Αγκομαχάει να ξεκολλήσει το κεφάλαιο από την κρίση
Αναθεωρούνται αρνητικά οι προβλέψεις για την εξέλιξη του ΑΕΠ τα επόμενα δυο χρόνια
Ανησυχία επικρατεί στα αστικά επιτελεία που τσακίζουν με μέτρα το λαό, καθώς η κρίση δείχνει να κρατάει το κεφάλαιο γερά βαλτωμένο
Αγκομαχάει η Ευρωζώνη αλλά δεν καταφέρνει να ξεκολλήσει το κεφάλαιο από τη βαθιά καπιταλιστική κρίση, καθώς το τέταρτο τρίμηνο του 2012 η οικονομία της συρρικνώθηκε κατά 0,6%, πτώση η οποία είναι η υψηλότερη από το πρώτο τρίμηνο του 2009. Οι τεχνοκράτες αναλυτές προέβλεπαν μείωση 0,4%. Στο σύνολο του προηγούμενου έτους, η οικονομία της Ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 0,5%. Το 2012 είναι το πρώτο έτος μετά το 1995, όπου το ΑΕΠ δεν αυξάνεται σε κανένα τρίμηνο.
Τη μεγαλύτερη καταβαράθρωση του ΑΕΠ μετά την Ελλάδα (6%) κατέγραψαν η Πορτογαλία (3,8%), η Κύπρος (3%), η Ιταλία (2,7%) και η Ισπανία (1,8%). Η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,6% σε τριμηνιαία βάση, αν και σημείωσε αύξηση κατά 0,4% σε ετήσια βάση. Η γαλλική οικονομία υποχώρησε κατά 0,3% σε τριμηνιαία και ετήσια βάση. Το ΑΕΠ της Ολλανδίας μειώθηκε κατά 0,2% σε τριμηνιαία βάση και κατά 0,9% σε ετήσια βάση. Οι μόνες χώρες της ΕΕ που σημείωσαν αύξηση του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση ήταν η Εσθονία (0,9%), η Λετονία (1,3%), η Λιθουανία (1%), η Ρουμανία και η Σλοβακία (0,2% και οι δύο) και η Βουλγαρία (0,1%).
Με δεδομένα τα παραπάνω στοιχεία, οι οικονομολόγοι υποβάθμισαν για ακόμη μία φορά τις προσδοκίες τους για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης φέτος και το επόμενο έτος, σύμφωνα με έκθεση της ΕΚΤ που δημοσιεύθηκε χτες. Πλέον οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη θα είναι στάσιμη φέτος, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για ανάπτυξη 0,3%. Η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αναμένεται να διαμορφωθεί στο 1,1% το 2014, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 1,3%, ενώ προβλέπεται ανάπτυξη 1,6% το 2015.
Εκτός Ευρωζώνης, η ιαπωνική οικονομία συρρικνώθηκε για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο 0,1% το διάστημα Οκτώβρης - Δεκέμβρης και 0,4% σε ετήσια βάση, όπως ανακοίνωσε το υπουργικό συμβούλιο. Το αποτέλεσμα ήταν χειρότερο των προσδοκιών, που έκαναν λόγο για αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,1%, σύμφωνα με ξεχωριστές δημοσκοπήσεις των «Dow Jones Newswires» και «Reuters». Ωστόσο, η συρρίκνωση ήταν χαμηλότερη από το αναθεωρημένο ποσοστό πτώσης 3,8% στο διάστημα Ιούλη - Σεπτέμβρη.
Σε Κύπρο και Ισπανία
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, μετά την άρνηση της σημερινής κυβέρνησης να δεχτεί το διορισμό ιδιωτικού «οίκου», που θα ερευνήσει αν υπάρχει ξέπλυμα μαύρου χρήματος, το ζήτημα της αξιολόγησης της κυπριακής οικονομίας πριν την υπογραφή του μνημονίου, περνάει στη διαχείριση της κυβέρνησης που θα προκύψει από τις εκλογές της ερχόμενης και επόμενης Κυριακής. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, Βάσο Σιαρλή, η Κύπρος θα δέχονταν έλεγχο μόνο από θεσμικό διεθνή οίκο και όχι από ιδιωτικό, αφού κάτι τέτοιο αντίκειται στο Σύνταγμά της.
Το Γιούρογκρουπ αποφάσισε τη Δευτέρα να διοριστεί ιδιωτικός οίκος για να εξετάσει το νομοθετικό πλαίσιο και την εφαρμογή των νόμων κατά του ξεπλύματος χρήματος στην Κύπρο. Μετά τη συνεδρία δεν εκδόθηκε οιαδήποτε ανακοίνωση, αλλά η κυπριακή κυβέρνηση αποδίδει κακόπιστα κίνητρα και «κακόβουλες προθέσεις» στην ΕΕ.
