Η ΟΓΕ τονίζει πως δεν συμβιβάζεται με την εργασιακή ζούγκλα που έχουν διαμορφώσει η σημερινή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις:
«Δεν αποδεχόμαστε τη διάλυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, τη δουλειά χωρίς εργασιακά, ασφαλιστικά δικαιώματα, με μισθούς που δεν φτάνουν για να καλύψουμε ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες επιβίωσης για μας και τις οικογένειές μας. (...)
Επιστρέφουμε ως απαράδεκτες τις υποκριτικές κορόνες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ περί "ισότητας των φύλων". Η βαρβαρότητα της μερικής και "ευέλικτης" εργασίας, όπου το 60% των εργαζομένων είναι γυναίκες, όχι μόνο δεν έχει σχέση με την ισότητα, αλλά μας καταδικάζει να ζούμε σε καθεστώς τρόμου, είτε εξαιτίας του μισθού που δεν φτάνει είτε με το φόβο της απόλυσης.
Η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας σμπαραλιάζει την προσωπική και οικογενειακή μας ζωή. Μας στερεί κάθε δυνατότητα συμμετοχής στην κοινωνική δράση. Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις - μεγαθήρια καταπίνουν τις αυτοαπασχολούμενες.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ στέλνει τη μητρότητα στο απόσπασμα, γιατί θεωρείται κόστος για την εργοδοσία και το κράτος. Διατηρεί όλο το αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο, που δίνει αέρα στα πανιά των εργοδοτών για να απολύουν εγκύους».
Η ΟΓΕ καλεί τις γυναίκες να δυναμώσουν το ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα, τα εργατικά σωματεία, τις Ενώσεις αυτοαπασχολούμενων, τους αγροτικούς και φοιτητικούς συλλόγους. «Εντείνουμε την πάλη για τα δικαιώματά μας στην εργασία, στη μητρότητα, στον ελεύθερο χρόνο. Για μια ζωή χωρίς πολέμους, φτώχεια, προσφυγιά, ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς ΝΑΤΟ και ΕΕ. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε το αγωνιστικό περιεχόμενο της 8ης Μάρτη», υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή της.
Στις 8 Μάρτη 1857, οι εργαζόμενες στα ραφτάδικα της Νέας Υόρκης κατέβηκαν σε απεργία, διεκδικώντας ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς και μείωση των ωρών εργασίας. Οι γυναίκες εκείνη την εποχή δούλευαν στα εργοστάσια ακόμα και 16 ώρες τη μέρα, ενώ οι μισθοί τους ήταν σημαντικά μικρότεροι από των αντρών συναδέλφων τους. Ετσι, στα αιτήματα περιλαμβάνονταν η μείωση των ωρών εργασίας στις 10 και η εξίσωση των μισθών αντρών και γυναικών. Η απεργία και οι διαδηλώσεις αντιμετωπίστηκαν από τους καπιταλιστές και την κυβέρνηση με την αστυνομία και τα όπλα και τελικά βάφτηκαν στο αίμα των εργατριών.
Η απεργία της 8ης Μάρτη 1857 αναδείχθηκε σε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές του παγκόσμιου εργατικού κινήματος, καθώς έθεσε στην πρώτη γραμμή το ζήτημα της πάλης κατά των φυλετικών διακρίσεων, κατά της ανισοτιμίας των γυναικών, σε συνδυασμό με τον αγώνα ενάντια στην εκμετάλλευση.
Το 1910, η Κλάρα Τσέτκιν, μια από τις μεγαλύτερες γυναικείες φυσιογνωμίες του παγκόσμιου εργατικού επαναστατικού κινήματος, πρότεινε στη Β' Διεθνή Συνδιάσκεψη των σοσιαλιστριών γυναικών την καθιέρωση της 8ης Μάρτη ως Παγκόσμιας Μέρας της Γυναίκας, πρόταση που έγινε αποδεκτή.
Ο καπιταλισμός, βάζοντας μαζικά τις γυναίκες στην παραγωγή, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν η πάλη και οι αγώνες τους. Εξάλλου, η ανάπτυξη της βιομηχανίας επιφύλαξε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τα παιδιά. Σε Ευρώπη και Αμερική, γυναίκες της εργατικής τάξης δούλευαν μαζί με ανήλικα παιδιά σε εργοστάσια και ορυχεία, από τα χαράματα μέχρι το βράδυ, χωρίς καμία ώρα ξεκούρασης.
Η πρώτη γυναικεία απεργία έγινε στην αγγλική πόλη Γουόρτσεστερ το 1804, από τις εργάτριες που κατασκεύαζαν γάντια. Στις ΗΠΑ, η πρώτη αποκλειστικά γυναικεία απεργία έγινε το 1820 στις βιοτεχνίες ενδυμάτων του Νιου Ινγκλαντ, με αιτήματα για καλύτερες συνθήκες δουλειάς, αξιοπρεπείς μισθούς και μικρότερα ωράρια. Το 1828 απήργησαν οι υφάντριες στο Ντόβερ. Το 1831 τις ακολούθησαν οι Γαλλίδες καπελούδες. Το 1834 και το 1836 έγιναν δύο ακόμη μεγάλες απεργίες από τις βαμβακεργάτριες της βιομηχανίας Λόουελ στη Μασαχουσέτη. Το 1844 οι εργάτριες της συγκεκριμένης βαμβακοβιομηχανίας ίδρυσαν το πρώτο γυναικείο εργατικό σωματείο. Η έντονη δραστηριότητά του είχε ως αποτέλεσμα τις πρώτες μεταρρυθμίσεις στις συνθήκες εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία.
Οι συνθήκες εργασίας στα κέντρα του εμπορίου ενδυμάτων στις μεγάλες πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, ήταν μεσαιωνικές. Συχνά εκδηλώνονταν πυρκαγιές που έθεταν σε κίνδυνο τη ζωή των εργαζομένων, ο φωτισμός κάτω από τον οποίο δούλευαν ήταν ανεπαρκής, ο ήχος των μηχανημάτων εκκωφαντικός και το περιβάλλον ανθυγιεινό. Στις εργάτριες επιβάλλονταν πρόστιμα επειδή μιλούσαν, γελούσαν ή τραγουδούσαν, για τους λεκέδες από τα λάδια των μηχανών πάνω στα υφάσματα, για τα γαζιά που ήταν πολύ σφιχτά ή πολύ χαλαρά.
Το Φλεβάρη του 1910 έγινε στη Νέα Υόρκη μια μεγάλη απεργιακή κινητοποίηση, στην οποία πήραν μέρος πάνω από 20.000 εργάτριες. Για 13 βδομάδες, γυναίκες μεταξύ 16 και 25 ετών πραγματοποιούσαν πικετοφορίες σε καθημερινή βάση. Σε αυτές δέχονταν συχνά την επίθεση των αστυνομικών. Ωστόσο η απεργία δεν διαλύθηκε, παρά μόνο όταν έγιναν συμβιβασμοί στις περισσότερες επιχειρήσεις.
Το Μάρτη του 1911, ένα χρόνο μετά την καθιέρωση της 8ης Μάρτη ως Παγκόσμιας Μέρας της Γυναίκας, 1.000.000 άντρες και γυναίκες τίμησαν την επέτειο με μαζικές συγκεντρώσεις.
