ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 29 Αυγούστου 2020 - Κυριακή 30 Αυγούστου 2020
Σελ. /32
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΣΤΟΛΟΥΣ
Τα αδιέξοδα της εμπλοκής ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ στις ελληνοτουρκικές διαφορές

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές βρίσκονται, πιο έντονα σε σχέση με πριν, στο προσκήνιο της επικαιρότητας σταθερά εδώ και 7 σχεδόν μήνες. Η επιδίωξη των Τούρκων για αλλαγή του καθεστώτος στο Αιγαίο δεν είναι μια σημερινή κατάσταση, αλλά κάτι που ξεκινά από πολύ παλιά και πιο συγκεκριμένα από το 1973.

Η χώρα μας, με τη συμμετοχή της στους αμερικανοΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς και την ΕΕ, ολοένα και περισσότερο βαθαίνει την εμπλοκή της σε αυτούς, δέχεται επιδράσεις και πιέσεις από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και τις αντιθέσεις των κρατών - μελών που τους απαρτίζουν. Καθοριστικό ρόλο στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας έχουν οι ΗΠΑ. Οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ βλέπουν τις σχέσεις αυτές από τη σκοπιά της προώθησης των δικών τους συμφερόντων. Ολα τα έγγραφα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με αποδέκτες τις δύο χώρες, σχετικά με την τουρκική προκλητικότητα, είναι πάντα διφορούμενα και καταλήγουν να ευνοούν την τουρκική πλευρά. Αντίστοιχη είναι επίσης και η στάση της ΕΕ.

«Λύση» προς όφελος των συμφερόντων των ιμπεριαλιστών μπορεί να υπάρξει εάν η Ελλάδα, ως αδύναμος κρίκος, συρθεί σε μια διμερή ελληνοτουρκική πολιτική διαπραγμάτευση, στην οποία θα αποδεχτεί μέρος των τουρκικών απαιτήσεων και διεκδικήσεων τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τονίζεται ότι στοχεύουν στην πολιτική διαπραγμάτευση και όχι τη νομική αντιμετώπιση του ζητήματος, γιατί σε αυτήν την περίπτωση ανατρέπονται πολλοί από τους σχεδιασμούς και φυσικά είναι και χρονοβόρα. Ο σκελετός της αμερικανικής πρωτοβουλίας οικοδομήθηκε πάνω σε αυτήν τη λογική, στις αρχές του 1991, για την πραγματοποίηση ερευνών στο Αιγαίο.

Το 1973 ήταν η χρονιά που ξεκίνησαν οι διεκδικήσεις της αστικής τάξης της Τουρκίας. Τότε εμφανίστηκε η βεβαιότητα για ύπαρξη πετρελαίου στο Αιγαίο. Τις ερευνητικές γεωτρήσεις πραγματοποίησε η αμερικανοκίνητη χούντα των συνταγματαρχών, νοτιοανατολικά της Λήμνου, χωρίς να υπάρξει αντίδραση από την τουρκική πλευρά. Η αντίδραση της Αγκυρας εκδηλώθηκε το Νοέμβρη του ίδιου έτους, όταν το δικτατορικό καθεστώς κατέρρεε. Τότε η τουρκική κυβέρνηση δημοσίευσε χάρτες με περιοχές έρευνας που παραχωρούνται στην ΤΡΑΟ (Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων) ΒΔ των Λέσβου και Χίου και ΝΑ των Σαμοθράκης, Λήμνου και Αγίου Ευστράτιου. Η έκδοση χαρτών για περιοχές προς έρευνα γίνεται έκτοτε ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Το καλοκαίρι του 1974 συνέχισε την ίδια τακτική η Τουρκία και προχώρησε σε επέμβαση στην Κύπρο καταλαμβάνοντας το 40% του νησιού.

Οι προσπάθειες των τουρκικών κυβερνήσεων ουδέποτε σταμάτησαν, άλλοτε με μεγαλύτερη ένταση άλλοτε με μικρότερη.

Στο έδαφος των τουρκικών διεκδικήσεων, μετά το 1974 ακολούθησαν κρίσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά και μια σειρά από συμφωνίες κορυφής, οι οποίες έχουν εκ των πραγμάτων διαμορφώσει ένα πλαίσιο απαξίωσης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και έχουν στρώσει το έδαφος για συνδιαχείριση και συνεκμετάλλευση του Αιγαίου.