Τέλος, το ταμείο της ισπανικής κυβέρνησης για τις τραπεζικές διασώσεις προειδοποίησε χτες ότι οι μέτοχοι της Bankia SA θα επωμιστούν σημαντικές ζημιές στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης της κρατικοποιημένης τράπεζας. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι στο πλαίσιο της «διάσωσης», η ονομαστική αξία των μετοχών της τράπεζας θα μειωθεί στα 0,01 ευρώ από 2 ευρώ. Με βάση αυτές τις διαρροές, το ταμείο σημειώνει ότι έχει ήδη ανακοινώσει πως η Bankia εμφανίζει αρνητική αξία 4,15 δισ. ευρώ, προσθέτοντας ότι αυτό δείχνει «σημαντική μείωση στην ονομαστική αξία των μετοχών» στην άσκηση της αναδιάρθρωσης.
Η Ισπανία έχει δεχτεί οικονομική βοήθεια ύψους 38,87 δισ. ευρώ για την αναδιάρθρωση του τραπεζικού της κλάδου με το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων να κατευθύνεται στις κρατικοποιημένες τράπεζες Bankia, Banco de Valencia SA, Catalunya Caixa και NCG Banco.
Από Δανία... Φινλανδία του Νότου;
-- Ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται τώρα ότι με τη δική του διαχείριση θα μετατρέψει την Ελλάδα σε Φινλανδία. Τι γίνεται όμως στη Φινλανδία;
«
Πριν από όχι πολλά χρόνια, μια ευρωπαϊκή χώρα, η Φινλανδία, βρισκόταν σε μια πολύ μεγάλη οικονομική κρίση. Ισως όχι αντίστοιχη με αυτήν που βιώνουμε εμείς σήμερα, αλλά μεγάλη οικονομική κρίση. Αποφάσισαν τότε εκεί να στηριχτούν στο επιστημονικό δυναμικό. Να κάνουν την έρευνα, την επιστήμη, την καινοτομία μοχλό για την ανάπτυξη. Και πέτυχαν». Αυτά τα... ελπιδοφόρα είπε στους εργαζόμενους του «Δημόκριτου» ο Αλ. Τσίπρας, υπονοώντας ότι μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει την Ελλάδα Φινλανδία του Νότου. Εχει μεγάλη ανάγκη ο ΣΥΡΙΖΑ να πιαστεί από κάπου για να αποδείξει ότι υπάρχει μείγμα αστικής διαχείρισης που χαλιναγωγεί τον καπιταλισμό, που χωράει και την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Το είχε κάνει παλιότερα και ο Γ. Παπανδρέου, καλώντας το λαό στην Ελλάδα να αποδεχτεί τα σαρωτικά μέτρα που τον πτωχεύουν, προκειμένου να γίνει η χώρα Δανία του Νότου! Κι αν τα παραδείγματα της Βραζιλίας, της Αργεντινής και των ΗΠΑ δεν «βγήκαν» στο ΣΥΡΙΖΑ, το παράδειγμα της Φινλανδίας φαντάζει πιο γοητευτικό για την παραπλάνηση και τη χειραγώγηση των εργαζόμενων και του λαού. Η χώρα αυτή, όπως και οι άλλες σκανδιναβικές, έχουν τη φήμη ενός σχετικά καλύτερου βιοτικού επιπέδου για τους λαούς τους, συγκριτικά με άλλες καπιταλιστικές χώρες της ΕΕ και γενικότερα. Δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε τους λόγους για τους οποίους οι αστικές κυβερνήσεις σ' αυτά τα κράτη, κύρια σοσιαλδημοκρατικές, προχώρησαν σε προηγούμενες ιστορικές περιόδους σε παροχές προς τους εργαζόμενους. Το βέβαιο πάντως είναι ότι ούτε η Δανία, ούτε η Φιλανδία διατηρούν τις κοινωνικές παροχές στο ύψος που ήταν κάποτε, ενώ έχει αυξηθεί η απόλυτη και σχετική φτώχεια ανάμεσα στο λαό.
