Η κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης με νέα μέτρα, προαναγγέλλεται μέσα από τη συζήτηση και τα παζάρια συγκυβέρνησης και ιμπεριαλιστικών κέντρων γύρω από το λεγόμενο «δημοσιονομικό κενό» για το 2014.

Δεν μπορούμε να λέμε «κανένα μέτρο» δηλώνει και ανοιχτά πλέον ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, ενώ χτες ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ Γ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι «έχει πολύ μεγάλη σημασία η κυβέρνηση να αναγνωρίσει πόσο σημαντικό είναι να συνεργαστεί με την τρόικα προκειμένου να ολοκληρωθεί ο έλεγχος του προγράμματος», σημειώνοντας ότι το ζήτημα των «κενών» θα μπορούσε να συζητηθεί το Δεκέμβρη και αφού προηγηθεί η αξιολόγηση από τα κλιμάκια της τρόικας.

Με βάση τους τωρινούς υπολογισμούς της συγκυβέρνησης το «δημοσιονομικό κενό» διαμορφώνεται στα 500 εκατ. ευρώ για το 2014, ενώ φτάνει σε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ, κατά την «εκτίμηση» που διοχετεύουν τα υψηλόβαθμα κλιμάκια της τρόικας, τα οποία προγραμματίζουν την επάνοδο στην Αθήνα, την ερχόμενη Δευτέρα 4 Νοέμβρη.

Ηδη αρχίζει η «επικαιροποίηση» της αντιλαϊκής πολιτικής, η εξέταση «εναλλακτικών σεναρίων» και «σκέψεων» που αφορούν σε νέες ανατιμήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος των νοικοκυριών, στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών, σε κατηγορίες ειδικών φόρων κατανάλωσης, όπως στα εμφιαλωμένα νερά και τα αναψυκτικά, κατεύθυνση που ήδη έχει συμφωνηθεί αλλά που στο μεταξύ αντισταθμίστηκε από άλλα «ισοδύναμα μέτρα».

Στα αντιλαϊκά μέτρα που θα ενεργοποιηθούν στο αμέσως προσεχές διάστημα μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνονται:

-- Το νομοσχέδιο για το «ενιαίο τέλος ακινήτων», που θα κατατεθεί στη Βουλή προκειμένου να εφαρμοστεί από το 2014.

-- Το σχέδιο για τις αναδιαρθρώσεις και απολύσεις στις βιομηχανίες ΕΑΣ - ΕΛΒΟ - ΛΑΡΚΟ, το οποίο μπαίνει στην τελική ευθεία.

-- Οι διαθεσιμότητες δεκάδων χιλιάδων υπαλλήλων στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Εν τω μεταξύ, «αλλαγές» χωρίς κανένα ουσιαστικό αντίκρισμα προωθεί η συγκυβέρνηση στον προωθούμενο «ενιαίο φόρο ακινήτων». Σύμφωνα με χτεσινές «διευκρινίσεις» από το υπουργείο Οικονομικών, οι «αποθηκευτικοί χώροι που βρίσκονται σε αγροτική γη (γεωργικών μηχανημάτων, θερμοκήπια, στάνες κ.λπ.) δεν πρόκειται να φορολογηθούν». Στην πραγματικότητα βέβαια οι εν λόγω εδαφικές εκτάσεις θα φορολογηθούν με τους συντελεστές που προβλέπονται για τις αδόμητες γεωργικές εκτάσεις.

Σε ρότα απογείωσης συνεχίζουν τα «κόκκινα δάνεια», που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες της ΕΕ στην πελατεία τους (νοικοκυριά και επιχειρήσεις), τα οποία σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας PWC, στο τέλος του 2012 διαμορφώθηκαν στα 1,2 τρισεκατομμύρια ευρώ, από 514 δισ. το 2008, όταν εκδηλώθηκε η καπιταλιστική κρίση. Η διόγκωσή τους, στο τελευταίο έτος, προκλήθηκε από την επιδείνωση των συνθηκών, κυρίως σε Ισπανία, Ιρλανδία, Ιταλία και Ελλάδα, ενώ προβλέπεται περαιτέρω αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τα επόμενα χρόνια «λόγω του αβέβαιου οικονομικού κλίματος».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της PWC, το μεγαλύτερο ύψος μη εξυπηρετούμενων δανείων είχαν οι γερμανικές τράπεζες (179 δισ. ευρώ το 2012), οι ισπανικές (167 δισ. ευρώ) και οι βρετανικές (164 δισ. ευρώ). Η εν λόγω έκθεση δημοσιοποιείται στο πλαίσιο των διεργασιών που έχουν ξεκινήσει για την «ενιαία εποπτεία» του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε επίπεδο ΕΕ καθώς και των λεγόμενων «τεστ αντοχής» που θα διενεργήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε τράπεζες της ΕΕ.