Στις 8/3/1912, 23.000 εργάτριες στην κλωστοϋφαντουργία της Νέας Υόρκης απήργησαν και ζήτησαν για μια ακόμη φορά 10ωρο, καλύτερες συνθήκες, ίσο μισθό με τους άντρες, κατάργηση της παιδικής εργασίας και δικαίωμα ψήφου, διαδηλώνοντας με το σύνθημα «ψωμί και τριαντάφυλλα».
Στην Ελλάδα, η πρώτη απεργία εργατριών έγινε στις 13/4/1892, από τις υφάντριες του εργοστασίου των Αδελφών Ρετσίνα, στον Πειραιά. Εκείνη τη χρονιά, οι εργοδότες αποφάσισαν να μειώσουν την αμοιβή των εργατριών από 80 σε 65 λεπτά το τόπι υφάσματος.
Τα επόμενα χρόνια, οι γυναίκες της εργατικής τάξης έλαβαν μέρος σε πολλές κινητοποιήσεις, δίνοντας και θύματα στον αγώνα, κάνοντας το πρώτο ουσιαστικό βήμα για τη χειραφέτηση και την ισοτιμία τους.
Το 1924 οι καπνεργάτες κατεβαίνουν σε απεργία. Οι συνθήκες εργασίας τους ήταν άσχημες, τα μεροκάματά τους μικρά, ενώ η αξιοποίηση των μηχανών έφερνε ανεργία. Στην απεργία των καπνεργατών της Καβάλας σκοτώθηκε η καπνεργάτρια Μαρία Χουσιάδου.
Το 1926, στην απεργία στο εργοστάσιο «Παπαστράτος» στο Αγρίνιο, στην ομάδα περιφρούρησης της απεργίας και στις συγκεντρώσεις συμμετείχε και η εργάτρια Βασιλική Γεωργαντζέλη, μητέρα δύο παιδιών και 6 μηνών έγκυος. Σκοτώθηκε στις 8/8/1926, κατά τη διάρκεια πορείας των απεργών, από τα πυρά της αστυνομίας.
Το 1927 σκοτώθηκε η καπνεργάτρια Κωνσταντέλλη, επίσης από το Αγρίνιο. Αλλά και η Αναστασία Καρανικόλα, στις μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης, στις 9/5/1936.
Στις σελίδες της μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:
Η πραγματική αλλαγή συσχετισμού ανάμεσα στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, από τη μια, και την αστική τάξη, από την άλλη, προϋποθέτει τον απεγκλωβισμό εργατικών - λαϊκών δυνάμεων από τη στήριξη της τάξης του κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, με τη συμμετοχή και των γυναικών. Να γίνει πιο μαζική και αποφασιστική η σύγκρουση, η ρήξη με τα συμφέροντα των καπιταλιστών, το κράτος και τις συμμαχίες τους.
Πάνω στο έδαφος των υλικών όρων ζωής και εργασίας των εργαζόμενων γυναικών, αλλά και των μηχανισμών χειραγώγησης της σάπιας εκμεταλλευτικής κοινωνίας, διαμορφώνονται αντικειμενικά, πρόσθετα εμπόδια - σε σχέση με τους άντρες της εργατικής τάξης - για τη σταθερή συμμετοχή τους στον ταξικό, πολιτικό αγώνα.
Αποτυπώνεται στο χαμηλότερο βαθμό συνδικαλιστικής οργάνωσης της γυναίκας σε σχέση με των αντρών, σε αρκετούς κλάδους. Εκφράζεται επίσης δυσκολία στην ανάδειξη γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια εργατικών Ομοσπονδιών, Εργατικών Κέντρων. Με βάση στοιχεία του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ για το 2015, σε 73 Ομοσπονδίες η συμμετοχή των γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια φτάνει το 12,5%, ενώ στα Διοικητικά Συμβούλια των πρωτοβάθμιων σωματείων που συμμετέχουν σε αυτές τις Ομοσπονδίες, η γυναικεία συμμετοχή φτάνει περίπου το 30%.
Από αυτήν τη σκοπιά, αποκτά προτεραιότητα για το ταξικά προσανατολισμένο εργατικό, συνδικαλιστικό κίνημα όχι μόνο η γνώση των συνθηκών εργασίας της εργατοϋπαλλήλου, αλλά και η στοχευμένη δράση για την αναχαίτιση της ανασταλτικής επίδρασης της ανισοτιμίας της γυναίκας, με το σύγχρονο περίβλημά της.
Στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία είναι γενικευμένη η ανασφάλεια της εργαζόμενης γυναίκας, με την «ευελιξία» των εργασιακών σχέσεων, την ανασφάλιστη εργασία, τα υψηλά ποσοστά της γυναικείας ανεργίας.
Η ΕΕ, το κεφάλαιο, οι αστικές κυβερνήσεις χρησιμοποίησαν τις αντικειμενικές δυσκολίες συνδυασμού της εργασίας με τη μητρότητα στην ταξική, εκμεταλλευτική κοινωνία, προκειμένου να ανατρέψουν το σταθερό ημερήσιο χρόνο δουλειάς, με αποτέλεσμα την εντατικοποίηση, τη μεγαλύτερη εκμετάλλευση ανά μέρα, βδομάδα, μήνα, χρόνο. Την ίδια στιγμή, η γυναίκα δεν έχει απαλλαγεί από την σχεδόν αποκλειστική ατομική ευθύνη για τη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων γονιών, του ατομικού νοικοκυριού. Χρησιμοποίησαν αυτές τις δυσκολίες, που διαμορφώνονται στο έδαφος της ανισότιμης, καπιταλιστικής κοινωνίας, για να κάμψουν την εργατική αντίσταση και πάλη ενάντια στις «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις. Σε τελευταία ανάλυση, αξιοποιούνται οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, διαιωνίζεται ό,τι αναχρονιστικό υπάρχει στο επίπεδο των αντιλήψεων, της συνείδησης, της κοινωνικής συμπεριφοράς, ως μέσο έντασης της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.
Στις σύγχρονες συνθήκες, τα αστικά επιτελεία της ΕΕ εκτιμούν ότι «παρά τις νέες τάσεις της εργασίας και τις τεχνολογικές εξελίξεις, οι περισσότεροι εργαζόμενοι στην Ευρώπη εξακολουθούν να εργάζονται με σταθερό ωράριο εργασίας και δεν αξιοποιούν πλήρως τις ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, όπως την τηλεργασία, το ευέλικτο ωράριο εργασίας και το μειωμένο ωράριο εργασίας (μερική απασχόληση)».1
Με ωμό τρόπο, ξεκαθαρίζουν ότι η επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη χρειάζεται να αξιοποιηθεί για την πλήρη ανατροπή της μόνιμης και σταθερής εργασίας, τη γενίκευση των «ευέλικτων» μορφών απασχόλησης στο σύνολο του εργατικού δυναμικού, σε γυναίκες και άντρες. Η αγωνία των αστικών επιτελείων στην ΕΕ και στα κράτη - μέλη αφορά την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων για την εκμετάλλευση της δεξαμενής του γυναικείου εργατικού δυναμικού, με όρους που να εξασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.
