Σάββατο 27 Ιούνη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Διαβάστε σήμερα στο 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία»:

- Εκθεση για την «ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης»: Αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις με ορίζοντα δεκαετίας - Στα σκαριά η διαμόρφωση της νέας «Λευκής Βίβλου» της ΕΕ.

- Ενέργεια: Στο επίκεντρο της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής του «G7» οι ενεργειακοί ανταγωνισμοί.

- ΕΕ - Κοινότητα Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAC): Η κοινή Σύνοδος στις 10-11 Ιούνη στις Βρυξέλλες σηματοδοτεί την προσπάθεια της ιμπεριαλιστικής λυκοσυμμαχίας να εξασφαλίσει τη διείσδυση των ευρωενωσιακών μονοπωλίων στην περιοχή όπου δραστηριοποιούνται και άλλα ανταγωνιστικά μονοπώλια.

- Σαουδική Αραβία: Συμφωνίες δισεκατομμυρίων σε Ρωσία και Γαλλία, με στόχο την εξασφάλιση στο μέλλον της ενεργειακής επάρκειας (πυρηνική ενέργεια) και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας, αλλά και τη σημαντική ενίσχυση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, κλείνει τις τελευταίες μέρες ο Σαουδάραβας υπουργός Αμυνας και δεύτερος διάδοχος του σαουδαραβικού θρόνου, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

«ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΟΝΕ
Σάρωμα των λαϊκών δικαιωμάτων για να ανακάμψει το κεφάλαιο

Αποψη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ 25 - 26/6/2015

Eurokinissi

Αποψη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ 25 - 26/6/2015
Σαρωτικές αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις, ενίσχυση των μέτρων δημοσιονομικής εποπτείας, διαμόρφωση νέων μηχανισμών για τον επιμερισμό των κινδύνων στις περιπτώσεις εκδήλωσης οικονομικών κρίσεων στην ΕΕ και ειδικότερα στην Ευρωζώνη, προβλέπει, ανάμεσα σε άλλα, ο δεκαετής «οδικός χάρτης» 2015 - 2025 για την «ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης» (ΟΝΕ). Το ζήτημα αυτό συζητήθηκε και στο πλαίσιο της διήμερης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, που ολοκληρώθηκε, χτες, Παρασκευή, στις Βρυξέλλες.

Είναι φανερό το γεγονός ότι τα αντιλαϊκά παζάρια και η ενδοαστική διαπάλη γύρω από την «ελληνική περίπτωση» συνδέονται και με τις γενικότερες διεργασίας που αφορούν την προστασία της Ευρωζώνης και των μονοπωλίων από τους κλυδωνισμούς και τις καπιταλιστικές κρίσεις. Μάλιστα, όπως σημειώνεται στη σχετική έκθεση της Κομισιόν, «στην κορύφωση της κρίσης αναγκαστήκαμε πολλές φορές να λάβουμε σημαντικότατες αποφάσεις βιαστικά, μερικές φορές εν μια νυκτί. Σε αρκετές περιπτώσεις επελέγησαν διακυβερνητικές λύσεις για να επισπευσθεί η λήψη αποφάσεων ή για να ξεπεραστούν οι αντιδράσεις. Ηρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε και να σταθεροποιήσουμε το πολιτικό οικοδόμημα, και να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο της ΟΝΕ». Πρόκειται για τα νέα αναβαθμισμένα μνημόνια διαρκείας που δρομολογούν απέναντι στους λαούς, σε συνδυασμό με τη λειτουργία της Ευρωζώνης όσο γίνεται ως ενιαίου οργανισμού (πολιτικό οικοδόμημα, διακυβέρνηση).

Η έκθεση φέρει τις υπογραφές των επικεφαλής της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντ. Τουσκ, του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, καθώς και του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, Μ. Σουλτς. Σε αυτή, αναδεικνύονται οι «αποκλίσεις» ανάμεσα στις οικονομίες της Ευρωζώνης, δηλαδή οι εντεινόμενες ανισομετρίες, τις οποίες επιχειρούν να τις διαχειριστούν, με όχημα την παραπέρα κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν, «όταν επέλθουν οικονομικοί κλυδωνισμοί, πράγμα αναπόφευκτο, κάθε χώρα θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιδρά αποτελεσματικά». Συνεχίζουν τονίζοντας ότι κάθε χώρα πρέπει να είναι σε θέση να απορροφά τους κλυδωνισμούς εσωτερικά, χάρη στην επαρκώς ανθεκτική οικονομία της και στα ικανά δημοσιονομικά αποθέματα και μάλιστα «καθ' όλη τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου». Αυτό, με τη σειρά του, συνεπάγεται διαδοχικά αντιλαϊκά μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, τόσο στη φάση της καπιταλιστικής ανάκαμψης, όσο και στη φάση της κρίσης.

Ανταγωνιστικότητα και απασχόληση

Κομβικό σημείο αναφοράς στις διεργασίες για την «εμβάθυνση της ΟΝΕ» αποτελεί η σύνταξη της νέας «Λευκής Βίβλου», η δημοσιοποίηση της οποίας προγραμματίζεται για την άνοιξη του 2017.

Ανάμεσα σε άλλα:

Προβλέπεται η δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού ελέγχου, ο οποίος, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, θα έχει αρμοδιότητα την αποτροπή των αποκλίσεων στην ανταγωνιστικότητα των μισθών ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης. Αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι τα συμβούλια ανταγωνιστικότητας (κρατικά και σε επίπεδο ΕΕ) θα αξιολογούν το βαθμό στον οποίο η εξέλιξη των μισθών συμβαδίζει με την παραγωγικότητα. Μάλιστα, η σύνδεση μισθών - παραγωγικότητας θα γίνεται τόσο με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης, όσο και με τους «κυριότερους συγκρίσιμους εμπορικούς εταίρους» της ΕΕ. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει τη συμπίεση του μισθολογικού κόστους των επιχειρηματικών ομίλων, με γνώμονα τις συνθήκες της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων, στη διαρκή διαπάλη τους για την απόσπαση μεριδίων και αγορών.

  • Σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάζουν να προχωρήσουν στον καθορισμό «ειδικών προτύπων και δεικτών» που θα απαιτήσουν διεξοδικότερη ανάλυση. Ωστόσο, σημειώνουν πως τα «πρότυπα για τις αγορές εργασίας» θα πρέπει να συνδυάζουν την ασφάλεια με την ευελιξία, όπως με «ευέλικτες και αξιόπιστες συμβάσεις εργασίας», έτσι ώστε να αποφευχθεί μια αγορά εργασίας δύο ταχυτήτων, να προχωρήσουν οι πολιτικές της «διά βίου μάθησης» και τα σύγχρονα συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης με διευκόλυνση της φορολόγησης της εργασίας (μείωση ασφαλιστικών εισφορών για τους εργοδότες). Τα παραπάνω σημαίνουν συμπίεση του μισθολογικού κόστους, σε συνδυασμό με το βαθμό της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, περικοπές στα συστήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, προσαρμογή των όποιων «συμβάσεων εργασίας» (ατομικές κ.ά.) στις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου.
  • Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν, «οι πληθυσμοί μας γηράσκουν με ταχύ ρυθμό και χρειαζόμαστε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στα συστήματα συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης».
  • Διευκρινίζοντας παραπέρα επισημαίνουν: «Οι μεταρρυθμίσεις θα προβλέπουν την εναρμόνιση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής», που σημαίνει αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς.

