«Για μένα είναι πολύ σημαντικό το ευρώ και η οικονομική και νομισματική ένωση να αποτελούν τον πυρήνα της ευρωπαϊκής ενότητας. Είναι απαραίτητοι παράμετροι τόσο για οικονομικούς όσο και για πολιτικούς λόγους. Η Γερμανία επωφελείται από το ευρώ όσο καμία άλλη χώρα», ομολόγησε κυνικά η Γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, μιλώντας χτες στο γερμανικό Κοινοβούλιο.

Παράλληλα επανέλαβε ότι «θα πρέπει να υπάρξει μια ισορροπία μεταξύ της αλληλεγγύης και των μεμονωμένων προσπαθειών που καταβάλλονται», ξεκαθαρίζοντας για άλλη μια φορά ότι η όποια «διευκόλυνση» δίνεται στα κράτη μέλη, έχει ως αντάλλαγμα την εφαρμογή των πιο αντιλαϊκών αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ότι «μόνο η αύξηση της ανταγωνιστικότητας μπορεί να δημιουργήσει μια προοπτική για τη μείωση των χρεών» και επανέλαβε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κοινή ανάληψη των χρεών των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης, απορρίπτοντας ξανά τα ευρωομόλογα.

Σε ό,τι αφορά την Πορτογαλία, ο οίκος αξιολόγησης «Fitch» έσπευσε χτες να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας από Α+ σε Α- και να προειδοποιήσει με νέα, πολλαπλή υποβάθμιση μέσα στο ερχόμενο εξάμηνο, αν η χώρα δεν προσφύγει στο μηχανισμό διάσωσης ΕΕ - ΔΝΤ με τα μέτρα που αυτός συνεπάγεται.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, τόνισε ότι είναι απίθανο «να αλλάξει ο προσανατολισμός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος διαμορφώθηκε ξεκάθαρα στην πρόσφατη συνεδρίαση της Ευρωζώνης» στις 11 Μάρτη, ξεκαθαρίζοντας με αυτόν τον τρόπο ότι η καταψήφιση του νέου αντιλαϊκού προγράμματος στη Βουλή της Πορτογαλίας δε θα οδηγήσει σε αλλαγή των αποφάσεων των ηγετών της ΕΕ, ως προς την άμεση προώθηση των σκληρών αντεργατικών μεταρρυθμίσεων προς όφελος του κεφαλαίου.

Οπως σημείωσε ο Ζ. Μπαρόζο, «εύχομαι οι πολιτικές δυσκολίες που προέκυψαν στην Πορτογαλία, τις οποίες οφείλουμε να σεβαστούμε, να αντιμετωπιστούν όσο το δυνατόν ταχύτερα». Αντίστοιχα, η Α. Μέρκελ εξέφρασε την απογοήτευσή της για τις εξελίξεις στην Πορτογαλία και χαρακτήρισε το πακέτο αντιλαϊκών μέτρων που απορρίφθηκε ως «σωστό και θαρραλέο». Τόνισε ακόμα με νόημα ότι οι εξελίξεις στην Πορτογαλία «δείχνουν πόσο πολιτικό θάρρος χρειάζεται».

Πιέζοντας στην κατεύθυνση της προσφυγής στην τρόικα, σαν πρόσθετο μοχλό επιβολής των αντιλαϊκών μέτρων, εκπρόσωποι κρατών μελών έσπευσαν χτες να δηλώσουν ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να παράσχει «στήριξη» στην Πορτογαλία, αρκεί «να το ζητήσει». Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εκτιμά ότι αν η Πορτογαλία απευθύνει έκκληση για βοήθεια από την Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ένα ποσό της τάξης των 75 δισ. ευρώ θα είναι «κατάλληλο».

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της απερχόμενης πορτογαλικής κυβέρνησης, Πέδρο Σίλβα Περέιρα, ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση του Ζοζέ Σόκρατες «θα συνεχίσει να αγωνίζεται με όλες τις δυνάμεις της εναντίον του ενδεχομένου προσφυγής σε εξωτερική βοήθεια». Στην ίδια κατεύθυνση, ο ηγέτης του Πορτογαλικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, Πέδρο Πάσος Κοέλιο, που φέρεται ως φαβορί για τη θέση του πρωθυπουργού σε περίπτωση εκλογών, δήλωσε ότι «ελπίζει» πως η Πορτογαλία θα αποφύγει την προσφυγή στο Ταμείο στήριξης.

Αναφορικά με τα σενάρια για αναδιάρθρωση του χρέους υπερχρεωμένων κρατών μελών της ΕΕ, ο Τόμας Μάγερ, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank, σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt» αναφερόμενος στην Ελλάδα πρότεινε: «Καλύτερα θα ήταν τα ταμεία στήριξης του ευρώ να πρότειναν σε όσους έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα να τα ανταλλάξουν σε εθελοντική βάση με χαμηλούς τόκους. Διότι τα ταμεία εγγυώνται μεγαλύτερη ασφάλεια». Ο ίδιος, μιλώντας στο αμερικάνικο δίκτυο CNBC, εκτίμησε ότι «το EFSF πρέπει να γίνει περισσότερο ευέλικτο. Κάποιος μπορεί να σκεφτεί για παράδειγμα την ανταλλαγή χρέους της Ελλάδας και του EFSF με "κούρεμα" 30%-40%».