Στην Ελλάδα, σχέδια για δημιουργία «κακής τράπεζας» (bad bank), όπου θα μεταφέρουν τα προβληματικά δάνεια της πελατείας τους δρομολογούν, καθένας για λογαριασμό του, οι τραπεζικοί όμιλοι της «Εθνικής» και της «Πειραιώς». Στόχος τους όπως επισημαίνουν, να «καθαρίσουν» τους ισολογισμούς τους από τις επισφάλειες και να διαμορφώσουν «κλίμα εμπιστοσύνης». Σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται σε συζητήσεις για την αναζήτηση «επενδυτών» που θα θελήσουν είτε να συμμετάσχουν στις «κακές τράπεζες» είτε ακόμη και να εξαγοράσουν το σύνολο ή τμήμα των «προβληματικών δανείων». Η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο που βρίσκεται στο προσκήνιο το προωθούμενο κυβερνητικό μέτρο για την άρση της προβλεπόμενης προστασίας και την έναρξη πλειστηριασμών ακόμη για την πρώτη κατοικία λαϊκών νοικοκυριών με «κόκκινα» δάνεια στις τράπεζες. Το μέτρο αυτό, σε συνδυασμό με τον ενιαίο φόρο ακινήτων, θα εντείνει τις διαδικασίες συγκέντρωσης.

• Στα 221 δισ. ευρώ (περίπου 120% του ΑΕΠ) διαμορφώνεται η συνολική μάζα των τραπεζικών δανείων στην Ελλάδα. Το Σεπτέμβρη του 2013, ο ρυθμός χρηματοδότησης εμφανίζει μείωση 3,9%, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αποπληρωμές δανείων είναι περισσότερες από τις νέες χορηγήσεις. Τα χρωστούμενα από τα νοικοκυριά (στεγαστικά - καταναλωτικά δάνεια) εμφανίζονται σε περίπου 101 δισ. ευρώ.

Οι προωθούμενες ιδιωτικοποιήσεις βρίσκονται στην ατζέντα της επίσκεψης που πραγματοποιεί σήμερα και αύριο ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σ. Λαβρόφ στην Ελλάδα, ο οποίος θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Παπούλια.

Μετά την ανεπιτυχή προσπάθεια των ρωσικών εταιρειών να εξαγοράσουν το 2012 τις εταιρείες ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ, το ρωσικό ενδιαφέρον για εξαγορά ελληνικών ενεργειακών εταιρειών επανακάμπτει, εν μέσω οξυνόμενης διαπάλης για τον έλεγχο της αγοράς ενέργειας. Ο ενεργειακός γίγαντας «Gazprom» έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον να συμμετάσχει στο νέο διαγωνισμό για την εξαγορά της ΔΕΠΑ, ενώ οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι θέλουν να εξαγοράσουν τον προς πώληση ΟΣΕ. Οι δύο πλευρές θα συζητήσουν επίσης και τις προοπτικές ενίσχυσης της συνεργασίας στον τουριστικό τομέα.

Προς το τέλος της βδομάδας, αναμένεται να επισκεφτεί την Ελλάδα και ο επίτροπος ενέργειας της ΕΕ G. Oettinger. Μεταξύ άλλων αναμένεται να συζητηθούν οι εξελίξεις σχετικά με την ελληνική ΑΟΖ, η Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά Ενέργειας που προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί το 2014 με τον πρώτο κατάλογο Εργων Κοινού Ενδιαφέροντος, καθώς και οι χρηματοδοτήσεις έργων που αφορούν ενεργειακές υποδομές.

