Κυριακή 3 Ιούλη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Στα γρήγορα

Κόκκινη πιπεριά, σφολιάτα, ένα κουταλάκι μουστάρδα, μισό κρεμμύδι τριμμένο, τρεις κουταλιές φυτίνη, μισό κιλό γκούντα, ένα κουτί μανιτάρια, λίγο πιπέρι. Σοτάρουμε το κρεμμύδι και τα μανιτάρια με φυτίνη σε χαμηλή φωτιά. Προσθέτουμε την πιπεριά, τη μουστάρδα, πιπέρι και τα αφήνουμε στη φωτιά για ένα-δυο λεπτά. Κατεβάζουμε το τηγάνι από τη φωτιά, ρίχνουμε το τυρί και τα ανακατεύουμε μέχρι να γίνουν μια μάζα. Απλώνουμε τη σφολιάτα, βάζουμε τα υλικά και τη γυρίζουμε σε ρολό. Αλείφουμε το ρολό με γάλα ή με χτυπημένο αυγό και το βάζουμε σε μέτριο φούρνο στους 200 βαθμούς για 45 λεπτά της ώρας. Δεν είναι δύσκολο. Είναι;

Σχετικά με έναν καθηγητή...

Το Μάη του 1982 πεθαίνει ξαφνικά ο καθηγητής Μπρούνο Μπονόπερα και πέντε πρόσωπα ωθούνται σε μια θυελλώδη αναπόληση. Οι φωνές τους υψώνονται και έπειτα χαμηλώνουν, βυθίζονται στη σιωπή. Από τι πέθανε ο καθηγητής; Είκοσι χρόνια αργότερα, ένας συγγραφέας αποκτά το ημερολόγιο του Μπονόπερα, για την ακρίβεια, του το δίνει η κόρη του η Ζυλιέτ.

«Η Ζυλιέτ υπήρξε αναμφίβολα όμορφη, σε κάθε περίπτωση παρ' όλο που κοντεύει τα εξήντα, πάλλεται λες κι έχει όλη τη ζωή μπροστά της. Μετά τη δεξίωση, περάσαμε δυο ώρες στο μπαρ ενός ξενοδοχείου, ισχυρίζεται ο συγγραφέας Κάρολος Μαρτέλ, που το όνομά του βαραίνει στις πλάτες του, γιατί ο κληρονόμος του ιστορικού ονόματος δεν πρόκειται να νικήσει στη μάχη του Πουατιέ (732), αλλά στη μάχη της αλήθειας σχετικά με τη ζωή και το θάνατο του Μπρούνο Μπονόπερα. Του καθηγητή, που δεν κέντρισε το ενδιαφέρον του επίδοξου βιογράφου του, η επιστήμη του, οι μελέτες του και οι διατριβές του, αλλά η ανεπανάληπτη ζωή του».

Μια πολύχρωμη και θυελλώδης ζωή, τις λεπτομέρειες της οποίας θέλουμε να μάθουμε και εμείς. Θα το κατορθώσουμε διαβάζοντας τις καλογραμμένες σελίδες του μυθιστορήματος του Hubert Nyssen «Νταούλια και ζουρνάδες πάνω στον τάφο ενός καθηγητή» (Εκδόσεις «Χατζηνικολή»).

Μικρές σελίδες

Ρεμπέτικη φαντασία, λογοτεχνικό αφήγημα, όπου ανασταίνεται παραστατικά ένας κόσμος που κάποτε αποκλήθηκε περιθωριακός. Μια νοσταλγική ιστορία συνθεμένη με τίτλους ρεμπέτικων τραγουδιών, μια εξαιρετικά επιτυχημένη συρραφή εκείνων των τραγουδιών και κειμένων που άφησαν εποχή και έγιναν θρύλος. Ολοι οι τύποι και οι τύπισσες, με τα πάθη και τους καημούς τους, τα όνειρα, τις διαψεύσεις και τους κατατρεγμούς τους, με την ιδιότυπη αντίληψη της τιμής και της φιλοτιμίας, με το δικό τους ήθος, με τους έρωτες, τους πόνους και τους παλικαρισμούς «ζουν», «κινούνται» και «ερωτεύονται» μέσα στις σελίδες τούτου του καλαίσθητου τόμου: «Παληοζωή Μοβόρησα»Ρεμπέτικη φαντασία από τίτλους 3.500 τραγουδιών. Του Κυριάκου Ντελόπουλου και με ζωγραφιές του Γιάννη Ψυχοπαίδη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Καστανιώτη».