Θυμίζουμε: Πρακτικό της Βέρνης μεταξύ Καραμανλή και Ντεμιρέλ (ερευνητικό πλοίο «Χόρα» - 1976), Συμφωνία του Νταβός το 1988 μεταξύ Παπανδρέου - Οζάλ (κρίση του 1987 με το ερευνητικό πλοίο «Σισμίκ») και Μνημόνιο της Βουλιαγμένης το 1988, γνωστό ως μνημόνιο Παπούλια - Γιλμάζ.

Το Μάη του 1991 ουσιαστικά τέθηκε το πλαίσιο της αμερικανικής πρωτοβουλίας για την προώθηση συμφωνίας Ελλάδας και Τουρκίας για την πραγματοποίηση γεωτρήσεων. Η αμερικανική πλευρά όπως και η Τουρκία συμφωνούν πως η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο δεν είναι μια ελληνοτουρκική υπόθεση μόνο. Ετσι κατάφεραν να στήσουν το γκριζάρισμα των Ιμίων, αμφισβητώντας όμως κυριαρχία επί ελληνικού εδάφους.

Από το 1973 στο σήμερα

Αυτή η ιστορία, που ξεκινά από το 1973, καταλήγει σε ένα θερμό καλοκαίρι φέτος. Οι Τούρκοι έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους για την ανατροπή του Δικαίου της Θάλασσας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Από τις αρχές του καλοκαιριού και μετά άρχισαν να εκδίδουν NAVTEX για έρευνες. Οι ΗΠΑ, αλλά και η ΕΕ, σε κάθε τους ανακοίνωση μιλούν για «αμφισβητούμενες περιοχές», για «αμφισβητούμενα ύδατα» και σε καμία περίπτωση δεν παίρνουν καθαρή θέση, δίνοντας «αέρα στα πανιά» της Τουρκίας να προβάλλει νέες διεκδικήσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, δημιουργώντας τετελεσμένα.

Με τη «NAVTEX 0979/20» του παράκτιου σταθμού της Αττάλειας, δημιουργήθηκε κλίμα σύγκρουσης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Η κλιμάκωση προκλήθηκε από την Τουρκία, ενώ η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε στους εταίρους της, σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, την υπεράσπιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων με κάθε τρόπο, εάν τα τουρκικά ερευνητικά πλοία ξεκινούσαν έρευνες σε περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νότια του Καστελόριζου.

Αμέσως μετά η ελληνική κυβέρνηση συνυπέγραψε συμφωνία μερικής οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Αίγυπτο. H συμφωνία αυτή για τη μερική οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) είναι αποτέλεσμα απαράδεκτου συμβιβασμού, χωρίς αρχές. Προωθήθηκε στο όνομα της υποβάθμισης του τουρκο-λιβυκού συμφώνου και, το κυριότερο, με όρους που υπηρετούν τη διεξαγωγή των παζαριών μέσα από λεγόμενο διάλογο Ελλάδας - Τουρκίας, για τη συνεκμετάλλευση θαλάσσιων ζωνών της Ανατ. Μεσογείου και του Αιγαίου που κρύβεται πίσω από τις κυβερνητικές αλχημείες.

Η μερική οριοθέτηση με άξονες τον 26ο και 28ο Μεσημβρινό έχει οδυνηρά αποτελέσματα. Η περιοχή ανάμεσα στον 28ο Μεσημβρινό, που διαπερνάει τη Ρόδο, και τον 32ο είναι μια κρίσιμη περιοχή. Θα τεμαχίζεται από τα τουρκικά ερευνητικά και ενδεχομένως και γεωτρύπανα και θα αντιμετωπίζεται ως χώρος του συνολικού παζαριού. Βάζει εμπόδια στο θαλάσσιο δρόμο Ελλάδας - Κύπρου. Πετάει απέξω το σύμπλεγμα της Μεγίστης (Καστελόριζο) και τη μισή Ρόδο, μια περιοχή ιδιαίτερης σημασίας, που είναι στην πρώτη γραμμή των διεκδικήσεων της τουρκικής αστικής τάξης, όπως φαίνεται άλλωστε από τις σχετικές NAVTEX, τις στρατιωτικές ασκήσεις και τις κινήσεις των ερευνητικών πλοίων. Η κυβέρνηση δεν έχει δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: Πού είναι ο συγκεκριμένος και λεπτομερής υδρογραφικός χάρτης της περιοχής; Ποιο είναι το εμβαδόν των δύο ΑΟΖ; Με ποια μεθοδολογία υπογράφτηκε η συμφωνία; Με ποιες γραμμές βάσης;

Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, του Αιγαίου, μια περιοχή πλούσια σε κοιτάσματα υδρογονανθράκων, κυρίως φυσικού αερίου, ανταγωνίζονται ισχυρά κράτη, όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ρωσία, η Βρετανία, η Ιταλία, η Γερμανία, η Κίνα, για το ποιος θα βάλει στο χέρι τον πλούτο αυτής της περιοχής. Σ' αυτό το έδαφος εκδηλώνονται οι ανταγωνισμοί, οι πολεμικές συγκρούσεις. Στο ίδιο πλαίσιο εξελίσσονται και οι τουρκικές διεκδικήσεις, αν και στην πραγματικότητα οι λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε μεταξύ τους. Για να ανοίξει ο δρόμος στην κατεύθυνση κάλυψης των αναγκών των λαών της περιοχής, της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας των χωρών, απαιτείται ο λαός να απορρίψει όλα τα εκβιαστικά διλήμματα. Να οργανώσει την πάλη του για να κλείσουν όλες οι αμερικανοΝΑΤΟικές βάσεις και η βάση της Σούδας. Ο λαός χρειάζεται να χαράξει πορεία για τη δική του εξουσία.


Γιάννης ΑΓΓΕΛΟΥ
Σχης ΜΧ ε.α.ΜΒΑ, Ms'c


Η ΖΩΗ ΣΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ
Ενας ναύτης με το απορριμματοφόρο στο hot spot του Σκαραμαγκά

Στη διάρκεια της θητείας μου πέρασα περίπου δύο μήνες στην ΝΒ «Κανελλόπουλος» στο Ναυτικό Οχυρό του Σκαραμαγκά. Εκεί ανάμεσα στις άλλες αγγαρείες που πρέπει να κάνουν οι ναύτες, είναι και το μάζεμα σκουπιδιών εντός Ναυτικού Οχυρού. Μια φορά τη βδομάδα περιλαμβάνεται και το hot spot του Σκαραμαγκά, το οποίο βρίσκεται δίπλα από το Οχυρό. Μια διαφορετική αγγαρεία, που σου επιτρέπει να δεις από μέσα ένα hot spot, να δεις σε ποιες συνθήκες ζουν πρόσφυγες και μετανάστες, τι προβλήματα αντιμετωπίζουν. Πρόκειται πραγματικά για μια εμπειρία ζωής για τους περισσότερους ναύτες, τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Εικόνες δυνατές που προκαλούν πόνο στο στομάχι, συναισθηματική φόρτιση αλλά και θυμό. Θυμό για τις πραγματικές αιτίες που δημιουργούν καραβάνια ξεριζωμένων, που εγκλωβίζουν αυτούς τους ανθρώπους και τους αναγκάζουν να ζουν σε άθλιες συνθήκες. Ειδικά αν κανείς δει τη μεγάλη εικόνα και πώς αυτή σχετίζεται στην πράξη με τις εικόνες που βλέπαμε εκεί. Αυτές οι εικόνες δεν ήταν άλλο από τα αποτελέσματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, της πολιτικής των πολυεθνικών και την ένταση των ανταγωνισμών στην Αφρική, στη Μ. Ανατολή και τη ΝΑ Μεσόγειο. Υστερα σκεφτόσουν την ευθύνη της σημερινής και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων. Μάλιστα εκείνη την περίοδο ερχόταν για επίσκεψη στην Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για να σφραγίσει τη βαθύτερη εμπλοκή της χώρας μας στα επικίνδυνα σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Ετσι έβλεπες, από τη μια, τη συμβολή και το ρόλο των κυβερνήσεων στη μετατροπή της χώρας μας σε μια απέραντη ΝΑΤΟική βάση για να συνεχίζονται οι διάφορες επεμβάσεις και, από την άλλη, το αποτέλεσμα αυτών των επεμβάσεων στα πρόσωπα και στα βλέμματα αυτών των ανθρώπων.

