Copyright 2019 The Associated

Από τα συντρίμμια ενός από τα δύο ινδικά αεροσκάφη που κατέρριψε η πακιστανική Πολεμική Αεροπορία

Επικίνδυνα ανεβαίνει το «θερμόμετρο» στο Κασμίρ, όπου χτες τα ξημερώματα η πακιστανική Πολεμική Αεροπορία κατέρριψε δύο αεροσκάφη της ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας, καταγγέλλοντας ότι παραβίασαν τον πακιστανικό εναέριο χώρο. Την ίδια στιγμή, αμείωτα μεταδίδονται (συχνά συγκεχυμένες) πληροφορίες για εκατέρωθεν στρατιωτικά πλήγματα, επαναφέροντας στο προσκήνιο πολύχρονες αντιθέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, που - θυμίζουμε - είναι και πυρηνικές δυνάμεις.

Είχαν προηγηθεί την Τρίτη τα πλήγματα της ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας σε πακιστανικό έδαφος, με το Νέο Δελχί να ισχυρίζεται ότι στόχος ήταν μεγάλη βάση εκπαίδευσης «τρομοκρατικής οργάνωσης» και ότι κατάφερε να αποτρέψει νέα επίθεση σε βάρος της ασφάλειάς του (όπως αυτή που έγινε πριν από 20 μέρες, προκαλώντας το θάνατο 44 Ινδών χωροφυλάκων), αλλά και να επιμένει ότι το Ισλαμαμπάντ στηρίζει με τη στάση του τέτοιες οργανώσεις.

Η διμερής ένταση αποκτά διαστάσεις πρωτόγνωρες για την τελευταία 40ετία, με φόντο την όξυνση διαφόρων ανταγωνισμών σε όλη την Ασία, που έχει κομβική σημασία για τα γεωπολιτικά σχέδια μεγάλων δυνάμεων όπως οι ΗΠΑ (βλέπε και εξελίξεις σε Αφγανιστάν, κατάσταση στη διπλανή Νότια Κινεζική Θάλασσα, διείσδυση στον Ινδικό Ωκεανό κ.λπ.), με το βλέμμα στραμμένο πρώτα απ' όλα στην Κίνα.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο των πακιστανικών Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγό Ασίφ Γκαφούρ, μετά την κατάρριψη των δύο ινδικών αεροσκαφών αιχμαλωτίστηκε ένας πιλότος. Επίσης, το πακιστανικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του μίλησε και για άλλα «πλήγματα» που διεξήγαγε «στην άλλη πλευρά της Γραμμής Ελέγχου» (πρόκειται για την ντε φάκτο μεθόριο στο Κασμίρ, «μήλον της Εριδος» για Ινδία - Πακιστάν από την ανεξαρτητοποίησή τους από τη Βρετανία το 1947), υποστηρίζοντας ότι «μόνος στόχος ήταν να καταδείξουμε το δικαίωμά μας, την επιθυμία μας και την ικανότητά μας στην αυτοάμυνα (...) Δεν έχουμε κανέναν σκοπό κλιμάκωσης, αλλά είμαστε απολύτως έτοιμοι να το κάνουμε, αν αναγκαστούμε».

Ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, Ιμράν Καν (εξελέγη πέρυσι, με ατζέντα υπέρ της σύσφιξης των σχέσεων με Κίνα - Ρωσία), σε διάγγελμά του σημείωσε ότι πρέπει να επικρατήσει η «κοινή λογική» στην Ινδία, εμφανίστηκε πρόθυμος για διάλογο αλλά και αναρωτήθηκε: «Με τα όπλα που έχουμε κι εμείς και αυτοί, μπορούμε να αντέξουμε έναν λάθος υπολογισμό; Αν υπάρξει κλιμάκωση, δεν θα είναι στο χέρι μου να το ελέγξω, ούτε στου Μόντι».