Ακόμη περισσότερες διευκολύνσεις για τη δραστηριοποίηση του κεφαλαίου στη χώρα μας υπόσχεται η κυβέρνηση μέσω του υπουργού Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη, με αφορμή τη δημοσιοποίηση έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας, με την οποία πιστοποιείται «βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος» και καλύτερη θέση της Ελλάδας στη σχετική παγκόσμια κατάταξη. Σύμφωνα με την έκθεση «Doing Business 2014» της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 72η θέση μεταξύ 189 χωρών που περιλαμβάνονται στην αξιολόγηση, από την 78η θέση που βρισκόταν πέρσι μεταξύ 185 χωρών, ενώ κατά την τελευταία διετία η Ελλάδα έχει ανέβει 28 βαθμίδες.

Η έκθεση εντοπίζει ανάμεσα σε άλλα ως αίτια ανόδου στην κατάταξη, την κατάργηση του ελάχιστου κεφαλαίου που απαιτείται για την ίδρυση εταιρειών και τη ρύθμιση για τα προτυποποιημένα καταστατικά, μέτρα που οδήγησαν στον τομέα της ίδρυσης επιχειρήσεων, η Ελλάδα να κατατάσσεται εφέτος στην 36η θέση από 146η πέρυσι. Είναι ενδεικτικό ότι η Παγκόσμια Τράπεζα χαρακτηρίζει την Ελλάδα, ως προς τα μέτρα για τη διευκόλυνση ίδρυσης επιχειρήσεων, «παράδειγμα καλής πρακτικής».

Χαρακτηριστικά, ανάμεσα στις νομοθετικές ρυθμίσεις που προχώρησε το προηγούμενο διάστημα το υπουργείο Ανάπτυξης και έλαβαν τα εύσημα της Παγκόσμιας Τράπεζας, περιλαμβάνονται η κατάργηση της υποχρέωσης ελέγχου της μελέτης ενεργητικής πυροπροστασίας από την Πυροσβεστική και η ρύθμιση με την οποία για την έναρξη των οικοδομικών εργασιών αρκεί απλή ενημέρωση του Αστυνομικού Τμήματος, χωρίς να απαιτείται η αυτοπρόσωπη παρουσία και θεώρηση όλων των στοιχείων. Στην έκθεση επισημαίνονται τέλος τομείς όπου η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε επιπλέον «μεταρρυθμίσεις», όπως η πτωχευτική διαδικασία των επιχειρήσεων.

Με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου σωρεύονται τα εμφανιζόμενα ληξιπρόθεσμα χρέη, εξαιτίας και της οικονομικής αδυναμίας των λαϊκών νοικοκυριών να πληρώσουν τους ασήκωτους φόρους και τα χαράτσια. Στα 1,1 δισ. ευρώ έφτασαν τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη που βεβαιώθηκαν από το φοροεισπρακτικό μηχανισμό μέσα στο μήνα Σεπτέμβρη του 2013, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών στο 9μηνο Γενάρης - Σεπτέμβρης οι νέες βεβαιωμένες οφειλές έφτασαν στα 6,2 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι στην αντιλαϊκή ατζέντα, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν, είναι και η αξιολόγηση της τρέχουσας ρύθμισης για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο Δημόσιο. Τυχόν «αστοχίες» συνεπάγονται νέα αντιλαϊκά «διορθωτικά» μέτρα, ενώ σύμφωνα με το ΔΝΤ, κάθε «αποτυχία» στα προσδοκώμενα φορολογικά έσοδα συνεπάγεται «περισσότερα μέτρα στο σκέλος των δαπανών».

Σε σχόλιο, που εξέδωσε το Σάββατο, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σημειώνει για τις οικονομικές εξελίξεις:

«Ο νέος αβάσταχτος φόρος στα λαϊκά ακίνητα, οι νέες περικοπές σε ασφαλιστικά δικαιώματα, οι απολύσεις και τα άλλα αντιλαϊκά μέτρα, που τα ονομάζουν διαρθρωτικά, επιβεβαιώνουν για πολλοστή φορά ότι ο ελληνικός λαός πρέπει τώρα να γυρίσει την πλάτη σε όσους του μιλούν για σκληρές διαπραγματεύσεις και λύσεις προς όφελός του στο πλαίσιο της ΕΕ και της εξουσίας των μονοπωλίων. Οι διαπραγματεύσεις που κάνουν οι ελληνικές κυβερνήσεις αφορούν αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντα του ελληνικού κεφαλαίου και όχι του λαού, ο οποίος θα συνεχίζει να ματώνει από τα μνημόνια διαρκείας που η ΕΕ κλιμακώνει σε βάρος των λαών της Ευρώπης».