Στο επίκεντρο το πυρηνικό πρόγραμμα αλλά όχι άλλες οικονομικές δραστηριότητες και σε αντιπαράθεση με τη στάση των ΗΠΑ για ακύρωση της συμφωνίας του 2015
Από τη συνάντηση του τότε Γερμανού ΥΠΕΞ Ζ. Γκάμπριελ με τον Ιρανό ομόλογό του Μ. Ζαρίφ τον Ιούνη του 2017 |
Νέες κυρώσεις κατά του Ιράν εξετάζει η ΕΕ, μετά από πρωτοβουλία που πήρε η γερμανική κυβέρνηση, σύμφωνα με ρεπορτάζ του ειδησεογραφικού πρακτορείου «Reuters» και του γερμανικού «Spiegel». Η γερμανική πρωτοβουλία, που στηρίζεται από Γαλλία και Μ. Βρετανία, στοχεύει από τη μία να περιοριστεί «ο αποσταθεροποιητικός ρόλος του Ιράν στη Μέση Ανατολή» και από την άλλη «να αποτραπεί μια ακύρωση της πυρηνικής συμφωνίας για το Ιράν από τις ΗΠΑ», που θα έπληττε τη διείσδυση γερμανικών και ευρωπαϊκών μονοπωλίων στο Ιράν.
Οι νέες κυρώσεις, που εξετάζει η ΕΕ, θα είναι επικεντρωμένες στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και δεν θα αφορούν περιορισμό των οικονομικών και επενδυτικών δραστηριοτήτων στη χώρα και αναμένεται να αποφασιστούν κατά τη διάρκεια ή πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τον Απρίλη. Θυμίζουμε ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, απειλεί με αναθεώρηση της συμφωνίας του 2015, χαρακτηρίζοντάς την «τη χειρότερη όλων των εποχών» και έχει δώσει στους Ευρωπαίους διορία μέχρι το Μάη για την εξάλειψη των «τρομερών ελλείψεων», διαφορετικά θα επαναφέρει τις κυρώσεις.
Για τα γερμανικά μονοπώλια η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει μεγάλη σημασία. Μετά την άρση των κυρώσεων, οι γερμανικές εξαγωγές στο Ιράν το 2016 αυξήθηκαν κατά 26%, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2017 κατά 40%. Οι Γερμανοί βιομήχανοι ζητούν πλήρη άρση των «περιοριστικών αμερικανικών οικονομικών κυρώσεων, οι οποίες ισχύουν απευθείας και για γερμανικές εταιρείες και τράπεζες», με αποτέλεσμα να «εξακολουθεί να είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν έργα στο Ιράν». «Εταιρείες, οι οποίες από τότε (2015) έχουν αποκαταστήσει τις επιχειρηματικές τους σχέσεις με το Ιράν και είναι εξίσου δραστήριες στις ΗΠΑ, θα αναστατωθούν σε μεγάλο βαθμό από την επανεισαγωγή κυρώσεων», συμπληρώνουν.
«Οι Ευρωπαίοι θέλουν να διατηρήσουν τη συμφωνία "με κάθε τίμημα"» και επιδιώκουν «να αποσπάσουν την πυρηνική συμφωνία από άλλες συγκρούσεις με το Ιράν. Ετσι προέκυψε η ιδέα να επιβάλουν νέες κυρώσεις, επικεντρωμένες στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», ως ένα επιχείρημα απέναντι στις ΗΠΑ ότι «δεν μένουν άπραγες απέναντι στις πρακτικές της Τεχεράνης», υπογραμμίζει το «Spiegel». Αλλωστε, το προηγούμενο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ (19/3) απασχόλησε το θέμα του Ιράν, με τον Γερμανό ΥΠΕΞ, Χάικο Μάας, να δηλώνει: «Η ΕΕ επιδιώκει σήμερα να διατηρήσει την πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη. Ταυτόχρονα, ο ρόλος του Ιράν στην περιοχή και το πρόγραμμα πυραύλων εξετάζονται με ανησυχία. Επομένως, ο διάλογος με το Ιράν θα πρέπει να συνεχιστεί».
Στο στόχαστρο εμφανίζεται να είναι η εμπλοκή του Ιράν στη Μέση Ανατολή στον πόλεμο της Υεμένης, στον ανταγωνισμό κυρίως με τη Σαουδική Αραβία, στη στήριξη της κυβέρνησης Ασαντ στη Συρία και της «Χεζμπολάχ» στον Λίβανο.
