«Η Γιούρα είναι ο τόπος του μαρτυρίου, βασανιστηρίων και της εξόντωσης χιλιάδων αγωνιστών της Εθνικής Αντιστάσεως. Είναι η μελετημένη προσπάθεια να "μείνουν τα κόκαλά μας" εκεί και να μη γυρίσει πίσω κανείς. Η πείνα, η δίψα, οι πρωτάκουστοι ξυλοδαρμοί, η μέχρι λιποθυμίας καταναγκαστική δουλειά, η εγκατάλειψη στο έλεος του κρύου, της σκόνης, της ζέστης και της αρρώστιας ήταν τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν. Οι χαράδρες της Γιούρας είναι γιομάτες από αίμα και φρίκη».

(Από κείμενο κρατουμένων της Γυάρου)

Στη Γυάρο, σε αυτό το ξερονήσι που βρίσκεται 9 μίλια ανατολικά της Σύρου, το Σάββατο 12 Οκτώβρη, στις 12 το μεσημέρι, θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου, που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, με ομιλητή τον ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρη Κουτσούμπα.

Το Μνημείο της Γυάρου, που έχει το όνομα «Ρωγμή», είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής στους χιλιάδες κομμουνιστές και αγωνιστές, που φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν, πολλοί απ' αυτούς άφησαν και την τελευταία πνοή τους σε αυτόν τον τόπο. Το Μνημείο εντάσσεται κι αυτό με τη σειρά του σε ένα δίκτυο ιστορικών χώρων και μνημείων που φιλοτέχνησε το ΚΚΕ, τιμώντας την 100χρονη Ιστορία του, τις κορυφαίες στιγμές και τους χιλιάδες αλύγιστους της ταξικής πάλης, συμβάλλοντας να διατηρηθεί η μνήμη ζωντανή.

Το Μνημείο που θα αποκαλυφθεί φιλοτέχνησε ο γλύπτης Αντώνης Μυρωδιάς, ο οποίος συμμετείχε στον πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η ΚΕ του ΚΚΕ για τη φιλοτέχνηση και εγκατάσταση Μνημείων στη Γυάρο και τη Μακρόνησο και έλαβε την πρώτη θέση, όσον αφορά το διαγωνισμό για τη Γυάρο. Πέρα από τον δημιουργό, σε όλα τα στάδια της φιλοτέχνησης και εγκατάστασης του Μνημείου συνέβαλαν δεκάδες μέλη και φίλοι του Κόμματος, με βάση τις ειδικότητές τους.

Στην εκδήλωση του Σαββάτου, ξεχωριστή θέση έχουν αγωνιστές που εξορίστηκαν ή φυλακίστηκαν στο θανατονήσι, όπως ονομάστηκε η Γυάρος, καθώς και μέλη των οικογενειών τους. Μαζί τους δεκάδες ακόμα, που θα αποδώσουν φόρο τιμής στους αλύγιστους της ταξικής πάλης, σε όλους αυτούς που κράτησαν ψηλά τη σημαία του αγώνα ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Για την επίσκεψη στο νησί οργανώνεται αποστολή, που θα αναχωρήσει από το λιμάνι του Λαυρίου. Σημειώνεται ότι οι δηλώσεις συμμετοχής έχουν εξαντληθεί.

Ολη αυτή η διαδικασία έχει αυξημένο οικονομικό κόστος, κι ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η κατασκευή του δεύτερου Μνημείου που θα τοποθετηθεί στη Μακρόνησο. Γι' αυτόν το λόγο η ΚΕ του ΚΚΕ απευθύνει κάλεσμα σε κάθε άνθρωπο καλής θέλησης, ζητώντας τη συνδρομή του, για την ολοκλήρωση της κατασκευής, μεταφοράς και τοποθέτησης των Μνημείων. Προσφορές που μπορούν να κατατεθούν στις κατά τόπους Κομματικές Οργανώσεις και στον «Ριζοσπάστη».

Η συγκίνηση που έχει προκαλέσει η πρωτοβουλία του Κόμματος να στήσει μνημεία σε αυτούς τους δύο τόπους, αλλά και γενικότερα όλη η δραστηριότητα για τα 100 χρόνια του Κόμματος, εκφράζεται και με προσφορές αντικειμένων. Χαρακτηριστικά, στην εφημερίδα μας έφτασε αντίτυπο πρωτοχρονιάτικης κάρτας του 1952 που έστειλε ο πατέρας της Παγώνας Παγουλάτου - εξόριστος τότε στη Γυάρο - στη μητέρα της:

«Γυναικούλα μου,

Σου εύχομαι ο καινούριος χρόνος ν' αποτελέσει την εκπλήρωση κάθε σου πόθου.

Ο αντρούλης σου

Γιάννος».

Θυμίζοντάς μας ότι οι δεσμοί του Κόμματος με το λαό είναι ακατάλυτοι, δεμένοι με αγώνες και θυσίες χρόνων. Μια κόκκινη γραμμή που μας δείχνει το δρόμο...

Στην κατάμεστη αίθουσα της «Αίγλης» και με την ομιλία του δημάρχου Πατρέων, Κώστα Πελετίδη, ολοκληρώθηκε το βράδυ της Παρασκευής 4/10 το τριήμερο εκδηλώσεων που διοργάνωσαν ο δήμος και ο Πολιτιστικός Οργανισμός για τη συμπλήρωση 75 χρόνων από την Απελευθέρωση της Πάτρας από τη γερμανική κατοχή.

