ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 24 Μάη 2000
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Εφυγε» ένας κορυφαίος του θεάτρου

Ενας από τους κορυφαίους ηθοποιούς του αιώνα, ο 96χρονος Βρετανός Τζον Γκίλγκουντ, «έφυγε» αφήνοντας μια πλούσια θεατρική και κινηματογραφική «κληρονομιά» και κλείνοντας μια εποχή ακμής του βρετανικού θεάτρου, όπως δήλωσε ο Τρέβορ Ναν, διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Βρετανίας. Ο θάνατός του κοινοποιήθηκε τη Δευτέρα από την οικογένειά του.

Για έξι δεκαετίες κρατούσε τα ερμηνευτικά «σκήπτρα» με ερμηνείες μεγάλων ρόλων, ανάμεσά τους και τους σημαντικότερους σαιξπηρικούς, ενώ, μαζί με τους άλλους μεγάλους Βρετανούς ηθοποιούς, Λόρενς Ολίβιε και Ραλφ Ρίτσαρντσον, θα αποτελέσουν μια - αξεπέραστη μέχρι σήμερα - «τριάδα», που σφράγισε με την παρουσία της τη θεατρική ιστορία του τόπου της.

Ο Γκίλγκουντ είχε πει ότι ήθελε να πεθάνει πάνω στη σκηνή, στη μέση μιας καλής παράστασης. Η κακή υγεία όμως τον ανάγκασε να σταματήσει να εργάζεται. Το «ιερό τέρας» του θεάτρου εμφανίστηκε πέρυσι τον Απρίλη σε μια παραγωγή του έργου «Μέρλιν» για το Τέταρτο Κανάλι της βρετανικής τηλεόρασης.

Ο Βρετανός δραματουργός Νεντ Σέριν χαρακτήρισε τον Γκίλγκουντ «μία από τις μεγάλες κλασικές δόξες της αγγλικής θεατρικής σκηνής». Ο ηθοποιός, με τη «βελούδινη» φωνή, γεννήθηκε στις 14/4/1904 στο Λονδίνο και ήταν το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας. Το οικογενειακό περιβάλλον είχε άμεση σχέση με το θέατρο - θεία του ήταν η μεγάλη ηθοποιός Ελεν Τέρι - η οικογένεια τον «έσπρωξε» στην ηθοποιία, ενώ ο ίδιος ήθελε να γίνει σκηνογράφος.

Εμφανίστηκε το 1921 παίζοντας στο σαιξπηρικό «Ερρίκος ο 5ος». Ο πρώτος μεγάλος ρόλος του, στο «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ, ήρθε το 1925. Το 1930 ερμήνευσε τον «Αμλετ» - η παράσταση αυτή επαναλήφθηκε 500 φορές. Εκτοτε έπαιξε όλους τους μεγάλους σαιξπηρικούς ρόλους, αλλά με δηλωμένη την αγάπη του και στον Τσέχοφ. Ο Γκίλγκουντ διακρίθηκε και στη θεατρική σκηνοθεσία. Η τελευταία του θεατρική εμφάνιση έγινε στο έργο του Χίου Γουίτμορ «Ο καλύτερος των φίλων» το 1989.

Ανάλογη επιτυχία είχε και στον κινηματογράφο, αλλά και στην τηλεόραση. Το 1981 τιμήθηκε με Οσκαρ δεύτερου ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στην κωμωδία «Αρθουρ». Επαιξε επίσης στην ταινία του Λόρενς Ολίβιε «Ριχάρδος ο Γ΄» (1955), στο «Εγκλημα στο Οριαντ Εξπρές» (1974), στο «Βιβλίο του Πρόσπερο» του Πίτερ Γκριναγουέι το 1991, στην «Ελίζαμπεθ» (1998) κ.ά.

Η αγγλόφωνη «Ιθάκη»

Σε μικρότερο σχήμα, ανανεωμένη μορφή, δίμηνη βάση και νέα τριμελή συντακτική ομάδα, επανακυκλοφόρησε το τεύχος του αγγλόφωνου περιοδικού του «Εθνικού Κέντρου Βιβλίου» για την προβολή του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό, «Ithaca». Η συντακτική ομάδα (Ηρακλής Παπαλέξης, Μισέλ Φάις, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου), σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου παρουσίασαν το 3ο τεύχος του περιοδικού (Μάης - Ιούνης) το οποίο περιέχει αφιέρωμα στον πρόσφατα και πρόωρα εκλιπόντα Γιώργο Χειμωνά, τον σημαντικότερο «νεοτερικό πεζογράφο» της μεταπολεμικής γενιάς, τον πιο πολυμεταφρασμένο και πιο γνωστό στον ευρωπαϊκό χώρο, για τον οποίο γράφουν οι: Θ. Τζαβάρας, Π. Μπουκάλας, Κ. Γεωργουσόπουλος, Στ. Ροζάνης, Μ. Βόλκοβιτς, Ρ. Κριστ.

