Σάββατο 27 Ιούνη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 15
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΕΕ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΧΩΡΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ - ΚΑΡΑΪΒΙΚΗΣ
Εφοδος των μονοπωλίων με ... λεία τον πλούτο των λαών

Από τη Σύνοδο ΕΕ - CELAC
Από τη Σύνοδο ΕΕ - CELAC
Η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ και Κοινότητας Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAC) που πραγματοποιήθηκε στις 10 - 11 Ιούνη στις Βρυξέλλες (η δεύτερη του είδους, αφού είχε προηγηθεί το 2013 συνάντηση στη Χιλή), σηματοδοτεί την προσπάθεια της ιμπεριαλιστικής λυκοσυμμαχίας να εξασφαλίσει τη διείσδυση των ευρωενωσιακών μονοπωλίων στην περιοχή. Βεβαίως, οι κινήσεις αυτές γίνονται σε μια «αρένα» όπου παίζουν και άλλοι «παίχτες», που επίσης θέλουν να μεγιστοποιήσουν την κερδοφορία τους. Είναι οι αστικές τάξεις που προχώρησαν στη δημιουργία της CELAC, που δεν παύει να είναι μια διακρατική καπιταλιστική ένωση, παρά τη συμμετοχή της Κούβας, ή λεγόμενων «αριστερών κυβερνήσεων» σε χώρες όπως η Βενεζουέλα, η Βολιβία, το Εκουαδόρ, όπου παρά τις διακηρύξεις την εξουσία έχει το κεφάλαιο. Αυτές παζαρεύουν ώστε να ωφεληθούν η κάθε μια με την δύναμή της (οικονομική, πολιτική, στρατιωτική με τις μεγάλες δυνάμεις να είναι η Βραζιλία, το Μεξικό, η Αργεντινή) γι' αυτό και οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου δεν είναι και τόσο εύκολες. Χαρακτηριστική περίπτωση οι πάνω από 10 χρόνια διαπραγμάτευσης ΕΕ - MERCOSUR (Κοινή Αγορά του Νότου, με τη συμμετοχή Βραζιλίας, Αργεντινής, Ουρουγουάης, Παραγουάης, Βενεζουέλας). Σημαντικό στοιχείο που δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής είναι επίσης η δράση της Κίνας και των μονοπωλίων της που δυναμώνει ταχύτατα, ξεπερνώντας και την ...παραδοσιακή δύναμη της περιοχής, τις ΗΠΑ, που πάντα την θεωρούσαν «πίσω αυλή τους». Και η Ρωσία επίσης αναπτύσσει δράση.

Για να κατανοηθεί για το τι είδους διείσδυση κινεζικών μονοπωλίων μιλάμε, σημειώνουμε ότι η κινεζική κυβέρνηση έχει εξαγγείλει για τα επόμενα δέκα χρόνια επενδύσεις ύψους 250 δισ. δολαρίων (μόνο πρόσφατα στο ταξίδι του Κινέζου πρωθυπουργού Λι Κετσιάνγκ τον Μάη κλείστηκαν «δουλειές» περίπου 100 δισ. δολαρίων με πιο χαρακτηριστικό το φιλόδοξο σχέδιο της διηπειρωτικής σιδηροδρομικής από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό). Για να έχουμε μέτρο σύγκρισης οι προτεινόμενες επενδύσεις και «προσφορά» της ΕΕ στη Σύνοδο του Ιούνη αναφέρονται στην καλύτερη των περιπτώσεων σε 250 εκατομμύρια ευρώ.

Οι αποφάσεις τακτικής της Συνόδου ΕΕ - CELAC...

