Κατεστραμμένο κτίριο στη Χομς που εγκαταλείφθηκε από τους ενόπλους της αντιπολίτευσης |
Υπό τη σκιά συνέχισης των αεροπορικών επιδρομών της Ρωσίας και του συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ σε Συρία και Ιράκ, με το πρόσχημα των τζιχαντιστών, ξεκίνησαν χτες στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας οι προπαρασκευαστικές εργασίες της τριήμερης συνάντησης μεταξύ συριακών αντιπολιτευόμενων ομάδων, κομμάτων και ένοπλων οργανώσεων. Ως κεντρικός στόχος της συνάντησης αναφέρθηκε η συγκρότηση μίας αντιπροσωπείας της συριακής αντιπολίτευσης που θα συνομιλήσει με Σύρους κυβερνητικούς αξιωματούχους, πιθανώς στις αρχές Γενάρη, ώστε να βρεθεί «πολιτική λύση που θα τερματίσει τον αιματηρό πόλεμο». Στις συνομιλίες στο Ριάντ μεγάλος απών είναι οι Κούρδοι της Συρίας, οι οποίοι αναφέρθηκε πως ξεκίνησαν χτες δική τους συνάντηση στη συριακή επαρχία Χάσακα.
Στη συνάντηση του Ριάντ πήραν πρόσκληση για συμμετοχή στις συνομιλίες περίπου 150 εκπρόσωποι συριακών αντιπολιτευόμενων ομάδων και ένοπλων οργανώσεων, αλλά και μεμονωμένοι παράγοντες. Μεταξύ αυτών αναφέρθηκαν στελέχη του «Συριακού Εθνικού Συνασπισμού» (ΣΕΣ), του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», της «Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής για τη Δημοκρατική Αλλαγή», εκπρόσωποι της οργάνωσης τζιχαντιστών «Αχράρ αλ Σαμ» (οι οποίοι έχουν συμμαχήσει με το παρακλάδι της «Αλ Κάιντα» «Μέτωπο Αλ Νούσρα»), η οργάνωση φανατικών ισλαμιστών «Τζάις αλ Ισλάμ» (που δρα κυρίως πέριξ της Δαμασκού), το (υποστηριζόμενο από τη Δύση) «Νότιο Μέτωπο», μεμονωμένοι παράγοντες, όπως ο Μοάζ αλ Κατίμπ (πρώην πρόεδρος του ΣΕΣ) και ο Τζιχάντ Μακντίσι (πρώην εκπρόσωπος του συριακού υπουργείου Εξωτερικών).
Οι «προπαρασκευαστικές» συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν κεκλεισμένων των θυρών και ως εκ τούτου δεν έγινε άμεσα γνωστό το παραμικρό τους αποτέλεσμα. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, χτες, στο περιθώριο συνόδου στο Παρίσι, εξάρτησε το αποτέλεσμα της συνάντησης στο Ριάντ με την πραγματοποίηση μίας υπουργικής συνόδου της λεγόμενης «Διεθνούς Ομάδας Υποστήριξης της Συρίας» στη Ν. Υόρκη, που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ μεθοδεύει να γίνει στις 18 Δεκέμβρη.
Εντούτοις, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, σημείωσε ότι «ενδεχομένως να είναι πρόωρη» η πραγματοποίηση της συνάντησης στη Ν. Υόρκη, ιδιαίτερα εφόσον δεν έχει ακόμη καταρτισθεί και συμφωνηθεί η λίστα των τρομοκρατικών ομάδων και οργανώσεων που δρουν στη Συρία.
Νωρίτερα, έκαναν αίσθηση οι παρατηρήσεις του Γερμανού αντικαγκελάριου, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, έναντι της Σαουδικής Αραβίας, φωτογραφίζοντας όξυνση των σχέσεων. Ο Γκάμπριελ δήλωσε πως «από τη Σαουδική Αραβία χρηματοδοτούνται όλα τα τζαμιά Ουαχαμπιτών (σ.σ. ακραίοι ισλαμιστές) σε όλο τον κόσμο»... και ότι «πολλές απειλές ισλαμιστών προέρχονται από αυτές τις κοινότητες». Συμπλήρωσε με νόημα ότι η Σαουδική Αραβία «είναι ένας κρίσιμος εταίρος στην εξεύρεση λύσεων στη Μέση Ανατολή», σημειώνοντας: «Ας ξεκαθαρίσουμε στους Σαουδάραβες ότι οι καιροί που κάναμε τα στραβά μάτια (σ.σ. στη χρηματοδότηση ακραίων ισλαμιστών) πέρασαν!».