Ολα όσα σχεδιάζουν αποκαλύπτουν, επί της ουσίας, την αδυναμία του εκμεταλλευτικού συστήματος να ικανοποιήσει ακόμη και στοιχειώδεις ανάγκες των λαών.

Την ίδια ώρα, όλα τα παραπάνω παραπέμπουν στο χαρακτήρα της διαβούλευσης και της συζήτησης ανάμεσα στη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ και τους «θεσμούς» της τρόικας. Μιας διαβούλευσης που διενεργείται «εντός των τειχών» και για λογαριασμό του κεφαλαίου, με προδιαγεγραμμένο αντιλαϊκό αποτέλεσμα...

Μνημόνια διαρκείας

Την ίδια ώρα, η ενίσχυση του δημοσιονομικού οπλοστασίου της ΕΕ και της Ευρωζώνης έρχεται να σφίξει ακόμη περισσότερο τη θηλιά γύρω από το εισόδημα του λαού και τις όποιες κατακτήσεις συνεχίζουν ακόμη να τρεμοπαίζουν στα πόδια του. Και βέβαια δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι νέες αντιλαϊκές παρεμβάσεις παραπέμπουν άμεσα και στο χαρακτήρα της διαβούλευσης ανάμεσα στη συγκυβέρνηση και τους «θεσμούς».

Σε αυτό το επίπεδο προβλέπονται:

-- Η ενίσχυση των μέτρων και των παρεμβάσεων που ήδη προβλέπονται με το «Ευρωπαϊκό εξάμηνο», με έμφαση στην ενίσχυση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, το νέο πλαίσιο θα γίνει περισσότερο δεσμευτικό σε ό,τι αφορά την άσκηση της οικονομικής πολιτικής, μέσα από ένα σύνολο κανονισμών «υψηλού επιπέδου που θα ορίζεται στη νομοθεσία της ΕΕ».

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, το νέο πλαίσιο διακυβέρνησης θα προβλέπει «εκτεταμένο εκ των προτέρων συντονισμό των ετήσιων προϋπολογισμών των κρατών - μελών της Ευρωζώνης και θα ενισχύει την εποπτεία όσων αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες», όπως για παράδειγμα είναι σήμερα το ελληνικό αστικό κράτος.

-- Ευρωπαϊκό «δημοσιονομικό συμβούλιο»: Το νέο όργανο θα συντονίζει και θα «συμβουλεύει» τα εθνικά «δημοσιονομικά συμβούλια», σε ό,τι αφορά την απαρέγκλιτη τήρηση των αντιλαϊκών στόχων που προβλέπονται στους κρατικούς προϋπολογισμούς. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθεί η διαδικασία απορρόφησης των κραδασμών και η ΟΝΕ θα γίνει «περισσότερο ανθεκτική». Πρόκειται, δηλαδή, για την εφαρμογή αλλεπάλληλων αντιλαϊκών μέτρων, που έχουν στόχο την αναχαίτιση της καπιταλιστικής κρίσης.

Να σημειωθεί ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έχει καταθέσει στους «θεσμούς» της τρόικας πρόταση για συγκρότηση ελληνικού «δημοσιονομικού συμβουλίου», το οποίο θα προχωρά σε «αυτόματες οριζόντιες μειώσεις» όλων των κρατικών δαπανών (συντάξεις, μισθοί, επιδοτήσεις κ.λπ.), σε περιπτώσεις αποκλίσεων από τους αντιλαϊκούς στόχους...

-- Ορισμένες αποφάσεις σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική πολιτική θα περνούν από τη συλλογική έγκριση της ΕΕ, με την παράλληλη, όπως αναφέρεται, «δημοκρατική λειτουργία και νομιμότητα». Χωρίς να περιγράφεται κάτι συγκεκριμένο, η συγκεκριμένη αναφορά παραπέμπει σε προτάσεις, όπως π.χ. για διαμόρφωση Κοινοβουλίου της Ευρωζώνης.

-- Ενισχύονται ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του Γιούρογκρουπ, εξέλιξη που «μπορεί να απαιτεί την ενίσχυση της προεδρίας του και των μέσων που έχει στη διάθεσή του». Είναι φανερό ότι προδιαγράφεται θέση υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης, με αυξημένες αρμοδιότητες στη χάραξη και τον έλεγχο της οικονομικής πολιτικής.

-- Στις άμεσες προτεραιότητες είναι η ενίσχυση του ενιαίου εποπτικού πλαισίου για τις τράπεζες, η λειτουργία του ταμείου εξυγίανσης των τραπεζών, αλλά και η δημιουργία ενιαίου συστήματος εγγύησης και αντασφάλισης καταθέσεων. Επίσης, πρόκειται για παρεμβάσεις που στοχεύουν στη διαχείριση φαινομένων που σχετίζονται με τις εκδηλώσεις της καπιταλιστικής κρίσης, χωρίς φυσικά να μπορούν να αγγίξουν τις ίδιες τις αιτίες της, αφού αυτές βρίσκονται στο DNA του συστήματος.

Την ίδια ώρα, η έκθεση επισημαίνει ότι παρά την πρόσφατη κρίση, το ευρώ αποτελεί το δεύτερο (μετά το δολάριο ΗΠΑ) σημαντικότερο νόμισμα στον κόσμο, δεδομένου ότι το ένα τέταρτο των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων είναι σε ευρώ, ενώ σχεδόν εξήντα χώρες και εδάφη ανά τον κόσμο έχουν συνδέσει άμεσα ή έμμεσα το νόμισμά τους με το ευρώ...


Α.Σ.

Η Ενέργεια στο επίκεντρο των ανταγωνισμών

Για τη Σύνοδο των κρατών του «G7» τα ρεπορτάζ των αστικών ΜΜΕ ήταν φειδωλά και εστίασαν κυρίως στην απόφασή τους για συνέχιση των κυρώσεων στη Ρωσία, λόγω της ουκρανικής κρίσης, αποτέλεσμα ενδοαστικών αντιθέσεων στην Ουκρανία και ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών - ΗΠΑ και Γερμανίας κόντρα στη Ρωσία, έστω και ολίγον διαφοροποιημένη, λόγω ενεργειακής εξάρτησης της Γερμανίας από τη Ρωσία.

Σύμφωνα όμως με ρεπορτάζ του ΑΠΕ, για την Αγκελα Μέρκελ η επιτυχία της Συνόδου εξαρτιόταν από το αν θα επιτύγχανε συμφωνία στο θέμα της κλιματικής αλλαγής. Με την απόφαση να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε κάτω από δύο βαθμούς σε σχέση με την προ-βιομηχανική εποχή. Και αυτή η απόφαση πάρθηκε.

«Η καγκελάριος κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για την επίτευξη αυτής της συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί ένα αναγκαίο βήμα για μια ευρύτερη συναίνεση στη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που θα πραγματοποιηθεί σε λίγους μήνες στο Παρίσι. Αν η G7 δεν κατέληγε σε συμφωνία, είπε, η σύνοδος του Παρισιού θα είχε ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Η Ιαπωνία και ο Καναδάς είχαν επιφυλάξεις, αλλά τελικά υποχώρησαν. "Η όλη υπόθεση του κλίματος αποτέλεσε μια δύσκολη διαπραγμάτευση", είπε η Α. Μέρκελ στους δημοσιογράφους μετά το τέλος της Συνόδου, προσθέτοντας ότι όλοι συμφωνούν πως ο πλανήτης πρέπει να πάψει να εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα».