Η διήμερη Σύνοδος με τη συμμετοχή πολιτικών εκπροσώπων (πρόεδροι, πρωθυπουργοί, στελέχη κυβερνήσεων) από τις 61 ώρες των δύο ενώσεων υπό το γενικό σύνθημα: «Σχεδιάζοντας το κοινό μας μέλλον: Δουλεύοντας για ευημερούσες, συνεκτικές και βιώσιμες κοινωνίες για τους πολίτες μας», κατέληξε σε «Πολιτική Απόφαση», «Κοινή διακήρυξη των Βρυξελλών» και «Σχέδιο Δράσης». Σε αυτά τα κείμενα επιχειρείται, όπως είναι αναμενόμενο, να εξωραϊστεί η καπιταλιστική βαρβαρότητα που βιώνουν οι λαοί και να διαδοθεί όσο το δυνατόν πλατύτερα σε αυτούς ότι δήθεν μπορεί να υπάρξει «ισότιμη συνεργασία», «ευημερία» για το λαό μέσα στον καπιταλισμό που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιό του.

Οσο για τη δήθεν έγνοια για αντιμετώπιση της φτώχειας και του αποκλεισμού, που διατυπώνεται στην Πολιτική Απόφαση, με τον τίτλο για «Μια εταιρική σχέση για τις επόμενες γενιές», αυτό γίνεται μόνο στο βαθμό που δημιουργεί πρόβλημα στην καπιταλιστική ανάπτυξη, καθώς η απόλυτη εξαθλίωση είναι ανασταλτικός παράγοντας. Οι σύγχρονες λαϊκές ανάγκες μπορούν να ικανοποιηθούν με βάση τις δυνατότητες της εποχής, και μάλιστα πολύ πιο εύκολα σε ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής που διαθέτουν και τεράστιο φυσικό πλούτο, αλλά αυτό δεν συμβαίνει γιατί εμπόδιο μπαίνουν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής που κυριαρχούν.

Το ίδιο γενικόλογα ευχολόγια διατυπώνονται στο ίδιο ντοκουμέντο για την τήρηση των «αρχών του Διεθνούς Δικαίου», την «εδαφική ακεραιότητα, ανεξαρτησία και ισότητα όλων των χωρών και την επίλυση των διαφορών με ειρηνικούς τρόπους ή την αναγνώριση της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής ως «ζώνης ειρήνης» που κυριαρχούν οι «διαδικασίες ενοποίησης και διαλόγου». Λόγια του αέρα ωστόσο όσο κουμάντο κάνει το κεφάλαιο και η κοινωνία στηρίζεται στο κέρδος και την κλοπή της εργατικής δύναμης που νομιμοποιείται στο σύστημα της εκμετάλλευσης.

Στην ίδια λογική, του «πιο ανθρώπινου καπιταλισμού» κινήθηκε, όπως συνηθίζεται, και η λεγόμενη Σύνοδος των Λαών που έγινε παράλληλα με τη σύνοδο των ηγετών στις Βρυξέλλες με διαχειριστικές δυνάμεις και τα κόμματα του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς ανάμεσά τους και ο ΣΥΡΙΖΑ να πρωτοστατούν.

Οσο για τις διατυπώσεις που υπάρχουν στα κείμενα για αναγνώριση της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων ΗΠΑ - Κούβας, την προτροπή προς τις ΗΠΑ να άρουν τον πολύχρονο αποκλεισμό, την αναφορά στην ανάγκη επίλυσης των πολιτικών διαφορών στη Βενεζουέλα με ειρηνικό τρόπο χωρίς ξένες παρεμβάσεις (με καμία όμως συγκεκριμένη αναφορά στην προκλητική επιθετική πολιτική των ΗΠΑ), ή την διευθέτηση του χρέους της Αργεντινής (που πληρώνει ο λαός παρά την άλλη διαχείριση των αστικών κυβερνήσεων Κίρσνερ) γίνονται ουσιαστικά για λόγους τακτικής. Αυτό που προέχει είναι η διευκόλυνση της δράσης των μονοπωλίων της ΕΕ, πρωτίστως των ισχυρών δυνάμεων Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας Ιταλίας, Ισπανίας κ.λπ.