Από τη μεριά της Ινδίας, εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων κατήγγειλαν - από προχτές το βράδυ ακόμα - πακιστανικούς βομβαρδισμούς με βαρέα όπλα κατά μήκος της Γραμμής Ελέγχου, διευκρινίζοντας ότι «ο ινδικός στρατός ανταπέδωσε». Επιπλέον, το Νέο Δελχί έκανε λόγο για κατάρριψη ενός πακιστανικού μαχητικού από την ινδική ΠΑ.

Να σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, επιδοκιμάζοντας τις προχτεσινές επιθέσεις σε πακιστανικό έδαφος, σε προεκλογική ομιλία ενόψει των βουλευτικών του Απρίλη έκανε λόγο για χρονική στιγμή «στην οποία πρέπει να χαιρετίσουμε τις γενναίες μας καρδιές (...) Σας διαβεβαιώνω ότι το έθνος βρίσκεται σε ασφαλή χέρια». Στο μεταξύ, η ΥΠΕΞ Σούσμα Σουάραζ δήλωσε χτες ότι «η Ινδία δεν επιθυμεί την κλιμάκωση» και «θα συνεχίσει να δρα με υπευθυνότητα και αυτοσυγκράτηση».

Αργότερα, έγινε γνωστό ότι το Πακιστάν έκλεισε τον διεθνή εναέριο χώρο του, ενώ και οι αρχές της Ινδίας έδωσαν αντίστοιχες εντολές για το βόρειο τμήμα της χώρας.

Το ΥΠΕΞ της Ινδίας κάλεσε τον Πακιστανό πρέσβη στο Νέο Δελχί, Σιέντ Χαιντέρ Σαχ, και ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του Ινδού πιλότου, διαμαρτυρόμενο επίσημα για «απρόκλητες πράξεις επιθετικότητας» του Πακιστάν κατά της Ινδίας.

Οι δηλώσεις Σουάραζ έγιναν από τη Βουαζέν της ανατολικής Κίνας, στο περιθώριο της εδώ και καιρό προγραμματισμένης συνάντησης των ΥΠΕΞ του RIC (Ρωσίας - Ινδίας - Κίνας), στο πλαίσιο σταθερών συνόδων για την τριμερή συνεργασία.

Σε δηλώσεις του από τη Βουαζέν για το Κασμίρ, ο Κινέζος ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γι προσπάθησε να τηρήσει ίσες αποστάσεις, εκτιμώντας «τις δηλώσεις των Ινδών και Πακιστανών φίλων μας ότι θα δείξουν αυτοσυγκράτηση και θα αποφύγουν την κλιμάκωση». Συμπλήρωσε δε ότι «θεωρούμε πως το Πακιστάν πάντα εναντιωνόταν στην τρομοκρατία».

Στο περιθώριο της ίδιας συνάντησης, ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ επέλεξε να αναφερθεί στην ανάγκη οι τρεις χώρες «να διατηρήσουν κοινή διεθνή ατζέντα, με στόχο τη διασφάλιση της παγκόσμιας και περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας, την υλοποίηση των στόχων για βιώσιμη ανάπτυξη και τη βελτίωση του πλαισίου των διακρατικών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένης συνολικά της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού».

Από το Ανόι, ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο κάλεσε τις δύο πλευρές «να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν την κλιμάκωση με κάθε τίμημα», θεωρώντας ταυτόχρονα «επείγον» το Πακιστάν «να αναλάβει δράση (...) εναντίον των τρομοκρατικών οργανώσεων που δρουν στο έδαφός του». «Ενθάρρυνα επίσης τους υπουργούς Εξωτερικών και των δύο χωρών να δώσουν την προτεραιότητα στην απευθείας επικοινωνία κα να αποφύγουν κάθε περαιτέρω στρατιωτική δραστηριότητα», συνέχισε.