Προσεκτικότερες αιχμές και για το ρόλο της Τουρκίας άφησε το τελευταίο 48ωρο και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, που επισκέφθηκε την πρωτεύουσα του Ιράκ, Βαγδάτη, και την πρωτεύουσα του αυτόνομου ιρακινού Κουρδιστάν, Ερμπίλ. Σημείωσε πως «το Ιράκ είναι μία κυρίαρχη χώρα» και ως εκ τούτου «όλοι θα πρέπει να κάνουν σεβαστά τα κυριαρχικά του δικαιώματα». Προφανή αφορμή γι' αυτή τη δήλωση έδωσε η πρόσφατη ένταση στις σχέσεις Ιράκ - Τουρκίας λόγω της αποστολής περίπου 350 Τούρκων στρατιωτών έξω από τη Μοσούλη, στο βόρειο Ιράκ, στο πλαίσιο υποτίθεται αποστολής «προστασίας» Τούρκων στρατιωτικών εκπαιδευτών που βοηθούν κουρδικές και ιρακινές δυνάμεις.
Πάντως, το ιρακινό τελεσίγραφο προς την Αγκυρα, για αναφορά της Τουρκίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ φάνηκε χτες να εκπνέει δίχως άμεσες, απτές συνέπειες. Νωρίτερα, ο Ρώσος πρέσβης στον ΟΗΕ, Βιτάλι Τσούρκιν, είχε ξεκινήσει τη διαδικασία για την πραγματοποίηση έκτακτης, κεκλεισμένων των θυρών, συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με κεντρικό ζήτημα τις «στρατιωτικές δραστηριότητες της Τουρκίας» σε Συρία και Ιράκ. Αίσθηση δημιούργησε, από την άλλη, χτες, η σημαντική ανάκτηση μεγάλου μέρους της ιρακινής δυτικής πόλης Ραμάντι, που ελεγχόταν από τους τζιχαντιστές, από δυνάμεις του ιρακινού στρατού...
Ενδιαφέρον είχε χτες και η αντίδραση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών σε σχέση με το βομβαρδισμό θέσεων του συριακού στρατού στο Ντέιρ Αλ Ζορ στις 6 Δεκέμβρη, ενδεχομένως από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Η Μόσχα εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για τις επιδρομές στο Ντέιρ Αλ Ζορ σημειώνοντας ότι πηγή «διαφαινόμενων προβλημάτων» τέτοιου είδους «είναι η παραβίαση του ακρογωνιαίου λίθου του Διεθνούς Δικαίου, που είναι ο σεβασμός της κυριαρχίας των άλλων χωρών». Παρ' όλα αυτά, εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου επέμενε και χτες πως η επίθεση έγινε από ρωσικά αεροπλάνα...
Σε αυτό το κλίμα δεν πέρασε απαρατήρητη η πληροφορία του ρωσικού πρακτορείου ΙΝΤΕΡΦΑΞ πως ρωσικό υποβρύχιο, εξοπλισμένο με πυραύλους «Κρουζ», από το στόλο της Κασπίας Θάλασσας, εμφανίστηκε χτες έξω από τις συριακές ακτές και μάλιστα έβαλε κατά στόχων των τζιχαντιστών.
ΑΓΚΥΡΑ - ΜΟΣΧΑ.--
«Αντί να κλιμακώνεται η ένταση, θα έπρεπε οι σχέσεις μας να αποκατασταθούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, με μια ήρεμη προσέγγιση... Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό το λυπηρό γεγονός (σ.σ. η κατάρριψη του ρωσικού «Su-24» από τουρκικά «F-16») γεννά τον κίνδυνο δημιουργίας διαρκών συνεπειών και καταστροφής των σχέσεων μεταξύ των εθνών μας».
Τα παραπάνω δήλωσε προχτές ο Τούρκους υπουργός Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), Μεβλούτ Τσαβούσογλου, λίγο μετά την έντονη αντίδραση της Αγκυρας για την «προκλητική» (όπως τη χαρακτήρισε) διέλευση ρωσικού πολεμικού πλοίου από τα Στενά του Βοσπόρου, με ένα στρατιώτη να κρατά εκτοξευτήρα ρουκετών στο κατάστρωμά του. Επιλέγοντας υψηλούς τόνους, η τουρκική πλευρά κάλεσε το βράδυ της Δευτέρας το Ρώσο πρέσβη για να διαμαρτυρηθεί.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, χτες οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν 18 άτομα, ανάμεσά τους αρκετούς πρώην υψηλόβαθμους αξιωματούχους της αστυνομίας, που φέρονται να συνδέονται με τον πρώην στενό συνεργάτη του Ερντογάν, ισλαμιστή επιχειρηματία ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν (που κατηγορείται για «συνωμοσία» κατά του κράτους κ.τ.λ.). Ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι και ένας από τους πρώην επικεφαλής της οικονομικής αστυνομίας της Κωνσταντινούπολης, ο Γιασίν Τοπτσού, που είχε διαδραματίσει βασικό ρόλο στην έρευνα για διαφθορά που έγινε το Δεκέμβρη του 2013 κατά μελών της κυβέρνησης (του τότε πρωθυπουργού) και της οικογένειας Ερντογάν.