Κατά τα άλλα, ανακοινώνεται «συνεργασία» π.χ. στο «Σχέδιο Δράσης» σε τομείς όπως η έρευνα, η επιστήμη, εκπαίδευση, η αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής και της «πράσινης ανάπτυξης» (πεδίο με τεράστια περιθώρια κερδών), η αντιμετώπιση των ναρκωτικών της μετανάστευσης, ασφάλειας κ.λπ. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η μελλοντική οικονομική στήριξη της ΕΕ στην περίπτωση, που οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για τη σύγκρουση στην Κολομβία, ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους αντάρτες των Ενόπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας - Στρατός του Λαού (FARC-EP) που πραγματοποιούνται εδώ και 2 χρόνια στην πρωτεύουσα της Κούβας, καταλήξουν σε συνολική συμφωνία.

...και η ουσία της «συνεργασίας» και του ανταγωνισμού

Το κύριο μενού της Συνόδου λοιπόν ήταν πώς θα προχωρήσουν οι μπίζνες. Στη «Διακήρυξη των Βρυξελλών» σημειώνεται ότι οι δύο ενώσεις τάσσονται υπέρ της «άρσης του προστατευτισμού και ενός πολυμερούς ανοιχτού και χωρίς διακρίσεις συστήματος εμπορίου με αρχές που θα τηρούνται από όλους», που, όπως λέγεται, μπορεί να «συμβάλει και στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης». Βεβαίως, στο θέμα της προστασίας, δηλαδή των δασμών, δεν έχει επέλθει ακόμα τουλάχιστον συμβιβασμός και πολλές είναι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής που το βλέπουν αρνητικά φοβούμενες και δικαίως ότι το ισοζύγιο θα είναι πολύ αρνητικό για τις ίδιες, όπως έχει δείξει η εμπειρία από τις λεγόμενες διμερείς συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου κυρίως με τις ΗΠΑ.

Πάντως, παρά τις γκρίνιες ειδικά από την πλευρά της ΕΕ για ορισμένα θέματα που άπτονται πολιτικών διαφωνιών, όπως το παράδειγμα της λεγόμενης αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα (που υπήρχαν φωνές που ήθελαν σκληρή στάση απέναντι στην κυβέρνηση του Ν. Μαδούρο) αυτό που ξεχώρισε ήταν το επιχειρηματικό φόρουμ που ξεκίνησε πριν την επίσημη έναρξη της Συνόδου με τη συμμετοχή πάνω από 500 εκπροσώπων επιχειρήσεων, διευθυντών και τεχνοκρατών, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και υπευθύνων για τη χάραξη πολιτικής από όλη την ΕΕ και τα κράτη - μέλη της CELAC.

Σε μετέπειτα ανακοίνωση του αρμόδιου κοινοτικού Επιτρόπου, για τη διεθνή συνεργασία και την ανάπτυξη, Νέβεν Μίμιτσα σημειώνεται ότι τα «νέα προγράμματα που υπογράφηκαν θα συμβάλουν στην περαιτέρω ενίσχυση της χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης για την ευρωπαϊκή και τη λατινοαμερικανική κοινωνία». Η επίτροπος, αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, Ελζμπιέτα Μπιενκόβσκα, δήλωσε ότι: «Οι επιχειρήσεις δημιουργούν και στις δύο όχθες του Ατλαντικού τις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη που χρειαζόμαστε. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα ωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνοποίηση. Η εκδήλωση αυτή μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση και την ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων και την επέκταση των αλυσίδων αξίας που συνδέουν τις ηπείρους μας». Βεβαίως, οι λεγόμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που και από ηγεσίες της Λατινικής Αμερικής προβάλλονται ως «λύση ανάπτυξης» στην περίοδο του σφοδρού ανταγωνισμού όχι μόνο δεν επιβιώνουν, αλλά συνθλίβονται από τα μονοπώλια και αυτό είναι μια αντικειμενική τάση του σύγχρονου καπιταλισμού. Επομένως, οι όποιες ενισχύσεις έχουν άλλο στόχο και απώτερη προοπτική: τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου σε λίγα χέρια. Είναι χαρακτηριστικά και τα προγράμματα που ανακοινώθηκαν για «νέα στήριξη στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, ώστε να αυξηθούν οι επενδύσεις και η επιχειρηματική συνεργασία» ύψους 118 εκατομμυρίων ευρώ, που διευκρινίζεται ότι θα χρηματοδοτούνται και με επιχορηγήσεις και με δάνεια από την ΕΕ (δηλαδή θα φέρουν νέα βάρη στους λαούς). Αυτά αφορούν υποδομές στους τομείς των Μεταφορών, της Ενέργειας και του περιβάλλοντος, στήριξη του ιδιωτικού τομέα και υποτίθεται στήριξη της «κοινωνικής ανάπτυξης».