Στο τεύχος περιλαμβάνονται επίσης: συνέντευξη της Ζιράννας Ζατέλη, παρουσιάσεις των βιβλίων που απέσπασαν τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία, παρουσιάζεται το λεύκωμα «Η πόλη κάτω από την πόλη» για τις αρχαιότητες που «συνάντησε» ο μετροπόντικας της «Αττικό - Μετρό», σχόλια για «όλα τα σημαντικά βιβλία» πεζογραφίας, ποίησης, δοκιμίου που κυκλοφόρησαν τους τελευταίους μήνες, πληροφορίες γύρω από το ΕΚΕΒΙ, τη Διεύθυνση Γραμμάτων του ΥΠΠΟ, πολιτιστικούς φορείς και ο κατάλογος των ελληνικών «μπεστ σέλερ».

Οπως οι προκάτοχοί τους, έτσι και οι νέοι υπεύθυνοι του περιοδικού, δηλώνουν ότι «σκοπός» του είναι «η παρουσίαση ενός όσο γίνεται ευρύτερου φάσματος της σύγχρονης ελληνικής εκδοτικής παραγωγής, που θα καλύπτει όχι μόνο τη λογοτεχνία, αλλά και το χώρο του δοκιμίου, των ανθρωπιστικών σπουδών, των τεχνών, του παιδικού βιβλίου ή της καθημερινής ζωής».

Θα περιμένουμε το 4ο τεύχος για να πούμε, μετά απόλυτης βεβαιότητας, κατά πόσο τα παραπάνω απέχουν της πραγματικότητας. Μερικά, πάντως, από τα περιεχόμενα του 3ου τεύχους θυμίζουν, ό,τι συνέβη με τα δύο προηγούμενα τεύχη: τα λίγο - πολύ «παρεΐστικα», αλλά και συγκεκριμένης ιδεολογικής και αισθητικής κατεύθυνσης κριτήρια επιλογής συγγραφέων, βιβλίων, συνεργατών. Το συνειδητό, προαποφασισμένο αποκλεισμό, συγγραφέων, βιβλίων, εκδοτικών οίκων που πάνε κόντρα στο ιδεολογικο-αισθητικό και εμπορευματικό «ρεύμα». Επιλογές βιβλίων που αναλαμβάνουν, ως «λογοτεχνήματα» έναν αδήλωτο ή και δηλωμένο αντικομμουνιστικό ρόλο. Πλασάρισμα της βλαπτικής για το λογοτεχνικό λειτούργημα «λογικής» των πολυδιαφημιζόμενων, λεγόμενων «μπεστ- σέλερ», δηλαδή της «λογοτεχνίας» του τίποτα, του σκουπιδοντενεκέ και από αυτό το περιοδικό που εκδίδεται με χρήματα του ελληνικού λαού.

Τζαζ αυτοσχεδιασμοί και τραγούδια

Ο Βασίλης Καζούλλης για δυο βραδιές στη «Σφεντόνα»
Ο Βασίλης Καζούλλης για δυο βραδιές στη «Σφεντόνα»
Τις φωνές και τραγούδια τους ενώνουν ο Φάνης Μεζίνης και η Κρινιώ Νικολάου, από αύριο και για τρεις ακόμη βραδιές, στο «Χάουζ οφ Αρτ» (Σαχτούρη 4 και Σαρρή). Μαζί με μια ομάδα αξιόλογων μουσικών, θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα με τραγούδια από τα σημαντικότερα της ελληνικής μουσικής. Τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι θα συναντήσουν τραγούδια των Ζαμπέτα, Σαββόπουλου και Πλέσσα, παραδίνοντας τη σκυτάλη σε νεότερους δημιουργούς. Η Κρ. Νικολάου θα κάνει μια «στάση» στον τελευταίο δίσκο της «Το Φιλί και το Χαστούκι», ενώ ο Φ. Μεζίνης σε κομμάτια της τελευταίας δισκογραφική συνεργασίας του με τον Σταμάτη Κραουνάκη «Τα λαϊκά τα μπλουζ».

