ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

«Δεν υπάρχει εναλλακτική» απέναντι στη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, δήλωσε χτες η επικεφαλής της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ και Πολιτικής Ασφαλείας, Φεντερίκα Μογκερίνι, απαντώντας στην προχτεσινή ομιλία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, και τους 12 όρους - απαιτήσεις που προέβαλε έναντι του Ιράν, προκειμένου να μην ασκήσει νέες, σκληρές και ιδιαίτερα επαχθείς κυρώσεις.

«Η ομιλία του υπουργού Πομπέο δεν έδειξε πώς θα γίνει η περιοχή ασφαλέστερη από την απειλή της διάδοσης των πυρηνικών όπλων μετά την αποχώρηση από τη διεθνή συμφωνία JCPOA ή πώς θα μας βάλει σε καλύτερη θέση, ώστε να επηρεάσουμε τη συμπεριφορά του Ιράν σε τομείς εκτός αυτών που καλύπτονται από τη συμφωνία», τόνισε η Φ. Μογκερίνι.

Παράλληλα, χτες και ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον αμφισβήτησε την αποτελεσματικότητα των νέων αμερικανικών απειλών έναντι του Ιράν, εκτιμώντας ότι είναι «πάρα πολύ δύσκολα» τα σχέδια των ΗΠΑ για μία νέα συμφωνία με την Τεχεράνη. «Το πλεονέκτημα της συμφωνίας JCPOA ήταν πως είχε ξεκάθαρους στόχους. Προστάτευε τον κόσμο από μία ιρανική πυρηνική βόμβα και σε αντάλλαγμα έδινε στους Ιρανούς κάποια απτά, αναγνωρίσιμα οικονομικά οφέλη. Αυτός ήταν ο πυρήνας της συμφωνίας και οι Αμερικανοί αποχώρησαν από αυτή...», κατέληξε ο Τζόνσον.

Διαφορετική στάση από εκείνη των αξιωματούχων της ΕΕ και άλλων χωρών - μελών παρουσίασε χτες βράδυ ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, που έδειξε να υπερασπίζεται την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, προσθέτοντας πως η χώρα του θα μπορούσε να γίνει ανεπίσημα ένας «ενδιάμεσος», ώστε να εξηγήσει στα άλλα μέλη της ΕΕ και στους Αμερικανούς αξιωματούχους τις θέσεις της κάθε πλευράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι τη Δευτέρα είχε μεταβεί στην Ουάσιγκτον, για συναντήσεις με υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους, ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Γιάτσεκ Τσαπουτόβιτς, τονίζοντας ότι η χώρα του κατανοεί τις ανησυχίες των ΗΠΑ έναντι του Ιράν.

Νωρίτερα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, μιλώντας σε τελετή υποδοχής του Προέδρου της Παραγουάης Οράσιο Κάρτες στο ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών (με αφορμή τη μεταφορά της πρεσβείας της Παραγουάης στην Ιερουσαλήμ, μετά τις ΗΠΑ και τη Γουατεμάλα), επισήμανε πως ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντ. Τραμπ άλλαξε την πολιτική θεμελιωδώς όχι μόνο σε ό,τι αφορά την Ιερουσαλήμ, αλλά και σε ό,τι αφορά το Ιράν. Ο Νετανιάχου, μάλιστα, «συμπύκνωσε» τη «νέα» πολιτική της Ουάσιγκτον έναντι της Τεχεράνης, λέγοντας ότι αφορά εν ολίγοις την απαγόρευση εμπλουτισμού ουρανίου, σκληρές κυρώσεις και αποχώρηση του Ιράν από τη Συρία, γιατί «αυτή είναι η μόνη πολιτική που μπορεί να εγγυηθεί τελικά την ειρήνη». Κάλεσε έτσι όλους να ακολουθήσουν «το παράδειγμα των ΗΠΑ».

ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

Επίσκεψη στο αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Χάρι Τρούμαν» - που βρίσκεται στα ανοιχτά της Κύπρου - έκανε ο υπουργός Αμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας, Σάββας Ευαγγελίδης, το περασμένο Σαββατοκύριακο. Τον Ευαγγελίδη συνόδευσε η πρέσβειρα των ΗΠΑ στο νησί, Καθλίν Ντόχερτι, ενώ η αμερικάνικη πρεσβεία χαρακτηρίζει την επίσκεψη «ακόμα ένα σημαντικό παράδειγμα των πολύ καλών σχέσεων και της συνεργασίας ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Λευκωσία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας».

Θυμίζουμε ότι το «Τρούμαν» πλέει τις τελευταίες βδομάδες στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και σε όλη την περιφέρεια, όπου μαίνονται ολόπλευροι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί.