Εδώ λοιπόν βρίσκεται το μυστικό της υπόθεσης. Να πάψει να εξαρτιέται ο πλανήτης από τα «ορυκτά καύσιμα». Σύμφωνα με την ιστοσελίδα econews (είναι υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) «οι ηγέτες των "πλουσιότερων" χωρών του πλανήτη - Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία και Καναδάς - συμφώνησαν να «εξαλείψουν την εξάρτηση της παγκόσμιας οικονομίας από τον άνθρακα έως τα τέλη του αιώνα».

Μάλιστα, στο ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά το πέρας των συνομιλιών που έλαβαν χώρα σε ένα επιβλητικό κάστρο της Βαυαρίας, στη νότια Γερμανία, γίνεται μνεία στην «ισχυρή αποφασιστικότητα» των «G7», ώστε να υπογραφεί μια δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για τις εκπομπές ρύπων στη διάσκεψη για το κλίμα που θα λάβει χώρα στο Παρίσι το Δεκέμβρη.

Οσο για τον ενδιάμεσο στόχο για τους ρύπους, συμφώνησαν η μείωσή τους να πλησιάσει το 70% μέχρι το 2050.

Ως υποκατάστατα των ορυκτών καυσίμων οι ηγέτες των G7 απηύθυναν έκκληση για τη ριζική και ολική στροφή της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προς τις ανανεώσιμες και πυρηνικές πηγές μέχρι το 2050».

Ανταγωνισμοί αλλά και διακρίσεις...

Φαίνεται, λοιπόν, ότι γύρω από τον άνθρακα ως καύσιμο για την παραγωγή Ενέργειας εκφράζονται αντιθέσεις. Που έχουν σχέση με την παραγωγή Ενέργειας, τις πηγές της, το κόστος της, επομένως και ανταγωνισμοί ανάμεσα στα μονοπώλια διαφορετικών τομέων Ενέργειας, όπως επίσης και στα μονοπώλια κατασκευής μέσων παραγωγής Ενέργειας διαφορετικών τομέων Ενέργειας. Η Ενέργεια και η τιμή της επιδρούν σε ολόκληρη την οικονομία.

Για παράδειγμα, το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ μικρότερο με τη χρήση άνθρακα σε σύγκριση με την παραγωγή της από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ακόμη και από τη χρήση φυσικού αερίου ως καύσιμο. Να θυμίσουμε εδώ το παράδειγμα της Ελλάδας στην οποία η τρόικα, δηλαδή η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, επιβάλλουν την ιδιωτικοποίηση του λιγνίτη, ώστε η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ιδιωτικά μονοπώλια να μπορεί να χρησιμοποιεί λιγνίτη και το απαιτούν ως στοιχείο ανταγωνισμού, δηλαδή να μην είναι η ΔΕΗ σε πλεονεκτικότερη θέση από τα άλλα μονοπώλια.

Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα αναπτύσσονται επιχειρηματικοί όμιλοι ΑΠΕ, που πουλάνε το ηλεκτρικό ρεύμα στη ΔΕΗ κάτω από το κόστος τους, αφού είναι μεγαλύτερο απ' αυτό της ΔΕΗ. Και με πολιτική απόφαση, με νόμο του κράτους δηλαδή, έχει επιβληθεί τέλος ΑΠΕ που πληρώνεται από το λαό μέσω λογαριασμών ΔΕΗ και αποδίδεται στους επιχειρηματικούς ομίλους ΑΠΕ για να έχουν κέρδη.

Δεν αντιλέγει κανείς ότι η καύση άνθρακα επιβαρύνει το περιβάλλον, τη Δημόσια Υγεία, αλλά αυτό το κάνει και το πετρέλαιο. Ούτε για τις προθέσεις τους για το κλίμα και την αντιμετώπιση της επιβάρυνσης. Αλλωστε, και αυτή τη μετράνε με κόστος.

Η απόφαση όμως των «G7» φαίνεται να έχει άλλα κίνητρα γιατί είναι μονοβαρής. Δεν τόλμησε να αποφασίσει μείωση χρήσης ως καύσιμου του πετρελαίου. Αλλωστε, παρά το ότι η Α. Μέρκελ πρωτοστάτησε στην απόφαση, καθοριστικός παράγοντας είναι οι ΗΠΑ. Από τους μεγαλύτερους στον κόσμο παραγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μια απόφαση περιορισμού χρήσης του πετρελαίου θα ξεσήκωνε όλα τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη.

Ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων ΑΠΕ

Ουσιαστικά, η συγκεκριμένη απόφαση των «G7», ενισχύει τα μονοπώλια των υδρογονανθράκων, τα μονοπώλια κατασκευής μέσων παραγωγής ΑΠΕ, αλλά και μονοπώλια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, (φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, ηλιοθερμική παραγωγή, βιοκαύσιμα κ.λπ.). Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της BP, με τίτλο «Energy Outlook 2035», η χρήση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα αυξηθεί κατά 768% στην Κίνα, κατά 539% στην Ινδία και κατά 227% στη Βραζιλία έως το 2035, καθώς η ζήτηση για Ενέργεια θα εκτοξευθεί. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η χρήση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα αυξηθεί κατά 177%.

Η επιδιωκόμενη στροφή σ' αυτές τις πηγές, έχει σχέση επίσης με δύο παράγοντες: Ο ένας η ενεργειακή εξάρτηση κρατών όπως η Γερμανία, η Κίνα, η Ινδία κ.λπ. Ο δεύτερος η ανάγκη προώθησης των μέσων παραγωγής για ΑΠΕ, η προώθηση της λεγόμενης «πράσινης ανάπτυξης». Τμήματα του κεφαλαίου, επομένως, που δραστηριοποιούνται στον τομέα ΑΠΕ, ενισχύονται όταν «βγει από τη μέση» ένας ανταγωνιστής όπως το κεφάλαιο που δραστηριοποιείται τόσο στην εξόρυξη άνθρακα, όσο και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα. Που, επίσης, θα αναγκαστούν είτε να αλλάξουν καύσιμο, (π.χ. χρήση πετρελαίου ή φυσικού αερίου), είτε να εφαρμόσουν αντιρρυπαντική τεχνολογία για τον άνθρακα και να μειώσουν δραστικά την εκπομπή ρύπων άρα και τη μόλυνση του περιβάλλοντος (είναι όμως αρκετά δαπανηρό και ανεβάζει το κόστος παραγωγής, άρα χάνεται το πλεονέκτημα του μεγαλύτερου ποσοστού κέρδους και της πιο ανταγωνιστικής τιμής), είτε να περάσουν σταδιακά σε άλλον τομέα. Τόσο στη Γερμανία όσο και στην Κίνα έχουν αναπτυχθεί μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που παράγουν φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, ηλιοθερμικά κ.λπ. Μάλιστα, το 2013 η Κίνα διαμαρτυρήθηκε, επειδή η Γερμανία έβαλε δασμούς στην εισαγωγή φωτοβολταϊκών από την Κίνα, τα οποία είχαν τιμή 50% μικρότερη από τα γερμανικά.