Εν συντομία

Με την εργασία του δημοσιογράφου - συγγραφέα Τάκη Δ. Ψαράκη «Π-όπως περιοδικός Τύπος ή Λόγος Περιοδικός» εγκαινιάζεται η Μικρή Βιβλιοθήκη της Ενωσης Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου. Πρόκειται για μια «συναγωγή από κείμενα και δημοσιεύματα» που διαρκώς περιστρέφονται γύρω από το λήμμα «περιοδικό» ή εκείνα των τίτλων που ξεκινούν από το λήμμα «Π». Στην παρέα μας - προσθέτει ο συγγραφέας - θα έχουμε ενίοτε και τις υπογραφές όπου το επίθετο του συγγραφέα θα εκκινεί από το γράμμα Π και θα ακροβατεί συχνά με το Π του τίτλου. Με πλειάδα εγγραφών και σταχυολογήσεων, μέσα από τις οποίες παρελαύνουν μεγάλα πνευματικά αναστήματα και ταπεινοί εργάτες του Τύπου, ο Τάκης Ψαράκης επιδίωξε να αναδείξει την ατμόσφαιρα μιας εποχής στο χώρο του περιοδικού Τύπου. Η εργασία συμπληρώνεται με 61 κατατοπιστικές σημειώσεις και παραπομπές.

Καθ' οδόν: Στην Πάρο

Αυκουλάκι Μάρπησσας
Αυκουλάκι Μάρπησσας
Σαν τις «Τρεις αδελφές» του Αντον Τσέχοφ που αναφωνούσαν: στη Μόσχα, στη Μόσχα, στη Μόσχα, περιμένοντας ίσως ότι εκεί θα βρεθεί η λύση. Ετσι κι εγώ σκέφτομαι: στην Πάρο, στην Πάρο, στην Πάρο, ελπίζοντας να ησυχάσω. Από τα μηχανάκια, από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων από την καυτή αφιλόξενη πόλη, την Αθήνα που, αλίμονο, τόσο αγαπώ. Στην Πάρο, λοιπόν, με τους μικρούς λόφους, τις πασπαλισμένες με χρυσόσκονη παραλίες, με τις καρπερές κοιλάδες, με το απέραντο κρυστάλλινο γαλάζιο που τη σφίγγει στην αγκαλιά του. Στην Πάρο που δεν έτυχε ποτέ να πάω, και που τα μοναστήρια της δεν έχω επισκεφτεί, που στα καταγάλανα νερά της δεν έχω λουστεί. Στην Πάρο, εκεί όπου οι μπουκαμβίλιες, τα γεράνια και τα τριαντάφυλλα γίνονται ένα πολύχρωμο μπουκέτο και κοιτάζουν με σέβας τα δυνατά καταπράσινα πεύκα. Ισως να με ρωτήσετε τι είναι, άραγε, αυτό που με τραβά τούτη τη συγκεκριμένη στιγμή στο νησί. Σα μαγνήτης. Είναι το εξαιρετικό λεύκωμα του Δήμου της Πάρου με τις υπέροχες φωτογραφίες που το συνοδεύουν.

Στη λιτή, αντί προλόγου, σημείωσή του, ο δήμαρχος Γιάννη Ν. Ραγκούσης λέει: «Μια φωτογραφία ισοδύναμη με 1.000 λέξεις. Αντί για 55.000 λέξεις, σας παρουσιάζουμε το νησί μας μέσα από 55 φωτογραφικές στιγμές και 20 λέξεις - συστατικά του νησιωτικού εαυτού μας.

Πάρος. Κυκλάδες, Αιγαίο, πολιτισμός, ιστορία, παράδοση, λευκό, γαλάζιο, περιβάλλον, παράδεισος, άνθρωπος, ανθρωπιά, ισορροπία, γαλήνη, ομορφιά, αγάπη, καρδιά, ψυχή χαμόγελο».

Αρμονικά...

Καθώς κοιτάζουμε αυτές τις φωτογραφίες, που πραγματικά μιλάνε, στα χείλη μας έρχονται από μόνες τους χιλιάδες λέξεις, όπως: αρμονία, γοητεία, μαγεία, κάλλος και αρχίζουμε το οδοιπορικό μας στο πανέμορφο αυτό νησί, ξεκινώντας από την καρδιά του που χτυπά στην Παροικιά, που, ενώ είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης, εξακολουθεί να διατηρεί όλα τα κυκλαδίτικα χαρακτηριστικά της. Περιδιαβαίνουμε τα στενά δρομάκια, περνάμε κάτω από τις καμάρες, καθόμαστε στα γραφικά πεζούλια για να κάνουμε ένα τσιγάρο και το μάτι ξεκουράζεται πάνω στο λευκό, το πάλλευκο των σπιτιών με τα πολύχρωμα λουλούδια που στέκονται ήσυχα κοντά στο κάστρο, στα λείψανά του δηλαδή. Συνυπάρχουν αρμονικά.