Εν μέσω συνεχόμενων βομβαρδισμών από τις δυνάμεις της αντιδραστικής κυβέρνησης του Κιέβου (στρατός και εθνικιστικά και φασιστικά τάγματα) σε κατοικημένες περιοχές των αυτοαποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, είχε προγραμματιστεί για χτες στο Μινσκ της Λευκορωσίας νέα συνάντηση της λεγόμενης Ομάδας Επαφής (εκπροσώπων της Ουκρανίας, των πολιτοφυλάκων, της Ρωσίας και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη). Αντικείμενο της συνάντησης, η πορεία της λεγόμενης συμφωνίας εκεχειρίας που είχε υπογραφεί, επίσης, στο Μινσκ τον περασμένο χρόνο και μπει υποτίθεται σε εφαρμογή από την 1η Σεπτέμβρη φέτος. Στην πραγματικότητα, είναι καθημερινές οι παραβιάσεις της, ενώ και η λεγόμενη απόσυρση βαρέων όπλων στα 15 χιλιόμετρα από τη γραμμή αντιπαράθεσης επίσης δεν έχει ουσιαστικά προχωρήσει από την πλευρά του ουκρανικού στρατού. Επίσης, στο ζήτημα της ανταλλαγής κρατουμένων δεν έχουν γίνει τα βήματα που είχαν συμφωνηθεί, ενώ οι πολιτοφύλακες έχουν στείλει τους καταλόγους στο Κίεβο δεν έχουν παραλάβει από αυτό τίποτα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία.
Σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη διαδικασία «πολιτικής διευθέτησης» για διεξαγωγή εκλογών στο Ντονμπάς (τις δύο περιοχές που ελέγχουν οι πολιτοφύλακες στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ) ουσιαστικά υπάρχει διάσταση απόψεων σε ό,τι αφορά τους όρους διεξαγωγής τους.
Την ίδια ώρα, χτες, στο Κίεβο βρέθηκε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, που είχε συναντήσεις με τον Πρόεδρο, Πέτρο Ποροσένκο, και τον πρωθυπουργό, Α. Γιατσενιούκ, και στήριξε την αντιδραστική κυβέρνηση. Ταυτόχρονα, κάλεσε τη Ρωσία, «να σταματήσει να υποστηρίζει τους αποσχιστές» και να τους υποχρεώσει «να δεχτούν εκλογές με βάση το ουκρανικό σύνταγμα». Επίσης, κυνικά και υποκριτικά αναφερόμενος στην Κριμαία, είπε ...ότι «δεν μπορούν στον 21ο αιώνα, να αλλάζουν βίαια τα σύνορα». Αυτό από τον εκπρόσωπο της πρώτης ιμπεριαλιστικής δύναμης που αιματοκυλάει λαούς και χώρες για την προώθηση των συμφερόντων των μονοπωλίων της στο σφοδρό ανταγωνισμό τους με άλλα ανάμεσά τους και ρώσικα.
ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--
Την ετοιμότητα της κυπριακής κυβέρνησης να παράσχει στη Ρωσία στρατιωτικές «διευκολύνσεις» εξέφρασε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Ιω. Κασουλίδης, σημειώνοντας προχτές ότι οι δυο κυβερνήσεις διεξάγουν διάλογο για θέματα διευκολύνσεων για «ανθρωπιστικούς σκοπούς» και σκοπούς «έκτακτης ανάγκης».
Μετά τις προχτεσινές δηλώσεις του Ρώσου πρέσβη στη Λευκωσία Στανισλάβ Οσάτσι για παροχή κυπριακών διευκολύνσεων στις ρωσικές «επιχειρήσεις κατά της τρομοκρατίας» (βλ. βομβαρδισμούς σε Συρία), ο Κασουλίδης εξήγησε ότι υπάρχει συμφωνία εκκένωσης για Ρώσους πολίτες από το χώρο της Μέσης Ανατολής και για άλλες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπως προβλέπει το διεθνές Δίκαιο, όπως συμβαίνει - εξήγησε - και με Γαλλία, Γερμανία, προκειμένου αυτές να συμμετέχουν στη δύναμη UNIFIL, τη στρατιωτική αποστολή του ΟΗΕ στο Λίβανο. «Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης είμαστε, σύμφωνα με το διεθνές Δίκαιο, υποχρεωμένοι να τις δώσουμε. Αν υπάρχει οποιοσδήποτε κίνδυνος για τη ζωή ανθρώπων κ.λπ., βεβαίως θα δώσουμε τις διευκολύνσεις», τόνισε ο Κύπριος αξιωματούχος.