Ολα αυτά, λοιπόν, λύνονται με πολιτικές αποφάσεις, όπως, για παράδειγμα, αυτή η απόφαση στη Σύνοδο των «G7». Στη συνέχεια, επιβάλλονται με νόμους του κάθε κράτους. Βεβαίως, για την ώρα υπάρχει και η Σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, αλλά και κατά πόσο θα ανταποκριθούν οι επιχειρηματικοί όμιλοι παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με άνθρακα να εφαρμόσουν την απόφαση. Οι ηγέτες των «G7» απηύθυναν έκκληση για στροφή στις ΑΠΕ. Πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί μένει να το δούμε.

Ανταγωνισμοί και τιμές

Το γεγονός ότι αυτή η υπόθεση των ορυκτών καυσίμων για παραγωγή Ενέργειας, (άνθρακας), αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού, φαίνεται και από το εξής:

Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της ιστοσελίδας econews (20/5/2015) αναφέρεται ότι σύμφωνα με εκτίμηση του ΔΝΤ, «οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων απολαμβάνουν επιδοτήσεις της τάξης των 5,3 τρισ. δολαρίων ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί σε 10 εκατομμύρια δολάρια για κάθε λεπτό που περνάει. Τα 5,3 τρισ. δολάρια υπέρ των βρώμικων καυσίμων (λιθάνθρακας, λιγνίτης, πετρέλαιο κ.λπ.) είναι περισσότερα από το σύνολο των δαπανών Υγείας από όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου.

Το τεράστιο ποσό εν πολλοίς οφείλεται στην άρνηση των μεγάλων ρυπαντών να πληρώσουν τις "ποινές" που επιβάλλονται από τις κυβερνήσεις για την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα κόστη αυτά περιλαμβάνουν επίσης το υγειονομικό κόστος από τις βλάβες που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στην υγεία των κατοίκων επιβαρυμένων κοινοτήτων (βλέπε Πτολεμαΐδα), αλλά και από τα ακραία καιρικά φαινόμενα - πλημμύρες, ξηρασίες και τυφώνες - που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή.

Ο Νίκολας Στερν, οικονομολόγος του "London School of Economics", ειδικός επί κλιματικών θεμάτων, μιλώντας στον "Guardian" είπε: "Δεν υπάρχει δικαιολογία για αυτές τις τεράστιες επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα, οι οποίες δημιουργούν στρεβλώσεις στις αγορές και καταστρέφουν τις οικονομίες, ειδικά των φτωχότερων χωρών"».

Το συγκεκριμένο ρεπορτάζ δείχνει ότι το ΔΝΤ κρύβει έναν βασικό παράγοντα σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα. Οτι η επιδότηση ουσιαστικά δίνεται για να υπάρχει χαμηλή τιμή στην ηλεκτρική ενέργεια με τη χρήση άνθρακα, άρα οι επιχειρηματικοί όμιλοι που καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια έχουν φθηνότερη τιμή. Ο καταμερισμός της, δηλαδή επιδότηση σε ρύπους και στην υγεία, αποτελεί επίσης ενίσχυση στους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται σ' αυτούς τους τομείς. Αλλωστε, και ο οικονομολόγος - οικολόγος του «London School of Economics» Νίκολας Στερν, μιλά για στρέβλωση της αγοράς. Και τι προτείνει; ΑΠΕ για να «ισιώσει η αγορά».

Θα αναρωτηθεί κανείς: «Μα καλά δεν ενδιαφέρονται τα κράτη για την υγεία των ανθρώπων, για τη δημόσια υγεία»; Ενδιαφέρονται αλλά και σ' αυτήν μετράνε το κόστος. Αν δε το κόστος για την υγεία (δαπάνες κρατικών προϋπολογισμών) είναι μικρότερο για τους καπιταλιστές από το κόστος της Ενέργειας από τις ΑΠΕ, τότε προτιμούν να πληρώνουν για την υγεία. Οπως κάνουν με την πληρωμή των ρύπων. Τους κοστίζει λιγότερο από την εφαρμογή αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Επίσης, με τα έως τώρα δεδομένα, οι ανάγκες για ηλεκτρική ενέργεια δεν μπορούν να καλυφθούν όλες από τις ΑΠΕ που φαίνεται να λειτουργούν συμπληρωματικά στις υπόλοιπες μορφές. Αλλωστε, ήλιος και αέρας τόσοι ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες δεν υπάρχει όλες τις εποχές του χρόνου. Βεβαίως, το κόστος το πληρώνει πάντα ο λαός. Είτε με την αύξηση της τιμής του ρεύματος, είτε με το τέλος ΑΠΕ, είτε με τις δαπάνες για την υγεία κ.λπ.

Σε άλλο δρόμο οι λαϊκές ανάγκες

Εν κατακλείδι, ο τομέας Ενέργειας - στρατηγικός τομέας για την οικονομία - αποτελεί πεδίο οξύτατων ανταγωνισμών: Μεταξύ των διαφορετικών μορφών Ενέργειας, αλλά και ανάμεσα στους επιχειρηματικούς ομίλους παραγωγής και αυτούς της κατανάλωσης. Ταυτόχρονα, οι επιχειρηματικοί όμιλοι κατανάλωσης διαπραγματεύονται όσο γίνεται πιο χαμηλές τιμές, ενώ τα λαϊκά νοικοκυριά τη χρυσοπληρώνουν. Να γιατί λέμε ότι η εργατική τάξη, τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα δεν πρέπει να αναζητούν λύση στο δικό τους ενεργειακό πρόβλημα στη μία μορφή ή στην άλλη, (ιδιαίτερα η ηλεκτρική ενέργεια είναι αναγκαία και απαραίτητη για όλους), στοιχιζόμενοι πίσω από τον έναν ή τον άλλο επιχειρηματικό όμιλο. Διεκδικώντας φτηνή Ενέργεια για το λαό πρέπει να παλεύουν για έναν κρατικό τομέα Ενέργειας, κοινωνική ιδιοκτησία, που απαιτεί ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, εργατική - λαϊκή εξουσία, που με τον κεντρικό σχεδιασμό και τον εργατικό έλεγχο θα αναπτύσσει όλες τις μορφές έτσι που να ελαχιστοποιηθεί η εξάρτηση, ενώ θα καλύπτει όλες τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της οικονομίας και των εργαζομένων σε όφελός τους.


Ι.

ΕΕ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΧΩΡΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ - ΚΑΡΑΪΒΙΚΗΣ
Εφοδος των μονοπωλίων με ... λεία τον πλούτο των λαών