Παραδοσιακός οικισμός στην Παροικιά
Παραδοσιακός οικισμός στην Παροικιά
Προχωρούμε. Εκεί στο κάστρο, που είναι και η πιο όμορφη περιοχή της πόλης σώζονται μερικά απομεινάρια του τείχους και ξεχωρίζει ένας αναστηλωμένος πύργος, όπου ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει τα υλικά που είχαν χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση του ναού της Δήμητρας, στη θέση του οποίου έχει χτιστεί η πιο σημαντική ίσως εκκλησία των Κυκλάδων, ο Αγιος Κωνσταντίνος. Η αρχιτεκτονική του ναού είναι ξεχωριστή, το τέμπλο ξυλόγλυπτο και επίχρυσο, και οι μεταβυζαντινές εικόνες αξιόλογες. Ομως, ποτέ δεν κατάλαβα, και όπως πάει το πράγμα μάλλον ποτέ δε θα καταλάβω, τη μανία που έχουμε να χτίζουμε εκεί που κάποτε υπήρχε κάτι άλλο. Πιο κάτω, πιο πάνω, πιο πέρα δεν μπορούσαμε να το κάνουμε, έτσι ώστε να μην αλλοιώνουμε τη φυσιογνωμία και την ιστορία του τόπου. Του όποιου τόπου.

Ιστορικά

Λένε πως η Πάρος είχε κατοικηθεί από τα Προϊστορικά χρόνια και πως υπήρξε ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού. Για να το λένε οι ειδικοί, κάτι περισσότερο από μένα θα ξέρουν. Λένε ακόμη ότι είχε αναπτύξει στενούς δεσμούς με την Κρήτη και πως κατά τον 8ο αιώνα π.Χ. γνώρισε μεγάλη ακμή. Κι αυτό το παίρνω σαν δεδομένο, διότι δεν είμαι Κρητικιά ούτε Παριώτισσα για να έχω διάφορη άποψη. Μα ούτε κι αδιάφορη μένω στη γνώμη των αρχαιολόγων και των ιστορικών. Τώρα, στους Βυζαντινούς χρόνους, η Πάρος περιέπεσε στην αφάνεια και βυθίστηκε στη σιωπή και στο γαλάζιο της χρώμα. Αυτό οφείλεται στις πειρατικές επιδρομές που, δυστυχώς, δέχτηκε, ενώ στη διάρκεια της Επανάστασης το νησί αναστήθηκε, ανασυγκροτήθηκε και επαναστάτησε με πρωτεργάτρια την Μαντώ Μαυρογένους.

Τα ερείπια...

Παροικιά, Αρχαιολογικό μουσείο
Παροικιά, Αρχαιολογικό μουσείο
... του Ασκληπιείου, στα νότια του λόφου της Αγίας Αννας, εκεί κοντά βρισκόταν βορειοανατολικά της σημερινής πόλης, το Δήλιο, ο ναός όπου λατρεύονταν ο Απόλλωνας, η Λητώ και η Αρτεμη. Από το ιερό του ναού (6ος αιώνας π.Χ.) δε σώζεται παρά ένα μικρό τμήμα των θεμελίων, ενώ στα ανατολικά του, πάνω στο λόφο, στέκεται διακριτικά το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Αργότερα, λέω να πάω στο μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων που χτίστηκε το 1660. Η μονή αναρριχάται στο ψηλότερο σημείο της Παροικιάς και κρύβεται μέσα στο δάσος από πεύκα, μπορεί να λαχανιάσω. Θα πάω και στις Πεταλούδες και στο Αρχαιολογικό Μουσείο και στην Παναγιά την Καταπολιανή, παντού θα πάω. Ομως, πριν από όλα θέλω να ξαποστάσω. Να βουτήξω στα Λιβάδια και στην παραλία της Παροικιάς ...επιθυμώ διακαώς. Στον Παράσπορο και στην Αγία Ειρήνη, θα σταθώ κάτω από τους φοίνικες για να προστατευτώ από την απευθείας έκθεση στον ήλιο. Διότι, ο ήλιος, λαμπρός και ολόχρυσος μπορεί να είναι, αλλά τέτοια εποχή δεν αστειεύεται. Δεν είναι φιλικός. Θα κάνω, λοιπόν, ένα μακροβούτι, που θα διαρκέσει μέχρι να πέσει εντελώς το σκοτάδι και τα γαλάζια, φιλικά νερά να γίνουν σκούρα και αινιγματικά. Μια μαγική βουτιά που θα με μεταφέρει κατευθείαν στο κρεβάτι μου. Μαζί με τον ήλιο βασιλεύουν και οι βλεφαρίδες μου. Μα πριν κλείσουν ερμητικά, προλαβαίνουν να τρυπώσουν εικόνες της Παροικιάς, της Νάουσας, της Πούντας. Και τις παίρνω μαζί μου, της κρατώ ολονυχτίς. Κοιμάμαι και, μέσα στο βαθύ ύπνο μου, «συνειδητοποιώ» πως η «παράσταση» συνεχίζεται. Η Πάρος είναι εδώ, κατοικεί μέσα στα όνειρά μου. Ονειρεμένη είναι.


Ενετικό κάστρο, λιμανάκι Νάουσας
Ενετικό κάστρο, λιμανάκι Νάουσας

Το γεφύρι της Νάουσας
Το γεφύρι της Νάουσας

Λεύκες το «Παραδοσιακό καφενείο»
Λεύκες το «Παραδοσιακό καφενείο»


Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