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΜΟΣΧΑ.--
Σε ανταποδοτικά διπλωματικά μέτρα προχωρά τα τελευταία 24ωρα η Ρωσία, απέναντι στις ΗΠΑ και άλλες χώρες που έσπευσαν να συμπαραταχθούν με το πλευρό της Βρετανίας με πρόσχημα την υπόθεση δηλητηρίασης του Ρώσου πρώην κατασκόπου Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του Γιούλια, στις 4 Μάρτη στο Σάσλμπερι της νότιας Αγγλίας.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ανακοίνωσε την απέλαση 58 Αμερικανών διπλωματών και δύο γενικών προξένων έως τις 5 Απρίλη και το κλείσιμο του αμερικανικού προξενείου στην Αγία Πετρούπολη έως τη Δευτέρα, σε αντίποινα για τις απελάσεις 60 Ρώσων διπλωματών πριν μερικές μέρες στις ΗΠΑ. Προειδοποίησε επίσης για τις απελάσεις ισάριθμων ξένων διπλωματών από χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ που απέλασαν τις προηγούμενες μέρες Ρώσους διπλωμάτες. «Προσκαλούμε τις αρχές των ΗΠΑ που ενθαρρύνουν μία δυσφημιστική εκστρατεία κατά της χώρας μας, να έρθουν στα λογικά τους και να σταματήσουν τις άστοχες ενέργειες που καταστρέφουν τις διμερείς σχέσεις», τόνισε ο Ρώσος υπουργός.
Η ενέργεια για τις απελάσεις Αμερικανών διπλωματών από τη Ρωσία προκάλεσε την υποκριτική αντίδραση των ΗΠΑ, που τάχα «ξαφνιάστηκαν» και διαμαρτυρήθηκαν, λέγοντας πως η απέλαση των Αμερικανών διπλωματών από τη Ρωσία δείχνει πως η Μόσχα «δεν έχει διάθεση για διάλογο!». «Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για τη ρωσική αντίδραση», δήλωσε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Χ. Νάουερτ, διαβεβαιώνοντας πως οι ΗΠΑ επιφυλάσσονται «του δικαιώματός τους να απαντήσουν», εξετάζοντας διάφορες «επιλογές»!
Μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής, η Ρωσία αποφάσισε την απέλαση δύο Ολλανδών διπλωματών, ενώ παράλληλα κάλεσε εκτάκτως στο υπουργείο Εξωτερικών τους πρέσβεις εννιά χωρών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων αυτούς της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας. Ο λόγος που κλήθηκαν οι ξένοι πρεσβευτές ήταν αφενός η επίδοση νότας διαμαρτυρίας, αφετέρου η ενημέρωσή τους για τα επακόλουθα ρωσικά διπλωματικά αντίποινα επειδή ανέλαβαν «μη φιλική δράση κατά της Ρωσίας σε αλληλεγγύη με τη Βρετανία εξαιτίας της υπόθεσης Σκριπάλ».
Τέλος, χτες ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Μπ. Μπορίσοφ ανακοίνωσε μετά από έκτακτη κυβερνητική σύσκεψη ότι η κυβέρνησή του δεν σκοπεύει να απελάσει Ρώσους διπλωμάτες, προτού υπάρξουν απτές αποδείξεις που να συνδέουν την υπόθεση Σκριπάλ με τη Μόσχα, μολονότι την Πέμπτη ανακάλεσε τον Βούλγαρο πρέσβη στη Μόσχα «για διαβουλεύσεις».
ΣΕΟΥΛ - ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.--
Μήνας «πυρετωδών» διπλωματικών διεργασιών αναμένεται να είναι ο Απρίλης, καθώς ο προγραμματισμός της Συνόδου Κορυφής Βόρειας - Νότιας Κορέας στις 27 Απρίλη έχει ήδη κινητοποιήσει όλα τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά επιτελεία. Ζητούμενο η μεγαλύτερη «συμβολή» σε μια διευθέτηση του λεγόμενου «κορεατικού προβλήματος», καθώς νέες ισορροπίες στην Κορεατική Χερσόνησο μπορεί να αλλάξουν τα δεδομένα, γεωπολιτικά, στρατιωτικά, οικονομικά, σε όλη την περιφέρεια Ασίας - Ειρηνικού, όπου κονταροχτυπιούνται ισχυρά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Ιαπωνία κ.τ.λ.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι επαφές αντιπροσωπειών των δύο χωρών την Πέμπτη σε παραμεθόριο χωριό της Β. Κορέας, όπως και αυτές που είχε στη Σεούλ ο κρατικός σύμβουλος της Κίνας Γιανγκ Ζιετζί, που διαβεβαίωσε για τις προθέσεις του Πεκίνου να «συνεργαστεί ενεργά» για την αποπυρηνικοποίηση της Χερσονήσου. Σύμφωνα και με το «Ασοσιέιτεντ Πρες», ο Γιανγκ μετέφερε μάλιστα τη «σθεναρή επιθυμία» για διάλογο με ΗΠΑ και Νότια Κορέα που εξέφρασε και ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν, στην επίσκεψη που έκανε στο Πεκίνο στις αρχές της βδομάδας.
