Με αφορμή και τα οικονομικά σκάνδαλα που, το τελευταίο διάστημα, μονοπωλούν, σχεδόν, την επικαιρότητα, όλο και περισσότεροι κάνουν λόγο για «κρίση ιδεών και κατάπτωση αξιών». Αν δεις αυτό το ζήτημα συγκυριακά και το εξετάσεις επιφανειακά, έτσι φαίνεται να είναι. Πράγματι, στις αρχές του 21ου αιώνα που διανύουμε φαίνεται να βρίσκονται σε κρίση οι μεγάλες ιδέες που ενέπνευσαν και κινητοποίησαν ευρύτατες λαϊκές μάζες στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Φαίνεται να έχουν υποχωρήσει τα ιδανικά της κοινωνικής απελευθέρωσης, να θαμπώνει το όνειρο χτισίματος μιας νέας παγκόσμιας κοινωνίας, στην οποία ο άνθρωπος θα είναι απαλλαγμένος από τα δεινά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της ιμπεριαλιστικής επιβολής, θα απολαμβάνει τα αγαθά μιας ευτυχισμένης ζωής. Σε υποχώρηση φαίνεται να είναι και οι προσωπικές αξίες, όπως η αξιοπρέπεια, η τιμιότητα, η ανιδιοτέλεια, η ταπεινότητα, ο αλληλοσεβασμός, η αλληλοκατανόηση, η αλληλεγγύη κ.ά.

Ομως, είναι αχρείαστη η καταγραφή κοινωνικών καταστάσεων, αν δε συνδυάζεται με την εντόπιση των πραγματικών αιτιών που οδηγούν σ' αυτές. Η παρατηρούμενη «κρίση ιδεών και αξιών» ούτε «φυσικό φαινόμενο» είναι, ούτε στο «προπατορικό αμάρτημα» οφείλεται. Δεν είναι, δηλαδή, αποτέλεσμα αναγκαίας εξέλιξης και δεν εξηγείται με κριτήρια «θρησκευτικής ηθικής». Σχετίζεται με τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας, ο οποίος καθοδηγεί, εν πολλοίς, τις ανθρώπινες σκέψεις και καθορίζει, σε μεγάλο βαθμό, τις ανθρώπινες σχέσεις. Σε τελευταία ανάλυση, δεν πρόκειται για «κρίση», αλλά για διάχυση στην κοινωνία των «ιδεών» και των «αξιών» της κυρίαρχης αστικής τάξης.

Και οι ιδέες της αστικής τάξης έπαψαν, προ πολλού, να είναι απελευθερωτικές και προοδευτικές, καθώς από τότε που κατέλαβε την εξουσία, εκτοπίζοντας, βίαια, τη φεουδαρχία, αυτό που την ενδιαφέρει και για το οποίο μάχεται είναι πώς θα διαιωνίσει το εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό σύστημα που εγκαθίδρυσε και θα αποτρέψει τις όποιες σκέψεις και απόπειρες για την ανατροπή του. Αυτό το σύστημα επιβάλλει και τις «αξίες» του, οι οποίες έχουν σαν μοναδικό «θεό» το καπιταλιστικό κέρδος και θέλουν τον εργαζόμενο άνθρωπο χωρίς αξιοπρέπεια και δουλοπρεπή, ανέντιμο και ιδιοτελή, έρμαιο των αρχέγονων ενστίκτων του και όμηρο των επιβαλλόμενων αναγκών του.

Αλλά, στην κοινωνία μας δεν υπάρχουν μόνο οι αντιδραστικές ιδέες και οι «ανήθικες αξίες» της αστικής τάξης. Κι όσο κι αν αυτές φαίνονται κυρίαρχες, έχουν απέναντί τους τα ιδανικά και τις αξίες της εργατικής τάξης, που είναι ο φορέας των προοδευτικών και αναγεννητικών κοινωνικών αλλαγών, οι οποίες, ούτως ή άλλως, αργά ή γρήγορα, θα έλθουν και τίποτα και κανείς δεν μπορεί να τις εμποδίσει. Κι αν, σήμερα, η εργατική τάξη βρίσκεται σε πιο δύσκολη κατάσταση σε σχέση με τον 20ό αιώνα, αυτό δε σημαίνει ότι ξέχασε την κοινωνική αποστολή της και πως θα παραδώσει τα όπλα της. Η ταξική πάλη συνεχίζεται και μέσω αυτής συνεχίζεται και η σύγκρουση στο πεδίο των ιδεών και των αξιών. Για τον τελικό νικητή έχει, ήδη, αποφασίσει οριστικά και αμετάκλητα η Ιστορία ...