Τα χειρότερα όμως είναι μπροστά. Για παράδειγμα, το 2009, η Συνομοσπονδία Φινλανδικών Βιομηχανιών κάλεσε την Ενωση Μισθωτών Εργαζομένων σε απολογία ενώπιον του Εργατικού Δικαστηρίου, κατηγορώντας την ως υπαίτια για την οργάνωση και υλοποίηση δράσεων και κινητοποιήσεων που «προκαλούν σοβαρές διαταραχές στη φινλανδική αγορά εργασίας». Και να μην φανταστεί κανείς ότι πρόκειται για ταξικές Οργανώσεις, αφού η απάντηση των συνδικάτων ήταν μέσες άκρες ότι αποτελούν θεματοφύλακες της «εργασιακής ειρήνης» και άδικα τους κατηγορούν οι εργοδότες. Ωστόσο, για πρώτη φορά τέθηκε σε αμφισβήτηση η τριμερής διαπραγμάτευση, με την αναγγελία της Συνομοσπονδίας Φινλανδικών Βιομηχανιών για το «τέλος της κεντρικής τριμερούς δομής διαπραγμάτευσης και την έναρξη των τομεακών, επιχειρησιακών και ακόμη ατομικών διαπραγματεύσεων». Δηλαδή, κατάργηση της εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης και υπογραφή επιχειρησιακών και ατομικών συμβάσεων, όπως γίνεται σε όλη την Ευρωζώνη και την ΕΕ. Μάλιστα η Συνομοσπονδία Βιομηχανιών δήλωσε ευθαρσώς ότι η εποχή των ίσων μισθολογικών αυξήσεων σε κάθε κλάδο έχει τελειώσει, καθώς το μοντέλο αυτό θεωρείται «ιδιαίτερα άκαμπτο στη διεθνοποιημένη οικονομία». Η Φινλανδία, για να αντιμετωπίσει την κρίση (2008) επικέντρωσε την προσοχή της στην ενίσχυση του δημοσίων επενδύσεων και των επιχειρηματικών ομίλων, με ζεστό χρήμα που εξασφάλισε συνάπτοντας δάνεια. Τα χρέη που προκλήθηκαν, τα βρίσκει τώρα μπροστά του ο λαός, ενώ τα σημάδια για την καπιταλιστική οικονομία της χώρας αρχίζουν να μοιάζουν απειλητικά. Το Δεκέμβρη η κυβέρνηση υποδιπλασίασε την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της οικονομίας της στο 0,5% το 2013, επικαλούμενη μεταξύ άλλων την εξασθένιση σε ό,τι αφορά τις εξαγωγικές προοπτικές. Μίλησε ακόμα για συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,1% το 2012, αντί της ανάπτυξης 1,0% που προέβλεπε.
Το υπουργείο Οικονομικών δήλωσε επίσης απαισιόδοξο για τα δημοσιονομικά, προβλέποντας ότι θα παραμείνουν «ελλειμματικά», αυξάνοντας το δημόσιο χρέος. Ταυτόχρονα, ο Ολι Ρεν έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τη χώρα του και τα χρέη της, που αν και κοντεύουν το 60% του ΑΕΠ κατά τον ίδιο «αυτό είναι το επίπεδο στο οποίο τίθενται σε εφαρμογή μέτρα για την τιθάσευση ενός υπερβολικού χρέους και των δημοσιονομικών ελλειμμάτων (...) θα ήταν καλύτερα να αναληφθεί δράση βάσει της αρχής των συνεχιζόμενων προληπτικών μεταρρυθμίσεων και της λήψης έγκαιρων αποφάσεων, παρά (τέτοιες αποφάσεις να ληφθούν) με την πλάτη στον τοίχο». Προέτρεψε την κυβέρνηση της Φινλανδίας να πάρει εγκαίρως μέτρα περικοπής δαπανών και να προχωρήσει σε «μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της». Ως βέβαιη προοπτική παρουσίασε τη λήψη μέτρων η υπουργός Οικονομικών της χώρας, Γιούτα Ουρπιλάινεν. Είπε μεταξύ άλλων: «Βρισκόμαστε σε περίοδο ισχνής ανάπτυξης, η οποία καταδεικνύει σαφώς ότι χρειάζονται νέα μέτρα. Η Φινλανδία χρειάζεται να βελτιώσει τα προαπαιτούμενα για τη βελτίωση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας». Η στρατηγική που αποσκοπεί στην ενίσχυση της κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων, δεν εξαιρεί κανέναν, πουθενά. Ενιαία προωθείται παντού, με μεγαλύτερη πυγμή λόγω της καπιταλιστικής κρίσης και της ανάγκης των μονοπωλίων να αντισταθμίσουν την πτώση του ποσοστού κέρδους, να γλυτώσουν όσο γίνεται από τις συνέπειές της και να περάσουν σε φάση ανάπτυξης με καλύτερους όρους για την κερδοφορία τους. Σ' αυτή τους την προσπάθεια, ανεξάρτητα από το μείγμα διαχείρισης που επιλέγουν οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι, συμπίπτουν όλοι σε μέτρα - κόλαφο για τους λαούς.