Στο μεταξύ, απαντώντας σε ερωτήσεις κινεζικών ΜΜΕ, ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ότι η Κίνα «συνεισφέρει πολύ σημαντικά» στη διευθέτηση του κορεατικού ζητήματος. Τόνισε ότι η επίσκεψη Κιμ στο Πεκίνο τον «ενθάρρυνε ιδιαίτερα», όπως και η ανακοίνωση οριστικής ημερομηνίας για τη Σύνοδο Βορρά - Νότου.
Επίσης, το «ΙΤΑΡ ΤΑΣΣ» μετέδωσε ότι ο Κινέζος ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γι θα ταξιδέψει στη Μόσχα στις 4 και 5 Απρίλη. Φυσικά, το Κορεατικό θα απασχολήσει τη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ. Επίσης, το ρωσικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του σημείωσε ότι οι επαφές του Γι θα εστιάσουν και στις «προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης των ρωσο-κινεζικών σχέσεων, όπως και της επέκτασης ενός αμοιβαίου συντονισμού σε διεθνή και περιφερειακά θέματα».
Σε κοινή δήλωση, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ρωσίας και της Ουκρανίας (του λεγόμενου σχήματος της Νορμανδίας) «επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για την πλήρη εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ», με αφορμή την απόφαση κατάπαυσης του πυρός στην Ανατολική Ουκρανία από τις 30/3 και κατά τη διάρκεια του Πάσχα. Η Αγκελα Μέρκελ, ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Πέτρο Ποροσένκο ανέφεραν την Πέμπτη πως «θα εξετάσουν πιθανά βήματα για την επιτάχυνση της εφαρμογής των συμφωνιών τους προσεχείς μήνες» και «αποδίδουν μεγάλη σημασία στην αυστηρή τήρηση της κατάπαυσης του πυρός και στην αποτελεσματική παρακολούθησή της από την Ειδική Αποστολή Παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)».
Ενδεικτικό πάντως της κατάστασης στην Ανατολική Ουκρανία είναι το γεγονός ότι μερικές ώρες μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης πυρός ο ουκρανικός στρατός την παραβίασε στο χωριό Κομιντέρνοβο στα νότια της αυτοαποκαλούμενης ΛΔ του Ντονέτσκ στην περιφέρεια του Νοβοαζόφσκ. Την Παρασκευή το πρωί εκτοξεύτηκαν οβίδες 120 χιλιοστών ενώ δεν αναφέρονται ανθρώπινες απώλειες, παρά μόνο υλικές ζημιές.
Παρά την κατά καιρούς κατάπαυση πυρός, που έχουν ελάχιστη διάρκεια, όπως η συμφωνία εκεχειρίας του Μινσκ, το Φλεβάρη του 2015, που είναι επί της ουσίας στα χαρτιά, φαίνεται ότι προετοιμάζεται νέος γύρος συγκρούσεων με τη συγκέντρωση μεγάλων ουκρανικών στρατιωτικών δυνάμεων στη γραμμή αντιπαράθεσης με τις αυτοαποκαλούμενες Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ (που στην πραγματικότητα είναι αστικά καθεστώτα τα οποία προσβλέπουν σε σύνδεση με τη Ρωσία). Η Ρωσία έχει εκφράσει τη δυσφορία της για την πρόσφατη απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης Τραμπ να προμηθεύσει τον ουκρανικό στρατό με δήθεν «αμυντικά όπλα».
Σε μια άλλη ενδιαφέρουσα εξέλιξη, από την περασμένη βδομάδα κρατείται στο Κίεβο για απόπειρα πραξικοπήματος η βουλευτής Ναντιέζντα Σάφτσενκο (αφού άρθηκε η βουλευτική ασυλία της), η οποία είναι πρώην πιλότος ελικοπτέρου της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας και είχε ανακηρυχθεί «ήρωας της Ουκρανίας», όταν είχε συλληφθεί από τους Ρώσους στην Ανατολική Ουκρανία το 2014 για δολοφονία δύο Ρώσων δημοσιογράφων και στη συνέχεια ανταλλάχτηκε με Ρώσους κρατούμενους, το 2016.