Από τη Σύνοδο ΕΕ - CELAC
Από τη Σύνοδο ΕΕ - CELAC
Η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ και Κοινότητας Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAC) που πραγματοποιήθηκε στις 10 - 11 Ιούνη στις Βρυξέλλες (η δεύτερη του είδους, αφού είχε προηγηθεί το 2013 συνάντηση στη Χιλή), σηματοδοτεί την προσπάθεια της ιμπεριαλιστικής λυκοσυμμαχίας να εξασφαλίσει τη διείσδυση των ευρωενωσιακών μονοπωλίων στην περιοχή. Βεβαίως, οι κινήσεις αυτές γίνονται σε μια «αρένα» όπου παίζουν και άλλοι «παίχτες», που επίσης θέλουν να μεγιστοποιήσουν την κερδοφορία τους. Είναι οι αστικές τάξεις που προχώρησαν στη δημιουργία της CELAC, που δεν παύει να είναι μια διακρατική καπιταλιστική ένωση, παρά τη συμμετοχή της Κούβας, ή λεγόμενων «αριστερών κυβερνήσεων» σε χώρες όπως η Βενεζουέλα, η Βολιβία, το Εκουαδόρ, όπου παρά τις διακηρύξεις την εξουσία έχει το κεφάλαιο. Αυτές παζαρεύουν ώστε να ωφεληθούν η κάθε μια με την δύναμή της (οικονομική, πολιτική, στρατιωτική με τις μεγάλες δυνάμεις να είναι η Βραζιλία, το Μεξικό, η Αργεντινή) γι' αυτό και οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου δεν είναι και τόσο εύκολες. Χαρακτηριστική περίπτωση οι πάνω από 10 χρόνια διαπραγμάτευσης ΕΕ - MERCOSUR (Κοινή Αγορά του Νότου, με τη συμμετοχή Βραζιλίας, Αργεντινής, Ουρουγουάης, Παραγουάης, Βενεζουέλας). Σημαντικό στοιχείο που δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής είναι επίσης η δράση της Κίνας και των μονοπωλίων της που δυναμώνει ταχύτατα, ξεπερνώντας και την ...παραδοσιακή δύναμη της περιοχής, τις ΗΠΑ, που πάντα την θεωρούσαν «πίσω αυλή τους». Και η Ρωσία επίσης αναπτύσσει δράση.

Για να κατανοηθεί για το τι είδους διείσδυση κινεζικών μονοπωλίων μιλάμε, σημειώνουμε ότι η κινεζική κυβέρνηση έχει εξαγγείλει για τα επόμενα δέκα χρόνια επενδύσεις ύψους 250 δισ. δολαρίων (μόνο πρόσφατα στο ταξίδι του Κινέζου πρωθυπουργού Λι Κετσιάνγκ τον Μάη κλείστηκαν «δουλειές» περίπου 100 δισ. δολαρίων με πιο χαρακτηριστικό το φιλόδοξο σχέδιο της διηπειρωτικής σιδηροδρομικής από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό). Για να έχουμε μέτρο σύγκρισης οι προτεινόμενες επενδύσεις και «προσφορά» της ΕΕ στη Σύνοδο του Ιούνη αναφέρονται στην καλύτερη των περιπτώσεων σε 250 εκατομμύρια ευρώ.

Οι αποφάσεις τακτικής της Συνόδου ΕΕ - CELAC...

Η διήμερη Σύνοδος με τη συμμετοχή πολιτικών εκπροσώπων (πρόεδροι, πρωθυπουργοί, στελέχη κυβερνήσεων) από τις 61 ώρες των δύο ενώσεων υπό το γενικό σύνθημα: «Σχεδιάζοντας το κοινό μας μέλλον: Δουλεύοντας για ευημερούσες, συνεκτικές και βιώσιμες κοινωνίες για τους πολίτες μας», κατέληξε σε «Πολιτική Απόφαση», «Κοινή διακήρυξη των Βρυξελλών» και «Σχέδιο Δράσης». Σε αυτά τα κείμενα επιχειρείται, όπως είναι αναμενόμενο, να εξωραϊστεί η καπιταλιστική βαρβαρότητα που βιώνουν οι λαοί και να διαδοθεί όσο το δυνατόν πλατύτερα σε αυτούς ότι δήθεν μπορεί να υπάρξει «ισότιμη συνεργασία», «ευημερία» για το λαό μέσα στον καπιταλισμό που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιό του.

Οσο για τη δήθεν έγνοια για αντιμετώπιση της φτώχειας και του αποκλεισμού, που διατυπώνεται στην Πολιτική Απόφαση, με τον τίτλο για «Μια εταιρική σχέση για τις επόμενες γενιές», αυτό γίνεται μόνο στο βαθμό που δημιουργεί πρόβλημα στην καπιταλιστική ανάπτυξη, καθώς η απόλυτη εξαθλίωση είναι ανασταλτικός παράγοντας. Οι σύγχρονες λαϊκές ανάγκες μπορούν να ικανοποιηθούν με βάση τις δυνατότητες της εποχής, και μάλιστα πολύ πιο εύκολα σε ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής που διαθέτουν και τεράστιο φυσικό πλούτο, αλλά αυτό δεν συμβαίνει γιατί εμπόδιο μπαίνουν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής που κυριαρχούν.

Το ίδιο γενικόλογα ευχολόγια διατυπώνονται στο ίδιο ντοκουμέντο για την τήρηση των «αρχών του Διεθνούς Δικαίου», την «εδαφική ακεραιότητα, ανεξαρτησία και ισότητα όλων των χωρών και την επίλυση των διαφορών με ειρηνικούς τρόπους ή την αναγνώριση της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής ως «ζώνης ειρήνης» που κυριαρχούν οι «διαδικασίες ενοποίησης και διαλόγου». Λόγια του αέρα ωστόσο όσο κουμάντο κάνει το κεφάλαιο και η κοινωνία στηρίζεται στο κέρδος και την κλοπή της εργατικής δύναμης που νομιμοποιείται στο σύστημα της εκμετάλλευσης.

Στην ίδια λογική, του «πιο ανθρώπινου καπιταλισμού» κινήθηκε, όπως συνηθίζεται, και η λεγόμενη Σύνοδος των Λαών που έγινε παράλληλα με τη σύνοδο των ηγετών στις Βρυξέλλες με διαχειριστικές δυνάμεις και τα κόμματα του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς ανάμεσά τους και ο ΣΥΡΙΖΑ να πρωτοστατούν.

Οσο για τις διατυπώσεις που υπάρχουν στα κείμενα για αναγνώριση της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων ΗΠΑ - Κούβας, την προτροπή προς τις ΗΠΑ να άρουν τον πολύχρονο αποκλεισμό, την αναφορά στην ανάγκη επίλυσης των πολιτικών διαφορών στη Βενεζουέλα με ειρηνικό τρόπο χωρίς ξένες παρεμβάσεις (με καμία όμως συγκεκριμένη αναφορά στην προκλητική επιθετική πολιτική των ΗΠΑ), ή την διευθέτηση του χρέους της Αργεντινής (που πληρώνει ο λαός παρά την άλλη διαχείριση των αστικών κυβερνήσεων Κίρσνερ) γίνονται ουσιαστικά για λόγους τακτικής. Αυτό που προέχει είναι η διευκόλυνση της δράσης των μονοπωλίων της ΕΕ, πρωτίστως των ισχυρών δυνάμεων Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας Ιταλίας, Ισπανίας κ.λπ.

Κατά τα άλλα, ανακοινώνεται «συνεργασία» π.χ. στο «Σχέδιο Δράσης» σε τομείς όπως η έρευνα, η επιστήμη, εκπαίδευση, η αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής και της «πράσινης ανάπτυξης» (πεδίο με τεράστια περιθώρια κερδών), η αντιμετώπιση των ναρκωτικών της μετανάστευσης, ασφάλειας κ.λπ. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η μελλοντική οικονομική στήριξη της ΕΕ στην περίπτωση, που οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για τη σύγκρουση στην Κολομβία, ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους αντάρτες των Ενόπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας - Στρατός του Λαού (FARC-EP) που πραγματοποιούνται εδώ και 2 χρόνια στην πρωτεύουσα της Κούβας, καταλήξουν σε συνολική συμφωνία.