Χαρακτηριστικά, σε πρόσφατη ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής του αντίστοιχου υπουργείου, εντοπίζεται το χαμηλό ποσοστό της γυναικείας απασχόλησης στον τομέα της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών. Αναφέρουν: «Παρά την τεράστια αύξηση, κατά περίπου 120.000 νέες θέσεις εργασίας στο συγκεκριμένο τομέα στην ΕΕ, εμφανίζεται έλλειμμα σε ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό». Εκφράζουν την αγωνία τους για τους επιχειρηματικούς κολοσσούς του κλάδου στην Ελλάδα, οι οποίοι αναζήτησαν δυναμικό για πρόσληψη, αλλά δεν μπόρεσαν να καλυφθούν λόγω έλλειψης κατάλληλων ειδικοτήτων. Ενώ επισημαίνουν ότι οι γυναίκες αποτελούν το 30% του εργατικού δυναμικού στον κλάδο, τη στιγμή που «οι νέες τεχνολογίες - λόγω της ευελιξίας που προσφέρουν - μπορούν να παράσχουν στις γυναίκες τη δυνατότητα να συνδυάσουν καλύτερα την οικογενειακή και επαγγελματική ζωή».
Ταυτόχρονα, οι αστικοί σχεδιασμοί επιδιώκουν την ενσωμάτωση των μισθωτών γυναικών στο πλαίσιο της ταξικής συμφιλίωσης. Η ίδια η ΕΕ συστήνει ποσοστώσεις με βάση το φύλο στις «ομάδες συλλογικής διαπραγμάτευσης» των εργαζομένων με την καπιταλιστική εργοδοσία (σαν τις Ενώσεις Προσώπων), ισχυριζόμενη ότι με αυτόν τον τρόπο θα εκφράζονται οι απόψεις και των δύο φύλων. Ομως, το πραγματικό τους ενδιαφέρον είναι να αξιοποιήσουν μια μερίδα εργαζόμενων γυναικών, «επενδύοντας» - λένε - σε χαρακτηριστικά του γυναικείου φύλου, όπως την αποφυγή συγκρούσεων, τη μεγαλύτερη ευελιξία. Με αυτόν τον τρόπο, καλούν τις γυναίκες να συμβιβαστούν με την απώλεια δικαιωμάτων, την εργασιακή ζούγκλα. Την ίδια στιγμή, με «όχημα» την «ισότητα των φύλων», καλλιεργούν την ενότητα συμφερόντων με βάση το φύλο, σε αντιπαράθεση με τα ενιαία ταξικά συμφέροντα.
Οι εργαζόμενες γυναίκες χρειάζεται να βάλουν τη σφραγίδα της συμμετοχής τους στο σωματείο, στο ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα, με διαφορετικό περιεχόμενο, με πυξίδα τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες. Περιεχόμενο δράσης που δεν οριοθετείται από τις επιδιώξεις των αστών και των επιτελείων τους, αλλά από το ταξικό τους συμφέρον.
Από αυτήν τη σκοπιά, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η προσπάθεια που γίνεται από το ταξικά προσανατολισμένο συνδικαλιστικό κίνημα για την επεξεργασία κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων, με βάση τις ιδιαίτερες κοινωνικές ανάγκες των γυναικών, με βάση το ρόλο τους στην αναπαραγωγική διαδικασία.
Οι αγωνιστικές διεκδικήσεις για τα σύγχρονα δικαιώματα των γυναικών φωτίζουν ότι το σημερινό επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας, η επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη, μπορούν να εξασφαλίσουν σε όλες και όλους μια μόνιμη και σταθερή εργασία, με πλήρη εργασιακά, ασφαλιστικά δικαιώματα. Με μέτρα υγείας και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες ανάγκες του γυναικείου οργανισμού.
Στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία, η θεσμική προστασία της μητρότητας και του θηλασμού είναι στοιχειώδης και πολλές φορές δεν εφαρμόζεται ούτε αυτή. Οι υπηρεσίες Υγείας και Ασφάλειας στους χώρους δουλειάς είναι από ανύπαρκτες έως υποβαθμισμένες, ανεπαρκείς και παραδομένες στον ιδιωτικό τομέα. Δεν υπάρχουν ούτε μελέτες, ούτε πολύ περισσότερο μέτρα προστασίας της γονιμότητας αντρών και γυναικών, της γαλουχίας, από βλαπτικούς ή μηχανικούς παράγοντες.
Για παράδειγμα, στα συσκευαστήρια τροφίμων, η εντατικοποίηση της εργασίας, ιδιαίτερα την εποχιακή περίοδο και όχι μόνο, σημαίνει για τις εργάτριες στην αλυσίδα παραγωγής 10-13 ώρες δουλειά, χωρίς διάλειμμα. Η ορθοστασία στη διαδικασία της διαλογής των προϊόντων οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μυοσκελετικές διαταραχές (όπως αυχενικό, προβλήματα μέσης, σπονδύλων), μαζί βέβαια με την επιβάρυνση από την άρση βάρους. Χαρακτηριστικά, μια εργάτρια μπορεί να κουβαλάει μόνη της τελάρα, που το καθένα μπορεί να ζυγίζει ακόμα και 30 κιλά. Οι μυοσκελετικές διαταραχές κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό (54,4%) μεταξύ των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι εργάτριες στη βιομηχανία τροφίμων.
Μέσα από τα σχέδια των Συλλογικών Συμβάσεων αποτυπώνεται η διεκδίκηση να μπει τέρμα στα σπαστά και κυλιόμενα ωράρια, στην «ευελιξία» των εργασιακών σχέσεων, που σμπαραλιάζει την οικογενειακή και προσωπική ζωή. Σήμερα υπάρχει δυνατότητα όλες οι γυναίκες να έχουν σταθερό ωράριο εργασίας, που θα κατοχυρώνεται από τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, με μειωμένο ωράριο για τις γυναίκες με παιδιά ΑμεΑ, για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Η εργαζόμενη γυναίκα να στηρίζεται σε σύγχρονες υπηρεσίες στο πλαίσιο ενός ενιαίου, κρατικού και αποκλειστικά δωρεάν δικτύου Υγείας, Πρόνοιας, με κοινωνικές υποδομές για την Προσχολική Αγωγή, για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, για την Ειδική Αγωγή, για την επιστημονική φροντίδα των ηλικιωμένων.
Η άνοδος της συμμετοχής των εργαζόμενων γυναικών στον αντικαπιταλιστικό - αντιμονοπωλιακό αγώνα φωτίζει την ανάγκη να βρεθεί στο επίκεντρο του περιεχομένου δράσης του σωματείου το σύνολο των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών. Η πολύμορφη δράση του σωματείου να εμπλουτίζεται με αγωνιστικές παρεμβάσεις στις διευθύνσεις του ΙΚΑ ή των νοσοκομείων για ζητήματα διαγνωστικών, προληπτικών εξετάσεων των εργαζόμενων γυναικών, σε Δημοτικά Συμβούλια για την συνάδελφο που δεν πήραν το παιδί της στον παιδικό σταθμό κ.ο.κ.