  • Τζαζ και αυτοσχεδιασμός, σήμερα (10.30 μ.μ.), στο «Μικρό Μουσικό Θέατρο» (Βεΐκου 33, Κουκάκι), όπου εμφανίζονται οι Νίκος Καπηλίδης (ντραμς), Ανδρέας Γεωργίου (κιθάρες) και Γιώργος Παλαμιώτης (ηλ. μπάσο).
  • Τζαζ «διαδρομές» στη μουσική σκηνή «Αθηνά» (Λ. Ποσειδώνος 3, παραλία Ν. Φαλήρου - Μοσχάτου), όπου την Παρασκευή (10.30 μ.μ.) συμπράττουν οι τρεις ευρηματικοί μουσικοί: Λευτέρης Χριστοφής (κιθάρες), Νίκος Τουλιάτος (τύμπανα, κρουστά), Βαγγέλης Κοντόπουλος (μπάσο). Θα παρουσιάσουν καινούριες συνθέσεις του Λ. Χριστοφή και παλιότερες από τα άλμπουμ του «Μυθοπλασία» και «Κάλεσμα». Μελωδικές συνθέσεις με ασυνήθεις ρυθμικές διαθέσεις και διαφορετικότητα ηχοχρωμάτων.
  • Μετά από «Τόσες αποστάσεις» στην επαρχία και την Αθήνα το χειμώνα που μας πέρασε, ο Βασίλης Καζούλλης αποχαιρετά τους κλειστούς συναυλιακούς χώρους με εμφανίσεις στη «Σφεντόνα» (Λ. Αλεξάνδρας 22), την Παρασκευή και το Σάββατο (10.30 μ.μ.). Με το επταμελές συγκρότημά του, θα παρουσιάσει καινούρια του τραγούδια και αγαπημένα κομμάτια από όλη τη δισκογραφία του. Μπαλάντες και παραδοσιακοί σκοποί, που συναντούν τη μουσική του Ντίλαν και των Μπιτλς, σ' ένα μελωδικό διήμερο.
Με θέμα τη θάλασσα

Υδατογραφία του Γ. Κριεζή
Υδατογραφία του Γ. Κριεζή
Δύο ενδιαφέρουσες εκθέσεις με θέμα τη θάλασσα, διοργανώνει αυτές τις μέρες ο Πολιτισμικός Οργανισμός του δήμου Αθηναίων. Η πρώτη, εγκαινιάζεται σήμερα στην Πινακοθήκη του δήμου (Πειραιώς 51). Τίτλος της «Η θάλασσα. Πινακοθήκη δήμου Αθηναίων - Ναυτικό Μουσείο Ελλάδας». Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του εορτασμού των 50 χρόνων λειτουργίας του Μουσείου και περιλαμβάνει έργα των συλλογών της Πινακοθήκης, τα οποία παρουσιάζουν θαλασσινά τοπία φιλοτεχνημένα από μεγάλους εικαστικούς καλλιτέχνες. Εργα των: Γ. Μπουζιάνη, Λ. Κογεβίνα, Μ. Καρανάση, Β. Γκιόκα, Κ. Μερτζάνη κ.ά. Επίσης, παρουσιάζονται έργα των συλλογών του Ναυτικού Μουσείου, δημιουργίες των: Κ. Βολανάκη, Β. Χατζή, Αιμ. Πορσαλέντη, κ.ά. Παράλληλα, θα εκτεθούν ομοιώματα πλοίων, ιστορικά αντικείμενα, χάρτες και βιβλία.

Η δεύτερη έκθεση, είναι έκθεση ιστορικών τεκμηρίων για τη διαδρομή της Κάσου μέσα στους αιώνες. Εγκαινιάζεται στις 15 του Ιούνη με τίτλο «Η Ναυτική ιστορία της Κάσου». Πραγματοποιείται σε συνεργασία με το δήμο Κάσου και τη Ναυτική Λαογραφική Εταιρεία Κάσου. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν σπάνιες φωτογραφίες, ναυτικά αντικείμενα και κειμήλια, ιστορικά έγγραφα κλπ.

Για μεταπτυχιακές σπουδές

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών στις 24/5 (9.30 πμ), στο αμφιθέατρο «Ιωάννης Δημόπουλος» (κεντρικό κτίριο, Πανεπιστημίου 30), διοργανώνουν ημερίδα με θέμα «Η ανάπτυξη των Προγραμμάτων μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και η συμβολή τους στην πρόοδο της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας». Στην ημερίδα θα χαιρετίσει ο πρύτανης Κωνσταντίνος Α. Δημόπουλος. Θα μιλήσουν οι: Αντώνιος Δανασσής- Αφεντάκης (αντιπρύτανης), Σπύρος Τρωιανός (κοσμήτορας της Σχολής ΝΟΠΕ) και οι καθηγητές Χρήστος Λυριντζής, Μιχάλης Δερμιτζάκης, Λούκα Κατσέλη, Κωνσταντίνος Σέκερης, Νικόλαος Χρόνης. Μετά τις εργασίες της ημερίδας θα ακολουθήσει συζήτηση και συνέντευξη Τύπου από τις πρυτανικές αρχές.

Στο Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» παρουσιάστηκαν χτες το βράδυ τα Πρακτικά μιας συνάντησης που πραγματοποιήθηκαν το Μάη του 1995 στην Κομοτηνή, με θέμα «Τα συληθέντα κειμήλια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης». Στη χτεσινή παρουσίαση των Πρακτικών μίλησαν οι: Κων. Σιμόπουλος (πρύτανης Πανεπιστημίου Θράκης), Γιάν. Πανούσης (τέως πρύτανης του ίδιου πανεπιστημίου, αντιπρόεδρος της ΔΕ του Πελοποννησιακού Πανεπιστημίου), Παν. Νικολόπουλος, Γεωρ. Παπάζογλου (πανεπιστημιακοί καθηγητές).



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