...και η ουσία της «συνεργασίας» και του ανταγωνισμού

Το κύριο μενού της Συνόδου λοιπόν ήταν πώς θα προχωρήσουν οι μπίζνες. Στη «Διακήρυξη των Βρυξελλών» σημειώνεται ότι οι δύο ενώσεις τάσσονται υπέρ της «άρσης του προστατευτισμού και ενός πολυμερούς ανοιχτού και χωρίς διακρίσεις συστήματος εμπορίου με αρχές που θα τηρούνται από όλους», που, όπως λέγεται, μπορεί να «συμβάλει και στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης». Βεβαίως, στο θέμα της προστασίας, δηλαδή των δασμών, δεν έχει επέλθει ακόμα τουλάχιστον συμβιβασμός και πολλές είναι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής που το βλέπουν αρνητικά φοβούμενες και δικαίως ότι το ισοζύγιο θα είναι πολύ αρνητικό για τις ίδιες, όπως έχει δείξει η εμπειρία από τις λεγόμενες διμερείς συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου κυρίως με τις ΗΠΑ.

Πάντως, παρά τις γκρίνιες ειδικά από την πλευρά της ΕΕ για ορισμένα θέματα που άπτονται πολιτικών διαφωνιών, όπως το παράδειγμα της λεγόμενης αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα (που υπήρχαν φωνές που ήθελαν σκληρή στάση απέναντι στην κυβέρνηση του Ν. Μαδούρο) αυτό που ξεχώρισε ήταν το επιχειρηματικό φόρουμ που ξεκίνησε πριν την επίσημη έναρξη της Συνόδου με τη συμμετοχή πάνω από 500 εκπροσώπων επιχειρήσεων, διευθυντών και τεχνοκρατών, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και υπευθύνων για τη χάραξη πολιτικής από όλη την ΕΕ και τα κράτη - μέλη της CELAC.

Σε μετέπειτα ανακοίνωση του αρμόδιου κοινοτικού Επιτρόπου, για τη διεθνή συνεργασία και την ανάπτυξη, Νέβεν Μίμιτσα σημειώνεται ότι τα «νέα προγράμματα που υπογράφηκαν θα συμβάλουν στην περαιτέρω ενίσχυση της χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης για την ευρωπαϊκή και τη λατινοαμερικανική κοινωνία». Η επίτροπος, αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, Ελζμπιέτα Μπιενκόβσκα, δήλωσε ότι: «Οι επιχειρήσεις δημιουργούν και στις δύο όχθες του Ατλαντικού τις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη που χρειαζόμαστε. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα ωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνοποίηση. Η εκδήλωση αυτή μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση και την ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων και την επέκταση των αλυσίδων αξίας που συνδέουν τις ηπείρους μας». Βεβαίως, οι λεγόμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που και από ηγεσίες της Λατινικής Αμερικής προβάλλονται ως «λύση ανάπτυξης» στην περίοδο του σφοδρού ανταγωνισμού όχι μόνο δεν επιβιώνουν, αλλά συνθλίβονται από τα μονοπώλια και αυτό είναι μια αντικειμενική τάση του σύγχρονου καπιταλισμού. Επομένως, οι όποιες ενισχύσεις έχουν άλλο στόχο και απώτερη προοπτική: τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου σε λίγα χέρια. Είναι χαρακτηριστικά και τα προγράμματα που ανακοινώθηκαν για «νέα στήριξη στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, ώστε να αυξηθούν οι επενδύσεις και η επιχειρηματική συνεργασία» ύψους 118 εκατομμυρίων ευρώ, που διευκρινίζεται ότι θα χρηματοδοτούνται και με επιχορηγήσεις και με δάνεια από την ΕΕ (δηλαδή θα φέρουν νέα βάρη στους λαούς). Αυτά αφορούν υποδομές στους τομείς των Μεταφορών, της Ενέργειας και του περιβάλλοντος, στήριξη του ιδιωτικού τομέα και υποτίθεται στήριξη της «κοινωνικής ανάπτυξης».

Αυτά αφορούν στην «επενδυτική επιχορήγηση ύψους 15 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη της γεωθερμικής ενέργειας στη Λατινική Αμερική. Συνδρομή για ένα σχέδιο στον τομέα της Ενέργειας για την Ανατολική Καραϊβική (4,25 εκατ. ευρώ ενωσιακής επιδότησης). Το σχέδιο αυτό παρέχει τεχνική βοήθεια και επενδύει στην ενεργειακή απόδοση και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Επίσης, προχωράει η λεγόμενη 5η φάση του προγράμματος AL-Invest (με συνολική χρηματοδότηση 26 εκατ. ευρώ) που υποτίθεται διευκολύνει την πρόσβαση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) της Λατινικής Αμερικής στις διεθνείς αγορές, δηλαδή ουσιαστικά στέλνει επαγγελματοβιοτέχνες βορά στις τράπεζες.

Ακόμα, προωθείται το λεγόμενο πρόγραμμα για το επιχειρηματικό δίκτυο υπηρεσιών και καινοτομίας (ELAN) της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Λατινικής Αμερικής. Σκοπός του είναι να προωθήσει την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας της ΕΕ στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, καθώς και τις ευκαιρίες για επιχειρηματική δραστηριότητα στον τομέα της τεχνολογίας μεταξύ των επιχειρήσεων της ΕΕ και της Λατινικής Αμερικής, με συνολικό προϋπολογισμό 11 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα αναπτύσσεται στην Αργεντινή, στη Βραζιλία, στη Χιλή, στο Μεξικό, στο Περού, στην Κολομβία και την Κόστα Ρίκα.

Στο πλαίσιο της επιχειρηματικής διάσκεψης κορυφής υπογράφηκε επίσης μια νέα συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Διαμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης (IDB).

Η Φεντερίκα Μογκερίνι, ύπατη εκπρόσωπος για θέμα της Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ, συνόψισε την ουσία των επιδιώξεων της ΕΕ στην κόντρα με άλλους ανταγωνιστές: «Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ο κύριος επενδυτής στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική. Εχουμε περισσότερες επενδύσεις εκεί από ό,τι στη Ρωσία, στην Κίνα και την Ινδία», ενώ με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε η ΕΕ έχει συνάψει οικονομικές συμφωνίες με 26 από τις 33 χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Ωστόσο, κρίνεται ότι τα ευρωενωσιακά μονοπώλια πρέπει να καλύψουν την τεράστια απόσταση που απέχουν από τα αντίστοιχα κινεζικά και άλλα μονοπώλια.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι όπως και να παρουσιάζεται αυτό το επενδυτικό ενδιαφέρον της ΕΕ (όπως και άλλες «κοσμογονίες» στο παρελθόν) το μόνο που κάνουν είναι να εμπλέκουν τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα πιο βαθιά στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς με ό,τι αυτό συνεπάγεται.