Θυμάμαι, μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση ο μεγάλος αριθμός παιδιών, ειδικά κάτω των 5 ετών και σκεφτόμουνα πως αυτά τα παιδιά είτε γεννήθηκαν εκεί είτε πήγαν μωρά και μεγαλώνουν εκεί μέσα, ενώ τα λίγο μεγαλύτερα θα έχουν σίγουρα μνήμες και από τον πόλεμο αλλά και από όσα πέρασαν για να φτάσουν ως εδώ. Θυμάμαι τις συνθήκες υγιεινής και διαβίωσης που θεωρητικά, από όσα ξέραμε, ήταν καλές σε σχέση με άλλες δομές, και τότε αναρωτιόμασταν οι ναύτες μεταξύ μας πώς είναι οι συνθήκες αλλού, πόσο χειρότερες είναι, για παράδειγμα, στη Μόρια. Την προσοχή μου είχε τραβήξει και η παρουσία της δανέζικης ΜΚΟ Danish Refugee Council, που δραστηριοποιούνταν στο συγκεκριμένο hot spot και για την οποία είχε τύχει να διαβάσω παλαιότερα αρκετά δημοσιεύματα, με βάση τα οποία η συγκεκριμένη οργάνωση συνεργάζεται με τις επίσημες κυβερνήσεις κρατών και άλλους εθνικούς οργανισμούς. Κύριοι φορείς χρηματοδότησης είναι το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας, η ΕΕ και ο ΟΗΕ, καθώς και κυβερνητικές δωρεές και χορηγίες. Ενας από τους βασικούς χρηματοδότες της είναι το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό!

Δεν θα ξεχάσω, γυρνώντας με τη σκουπιδιάρα μέσα στο hot spot ανάμεσα στα λυόμενα, ανάμεσα σε παιδιά που έπαιζαν κλοτσώντας κάποιο κουτάκι, έβλεπες σκηνές που θύμιζαν κάποιο ρεπορτάζ, κάποιο ντοκιμαντέρ. Εβλεπες το δράμα αυτών των ανθρώπων μπροστά στα μάτια σου.

Δεν ήταν λίγες οι φορές που οι ναύτες γυρνούσαν από την αγγαρεία και έλεγαν ότι δεν αντέχουν αυτές τις εικόνες, ότι τους στεναχωρούσαν αυτά τα παιδιά.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά όταν σταματούσαμε στα διάφορα σημεία μέσα στο hot spot και σέρναμε τους κάδους για να τους αδειάσουμε, πολλές φορές μαζεύονταν μικρά παιδιά γύρω μας και χάζευαν το «θέαμα», τον θόρυβο της σκουπιδιάρας, το έβλεπαν σαν παιχνίδι, κάποια μας χαμογελούσαν, άλλα μας χαιρετούσαν. Εκεί «έσπαγε» και ο πιο δυνατός! Τότε ήταν που σκεφτόμουνα και πολλές φορές το έλεγα στους συναδέλφους μου ότι δεν αρκεί να αγαπάς και να συμπονάς αυτούς τους ανθρώπους αλλά πρέπει να μισείς τους υπαίτιους αυτής της κατάστασης, πρέπει καθημερινά με τη στάση και τη δράση μας να καταδικάζουμε τις πολιτικές που έχουν ευθύνη για τον ξεριζωμό και τον εγκλωβισμό αυτών των ανθρώπων και γενικά το βάρβαρο σύστημα που γεννά κρίσεις, πολέμους, προσφυγιά. Οι νέοι στρατευμένοι που υπηρετούν αυτό το διάστημα και όσοι ετοιμάζονται να καταταγούν, θα έχουν σίγουρα ανάλογες εμπειρίες στο διάστημα της θητείας τους. Από αυτές τις εμπειρίες και γενικά από αυτήν την περίοδο της ζωής τους μπορούν και πρέπει να βγάλουν συμπεράσματα που να καθορίσουν τη στάση τους και σήμερα ως στρατευμένοι και στην υπόλοιπη ζωή τους.


Πέτρος ΚΗΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