Αυτά αφορούν στην «επενδυτική επιχορήγηση ύψους 15 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη της γεωθερμικής ενέργειας στη Λατινική Αμερική. Συνδρομή για ένα σχέδιο στον τομέα της Ενέργειας για την Ανατολική Καραϊβική (4,25 εκατ. ευρώ ενωσιακής επιδότησης). Το σχέδιο αυτό παρέχει τεχνική βοήθεια και επενδύει στην ενεργειακή απόδοση και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Επίσης, προχωράει η λεγόμενη 5η φάση του προγράμματος AL-Invest (με συνολική χρηματοδότηση 26 εκατ. ευρώ) που υποτίθεται διευκολύνει την πρόσβαση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) της Λατινικής Αμερικής στις διεθνείς αγορές, δηλαδή ουσιαστικά στέλνει επαγγελματοβιοτέχνες βορά στις τράπεζες.

Ακόμα, προωθείται το λεγόμενο πρόγραμμα για το επιχειρηματικό δίκτυο υπηρεσιών και καινοτομίας (ELAN) της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Λατινικής Αμερικής. Σκοπός του είναι να προωθήσει την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας της ΕΕ στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, καθώς και τις ευκαιρίες για επιχειρηματική δραστηριότητα στον τομέα της τεχνολογίας μεταξύ των επιχειρήσεων της ΕΕ και της Λατινικής Αμερικής, με συνολικό προϋπολογισμό 11 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα αναπτύσσεται στην Αργεντινή, στη Βραζιλία, στη Χιλή, στο Μεξικό, στο Περού, στην Κολομβία και την Κόστα Ρίκα.

Στο πλαίσιο της επιχειρηματικής διάσκεψης κορυφής υπογράφηκε επίσης μια νέα συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Διαμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης (IDB).

Η Φεντερίκα Μογκερίνι, ύπατη εκπρόσωπος για θέμα της Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ, συνόψισε την ουσία των επιδιώξεων της ΕΕ στην κόντρα με άλλους ανταγωνιστές: «Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ο κύριος επενδυτής στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική. Εχουμε περισσότερες επενδύσεις εκεί από ό,τι στη Ρωσία, στην Κίνα και την Ινδία», ενώ με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε η ΕΕ έχει συνάψει οικονομικές συμφωνίες με 26 από τις 33 χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Ωστόσο, κρίνεται ότι τα ευρωενωσιακά μονοπώλια πρέπει να καλύψουν την τεράστια απόσταση που απέχουν από τα αντίστοιχα κινεζικά και άλλα μονοπώλια.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι όπως και να παρουσιάζεται αυτό το επενδυτικό ενδιαφέρον της ΕΕ (όπως και άλλες «κοσμογονίες» στο παρελθόν) το μόνο που κάνουν είναι να εμπλέκουν τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα πιο βαθιά στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς με ό,τι αυτό συνεπάγεται.


Δ.Κ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