Δ.Κ

ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ
Νέες συμφωνίες με Ρωσία και Γαλλία για Ενέργεια και όπλα

Από την πρόσφατη συνάντηση της σαουδαραβικής αντιπροσωπείας στη Γαλλία με υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους...
Από την πρόσφατη συνάντηση της σαουδαραβικής αντιπροσωπείας στη Γαλλία με υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους...
Συμφωνίες δισεκατομμυρίων δολαρίων σε Ρωσία και Γαλλία με στόχο τη μελλοντική, μακροπρόθεσμη ενεργειακή θωράκιση της Σαουδικής Αραβίας, τον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας αλλά και τη σημαντική ενίσχυση του οπλοστασίου της, ενόψει πιθανής κλιμάκωσης των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στις οποίες συμμετέχει πρωταγωνιστικά στην περιοχή της ευρείας Μέσης Ανατολής, έκλεισε το τελευταίο 10ήμερο στις δύο χώρες υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία Σαουδαράβων αξιωματούχων, με επικεφαλής τον δεύτερο διάδοχο του θρόνου και υπουργό Αμυνας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Ο 30χρονος Σαουδάραβας υπουργός, γιος του νέου βασιλιά της χώρας, Σαλμάν, προβάλλει ως ο πιο αναβαθμισμένος κυβερνητικός αξιωματούχος των τελευταίων δεκαετιών, καθώς φαίνεται να έχει πάρει το «πράσινο φως» για τη διαχείριση σημαντικών ζητημάτων στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και της οικονομίας. Το γεγονός αυτό δεν αποδεικνύεται μόνον από τις σημαντικές αποστολές που πραγματοποιεί τους τελευταίους μήνες στο εξωτερικό (μεταξύ άλλων σε ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία), αλλά και από τις διευρυμένες εξουσίες που έχει στα χέρια του: Πέρα από το υπουργικό πόστο, ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είναι ταυτόχρονα (με απόφαση του μονάρχη - πατέρα του) δεύτερος στη διαδοχή του θρόνου, προσωπάρχης του βασιλείου (με λίγα λόγια, ελέγχει απόλυτα ποιος συναντά ή όχι τον βασιλιά Σαλμάν), ηγείται του εθνικού συμβουλίου Πολιτικής και Ασφάλειας, διοικεί την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία «Saudi Aramco» και διευθύνει κυβερνητικό επενδυτικό ταμείο με προϋπολογισμό πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ηταν, επομένως, βέβαιο πως η ξαφνική εμφάνιση της σαουδαραβικής αντιπροσωπείας, με επικεφαλής τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στο τέλος της προπερασμένης βδομάδας σε Μόσχα και Αγία Πετρούπολη δεν ήταν διόλου μία εθιμοτυπική επίσκεψη. Είχε στόχο, αφενός τη διεκπεραίωση μιας βαριάς ατζέντας σε ζωτικής σημασίας θέματα εξωτερικής πολιτικής και οικονομίας στα οποία Μόσχα και Ριάντ συχνά αντιπαρατίθενται, και αφετέρου την υπογραφή τουλάχιστον έξι σημαντικών συμφωνιών αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι συμφωνίες που υπογράφηκαν αφορούν στους παρακάτω τομείς:

  • Στη δημιουργία σημαντικού αριθμού εκ των 16 πυρηνικών σταθμών παραγωγής Ενέργειας που προγραμματίζεται να φτιαχτούν στη Σαουδική Αραβία έως το 2032 στο πλαίσιο μελλοντικής ενεργειακής θωράκισης της χώρας, ώστε να έχει εναλλακτικές απεξάρτησής της από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, εφόσον αυτά κάποτε εξαντληθούν...
  • Υπογράφηκαν συμφωνίες για συνεργασία στην κατασκευή νέων, τεράστιων σιδηροδρομικών γραμμών και νέων δικτύων και σταθμών μετρό σε τέσσερις πόλεις που οραματίζεται να φτιάξει η σαουδαραβική μοναρχία τα επόμενα λίγα χρόνια στη χώρα με δεδομένο ότι η ανεργία των νέων κατά κάποια στοιχεία ξεπερνά το 30%.
  • Συμφωνήθηκε η δημιουργία κοινού επενδυτικού ταμείου με μνημόνιο που υπέγραψαν εκπρόσωποι του «Δημόσιου Επενδυτικού Ταμείου Σαουδικής Αραβίας» (PIF) και του «Ρωσικού Ταμείου Αμεσων Επενδύσεων» (RDIF), δίχως εντούτοις να δημοσιοποιηθούν λεπτομέρειες σε σχέση με το πού και πότε θα γίνουν οι κοινές επενδύσεις με αρχικό κεφάλαιο 10 δισεκατομμύρια δολάρια.
  • Ανακοινώθηκε η συγκρότηση κοινής ομάδας εργασίας για την ανάπτυξη ενεργειακών έργων στις δύο χώρες, με τους Σαουδάραβες να υπογραμμίζουν το ενδιαφέρον τους να επενδύσουν στην πραγματοποίηση ενεργειακών σχεδίων στη Ρωσία. O Ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντρ Νόβακ, τόνισε δε με νόημα, μετά την υπογραφή των διμερών συμφωνιών, ότι η Ρωσία δεν επιθυμεί να αντικαταστήσει τους σημερινούς εταίρους της στην Ενέργεια, αλλά να αποκτήσει καινούριους.
  • Μπήκαν υπογραφές σε μνημόνια συνεργασίας στους τομείς της φαρμακοβιομηχανίας, της τεχνολογίας αλλά και της εξερεύνησης του διαστήματος (ανάμεσα στη ρωσική διαστημική εταιρεία ROSCOSMOS και το σαουδαραβικό επιστημονικό και τεχνολογικό κέντρο KACST).

Δεν είναι τυχαίο πως η επίσκεψη του Σαουδάραβα αξιωματούχου στη Ρωσία και η συνάντησή του μεταξύ άλλων με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, και κορυφαίους Ρώσους υπουργούς έγινε σε μία περίοδο κλιμάκωσης της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης Δύσης - Ρωσίας, με αιχμή του δόρατος την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, αλλά και σε μία περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ, τα άλλα τέσσερα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Γερμανία (Ομάδα των 5+1) πραγματοποιούν σε Ελβετία και Αυστρία μαραθώνιες διαβουλεύσεις, με στόχο την επίτευξη μιας συνολικής διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα τις επόμενες λίγες μέρες (αν και το τελεσίγραφο «επισήμως» λήγει στις 30 Ιούνη). Η εμφάνιση του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στη Ρωσία ερμηνεύτηκε, λοιπόν, ως προσπάθεια της Σ. Αραβίας να αναβαθμίσει τις σχέσεις της με άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, σε μία περίοδο κατά την οποία επικρίνει έντονα την επιλογή της κυβέρνησης του Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, να αποκαταστήσει τις σχέσεις με το Ιράν και να κλείσουν διάφορα «μέτωπα» στην ευρύτερη περιφέρεια της Μέσης Ανατολής, ώστε να προωθηθούν περαιτέρω οι μπίζνες των αμερικανικών μονοπωλίων στους τομείς της Ενέργειας, των κατασκευών, της βιομηχανίας κ.λπ. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι μία από τις πρώτες δηλώσεις που έκανε φτάνοντας στη Ρωσία ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν ήταν η επισήμανση πως η πρώην ΕΣΣΔ ήταν η πρώτη χώρα διεθνώς που αναγνώρισε το 1938 την ανεξαρτησία της Σαουδικής Αραβίας...

Οι κόντρες μεταξύ πετρελαϊκών μονοπωλίων

Βέβαια, το ολιγοήμερο ταξίδι του Σαουδάραβα πρίγκιπα στη Ρωσία δεν αρκεί για να καλύψει τις μεγάλες διαφορές που χωρίζουν τις δύο χώρες και τον οξυμένο ανταγωνισμό των μονοπωλίων τους σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.