Στις δύσκολες αυτές συνθήκες, δεν λείπουν τα παραδείγματα εργαζομένων γυναικών που συμβάλλουν αποφασιστικά σε απεργιακές μάχες και κινητοποιήσεις. Οπως η απολυμένη συνδικαλίστρια από την επιχείρηση «Σαβοϊδάκης» στο Ηράκλειο της Κρήτης. Οπως οι εργαζόμενες που έμειναν απλήρωτες και ξεκρέμαστες από την επιχείρηση «Καρυπίδης» και τώρα αντιμετωπίζουν τις μηνύσεις και τους τραμπουκισμούς της νέας εργοδοσίας, του «Market In», μαζί με την κρατική καταστολή. Οπως οι εργάτριες της «Selecta» στην Ξάνθη, που παρά τους εκβιασμούς της εργοδοσίας αποφάσισαν να δημιουργήσουν σωματείο και σήμερα οι δικαστικές αρχές προσπαθούν να ακυρώσουν την απόφασή τους.
Οι σημερινές εστίες αντίστασης μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τις εργαζόμενες γυναίκες.
Παραπομπές:
1. «Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων», Απρίλης 2017
Μιλούν στον «Ριζοσπάστη» συνδικαλίστριες από τους κλάδους του Εμπορίου και των Τηλεπικοινωνιών - Πληροφορικής
Με αφορμή την 8η Μάρτη, ο «Ριζοσπάστης» ζήτησε από συνδικαλίστριες στους κλάδους του Εμπορίου και των Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής να αποτυπώσουν πλευρές της κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες γυναίκες, όπως και της δράσης που αναπτύσσουν τα ταξικά συνδικάτα στους δύο κλάδους.
Την πείρα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες στον κλάδο του Εμπορίου, αλλά και την προσπάθεια των σωματείων να αυξηθούν η συμμετοχή και η δράση των γυναικών μέσα από τις γραμμές τους, μεταφέρει η Γεωργία Νέρη, ταμίας του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στην επιχείρηση «LIDL» στην Αττική.
Σε εμπορικά καταστήματα, πολυκαταστήματα και σούπερ μάρκετ, οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των εργαζομένων. Δεν λείπουν ούτε από τις αποθήκες, όπως η αποθήκη της «LIDL», όπου εργάζεται και η ίδια.
Οπως εξηγεί, οι γυναίκες κάνουν ακριβώς τις ίδιες δουλειές με τους άνδρες συναδέλφους τους, αφού δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη που να προστατεύει τον γυναικείο οργανισμό. Τα παραπάνω ισχύουν, όπως προσθέτει, και στα καταστήματα των σούπερ μάρκετ, στα πολυκαταστήματα, στα εμπορικά κέντρα.
Στο φόντο αυτό, Νο 1 πρόβλημα αποτελούν οι μυοσκελετικές παθήσεις, ενώ οι εργαζόμενες που δουλεύουν σε ψυγεία, δηλαδή σε θερμοκρασίες από 0 έως 4 βαθμούς Κελσίου, έχουν συχνά γυναικολογικά προβλήματα. Στην προσπάθεια των σωματείων να ανοίξουν τη συζήτηση για τα ζητήματα υγείας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς, εργαζόμενες αναφέρουν προβλήματα όπως το στρες και οι κρίσεις πανικού, που οδηγούν και σε λιποθυμικά επεισόδια.
Στις ίδιες συνθήκες και κινδύνους εκτίθενται οι εργαζόμενες και στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στη δική της περίπτωση, η εταιρεία αρνήθηκε το αίτημά της να μεταφερθεί από την αποθήκη σε ένα από τα 60 καταστήματα που λειτουργούν στην Αττική. Αλλά και το Κέντρο Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΚΕΠΕΚ), στο οποίο απευθύνθηκαν τα σωματεία, ισχυρίστηκε πως υπάρχει «κενό νόμου» κι έτσι «άτυπα» οι εργαζόμενες οδηγούνται αναγκαστικά να κάνουν χρήση αναρρωτικής άδειας για να βγάλουν πέρα τους μήνες της εγκυμοσύνης...
«Είναι αδύνατον οι εργαζόμενες να προγραμματίσουν την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή», σημειώνει η Γ. Νέρη και αναφέρεται σε μια σειρά από παράγοντες που οδηγούν στο αποτέλεσμα αυτό: Το ωράριο εργασίας έχει πλέον αποσυνδεθεί από το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων. «Υπάρχουν καταστήματα όπου η πρωινή βάρδια πιάνει δουλειά στις 5 το πρωί και το σχόλασμα της τελευταίας βάρδιας φτάνει στις 12 τα μεσάνυχτα», τονίζει. «Με τη δουλειά την Κυριακή ο εβδομαδιαίος εργάσιμος χρόνος φτάνει ή και ξεπερνάει το 48ωρο», σχολιάζει, ενώ τα ρεπό «γράφονται» και δίνονται με μεγάλη καθυστέρηση ή και ποτέ.
Οι δυσκολίες γίνονται πολλαπλάσιες για τις εργαζόμενες μητέρες. Οπως καταγγέλλει, τα ρεπό δίνονται με το «σταγονόμετρο» ακόμα και σε εγκύους, δημιουργώντας έτσι μεγάλες δυσκολίες στην προσπάθειά τους να προγραμματίσουν τις απαραίτητες εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου. «Υπάρχουν περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις βάζουν πρόσθετα εμπόδια, αλλάζουν τα ωράρια σε εργαζόμενες μητέρες, ειδικά σε όσες έχουν πολλά χρόνια στη δουλειά, με στόχο να τις αναγκάσουν σε παραίτηση», αναφέρει η συνδικαλίστρια, καθώς με τον τρόπο αυτό οι επιχειρήσεις «ξεφορτώνονται» εργαζόμενες με λίγο καλύτερους μισθούς ή κάποια παραπάνω δικαιώματα.
Η έλλειψη χρόνου και το γεγονός ότι δεν έχουν πού να αφήσουν τα παιδιά τους αποτελούν προβλήματα που συναντάνε το κλαδικό και το επιχειρησιακό σωματείο από τις εργαζόμενες και όταν τις καλούν να συμμετέχουν στη δράση και τις πρωτοβουλίες τους. Παρ' νόλα αυτά, οι γυναίκες εμποροϋπάλληλοι έχουν βάλει τη σφραγίδα τους στις κινητοποιήσεις. Για παράδειγμα, στην αλυσίδα καταστημάτων ένδυσης «Η&Μ», πριν από έναν περίπου χρόνο, κινητοποιήθηκαν για να αποσυρθούν οι νέες ατομικές συμβάσεις και οι απαράδεκτοι όροι τους. Πιο πρόσφατα, δεκάδες εργαζόμενες από τα εμπορικά κέντρα στα Σπάτα συμπλήρωσαν αιτήσεις εγγραφής στο κλαδικό τους σωματείο, με αφορμή τις παρεμβάσεις που οργανώθηκαν κατά τη διάρκεια του εορταστικού ωραρίου.
Ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων επιδιώκει να εμπλουτίσει το σχέδιο Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με ζητήματα που αφορούν την προστασία της μητρότητας και τη φροντίδα των παιδιών και των νηπίων. Στις εξορμήσεις και τις περιοδείες του συζητά με τις εργαζόμενες, τονίζει πως ο αγώνας για τη Συλλογική Σύμβαση, μαζί με την πάλη για το μισθό, είναι αγώνας για τα ωράρια, τον σταθερό ημερήσιο εργάσιμο χρόνο, τις συνθήκες εργασίας, για μια σειρά από πλευρές που αφορούν τις γυναίκες.
Ο Σύλλογος μετρά και ορισμένα βήματα όσον αφορά τα μέτρα με τα οποία επιδιώκει να διευκολύνει τη συμμετοχή των γυναικών. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει η Γ. Νέρη, η συνεδρίαση της Διοίκησης ορίζεται με τρόπο που να διευκολύνει πρώτα απ' όλα τις μητέρες με μικρά παιδιά που είναι εκλεγμένες στο Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ κατά τη διάρκεια ορισμένων Γενικών Συνελεύσεων, που γίνονται συνήθως Κυριακή, έχει οργανώσει την παράλληλη απασχόληση των παιδιών. Υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η προσπάθεια αυτή πρέπει να συμπεριλάβει περισσότερες πρωτοβουλίες για τις εργαζόμενες μητέρες και τα παιδιά τους.
Μεταφέροντας, τέλος, την πείρα πολλών γυναικών που έχουν κάνει το βήμα και συμμετέχουν στη δράση του σωματείου, τονίζει πως η συμμετοχή στον αγώνα είναι αυτή που δίνει δύναμη κόντρα στις καθημερινές δυσκολίες, οι οποίες όχι μόνο δεν μπορούν να λυθούν αλλά απειλούν να «πνίξουν» τις γυναίκες μέσα στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού.
Μεγάλο ποσοστό γυναικών εργάζονται στον κλάδο των Τηλεπικοινωνιών και της Πληροφορικής, αντιμετωπίζοντας τις «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις και τις παρενέργειές τους στα δικαιώματά τους. Τα προβλήματα των εργαζόμενων γυναικών έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής Αττικής και της μάχης που δίνει για την υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων. Στο σχέδιο κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας που έχει επεξεργαστεί, έχουν συμπεριληφθεί μια σειρά από αιτήματα που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, την προστασία του γυναικείου οργανισμού, τη μητρότητα.
Στον κλάδο εργάζεται σημαντικό ποσοστό γυναικών, κυρίως νέων σε ηλικία. Οπως εξηγούν η Ειρήνη Βασίλαρου και η Ευανθία Ρουτζούνη, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΤΗΠ, οι «ελαστικές» εργασιακές σχέσεις είναι πανταχού παρούσες: Στα τηλεφωνικά κέντρα με τις ολιγόμηνες συμβάσεις, τα 2ωρα και τα 4ωρα της μερικής απασχόλησης, αλλά και στις γυναίκες που εργάζονται ως μηχανικοί και πληροφορικάριοι με το καθεστώς της «stand by» και της «on call» εργασίας, ενώ πολύ διαδεδομένη είναι και η «ενοικιαζόμενη» εργασία.
«Οι κατακτήσεις του εργατικού κινήματος μέσω των ΣΣΕ, που καθόριζαν τους όρους εργασίας, τα σταθερά ωράρια, βρίσκονται στο στόχαστρο των εργοδοτών», αναφέρει η Ευ. Ρουτζούνη. Υπογραμμίζει πως οι εργοδότες στον κλάδο «έχουν αξιοποιήσει κάθε μορφή "ευέλικτης" εργασίας», ενώ παρουσιάζουν αυτές τις μορφές στις νέες εργαζόμενες «ως το "σύγχρονο" που θα τις εξυπηρετήσει με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες τους, προκειμένου να συνδυάσουν εργασία και μητρότητα». Οπως προσθέτει η Ε. Βασίλαρου, στα παραπάνω προστίθεται και η «δουλειά από το σπίτι», την οποία οι επιχειρήσεις διαφημίζουν μάλιστα ως «διευκόλυνση» για τις γυναίκες και ιδιαίτερα τις μητέρες. Στην πράξη, «οι εργαζόμενες καταλήγουν να περνάνε 12ωρα δουλεύοντας μπροστά στον υπολογιστή, χωρίς να τους μένει ουσιαστικά ελεύθερος χρόνος για να τον αφιερώσουν στα παιδιά τους», σχολιάζει.
Η Ευ. Ρουτζούνη περιγράφει πως η πλειοψηφία των εργαζομένων στον κλάδο, νέες και νέοι σε ηλικία, με υψηλή εξειδίκευση και μεταπτυχιακές σπουδές «εργάζονται ως "απασχολήσιμοι", με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, "μπλοκάκια", ακόμα και συμβάσεις μιας ημέρας. Με συνεχόμενες βάρδιες και καταστρατηγημένα ωράρια στην περίπτωση που "οι στόχοι μένουν πίσω" ή "δεν πιάνονται" ή όταν το "project έχει deadline". Αυτές οι μορφές απασχόλησης βάζουν εμπόδια και στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ακριβώς γιατί έχουμε να κάνουμε με ομίλους που παρουσιάζουν ως "ξεπερασμένη μορφή" ή "βαρίδια του παρελθόντος" τη σταθερή και πλήρη εργασία, προσπαθώντας να διασπάσουν την ενιαία και συλλογική διεκδίκηση όλων των εργαζομένων για την υπογραφή ΣΣΕ, όπως π.χ. στον όμιλο ΟΤΕ, που αυτό το διάστημα είναι σε διαπραγμάτευση».
Οσον αφορά την εγκυμοσύνη, σημειώνει η Ε. Βασίλαρου, όταν αυτή προκύψει οι ολιγόμηνες συμβάσεις δεν ανανεώνονται, στέλνοντας την εργαζόμενη στην ανεργία. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι η οργάνωση και η διεκδίκηση των εργαζομένων μπορεί να φέρει αποτελέσματα. Το ΣΕΤΗΠ και οι Σωματειακές Επιτροπές του έχουν οργανώσει παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις, καταγγέλλοντας απολύσεις εγκύων κάτω από το πρόσχημα της σύμβασης που «έληξε», ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν μετρήσει και θετικά αποτελέσματα, με την επιστροφή των εργαζομένων στις θέσεις τους, όπως έγινε πρόσφατα στην εταιρεία «Cyta».
Στην ημερήσια διάταξη της δράσης του Συνδικάτου βρίσκονται τα θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η Ε. Βασίλαρου, στα τηλεφωνικά κέντρα οι εργαζόμενες αντιμετωπίζουν ημικρανίες και ιλίγγους, καθώς και μυοσκελετικά προβλήματα. Από τα τελευταία δεν γλιτώνουν ούτε οι εργαζόμενες σε άλλες ειδικότητες, οι οποίες περνούν ώρες στο γραφείο και τον υπολογιστή, όπου συχνά ο εξοπλισμός είναι ακατάλληλος από άποψη εργονομική. Κοινός τόπος, ανεξάρτητα από τη θέση εργασίας, είναι η εντατικοποίηση και το άγχος, που επίσης επιβαρύνουν την υγεία των εργαζόμενων γυναικών.