Αποκαλυπτικές για την κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ελλάδα είναι και οι εκτιμήσεις του αμερικανικού επενδυτικού οίκου «Citigroup». Συγκεκριμένα, για την Ελλάδα το 2012 η «Citigroup» προβλέπει ανεργία στο 16,4%, πραγματική μεταβολή του ΑΕΠ στο -1,1%, έλλειμμα 17 δισ. ευρώ ή 7,4% του ΑΕΠ και δημόσιο χρέος 367 δισ. ευρώ ή 164,3% του ΑΕΠ (από 347 δισ. ευρώ και 154,7% του ΑΕΠ). Τέλος, ο καθηγητής οικονομίας Μίχαελ Χίτερ, επικεφαλής του Γερμανικού Οικονομικού Ινστιτούτου, μιλώντας στην «Deutsche Welle», υποστήριξε ότι με την επιμήκυνση αποπληρωμής του δανείου η Ελλάδα «πήρε μια ανάσα», αλλά «δε θα τα βγάλει πέρα».

Τις κλιμακούμενες αγωνιστικές διαθέσεις των εργαζόμενων της ΕΕ και ταυτόχρονα τη λυσσαλέα προσπάθεια των συμβιβασμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών, με κυρίαρχη την Ενωση Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC) να τις καναλιζάρουν σε ανώδυνα για την κυρίαρχη στρατηγική αιτήματα, ανέδειξαν οι εργατικές κινητοποιήσεις που έγιναν χτες στις Βρυξέλλες, με αφορμή τη Σύνοδο.

Εργαζόμενοι από το Βέλγιο και άλλες χώρες της Ευρώπης διαδήλωσαν στους δρόμους των Βρυξελλών, ξεκινώντας από πέντε διαφορετικά σημεία της βελγικής πρωτεύουσας, για να συγκλίνουν στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου είχαν αναπτυχθεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις. Στο περιθώριο της διαδήλωσης σημειώθηκαν επεισόδια.

Την ίδια ώρα των διαδηλώσεων, διεξαγόταν στις Βρυξέλλες η τριμερής «κοινωνική» Σύνοδος Κορυφής, που συνέρχεται δύο φορές το χρόνο, πριν από κάθε Εαρινή και Φθινοπωρινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και στην οποία συμμετέχουν η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC), οι Ενώσεις των Ευρωπαίων εργοδοτών (Businesseurope, CEEP, UEAPME) Κομισιόν. Εργατοπατέρες, εργοδότες και το πολιτικό προσωπικό του κεφαλαίου, συμφώνησαν στην υλοποίηση των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων που προωθούνται στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου της Κομισιόν, «στο πλαίσιο της Συνόδου οι Ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι συμφώνησαν στην ανάγκη εντονότερου οικονομικού συντονισμού και μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας. Ζήτησαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην κατάρτιση των εθνικών σχεδίων μεταρρύθμισης και στην υλοποίηση της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" συνολικά».

Δεν αποτελεί έκπληξη η συμφωνία των εργοδοτών και του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού στην πολιτική της ΕΕ, που προωθεί την καρατόμηση των εργασιακών, ασφαλιστικών, συνταξιοδοτικών και μισθολογικών δικαιωμάτων σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Αλλωστε, αυτά τα μέτρα, όπως προωθούνται μέσα από τη «στρατηγική 2020» και το «σύμφωνο για το ευρώ», αποτελούν ικανοποίηση χρόνιων αιτημάτων της πλουτοκρατίας που επιδιώκουν πιο φτηνή εργατική δύναμη, με λιγότερα δικαιώματα.

Tο «Σύμφωνο για το Ευρώ» θα ανανεώνεται κάθε χρόνο, αρχής γενομένης από το δεύτερο εξάμηνο του 2011, με τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης να παρουσιάζουν συγκεκριμένες «δράσεις» και προγράμματα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που θα έχουν ως στόχο την εναρμόνισή τους σε θέματα συντάξεων, μισθών, φορολογίας και γενικότερα δημοσιονομικής πολιτικής, προκειμένου να διασφαλιστεί η «ανταγωνιστικότητα» της Ευρωζώνης.

Με στρατηγική στόχευση να ενισχύσουν τη θέση των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, οι «27» συμφώνησαν στην ανάληψη «ετήσιων δεσμεύσεων» που προβλέπουν:

• Μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, που πλέον θα καθορίζονται βάσει της «παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας», μέσω της «σύγκρισής» τους με τους μισθούς των κυριότερων «εμπορικών εταιρών» της ΕΕ. Δηλαδή, με τους μισθούς πείνας των αναδυόμενων οικονομιών της Ασίας.
• Αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης με «ευθυγράμμιση της ηλικίας σύνταξης με το προσδόκιμο ζωής».
• Δραστική επέκταση των ελαστικών μορφών απασχόλησης, με ταυτόχρονη μείωση των εργοδοτικών εισφορών.
• Νομοθετική κατοχύρωση σε κάθε κράτος - μέλος του «φρένου» στην αύξηση του χρέους, όπου θα προβλέπει κυρώσεις για τις «απείθαρχες» χώρες.
• Θέσπιση «ενιαίας φορολογίας των επιχειρήσεων», με την καθιέρωση ακόμα μικρότερων φορολογικών συντελεστών για τα κέρδη των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Οι αποφάσεις των «27» για την αυστηροποίηση των όρων του «Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης» έρχονται να ενισχύσουν την πολιτική της πανευρωπαϊκής λιτότητας. Με δεδομένο ότι τα 24 από τα 27 κράτη - μέλη της ΕΕ παρουσιάζουν υπερβολικά ελλείμματα, που προέρχονται από την παροχή πλήθους οικονομικών πακέτων στις τράπεζες και στο κεφάλαιο, οι κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να συγκρατήσουν τις κρατικές δαπάνες, με στόχο ως το 2015 κανένα κράτος - μέλος της ΕΕ να μην έχει δημοσιονομικό έλλειμμα μεγαλύτερο από το 3% του ΑΕΠ.

Στο όνομα της «βελτίωσης της οικονομικής διακυβέρνησης στην ΕΕ», οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ αναμένεται να επικυρώσουν τη συμφωνία για την επιβολή νέων ακόμα πιο σκληρών προγραμμάτων δημοσιονομικής πειθαρχίας. Συγκεκριμένα κατέληξαν:

• Στην επιβολή προληπτικών κυρώσεων για χώρες που παρουσιάζουν αύξηση των δημόσιων ελλειμμάτων, ακόμα και στις περιπτώσεις που το δημόσιο χρέος δεν ξεπερνά το 60% ή το έλλειμμα το 3% του ΑΕΠ, όπως προβλεπόταν μέχρι σήμερα, βάσει της Συνθήκης του Μάαστριχτ.
• Στην «υποχρεωτική» μείωση κατά 1/20 το χρόνο της διαφοράς μεταξύ του ύψους του χρέους του κάθε κράτους - μέλους και του όρου που θέτει η Συνθήκη του Μάαστριχτ, για χρέος μέχρι 60% του ΑΕΠ. Πρόκειται ουσιαστικά για τη θέσπιση ετήσιων προγραμμάτων λιτότητας.
• Στην επιβολή κυρώσεων στην περίπτωση που τα κράτη - μέλη δεν προωθούν με ικανοποιητικούς ρυθμούς τα προγράμματα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
• Τα κράτη - μέλη θα καταθέτουν στο εξής τους εθνικούς προϋπολογισμούς τους στις Βρυξέλλες για έγκριση.

Ο νέος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, που από τον Ιούνιο του 2013 θα διαδεχτεί το σημερινό Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, θα έχει κεφάλαια ύψους 700 δισ. ευρώ και θα μπορεί να δανείζει έως και 500 δισ. ευρώ. Το Μηχανισμό θα τον τροφοδοτούν τα κράτη - μέλη, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Από τα 700 δισ. ευρώ, τα 620 δισ. θα έχουν τη μορφή εγγυήσεων και τα 80 δισ. θα αποτελούν κεφάλαια καταβεβλημένα από τα κράτη - μέλη. Η κατανομή των ποσών συμμετοχής και ο τρόπος καταβολής τους θα οριστικοποιηθεί αργότερα.

Το κυμαινόμενο επιτόκιο δανεισμού θα υπολογίζεται στο κόστος χρηματοδότησης, συν 2% για τα δάνεια μέχρι τριετούς διάρκειας και συν 3% για τα δάνεια με διάρκεια πέραν της τριετίας. Τόσο ο προσωρινός, όσο και ο μελλοντικός Μηχανισμός θα έχουν τη δυνατότητα να δίνουν δάνεια και να αγοράζουν ομόλογα, αλλά κάτω από πολύ αυστηρά προγράμματα που θα συνοδεύονται από πακέτα μέτρων και πρόβλεψη για «κούρεμα» των κρατικών ομολόγων.

Συγκεκριμένα:

Για τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, με σχόλιό του, υπογραμμίζει:

«Οι κυβερνήσεις της ΕΕ, με το νέο σύμφωνο υπέρ της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων τους, βυθίζουν τους λαούς στην καπιταλιστική βαρβαρότητα της φτώχειας, της ανεργίας και των πολέμων. Οσο όμως κι αν κλιμακώνουν τον πόλεμο στα δικαιώματα των λαών, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την κρίση τους. Γι' αυτό αγριεύει ο μεταξύ τους πόλεμος και η όποια συμφωνία τους θα είναι προσωρινή.

Μονόδρομος για το λαό η αντεπίθεση κατά της λυκοσυμμαχίας της ΕΕ, κατά της πολιτικής και των κομμάτων που υπηρετούν τα κέρδη και την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου. Ο καπιταλισμός είναι ιστορικά ξεπερασμένος και αγιάτρευτος. Ο λαός πρέπει τώρα να εμπιστευτεί την οργανωμένη του δύναμη, την πολιτική πρόταση διεξόδου του ΚΚΕ».