Είχαν προηγηθεί δοξολογία στη Μητρόπολη και κατάθεση στεφάνων στα Ψηλαλώνια, όπου εκτελέστηκαν αγωνιστές της Αντίστασης. Εκεί μίλησε η πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού, Κατερίνα Γεροπαναγιώτη. Μετά το τέλος της ομιλίας του δημάρχου, το ίδιο βράδυ ακολούθησε μουσική παράσταση από το Χορευτικό Τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων και τη Λαϊκή Ορχήστρα του.

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, το απόγευμα της Τετάρτης 2/10, στο χώρο της «Achaia Clauss» παρουσιάστηκε δρώμενο διαδραστικού χαρακτήρα που επιμελήθηκε το Χορευτικό Τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού, με θέμα το χρονικό της Απελευθέρωσης. Το άνοιγμα της εκδήλωσης έκανε ο πρόεδρος του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, Πέτρος Βάης, ο οποίος αναφέρθηκε στο χρονικό και τα μηνύματα που απορρέουν από αυτό, μηνύματα που - όπως τόνισε - είναι πάντα επίκαιρα και τα οποία φτάνουν μέχρι τις μέρες μας. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τη συμμετοχή του κουιντέτου εγχόρδων του Δημοτικού Ωδείου Πατρών, το οποίο «έντυσε» μουσικά - εκτελώντας έργα του Νίκου Σκαλκώτα (5 ελληνικούς χορούς) - το βίντεο ντοκουμέντο που είχε επιμεληθεί το γραφείο Τύπου του δήμου Πατρέων.

Σε συνέχεια των εκδηλώσεων, την Πέμπτη 3 Οκτώβρη, στην αίθουσα «Αίγλη» της «VESO MARE» προβλήθηκε η ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Το τελευταίο σημείωμα» με ελεύθερη είσοδο.

Στο κλείσιμο των εκδηλώσεων, ο δήμαρχος Πατρέων Κ. Πελετίδης στάθηκε ανάμεσα σε άλλα στην υποχρέωση απέναντι στις νέες γενιές να αναδειχθούν τα ιστορικά γεγονότα, κόντρα στη συστηματική παραχάραξη, στη διαστρέβλωση της Ιστορίας.

«Ο ελληνικός λαός, πρόσθεσε, είναι περήφανος γιατί στην ιστορική του διαδρομή δεν κάθισε με σταυρωμένα τα χέρια, το έδειξε το '21, το έδειξε στην Κατοχή, το δείχνει και σήμερα. Σήκωσε το ανάστημά του στον κατακτητή, στο άδικο. Μεγαλούργησε. Αξίζει να μελετήσουμε αυτήν τη διαδρομή, να πάρουμε δύναμη, να σταθούμε όρθιοι σήμερα, να νικήσουμε αύριο...».

Στη συνέχεια, και αφού αναφέρθηκε στη στάση της αστικής τάξης και του πολιτικού της προσωπικού κατά τη διάρκεια της Κατοχής, τόνισε: «Μπροστά μας έχουμε δυο δρόμους. Εκείνον που ακολούθησαν αυτοί που κυριαρχούσαν στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή και από την άλλη αυτόν που χάραξε ο λαός με τους λεβέντες και τις λεβέντισσές του. Τον Σουκατζίδη που εκτελέστηκε ενώ μπορούσε να σωθεί, αν έστελνε έναν άλλο στη θέση του, αυτούς που δεν έμειναν με σταυρωμένα χέρια (...)».

«Οπως δεν πέρασε τότε η ηττοπάθεια, η μοιρολατρία, ο ραγιαδισμός, έτσι δεν θα περάσει και τώρα», ανέφερε και συνέχισε: «Οπως τότε, τη σιγή της νύχτας στις γειτονιές έσπαγε ο τηλεβόας των ΕΠΟΝιτών και καλούσε το λαό να σταθεί όρθιος, να μη λυγίσει στον κατακτητή, στον δοσίλογο, στον ταγματασφαλίτη, έτσι και τώρα μπορούμε με τους σύγχρονους τηλεβόες να καλούμε τον ελληνικό λαό, τον πατραϊκό λαό, να σταθεί όρθιος, να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του.

Οπως τότε, με τους αγώνες τους και τις απεργίες, τις κινητοποιήσεις αψηφώντας τη δύναμη του κατακτητή, αντιμετώπισαν την πείνα, τον λιμό και ματαίωσαν την πολιτική επιστράτευση ώστε κανένας εργάτης να μην πάει στη Γερμανία. Ετσι και τώρα μπορούμε να έχουμε νίκες, να υπάρχει δουλειά για όλους, δουλειά με δικαιώματα και αξιοπρεπείς μισθούς.

Το άδικο αργά ή γρήγορα θα ηττηθεί, δεν είναι ανίκητο. Οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης μας φωνάζουν, μας καλούν. Ξεσηκωθείτε, οργανωθείτε, πάρτε την οικονομία στα χέρια σας. Κουμάντο να κάνουν αυτοί που παράγουν τον πλούτο και όχι αυτοί που εκμεταλλεύονται τον ιδρώτα αυτών που τον παράγουν».