Τα ζητήματα αυτά έχουν γίνει αφορμή για να οργανωθούν εργαζόμενες στο κλαδικό Συνδικάτο και στα επιχειρησιακά σωματεία, αλλά και να πάρουν μέρος σε κινητοποιήσεις που ξεσπούν στους χώρους δουλειάς. Το ΣΕΤΗΠ, αναδεικνύοντας τα σχετικά προβλήματα, μεταφέρει στις εργαζόμενες μήνυμα αγώνα, τις καλεί να οργανωθούν και να αντιπαλέψουν την επίθεση που δέχονται, μέσα από τις γραμμές του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος.
Ανοιχτό μέτωπο έχει το Συνδικάτο και με την προσπάθεια των επιχειρηματικών ομίλων να διαφημίσουν το ενδιαφέρον και την προσοχή που δείχνουν στη γυναίκα, μέσα στη «μεγάλη οικογένεια» της εταιρείας.
«Διοργανώνουν "εβδομάδες γυναίκας" μέσα από τις οποίες προβάλλονται γυναίκες - στελέχη των εταιρειών, την ίδια στιγμή που οι εργαζόμενες βρίσκονται αντιμέτωπες με την εντατικοποίηση και την απειλή της απόλυσης. Παίρνουν πρωτοβουλίες για την διοργάνωση "εβδομάδων υγείας και ευεξίας", και μοιράζουν συμβουλές για τη διατροφή και την άσκηση στις ίδιες εργαζόμενες που αναγκάζουν να δουλεύουν 12ωρα, με καθημερινές υπερωρίες», σχολιάζουν οι συνδικαλίστριες.
Στο μέτωπο αυτό υπενθυμίζουν την πρόσφατη κινητοποίηση που οργάνωσε το ΣΕΤΗΠ, μαζί με φορείς όπως η ΟΓΕ και η ΕΕΔΥΕ, με αφορμή τη ΝΑΤΟική φιέστα που οργανώθηκε στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, με ομιλήτρια την αναπληρώτρια γενική γραμματέα του ιμπεριαλιστικού οργανισμού. Τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, μάλιστα, οι ιμπεριαλιστές θέλησαν να τη συνδέσουν με την Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας, διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα των ιμπεριαλιστικών πολέμων, του ξεριζωμού και της προσφυγιάς, για την οποία ευθύνονται. Με την κινητοποίησή του, που συνάντησε θετική ανταπόκριση από τις εργαζόμενες σε μια σειρά χώρους, το ΣΕΤΗΠ ξεκαθάρισε ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι «προστάτης» των λαών και των γυναικών, πως οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες στις Τηλεπικοινωνίες και την Πληροφορική δεν θέτουν τη γνώση και τη δουλειά τους στην υπηρεσία των ιμπεριαλιστών, ούτε ακολουθούν τα γυναικεία «πρότυπα» που είναι κομμένα και ραμμένα στους σχεδιασμούς τους.
«Οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες πρέπει να ξεκαθαρίσουν και να δουν ποιος πραγματικά είναι απέναντί τους, ποιος εκμεταλλεύεται και κερδίζει διπλά και τριπλά από τη δική μας δουλειά και η ανταμοιβή μας είναι τα ψίχουλα που θέλει ο εργοδότης», τονίζει η Ευ. Ρουτζούνη και μεταφέρει το κάλεσμα του ΣΕΤΗΠ στις εργαζόμενες γυναίκες:
«Να σηκώσουμε τείχος αντίστασης, να ανοίξουμε το δρόμο που συνδέει τον καθημερινό σκληρό αγώνα επιβίωσης με τη συμμετοχή στη συλλογική διεκδίκηση και την πάλη για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας. Αυτό σημαίνει οργανωμένο συλλογικό αγώνα, αποφάσεις, και αγωνιστικές δραστηριότητες μέσα στα σωματεία. Να κάνουμε δική μας υπόθεση τις ιδιαίτερες ανάγκες μας για κοινωνικά μέτρα προστασίας της μητρότητας, στήριξης των οικογενειών μας. Μπορούμε συνολικά να υψώσουμε εμπόδια, να ανοίξουμε το δρόμο για συνολικές θετικές ανατροπές στη ζωή μας και στη ζωή των παιδιών μας», καταλήγει.
Σήμερα Πέμπτη:
-- Το Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων και ο Σύλλογος Γυναικών Ιωαννίνων (μέλος ΟΓΕ) συνδιοργανώνουν εκδήλωση, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου.
-- Η Ομάδα Γυναικών Λαμίας της ΟΓΕ και το Εργατικό Κέντρο Λαμίας καλούν σε εκδήλωση στις 7 μ.μ., στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εργατικού Κέντρου.
-- Το Σωματείο Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ καλεί σε εκδήλωση στις 2 μ.μ., στο αμφιθέατρο του νοσοκομείου.
-- Το Σωματείο Εμποροϋπαλλήλων και Ιδιωτικών Υπάλληλων Θεσπρωτίας διοργανώνει εκδήλωση στις 8.30 μ.μ., στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου.
-- Η ΕΛΜΕ Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου και ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λήμνου οργανώνουν εκδήλωση, στις 7 μ.μ., στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Μύρινας.
Αύριο Παρασκευή:
-- Ο Σύλλογος Γυναικών Νίκαιας (μέλος ΟΓΕ) καλεί σε εκδήλωση στις 8 μ.μ., με ομιλία και παρουσίαση του μονόπρακτου του Μπ. Μπρεχτ «Η Εβραία» από τη θεατρική ομάδα της Λαϊκής Επιτροπής Κορυδαλλού, στον Πολιτιστικό Πολυχώρο «Μάνος Λοΐζος» (Θηβών 245). Στον ίδιο χώρο συνεχίζεται μέχρι και τις 11/3 η ομαδική εικαστική έκθεση με έργα 40 Νικαιωτών (ώρες λειτουργίας: 7 μ.μ. - 10 μ.μ.).
-- Ο Σύλλογος Γυναικών Ηλιούπολης (μέλος ΟΓΕ) διοργανώνει εκδήλωση - προβολή ταινίας στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης Ηλιούπολης (Μαρίνου Αντύπα και Ελευθερίου Βενιζέλου).
Το Σάββατο 10/3:
-- Ο Σύλλογος Γυναικών Αρτας (μέλος ΟΓΕ) και το Σωματείο Γάλακτος - Τροφίμων - Ποτών, με τη στήριξη του Εργατικού Κέντρου Αρτας, διοργανώνουν εκδήλωση στις 7 μ.μ., στο Εργατικό Κέντρο, με θέμα «Επιπτώσεις της εργασίας στον γυναικείο οργανισμό - Μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας».
-- Η Ομάδα Γυναικών Λοκρών (μέλος ΟΓΕ) οργανώνει εκδήλωση στις 7 μ.μ., στο κτίριο πολλαπλών χρήσεων Τραγάνας.
Σήμερα Πέμπτη, οι Σύλλογοι Γυναικών Κεντρικής Μακεδονίας (μέλη της ΟΓΕ) πραγματοποιούν στις 12 το μεσημέρι κινητοποίηση στο υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης, στη Θεσσαλονίκη.