Στο μεταξύ, στην Ουάσιγκτον, ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζόναθαν Κοέν, δήλωσε ότι «οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να κατανέμονται ακριβοδίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο νησί, στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Θα αποθαρρύνω κάθε ενέργεια ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις. Είναι σημαντικό οι χώρες της περιοχής να συνεχίσουν να δημιουργούν τις συνθήκες που θα διευκολύνουν την ειρηνική οικονομική ανάπτυξη και θα επιτρέψουν σε εταιρείες να λειτουργούν σε ένα σταθερό και προβλέψιμο περιβάλλον».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, το αυξανόμενο ενδιαφέρον των μονοπωλίων για το κυπριακό αέριο επιβεβαίωσαν και οι προχτεσινές επαφές που είχε στη Λευκωσία ο περιφερειακός διευθυντής του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού «Tota», Στεφάν Μισέλ.

Οπως ανακοίνωσε ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, η εταιρεία εξέφρασε ενδιαφέρον να συμμετάσχει σε ερευνητική γεώτρηση και στο «τεμάχιο 8» της κυπριακής ΑΟΖ. Ο υπουργός είπε πως το «8» έχει αδειοδοτηθεί στην ιταλική «Eni» και πρόσθεσε ότι το ενδιαφέρον της «Total» «είναι μια εξέλιξη πολύ σημαντική, που ενδυναμώνει την κοινοπραξία στο τεμάχιο και διευρύνει την παρουσία της στην ΑΟΖ της Κύπρου».

Στο φόντο των ευρύτερων εξελίξεων σε Μέση Ανατολή - Νοτιοανατολική Μεσόγειο και νέων δεδομένων, όπως η επαναφορά των κυρώσεων των ΗΠΑ σε βάρος του Ιράν, η «Total» αναπροσαρμόζει τα σχέδιά της, αναδεικνύοντας ότι η συγκεκριμένη περιφέρεια παραμένει σημαντική για την υλοποίηση ευρύτερων επιδιώξεων του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού.

Τέλος, ξεκίνησε χτες η ετήσια στρατιωτική άσκηση «Αργοναύτης», που θα διαρκέσει έως την Παρασκευή 25 Μάη, εντός του FIR Λευκωσίας και της κυπριακής ΑΟΖ. Σηματοδοτώντας για άλλη μια φορά το ζωηρό «ενδιαφέρον» ισχυρών συμφερόντων για το ρόλο που η Κύπρος - εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης - θα μπορούσε να παίξει σε μελλοντικές ή τρέχουσες στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμμετέχουν στην άσκηση αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις από Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και ΗΠΑ. Το «σενάριο» της άσκησης θα καλύψει όλες τις «ασύμμετρες απειλές στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον» («τρομοκρατία», πειρατεία, διαχείριση κρίσεων), οι οποίες «απαιτούν αρμονική και αποτελεσματική πολιτικοστρατιωτική συνεργασία», σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση.

ΜΟΣΧΑ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

Νέες κυρώσεις εναντίον των ΗΠΑ και άλλων κρατών, ως απάντηση στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία τον περασμένο Απρίλη από την αμερικανική κυβέρνηση, ψήφισε χτες η ρωσική Κάτω Βουλή (Δούμα). Ανάμεσα σε άλλα, ο νόμος δίνει τη δυνατότητα στον Ρώσο Πρόεδρο και την κυβέρνηση να αποφασίσει απαγόρευση εισαγωγών από τις ΗΠΑ, αλλά και να παύσει τη συνεργασία με κράτη ή κρατικές οργανώσεις, με την προϋπόθεση ότι δεν πρόκειται για προϊόντα «ζωτικής σημασίας», που δεν παράγονται αντίστοιχα στη Ρωσία ή άλλες χώρες. Ταυτόχρονα, σε περίπτωση που αλλάξει η κατάσταση με την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας, η ρωσική κυβέρνηση θα άρει αυτούς τους περιορισμούς.

«Ο νόμος στοχεύει στην προστασία των συμφερόντων και της ασφάλειας της Ρωσίας (...) από εχθρικές ενέργειες των ΗΠΑ και άλλων κρατών που μπορεί να πάρουν τη μορφή πολιτικών και οικονομικών κυρώσεων», σημειώνεται στην αιτιολόγηση του νόμου.

Πάντως ο νόμος δεν αναφέρει συγκεκριμένες βιομηχανίες, αγαθά ή υπηρεσίες που υπόκεινται σε αντικυρώσεις. Αναμένεται να δημοσιευτεί και να τεθεί σε ισχύ τις επόμενες μέρες.