του τον Λευκορώσο Πρόεδρο. Οι ασκήσεις θα «δοκιμάσουν την ετοιμότητα» των στρατιωτικών δυνάμεων και «την αξιοπιστία των πυρηνικών και μη πυρηνικών στρατηγικών όπλων».

Στο μεταξύ ο Λουκασένκο δήλωσε πως η Λευκορωσία σκέφτεται να αγοράσει τα ρωσικά αντιπυραυλικά συστήματα «S-400» που βρίσκονται στη χώρα με αφορμή τις κοινές ασκήσεις με τη Ρωσία, λέγοντας πως «μπορεί να τους αναπτύξουμε κοντά στο Μινσκ και θα παρακολουθούμε τι συμβαίνει στο Κίεβο, πέρα από τη Βαρσοβία κ.λπ.».

Ο ίδιος επανέλαβε πρόταση στη Ρωσία να αναπτύξει πυρηνικά όπλα στη Λευκορωσία, σε περίπτωση που αμερικανικές πυρηνικές κεφαλές εμφανιστούν στην Πολωνία, σε μια συγκυρία που το ρωσικό ΥΠΕΞ εξέφρασε δυσαρέσκεια που οι ΗΠΑ δεν απάντησαν στην πρόταση της Ρωσίας να σταματήσουν περαιτέρω ανάπτυξη πυρηνικών όπλων σε κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.

Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ, αξιοποιώντας την «ουκρανική κρίση» και συντηρώντας σταθερά το ενδεχόμενο ρωσικής εισβολής, έχουν συνάψει και επιταχύνει συμφωνίες πώλησης εξοπλισμών και αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου σε χώρες της Ευρώπης.

Ενδεικτικά, στην Πολωνία θα πουλήσουν 250 σύγχρονα άρματα μάχης «Abrams», ανακοίνωσε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, ενισχύοντας τη συνεργασία με τις πολωνικές Ενοπλες Δυνάμεις και «την αξιοπιστία των κοινών μας αποτρεπτικών προσπαθειών».

Με την «ευκαιρία» της όξυνσης της αντιπαράθεσης γύρω από την Ουκρανία, οι ΗΠΑ μετέφεραν πρόσφατα 4.700 επιπλέον στρατιώτες από τη Βόρεια Καρολίνα και τη Γερμανία στην Πολωνία, όπου δεν υπάρχει ακόμη μόνιμη αμερικανική στρατιωτική βάση. Αυτοί έρχονται να προστεθούν στους 4.500 Αμερικανούς στρατιώτες που έχουν σταθμεύσει στη χώρα εδώ και καιρό.

Πριν από περίπου μια βδομάδα η Φινλανδία - μη μέλος του ΝΑΤΟ - υπέγραψε συμφωνία ύψους 9,4 δισ. δολαρίων για να αγοράσει 64 αμερικανικά μαχητικά αεροπλάνα «F-35» από το 2027.

Παράλληλα, το ΝΑΤΟ εντείνει συνεχώς την στρατιωτική του παρουσία στην Ανατολική Ευρώπη. Την Πέμπτη Αμερικανοί στρατιώτες έφτασαν στη Σλοβακία για να συμμετάσχουν στις ασκήσεις του ΝΑΤΟ «Saber Strike 22» (5 - 10 Μάρτη).

Τρία γερμανικά μαχητικά αεροσκάφη «Eurofighter» έφτασαν σε αεροπορική βάση στην ανατολική Ρουμανία. Μαζί με ιταλικές και ρουμανικές δυνάμεις, θα ενισχύσουν τις αποστολές επιτήρησης τις επόμενες τρεις βδομάδες. Θα σταθμεύσουν σε αεροπορική βάση στη Μαύρη Θάλασσα, όπου 1.000 Αμερικανοί στρατιώτες μεταφέρθηκαν πρόσφατα από τη Γερμανία.

Ηδη έχει παρθεί απόφαση κοντά στα υπάρχοντα 4 Battlegroups του ΝΑΤΟ - στις χώρες της Βαλτικής και στην Πολωνία - να στηθεί άλλο ένα στη Ρουμανία, ενώ μεθοδεύεται να αναπτυχθεί ένα ακόμα στη Βουλγαρία.

Εξάλλου, επιβεβαιώνοντας ότι στην τρέχουσα οξυμένη κρίση το διακύβευμα ξεπερνά μια ενδεχόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακόμη και την ίδια τη σύγκρουση στο Ντονμπάς, ο Βρετανός υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων Τζ. Χίπι επεσήμανε: «Είτε εισβάλει η Ρωσία είτε όχι, νομίζω πως πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι εισερχόμαστε σε μια νέα περίοδο έντονου ανταγωνισμού με τη Ρωσία, που θα μπορούσε να διαρκέσει μια γενιά ή και παραπάνω».

Αντίστοιχα και ο γγ του ΝΑΤΟ σημείωσε πως «η Ρωσία έδειξε για άλλη μια φορά ότι αδιαφορεί για τις αρχές που διέπουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια», απειλώντας με «χρήση βίας για την επιδίωξη των στόχων της». «Αυτό είναι η νέα κανονικότητα για την οποία πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι», είπε.