Πρώτα από όλα η Ρωσία, μία από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως δυνάμεις στην παραγωγή Ενέργειας, έχει υποστεί σημαντικό οικονομικό πλήγμα από την επιλογή της Σ. Αραβίας να μη μειώσει την πετρελαϊκή παραγωγή εντός ΟΠΕΚ, μολονότι οι διεθνείς τιμές πώλησής του έχουν πέσει σημαντικά (λόγω μεγάλης προσφοράς που προκαλεί η μεγάλη παραγωγή αμερικανικού σχιστολιθικού πετρελαίου).

Εντονος είναι ο διμερής ανταγωνισμός μεταξύ ρωσικών και σαουδαραβικών πετρελαϊκών μονοπωλίων σε σχέση με την Κίνα, τη δεύτερη διεθνώς χώρα σε κατανάλωση Ενέργειας, η οποία, μεταξύ άλλων, έχει αποκτήσει θέση - κλειδί στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά. Φέτος, για πρώτη φορά από τον Οκτώβρη του 2005, η Ρωσία έγινε ο πρώτος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στην Κίνα, εκτοπίζοντας τη θέση που είχε η Σ. Αραβία στη σινική αγορά πετρελαίου. Είναι χαρακτηριστική η ραγδαία αύξηση των ρωσικών πετρελαϊκών εξαγωγών στην Κίνα όχι από χρόνο σε χρόνο, αλλά και από μήνα σε μήνα, αφού μόλις τον περασμένο Μάη η Κίνα εισήγαγε 3,92 εκατομμύρια τόνων ρωσικού πετρελαίου, δηλαδή 20% παραπάνω σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα. Η πορεία αυτή αναμένεται να συνεχιστεί θεαματικά και τους επόμενους μήνες, καθώς πλέον Ρωσία και Κίνα στις περισσότερες συναλλαγές τους χρησιμοποιούν τα μεταξύ τους νομίσματα (ρούβλια και γουάν) έχοντας περιορίσει σημαντικά από τις διμερείς εμπορικές συναλλαγές το αμερικανικό δολάριο. Από την άλλη, οι πωλήσεις σαουδαραβικού πετρελαίου στην Κίνα έπεσαν τον Απρίλη κατά 42% και αναμένεται να πέσουν και άλλο, όσο τουλάχιστον η Σ. Αραβία δεν παίρνει την ανάλογη απόφαση να χρησιμοποιήσει στις συναλλαγές με την Κίνα το σινικό νόμισμα... Αξίζει να σημειωθεί πως δεν είναι μόνον η Ρωσία που έχει εκτοπίσει τη Σ. Αραβία από τις πρώτες θέσεις εξαγωγής Ενέργειας, αλλά και η Αγκόλα, που τον περασμένο Μάη πούλησε στην Κίνα 3,26 εκατομμύρια τόνους (αύξηση 13% σε σχέση με τον Απρίλη), επειδή και αυτή στις συναλλαγές της με το Πεκίνο χρησιμοποιεί το γουάν... Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι στα σαουδαραβικά πετρέλαια έχει και το Ιράν, το οποίο επίσης αυξάνει σημαντικά τις πετρελαϊκές εξαγωγές του στην Κίνα, παρά τις διεθνείς κυρώσεις. Σύμφωνα με το «Bloomberg», το Ιράν εξήγαγε το περασμένο δίμηνο 2.200.000 τόνους στην Κίνα, ποσό που αναμένεται να διπλασιαστεί ή και να τριπλασιαστεί προς το τέλος του 2015, εάν έως τότε αρθούν οι διεθνείς και δυτικές κυρώσεις κατά του Ιράν.


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

Οι νέες χρυσές συμφωνίες με τη Γαλλία

Εξίσου θεαματική σε αποτελέσματα και συμφωνίες ήταν και η τριήμερη επίσκεψη που ολοκλήρωσε την περασμένη Πέμπτη η σαουδαραβική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στη Γαλλία.

Στο Παρίσι, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας Σαλμάν, συνοδευόμενος, μεταξύ άλλων, από τον υπουργό Εξωτερικών Αντέλ αλ Τζουμπαΐρ και τον υπουργό Πετρελαίου Αλί αλ Ναΐμι, επιβεβαίωσε τις ήδη ισχυρές διμερείς σχέσεις που έχουν ξεκινήσει οι δύο χώρες από το 1996, υπογράφοντας εκεί υπερδιπλάσιο αριθμό συμβολαίων από ό,τι στη Ρωσία αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Μεταξύ άλλων, ανακοινώθηκε πως μπήκαν υπογραφές σε μνημόνια συνεργασίας και συμφωνίες για την αγορά 23 ελικοπτέρων επιτήρησης συνόρων τύπου H145 της AIRBUS (αξίας μισού δισεκατομμυρίου ευρώ), αγορά 30 περιπολικών της ακτοφυλακής από την εταιρεία DCNS (αξίας τουλάχιστον άλλων τριών δισεκ. ευρώ), για την πραγματοποίηση μελετών σκοπιμότητας για τη δημιουργία δύο γαλλικών πυρηνικών αντιδραστήρων τύπου ΕPR από το γαλλικό ενεργειακό κολοσσό AREVA. Ανακοινώθηκε, επίσης, ότι υπήρξε συμφωνία για την πραγματοποίηση 20 μεγάλων αναπτυξιακών, κατασκευαστικών και άλλων έργων στους τομείς της ηλιακής ενέργειας, της τεχνολογίας, της άμυνας, της εκπαίδευσης, της βιομηχανίας, του τουρισμού, της τεχνικής συνεργασίας συνολικού ύψους 12 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η εξέλιξη δεν προκαλεί έκπληξη. Αφενός η Γαλλία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος επενδυτικός εταίρος της Σ. Αραβίας, πραγματοποιώντας στη χώρα το τελευταίο διάστημα γαλλικές επενδύσεις ύψους άνω των 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Από την άλλη, Γαλλία και Σαουδική Αραβία συγκλίνουν, τα τελευταία λίγα χρόνια, τις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις τους σε διεθνή και περιφερειακά ζητήματα όπως λ.χ. αυτά που αφορούν την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η Γαλλία, π.χ., κρατά τη σκληρότερη στάση όλων στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και υποστηρίζει ανοικτά τη συνέχιση της σφαγής του λαού της Υεμένης από τα σαουδαραβικά βομβαρδιστικά και τα αεροπλάνα των συμμάχων της καθώς επιδιώκει να μπει φρένο σε μία αναμενόμενη, μελλοντική γεωπολιτική αναβάθμιση του Ιράν σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Δεν είναι προφανώς τυχαία η σύμπτωση απόψεων ανάμεσα στους Γάλλους και Σαουδάραβες ιμπεριαλιστές σε ζητήματα που αφορούν και την επέμβαση και τον πόλεμο στη Συρία (καθώς αμφότερες επιδιώκουν, για διαφορετικούς λόγους, την ανατροπή της κυβέρνησης του Σύρου Προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ) και η συνεργασία που έχουν ξεκινήσει και στο ζήτημα των επιπτώσεων της επέμβασης στη Συρία σε γειτονικές χώρες όπως ο Λίβανος. Οπου, ας μην ξεχνάμε, οι Σαουδάραβες έχουν χρηματοδοτήσει πρόγραμμα αγοράς γαλλικών όπλων αξίας τριών δισεκατομμυρίων ευρώ για λογαριασμό του στρατού του Λιβάνου.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