Στην επίδειξη «μέγιστης αυτοσυγκράτησης» κάλεσε και ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ - ΜΟΣΧΑ - ΑΓΚΥΡΑ.--

Η Ρωσία επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει τα πλεονεκτήματα που της διασφάλισαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο έδαφος και καθώς φουντώνουν οι διεργασίες για τη μεταπολεμική Συρία εντείνει την «κινητικότητά» της, με φόντο τον σκληρό ανταγωνισμό για όλη τη Μέση Ανατολή.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Μόσχα επανήλθε, ζητώντας - σε κοινή ανακοίνωση με τη Δαμασκό - την άμεση αποχώρηση των στρατευμάτων των ΗΠΑ «που βρίσκονται παράνομα στο συριακό έδαφος», διατυπώνοντας συγκεκριμένες κατηγορίες για βίαιη συμπεριφορά Αμερικανών στρατιωτών σε βάρος προσφύγων που θέλουν να εγκαταλείψουν καταυλισμό στα σύνορα με την Ιορδανία (περιοχή Ρουκμπάν) και να επιστρέψουν στις εστίες τους.

Στο μεταξύ, η Συρία απασχόλησε και τη συνάντηση που είχαν χτες στη Μόσχα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, και ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν. Πολύ φειδωλά, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν σημαντικά διεθνή και περιφερειακά ζητήματα, κυρίως την κατάσταση σε Συρία αλλά και τη διευθέτηση της σύγκρουσης Ισραήλ - Παλαιστίνης, όπως και το διμερές εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών. Ο Πούτιν απέφυγε να σχολιάσει τις νέες επικρίσεις Νετανιάχου κατά Ιράν και Συρίας, δηλώνοντας μόνο πως «είναι σημαντικό ότι συνεχίζουμε τη συνεργασία μας». Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός επανέλαβε ότι «η μεγαλύτερη απειλή για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή προέρχεται από το Ιράν και τους αντιπροσώπους του» και εξέφρασε την αποφασιστικότητα της ισραηλινής κυβέρνησης να συνεχίσει «επιθετική δράση εναντίον του Ιράν, που απαιτεί την καταστροφή μας, και των προσπαθειών του να εδραιωθεί στρατιωτικά στη Συρία». Από το Σεπτέμβρη του 2016 (Μόσχα και Τελ Αβίβ) «έχουμε συναντηθεί 11 φορές», επισήμανε ο Μπ. Νετανιάχου, απευθυνόμενος στον Πούτιν. «Η άμεση επαφή μας είναι ο μηχανισμός εκτόνωσης που απέτρεψε μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ μας και συνέβαλε στην ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή», σημείωσε.

Την ώρα που ο Νετανιάχου βρισκόταν στη Μόσχα, στην Αγκυρα ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, είχε μια «κεκλεισμένων των θυρών» συνάντηση με τον σύμβουλο του Λευκού Οίκου (και γαμπρό του Αμερικανού Προέδρου, Ντ. Τραμπ) Τζάρεντ Κούσνερ για το Παλαιστινιακό, ο οποίος πραγματοποιεί πολυήμερες επαφές σε όλη την περιοχή ενόψει της παρουσίασης του «ειρηνευτικού σχεδίου» των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή.

Στη συνάντηση Ερντογάν - Κούσνερ παραβρέθηκε και ο Τούρκος υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Τουρκικά ΜΜΕ σχολίαζαν ότι η συνάντηση έγινε «ενώ συνεχίζεται ο διάλογος της Αγκυρας με την Ουάσιγκτον για το συντονισμό σχετικά με την "απόσυρση" των ΗΠΑ από τη Συρία», αναδεικνύοντας ότι το παζάρι είναι πολυθεματικό και κάθε πλευρά προσδοκά ανταλλάγματα ανάλογα με τις δικές της προτεραιότητες. Σημειωτέον, ο Ερντογάν - που επανειλημμένα έχει διαφωνήσει με τη στάση των ΗΠΑ στο Παλαιστινιακό - σε προχτεσινή του συνέντευξη εξέφρασε πάλι τη «δυσαρέσκεια» του τουρκικού κεφαλαίου για τη στάση των ΗΠΑ και απέναντι στους Κούρδους. Οπως είπε, δεν πιστεύει ότι οι ΗΠΑ θα ανακτήσουν τα όπλα από τους Κούρδους στη Συρία, υπογραμμίζοντας πάντως την ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο, αλλά και υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία δεν μπορεί να αφήσει σε άλλους την τύχη της περιοχής.