Ο Σύλλογος Δημοκρατικών Γυναικών Πάτρας (μέλος ΟΓΕ) και η Ομάδα Γυναικών Αιγίου (μέλος ΟΓΕ) προχωρούν σήμερα Πέμπτη, στις 11 π.μ., σε κινητοποίηση στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, με αφορμή τα οξυμένα προβλήματα στην Υγεία.
Παράσταση διαμαρτυρίας στα ιατρεία του ΠΕΔΥ Λάρισας (Ρούσβελτ 4), διεκδικώντας λύσεις στα οξυμένα προβλήματα, οργανώνει αύριο Παρακευή, στις 12 το μεσημέρι, το Εργατικό Κέντρο Λάρισας, στο πλαίσιο της δράσης του για την Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας.
Ο Σύλλογος Γυναικών Αλεξανδρούπολης και σωματεία και φορείς της περιοχής οργανώνουν κινητοποίηση, σήμερα Πέμπτη στις 6.30 μ.μ., μπροστά στο δημαρχείο.
«Ο αγώνας για τη γυναικεία χειραφέτηση και ισοτιμία παραμένει επίκαιρος και σήμερα», αναφέρει σε ανακοίνωσή του με αφορμή την 8η Μάρτη το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών (ΜΑΣ).«Προσπαθούν να μας πείσουν ότι πλέον δεν υπάρχει γυναικεία ανισοτιμία, αφού όπως λένε "δουλεύουμε, ψηφίζουμε, μπορούμε να συνδυάσουμε καριέρα και οικογένεια"», σχολιάζει, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «δεν μπορούν να κρύψουν την πραγματικότητα που βιώνουν οι νέες κοπέλες των λαϊκών οικογενειών». Παλιές και νέες κυβερνήσεις, όπως και η ΕΕ, προσθέτει το ΜΑΣ, «με "όχημα" τη λεγόμενη "ισότητα" των δύο φύλων και τη δήθεν "διευκόλυνση της γυναίκας να συνδυάζει την οικογένεια με την εργασία", έχουν κατοχυρώσει και προωθούν την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, ανδρών και γυναικών», όπως συμβαίνει με τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, τις συμβάσεις μερικής και περιστασιακής απασχόλησης. «Σήμερα το 60% περίπου των μερικά απασχολουμένων είναι γυναίκες, δηλαδή έχουν μισή δουλειά με μισό μισθό», αναφέρει το ΜΑΣ. Καλεί τις φοιτήτριες και τις σπουδάστριες να πάρουν μέρος στη σημερινή κινητοποίηση στο υπουργείο Εργασίας και μαζί με την ΟΓΕ «να παλέψουμε για το δικαίωμά μας στη μόρφωση, στη δουλειά και τη δημιουργική ζωή, κόντρα σε κυβερνήσεις - ΕΕ - επιχειρηματικούς ομίλους, που μας τα στερούν».
Την κατάπτυστη απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ που δικαίωσε ισπανική επιχείρηση για την απόλυση εγκύου εργαζόμενης καταγγέλλει ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, Σωτήρης Ζαριανόπουλος, με παρέμβασή του για την έκθεση με τις «Προτεραιότητες της ΕΕ για την 62η Σύνοδο της Επιτροπής του ΟΗΕ για τη Θέση της Γυναίκας», η οποία συζητήθηκε και ψηφίστηκε στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου.
Ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ στην παρέμβασή του τονίζει τα εξής:
«Στις 8 Μάρτη, είναι η Μέρα της Γυναίκας. Και πέρα από τα λόγια περί "ισότητας", πώς πραγματικά τη γιορτάζει η Ευρωπαϊκή Ενωση;
Με την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που απελευθερώνει την απόλυση εγκύων γυναικών στο πλαίσιο ομαδικών απολύσεων, αρκεί, λέει, να μη γίνεται λόγω της εγκυμοσύνης, αλλά για οικονομικούς λόγους.
Κοροϊδία. Βαρβαρότητα.
Για την εργοδοσία, λόγος είναι ότι εγκυμοσύνη και μητρότητα δεν συμβαδίζουν με κέρδη, ανταγωνιστικότητα. Αγριεύει η εργασιακή ζούγκλα των "ιδιωτικών συμφωνητικών" με υποψήφιες εργαζόμενες πως δεν θα δημιουργήσουν οικογένεια, των συμβάσεων που δεν ανανεώνονται όταν η εργαζόμενη μείνει έγκυος.
Με ποσοστώσεις ανά φύλο δεν αλλάζουν οι νόμοι της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης που αξιοποιούν για τα κέρδη τις διακρίσεις κατά των γυναικών σαν μέσο μείωσης μισθών, γενίκευσης της "ευέλικτης" εργασίας.
Οι προτεραιότητες της ΕΕ εχθρεύονται τα εργασιακά, ασφαλιστικά, κοινωνικά δικαιώματα των γυναικών. Τα δικαιώματα των γυναικών κινδυνεύουν από δικαστικές αποφάσεις, κοινοτικές οδηγίες, εθνικές νομοθεσίες. Και κατακτώνται μόνο με συμμετοχή τους στο εργατικό, λαϊκό κίνημα».
Η απόλυση έγινε το 2013 στην ισπανική τράπεζα «Bankia», στο πλαίσιο ομαδικών απολύσεων. Το σκεπτικό του ΔΕΕ ότι η απόλυση εγκύου επιτρέπεται, αρκεί ο εμφανιζόμενος λόγος απόλυσης να μην είναι η ίδια η εγκυμοσύνη, «νομιμοποιεί» τους προσχηματικούς λόγους που χρησιμοποιούνται από τους εργοδότες για να συγκαλυφθεί ότι η μητρότητα θεωρείται «κόστος» για τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις.
Αυτό είναι το «ευρωπαϊκό κεκτημένο», η «ευρωπαϊκή κανονικότητα», τα οποία με τόση ζέση διαφημίζει στους εργαζόμενους η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, αυτή είναι η βαρβαρότητα την παγίωση και επέκταση της οποίας προωθεί και στην Ελλάδα κατ' απαίτηση της μεγαλοεργοδοσίας...
Η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας σε ανακοίνωσή της για την απόφαση του ΔΕΕ υπογραμμίζει χαρακτηριστικά: «...Προστίθεται στα αλλεπάλληλα χτυπήματα που δέχονται τα δικαιώματα των γυναικών τόσο στη μητρότητα όσο και την εργασία από τις κυβερνήσεις, την ΕΕ, τους θεσμούς και τα όργανά τους που με τους νόμους, τις Οδηγίες και τις αποφάσεις τους φροντίζουν να είναι τα χέρια των επιχειρηματικών ομίλων "λυμένα", ώστε να ξεφορτώνονται ό,τι θεωρείται "κόστος" και βαρίδι για την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία τους. Το νέο χτύπημα στο δικαίωμα των εργαζόμενων γυναικών στη μητρότητα συμπληρώνει το τοπίο της εργασιακής ζούγκλας, των συμβάσεων ορισμένου χρόνου που λήγουν κάθε λίγους μήνες και δεν ανανεώνονται ποτέ όταν η εργαζόμενη μείνει έγκυος».
