Τετάρτη 16 Μάρτη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ

Ξεπουλώντας τη μνήμη...

Το αίτημα της πολυεθνικής εταιρίας «Φίλιπς» να χρησιμοποιήσει την Ακρόπολη ως οπτικό υλικό για τη νέα διαφημιστική της καμπάνια είναι το πλέον πρόσφατο - αλλά, δυστυχώς, όχι τελευταίο - «επεισόδιο» στην πολιτική παραχωρήσεων (βλ. ξεπουλήματος) μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς στο κεφάλαιο, για την ικανοποίηση των διαφημιστικών τους αναγκών και των εταιρικών δημοσίων σχέσεων.

Προηγήθηκε η παραχώρηση του αρχαιολογικού χώρου του Σουνίου στην BMW και της Στοάς Αττάλου στη «Βόνταφον» και στην Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ, στον ίδιο «κατάλογο» μπορεί να ενταχθεί και η κυβερνητική απόφαση για χρήση του αρχαίου σταδίου της Ολυμπίας για τη διεξαγωγή διεθνών συναντήσεων στίβου. Διότι, εκτός από τους κινδύνους που εγκυμονεί για το μνημείο αυτή η σύγχρονη χρήση (κίνδυνοι που έχουν επισημανθεί και από τους κατ' εξοχήν αρμόδιους, δηλαδή την αρχαιολογική κοινότητα) πρόκειται και για έμμεση παραχώρηση προς διαφήμιση των πολυεθνικών, που κυριαρχούν στον τομέα του αθλητισμού, σε έναν σημαίνοντα αρχαιολογικό χώρο.

Το βασικό «επιχείρημα» της κυβέρνησης είναι η εξοικονόμηση πόρων, «επιχείρημα» που χρησιμοποιείται για το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας εν γένει, σε όλους τους κλάδους. Γι' αυτό και η απάντηση είναι κοινή: βρείτε τα χρήματα από το κεφάλαιο. Βέβαια και η ερώτηση και η απάντηση έχουν ρητορικό χαρακτήρα. Διότι και η σημερινή κυβέρνηση έχει δηλώσει την «πίστη» της στις νέες επιταγές του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για μετατροπή του πολιτισμού σε βασική παράμετρο της καπιταλιστικής ανταγωνιστικότητας. Για την κυβέρνηση, η πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι παρά ένα «συγκριτικό πλεονέκτημα» αυτού του ανταγωνισμού, ο οποίος φυσικά στοχεύει στην όλο και μεγαλύτερη καπιταλιστική υπεραξία. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι δεδομένο πως ούτε η Ακρόπολη (η οποία συγκαταλέγεται και στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς) θα «γλίτωνε» από την εμπορευματοποίησή της.

Στην προκειμένη περίπτωση, η μετατροπή των μνημείων σε «σκηνικά» για διαφημίσεις ή για τραπεζώματα στελεχών της άρχουσας τάξης, εμπεριέχει και άλλους κινδύνους εκτός από τους άμεσα αναγνωρίσιμους, όπως είναι οι πιθανές βλάβες των μνημείων και η εξόφθαλμη αγοραία χρήση τους. Η πολιτική αυτή ανατρέπει πλήρως ό,τι είχε αναγνωριστεί από το Διαφωτισμό μέχρι σήμερα ως αξιακή «πλατφόρμα» για την πολιτιστική κληρονομιά: δηλαδή την ανεκτίμητη αξία της ως φορέα ιστορικής μνήμης των λαών και ως, επίσης ανεκτίμητου, αδιαπραγμάτευτου και αναντικατάστατου στοιχείου παιδείας για τις νέες γενιές.

Φυσικά, από το Διαφωτισμό μέχρι σήμερα έχει αποκαλυφθεί με το χειρότερο τρόπο το πραγματικό «πρόσωπο» της αστικής τάξης και η πολιτική διαχείρισης των μνημείων ακολουθεί - αντικειμενικά - το χαρακτήρα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης στο πεδίο του εποικοδομήματος, σε κάθε ιστορική στιγμή. Σήμερα λοιπόν που ο ιμπεριαλισμός - προσωρινά «ξαλαφρωμένος» από την υποχώρηση του σοσιαλισμού - δεν έχει την ανάγκη να τηρήσει κανένα πρόσχημα, δεν πρέπει να προξενεί καμία έκπληξη η μετατροπή της πολιτιστικής κληρονομιάς σε εμπόρευμα. Αντίθετα, η προστασία της ως κοινωνικού αγαθού και λαϊκής ιδιοκτησίας πρέπει να γίνει υπόθεση του λαϊκού κινήματος και της διανόησης που δεν έχει καταθέσει τα όπλα.


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