Τα αλλεπάλληλα χτυπήματα των αντεργατικών πολιτικών στη μητρότητα και συνολικά στα δικαιώματα των γυναικών είναι καθημερινά. Εκφράζονται θεσμικά, με νόμους, διοικητικές και δικαστικές αποφάσεις κ.ά., και κυρίως εκφράζονται στην πράξη, μέσα στους χώρους δουλειάς, όπου είτε οι εργοδότες αξιοποιούν το αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο είτε υπερβαίνουν ακόμα και τα ελάχιστα τυπικά πλαίσια προστασίας των δικαιωμάτων των γυναικών, όταν κρίνουν πως στέκονται εμπόδιο στην καπιταλιστική κερδοφορία.
Σταχυολογώντας ορισμένες βασικές πλευρές αυτής της επίθεσης στην Ελλάδα, ξεχωρίζουν τα εξής:
-- Η άδεια μητρότητας είναι 17 βδομάδες στον ιδιωτικό τομέα. Πρόσθετες παροχές, όπως η εξάμηνη άδεια του ΟΑΕΔ, δεν αφορούν το σύνολο των εργαζόμενων γυναικών. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται: «Κατά το χρόνο της άδειας μητρότητας, η γυναίκα δικαιούται αμοιβή από τον εργοδότη της δεκαπέντε ημερών, εάν δεν έχει συμπληρώσει ημερομηνία ενός έτους, ή ενός μηνός, εάν την έχει συμπληρώσει. Από τις αποδοχές της μισθωτού, εκπίπτει ό,τι της καταβλήθηκε από τον ασφαλιστικό της φορέα. Στη γυναίκα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΙΚΑ και έχει συμπληρώσει διακόσια ημερομίσθια κατά τα δύο τελευταία χρόνια, πριν την πιθανολογούμενη ημερομηνία τοκετού της, καταβάλλεται, λόγω της απουσίας της, επίδομα μητρότητας από το ΙΚΑ και συμπληρωματική παροχή από τον ΟΑΕΔ, που καλύπτουν τελικά τις αποδοχές της επί δεκαεπτά εβδομάδες». Υπάρχουν περιπτώσεις νέων εργαζόμενων γυναικών οι οποίες χάνουν το επίδομα ακόμα και για 1 ένσημο! Πολλές λεχώνες, θηλάζουσες, νέες μητέρες, απολύονται μετά τη λήξη της άδειας.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ διατηρεί όλο το αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο, που δίνει αέρα στα πανιά των εργοδοτών για να απολύουν εγκύους. Είναι σχεδόν καθημερινά τέτοια παραδείγματα με εργαζόμενες «με μπλοκάκι» και εργαζόμενες με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Με αντίστοιχο νομικό οπλοστάσιο το κράτος αντιμετωπίζει τις εγκύους αναπληρώτριες εκπαιδευτικούς με επαπειλούμενη εγκυμοσύνη. Αλλες εργαζόμενες εκβιάζονται εκ των προτέρων, ακόμα και από την πρόσληψη, και απειλούνται με απόλυση σε περίπτωση εγκυμοσύνης.
-- Η μητρότητα υπολογίζεται ως «κόστος» για τους μονοπωλιακούς ομίλους και το αστικό κράτος. Προκλητικά οι κυβερνήσεις έκοψαν το επίδομα τοκετού, που ανερχόταν στα 1.000 ευρώ. Πλέον το δίνουν μόνο σε όσες γυναίκες γεννούν στο σπίτι, όπως γινόταν δεκαετίες πριν, υποστηρίζοντας ότι βασίζεται σε «επιστημονικές έρευνες», θέτοντας σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των εγκύων και των νεογνών. Ο τοκετός στο σπίτι συμφέρει βέβαια το αστικό κράτος, αφού μειώνει το κόστος κατά 60%, όπως έδειξε μελέτη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης.
-- Η χειροτέρευση των εργασιακών συνθηκών, η εντατικοποίηση της εργασίας, τα κυκλικά ωράρια, η νυχτερινή εργασία αποτελούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών. Επιπλέον, οι «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις με τις οποίες δουλεύουν σε μεγάλο ποσοστό οι γυναίκες, συνεπάγονται χειρότερες συνθήκες και μεγαλύτερους κινδύνους, ακανόνιστα και «ανάποδα» ωράρια, που επιβαρύνουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Παράλληλα, περιορίζουν την ασφαλιστική κάλυψη και επομένως και το δικαίωμά τους στη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την ίδια ώρα που οι μισθοί - ψίχουλα κάνουν ακόμα πιο δυσβάστακτες τις συνέπειες της εμπορευματοποίησης της Υγείας. Αναγκάζονται να ακριβοπληρώνουν γιατρούς, φάρμακα, εμβόλια, εξετάσεις, νοσηλεία και σε περίπτωση που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος, να στερούνται κάθε παροχή Υγείας οι ίδιες και τα παιδιά τους. Η κατάσταση αυτή είναι πολλαπλά επιβαρυντική για τις γυναίκες, λόγω των ιδιαίτερων αναγκών για υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, προληπτικές εξετάσεις, προγεννητικό έλεγχο, μαιευτική περίθαλψη.
-- Η επίθεση συνεχίζεται με την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στο όνομα της ισότητας. Ενα μέρος των σημερινών εργαζόμενων γυναικών αλλά και οι μελλοντικές γενιές υφίστανται τις συνέπειες των αντιασφαλιστικών ανατροπών, με την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης μέχρι τα 67 χρόνια, την κατάργηση της πενταετούς διαφοράς στα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης μεταξύ αντρών και γυναικών και την ισοπέδωση στο όνομα της ισότητας των φύλων κάθε ευνοϊκής διάταξης και ρύθμισης που ίσχυε για τις γυναίκες. Η πενταετής διαφορά στα όρια συνταξιοδότησης δεν ήταν προνόμιο, αλλά η ελάχιστη αναγνώριση της κοινωνικής αξίας της μητρότητας και της βιολογικής διαφοράς των γυναικών. Είναι η ελάχιστη αναγνώριση των κοινωνικών και οικογενειακών βαρών που επωμίζονται οι εργαζόμενες γυναίκες, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που μεταβιβάζει συνεχώς κοινωνικές υπηρεσίες στις πλάτες τους. Αντίστοιχα, στο Δημόσιο η ισοπέδωση των δικαιωμάτων με πρόσχημα την ισότητα των δύο φύλων οδήγησε στην αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για τις γυναίκες εργαζόμενες μέχρι και 17 χρόνια.
Οπως καταλήγει και η ανακοίνωση της ΟΓΕ, απαντώντας σε όλη την απατηλή προπαγάνδα περί «ευρωπαϊκού κεκτημένου» που τάχα θα προστατεύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων, «αποδεικνύεται ακόμα μία φορά ότι οι αποφάσεις των δικαστηρίων και οι Οδηγίες της ΕΕ όχι μόνο δεν διασφαλίζουν τα σύγχρονα δικαιώματα των γυναικών, αλλά τα τσακίζουν, με γνώμονα τη θωράκιση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων. Αυτά τα δικαιώματα μπορούν να κατακτηθούν μόνο με την αγωνιστική διεκδίκηση και πάλη των γυναικών μέσα από τα εργατικά σωματεία, το ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα».