-- Μέχρι τελευταία ώρα η μάχη για να μη χαθεί ούτε μια ψήφος στις φοιτητικές και σπουδαστές εκλογές.
-- Συνέχεια του ρεπορτάζ με υλικά από τη μεγάλη εκδήλωση της ΤΟ Εκπαιδευτικών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ για την Ρόζα Ιμβριώτη.
-- Ρεπορτάζ από την εκδήλωση της ΤΟ Εκπαιδευτικών Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ με θέμα «Η άνοδος του φασισμού και η Αντιφασιστική Νίκη των Λαών μέσα από τα σχολικά βιβλία».
-- Κυκλοφόρησε η συλλογή κειμένων από το Τμήμα Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ με τίτλο «Για το σχολείο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας».
Για τρίτη χρονιά, η ΚΝΕ διοργανώνει Θεατρικό Διήμερο την Τετάρτη 31 Μάη και την Πέμπτη 1 Ιούνη, στο θέατρο «Αλκμήνη» (Αλκμήνης 12, Αθήνα, στάση μετρό «Κεραμεικός»).
Την Τετάρτη, στις 20.00, θα παρουσιαστεί ο «Ζητιάνος» του Ανδρέα Καρκαβίτσα, σε σκηνοθεσία Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη, από την ομάδα Anima σε συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης.
Τη δεύτερη μέρα, στις 19.00, οι «Μικρές Ανθρώπινες Ιστορίες», δραματοποιημένα διηγήματα του Αντόν Τσέχοφ και του Αζίζ Νεσίν, από την Ομάδα Εκτός Σχεδίου, σε σκηνοθεσία Γεννάδιου Πάτση, και στις 21.30 «Μετά τη Βάρκιζα» του Μυρώδη Αδαμίδη, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Κωνσταντόπουλου.
Η είσοδος θα γίνεται με προσκλήσεις. Οποιος επιθυμεί να προμηθευτεί πρόσκληση, μπορεί να επικοινωνήσει στο τηλέφωνο του Στεκιού Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ και στο 6936954058 (ώρες 16.00 - 20.00).
Σήμερα το βράδυ, στην ιστοσελίδα ekloges-spoudastes.gr θα αναρτώνται τα αποτελέσματα από κάθε Σύλλογο, μόλις τελειώνει η καταμέτρηση. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μπαίνουν στην ιστοσελίδα με τα αποτελέσματα και μέσω συνδέσμου (link) από την ιστοσελίδα του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών (www.spoudastes.gr).
Σήμερα, είναι η ώρα οι φοιτητές να δείξουν τη δύναμη που έχουν, με την αποφασιστική στήριξη του ψηφοδελτίου με το γαρύφαλλο, τη στήριξη της Πανσπουδαστικής ΚΣ. Γιατί η ψήφος στην ΠΚΣ είναι η μοναδική που μπορεί να στείλει μήνυμα μάχης και αγώνα, ενάντια στο 4ο μνημόνιο που ψηφίστηκε πριν μόλις μια βδομάδα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Που μπορεί να ακυρώσει τις φιέστες που ετοιμάζει ο Μητσοτάκης ότι δήθεν τον στηρίζει η νεολαία και που ταυτόχρονα, λέει ξεκάθαρα ότι όταν βγει κυβέρνηση «θα εφαρμόσει τα μέτρα αφού το κράτος έχει συνέχεια».
Η σημερινή μέρα αποτελεί την κορύφωση της δουλειάς που καθημερινά έδωσαν και δίνουν οι ΚΝίτες και οι ΚΝίτισες, μαζί με χιλιάδες αγωνιστές, που συμμετέχουν στα ψηφοδέλτια της ΠΚΣ. Και ο στόχος είναι ένας: Να εκφραστεί ακόμα πιο δυναμικά, ακόμα πιο μαζικά στην κάλπη, η φωνή της ρήξης, της ανατροπής στους συλλόγους όπου παραμένουν αρνητικοί οι συσχετισμοί, στηρίζοντας τους αγωνιστές υποψήφιους που συμμετέχουν στα ψηφοδέλτια της Πανσπουδαστικής ΚΣ. Η ΚΝΕ καλεί σε υπερψήφιση της Πανσπουδαστικής, που είναι δεύτερη δύναμη πανελλαδικά τα τελευταία χρόνια, ώστε το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα να είναι πιο δυνατό την επόμενη μέρα.
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε άρθρο του σε χτεσινή εφημερίδα ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ, Νίκος Αμπατιέλος: «Στη σημερινή κατάσταση είναι όπλο η ριζοσπαστική συσπείρωση που διαμορφώνεται, οι Σύλλογοι, οι Επιτροπές Αγώνα, οι Επιτροπές Ετών, οι χιλιάδες φοιτητές που συσπειρώνονται στο Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών (ΜΑΣ). Είναι ελπιδοφόρα η συμβολή του ΜΑΣ σε όποια θετική αγωνιστική διεργασία εκφράστηκε στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ τα προηγούμενα χρόνια, και αυτό αναγνωρίζεται από χιλιάδες φοιτητές και σπουδαστές σε όλη τη χώρα.
Είναι γνωστό ότι και σε αυτές τις συνθήκες, όλη τη χρονιά, δεκάδες φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι που συσπειρώνονται στο ΜΑΣ μπήκαν μπροστά στην οργάνωση της συζήτησης, της ενημέρωσης και της δράσης για πολλά ζητήματα. Αντιπάλεψαν την κατάσταση που έχουν διαμορφώσει οι τσακισμένοι προϋπολογισμοί των ιδρυμάτων, ενάντια στα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά, ενάντια στην προωθούμενη κατάργηση της παιδαγωγικής επάρκειας, πάλεψαν για την εξασφάλιση του δικαιώματος φοιτητών από εργατικές - λαϊκές οικογένειες να παίρνουν τη μετεγγραφή που δικαιούνται. Ακόμα οργάνωσαν την αλληλεγγύη στα προσφυγόπουλα, με μάζεμα υλικών και πιο συγκεκριμένα και σταθερά με τη δημιουργική απασχόληση που ανέλαβαν Σύλλογοι Παιδαγωγικών Σχολών στα παιδιά - θύματα των πολέμων και των επεμβάσεων, στηρίζουν τον αγώνα του λαού της Παλαιστίνης και δεκάδες άλλες αγωνιστικές και όχι μόνο πρωτοβουλίες για όλα τα ζητήματα».
Μέσα από την εκδήλωση άνοιξε η συζήτηση για το τι διδάσκεται στα σχολεία, για την παραχάραξη της Ιστορίας και το ρόλο του κομμουνιστή, του προοδευτικού δασκάλου στη διαμόρφωση της συνείδησης της νέας γενιάς.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με το χαρακτηριστικό απόσπασμα της ταινίας «Μάθε παιδί μου γράμματα» του Θόδωρου Μαραγκού, όπου οι μαθητές βάζουν καίρια ερωτήματα στη δασκάλα τους για το τι διδάσκονται στα σχολεία και ποιος ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Διαβάστηκαν αποσπάσματα από το βιβλίο Ιστορίας της Γ' Λυκείου, ποιήματα και κείμενα των Μπ. Μπρεχτ, του Τάσου Λειβαδίτη, του Φώτη Αγγουλέ, του Γ. Ρίτσου, του Νικηφόρου Βρεττάκου και του Μάρτιν Νίμελερ, πλαισιωμένα με αντιφασιστικά τραγούδια. Επίσης, προβλήθηκε και αφιέρωμα για την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών.
Στην εκδήλωση μίλησε ο Φάνης Καρκατζούνης, ιστορικός - φιλόλογος, μέλος της Τομεακής Επιτροπής Εκπαιδευτικών Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. Αναφερόμενος στο ξαναγράψιμο της Ιστορίας, μέσα από τα σχολικά βιβλία και τα άλλα μέσα προπαγάνδας που έχει στα χέρια του το σύστημα, σημείωσε: «Πρόκειται για προσπάθεια παραχάραξης και διαστρέβλωσης της Ιστορίας, απογύμνωσής της από το ρόλο του παράγοντα λαού, αθώωσης των εκμεταλλευτών, ενταγμένη στη γενικότερη προσπάθεια επίθεσης ενάντια στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις του λαού μας ενάντια στη νέα γενιά. Μια προσπάθεια που δεν στοχεύει στο παρελθόν, αλλά στο παρόν και το μέλλον.
Μιλώντας για τον ιδεολογικό ρόλο του αστικού σχολείου, είπε: «Αναμφισβήτητα, το εκπαιδευτικό σύστημα ως μηχανισμός του κράτους μεταδίδει την κυρίαρχη ιδεολογία, την ιδεολογία της τάξης που κατέχει τα μέσα παραγωγής και, άρα, και την κρατική εξουσία. Η επίτευξη των στόχων του, λοιπόν, μετριέται, μεταξύ άλλων, και με κριτήριο το κατά πόσο μπορεί να επιβάλλει αυτήν την ιδεολογία στα παιδιά των κυριαρχούμενων τάξεων, τα παιδιά των εργατικών και λαϊκών οικογενειών. Πάντα, λοιπόν, η γνώση που παρέχει κόβεται και ράβεται στα μέτρα του κεφαλαίου και δίνεται στη "δόση" που απαιτούν τα ταξικά συμφέροντα που το σχολείο υπηρετεί, αφήνοντας κάποιες χαραμάδες "αντικειμενικότητας" για εκτόνωση των όποιων αντιδράσεων από την πλευρά των κυριαρχούμενων.
Ωστόσο, στο σύγχρονο αστικό σχολείο οι "χαραμάδες" αυτές την τελευταία εικοσαετία ολοένα και περιορίζονται, τείνοντας να εξαφανιστούν».
Αναφερόμενος στα βιβλία Ιστορίας της ΣΤ Δημοτικού, της Γ' Γυμνασίου και Γ' Λυκείου και κυρίως στα κεφάλαια που αφορούν την περίοδο: Μεσοπόλεμος - Β' Παγκόσμιος Πόλεμος - Κατοχή - Αντίσταση - Εμφύλιος, ο Φ. Καρκατζούνης παρουσίασε τι ΔΕΝ μαθαίνουν οι μαθητές από αυτά τα βιβλία. Οπως είπε, δεν μαθαίνουν: «Ποιες είναι οι αιτίες των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων τότε και σήμερα. Ποιο κοινωνικό σύστημα γεννά το φασισμό τότε και τώρα. Πώς ένας λαός, όταν οργανώνεται, μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω. Ποια ήταν η συμβολή της ΕΣΣΔ και των κομμουνιστών στην Αντιφασιστική Νίκη. Τι ρόλο έπαιξαν οι πρόγονοι της Χρυσής Αυγής, οι δοσίλογοι και οι ταγματασφαλίτες στη χώρα μας. Ποια ήταν η στάση των αστικών κομμάτων και ποια του ΚΚΕ κατά την Κατοχή και την Αντίσταση. Ποιες πραγματικά ήταν οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που συγκρούστηκαν στον Εμφύλιο Πόλεμο».
Και σημείωσε: «Δεν έχουμε αυταπάτες ότι είναι δυνατόν να αλλάξουν τα βιβλία της Ιστορίας που διδάσκονται στα σημερινά σχολεία, δίχως να αλλάξει ριζικά η συνολική εκπαίδευση, η σημερινή οικονομία, τελικά η εξουσία. Επιμέρους βελτιώσεις, βέβαια, κάτω από την πίεση του εργατικού και λαϊκού, του νεολαιίστικου κινήματος, μπορούν να υπάρξουν, όμως η φιλοσοφία που διέπει τα βιβλία, το περιεχόμενό τους, δεν θα αλλάξει στις υπάρχουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Προϋπόθεση είναι η όξυνση της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης στα σχολεία, μέσα στο μάθημα και έξω από αυτό.
Η καταδίκη του αντικομμουνισμού, του φασισμού, η προβολή των πανανθρώπινων ιδανικών του κομμουνισμού στα σχολεία και γενικότερα στην κοινωνία, με οποιαδήποτε μορφή εμφανίζεται, ραφιναρισμένος ή ωμός, είναι καθήκον πρώτα και κύρια του εργατικού κινήματος, αλλά και των παιδαγωγών, των μαθητών και των φοιτητών από τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, καθοριστική είναι η παρέμβαση του κομμουνιστή και αγωνιστή εκπαιδευτικού μέσα στο σχολικό μάθημα, στη σχολική τάξη.
Η ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας δεν αποτελεί μια ακόμα "ακαδημαϊκή" ευθύνη, αλλά αναπόσπαστο στοιχείο της αγωνιστικής διαπαιδαγώγησης, ώστε η αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης να μάθει να εμπιστεύεται τη δύναμή της, το λογικό της, να κατανοήσει τη θέση και την αποστολή των τάξεων στην Ιστορία».
Πάνω σε βράχο ορθόγκρεμο να ορμάει μια νέα γυναίκα,
να ορμάει να ρίξει στον γκρεμό μια πέτρα που τη φέρνει
επάνω απ' το κεφάλι της και με τα δυο της χέρια.
Πρόσεξε, τούτη η θηλυκιά μορφή να 'ναι απ' τα βουνά μας,
μάνα σεμνή, ψιλόλιγνη, κορμί βασανισμένο,
μα φτερωμένο απ' τ' άχτι του κι από τη λευτεριά του
καθώς ορμάει μαντήλι της και φούστα ν' ανεμίζουν
(...)
Τώρα στη ρίζα του γκρεμού και στου μνημείου τη βάση
πλάσε ένα πλήθος στριμωχτό αιμόχαρους βαρβάρους,
απ' όλους όσους πάτησαν το χώμα της Ελλάδας
(...)
Αυτοί να θέλουν ν' ανεβούν να πάρουνε το κάστρο,
μ' απ' τη μορφή που ορμάει ψηλά σηκώνοντας την πέτρα
ρίγος να νιώθει ο θεατής απ' τη μεγαλοσύνη
(...)
Τέτοιο μνημείο κάνε μου, τεχνίτη, αν πιάνει ο νους σου
την ομορφιά, τη λευτεριά και της ζωής το πάθος
(...)
Μα πρόσεξε, η γυναίκα αυτή που πολεμάει, να 'ναι όμοια
με μια γυναίκα του λαού, γυναίκα της Ελλάδας
ξερακιανή, ξυπόλυτη και κουρελοντυμένη,
μα φτερωτή σαν αητός και λυγερή σαν φλόγα,
με φοβερό το βήμα της σαν πήδημα θανάτου,
με ολόλαμπρο της λευτεριάς στεφάνι στα μαλλιά της.
Το ποίημα μελοποίησε ο εκπαιδευτικός Νίκος Μόσχος και το ερμήνευσαν η Πολυξένη Καράκογλου και ο Αστέρης Πασχαλιάς, με τον Μιχάλη Γκαρτζόπουλο στο πιάνο και την Ασημίνα Παπαχριστοδούλου στο βιολί.
Αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις στην εκδήλωση της ΤΟ Εκπαιδευτικών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ για την Ρόζα Ιμβριώτη
Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που σημειώνοντας ότι «η πρωτοπόρα σκέψη ανθίζει στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης», τόνισε πλευρές της στάσης και του έργου της Ρόζας Ιμβριώτη, όπως τη θέση που πήρε στον Εκπαιδευτικό Ομιλο αναφορικά με τη διαπάλη για τη σχέση του σχολείου με τις κοινωνικές τάξεις, τη στάση της στις διώξεις που υπέστη, την αταλάντευτη πορεία της στο ΚΚΕ μέχρι το τέλος της ζωής της. (Ολόκληρη η ομιλία του Ν. Σοφιανού θα δημοσιευτεί στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη»).
Καλοφροντισμένο ήταν και το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, όπου η μουσική εναλλασσόταν με ένα βίντεο που έφτιαξε η ΤΟ Εκπαιδευτικών και προβλήθηκε σε δυο μέρη, με δυο παρεμβάσεις εκπαιδευτικών, αλλά και με θεατροποιημένη απόδοση κειμένων της Ρόζας Ιμβριώτη από την ηθοποιό Λίλα Καφαντάρη.
Η δασκάλα και μέλος του ΚΚΕ Ρένα Κιαγιά μίλησε για το πρωτοπόρο έργο της Ρόζας Ιμβριώτη στο Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών (ΠΕΣΑ), το πρώτο σχολείο Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα, που το ίδρυσε η Ρόζα, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως «σύμφωνα με την Ρόζα, το νόημα του σχολείου είναι η μόρφωση και η προετοιμασία για την κοινωνική ζωή και μέσο για να το πετύχουν είναι η δημιουργία Συλλόγου Μαθητών, γιατί έτσι δεμένοι σε κοινή ζωή θα καταλάβουν πως δεν είναι μόνοι, ότι η δύναμή τους πολλαπλασιάζεται μέσα στο σύνολο, ότι το "εγώ" γίνεται πλατύτερο με τις κοινές φροντίδες και ελπίδες. Σημαντική αρχή στην οποία στήριξε το διδακτικό της έργο, ήταν το παιδί και οι ανάγκες ή στην συγκεκριμένη περίπτωση οι ελλείψεις τους. Συστατικό στοιχείο της παιδαγωγικής είναι η παρατήρηση ως αφετηρία κάθε εργασίας». Υποδυόμενη την Ρόζα Ιμβριώτη, η ηθοποιός Λ. Καφαντάρη μίλησε για το ΠΕΣΑ μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, το σχολείο «για τα παιδιά που τους στάθηκαν είτε η φύση είτε η κοινωνία, και πολύ συχνά και οι δυο μαζί, "μητριές"» και τόνισε: «Η αποστολή των Ειδικών Σχολείων είναι όχι μόνο να μεταδώσουν τις απαραίτητες γνώσεις, παρά έχοντας υπόψη την ιδιοτυπία των μαθητών τους να απλωθούν φύλακες άγγελοι, σε ολόκληρη τη ζωή τους. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα τους προφυλάξουν από αντικοινωνικές πράξεις και θα τους κάνουν χρήσιμα μέλη στην κοινωνία».
Πρώτος κι απαράβατος όρος της Ειδικής Αγωγής ήταν η επιείκεια και η υπομονή. (...) Η σωματική εργασία έπαιρνε τη μορφή της χειροτεχνίας, της κηπουρικής, της ζωοτροφίας, έτσι ώστε δουλεύοντας το χέρι και το μυαλό τους, να μπορούν να σχηματίσουν τις σωστές έννοιες και παραστάσεις της καθημερινότητας και να γνωρίσουν την κοινωνία γύρω τους. (...) Μεγάλο βάρος έδωσε και στη διαρρύθμιση της τάξης. Η τάξη ήταν φωτεινή. Οι καρέκλες ανάλογα με το ανάστημα των παιδιών κυκλικά τοποθετημένες, έτσι ώστε να διευκολύνεται η συνεργασία μεταξύ τους. Στη μέση υπήρχε ένα μεγάλο τραπέζι εργασίας. Ο δάσκαλος δεν είχε έδρα, ώστε να μετατοπίζεται ανάλογα με την εργασία που γίνεται κάθε φορά.
Στο σχολείο λειτουργούσε επίσης Φροντιστήριο Γονέων, εξίσου πρωτοποριακό για την εποχή, με συγκεντρώσεις κάθε μήνα. (...) Την ομάδα των εκπαιδευτικών πλαισίωναν η ψυχολογική αξιολόγηση, η εξέταση των γονέων και των παιδιών από ψυχίατρο, καθώς και η συνεργασία με Παιδολογικό Κέντρο, όπου καταρτιζόταν το "δελτίο υγείας" των μαθητών με τη συμπλήρωση κοινωνικού ιστορικού, για την επιστημονική και μεθοδική παρακολούθηση των παιδιών.
Ακολούθησε επίσης ομιλία της Ελένης Μπιμπίρη, φιλολόγου, μέλος του ΚΚΕ και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού «Θέματα Παιδείας», για τη δράση και τη στάση της Ρόζας την περίοδο της Αντίστασης, αλλά και αργότερα στις διώξεις και τις εξορίες της. Φωτίστηκε έτσι η συμβολή της στις εκπαιδευτικές δράσεις της ΠΕΕΑ, η διεύθυνση του παιδαγωγικού Φροντιστηρίου της Τύρνας: «Στην καταματωμένη και κατεστραμμένη ελληνική ύπαιθρο, παρά τις τρομακτικές δυσκολίες λόγω έλλειψης δασκάλων, κτιρίων και υλικού, η Ρόζα αναλαμβάνει το Φροντιστήριο της Τύρνας, που ξεκινάει με 80 σπουδαστές και σπουδάστριες, και φτάνει στο τέλος τους 107. Παιδιά από λαϊκές κι αγροτικές οικογένειες, ΕΠΟΝίτες, που πέρασαν από αλλεπάλληλα μπλόκα, από βουνά, από λαγκάδια, για να φτάσουν στην Τύρνα, που κινδύνεψαν τη ζωή τους, τέτοιοι ήταν οι μαθητές του. Το Φροντιστήριο της Τύρνας δεν ήταν απλώς μια Παιδαγωγική Ακαδημία. Εγινε πολιτιστικό κέντρο όλου του χωριού, καθώς τα βράδια μετά το συσσίτιο γίνονταν διαλέξεις από τους καθηγητές και οι χωρικοί μαζεύονταν για να μιλήσουν για τα καθημερινά τους προβλήματα σε λαϊκές συνελεύσεις. Ετσι οι δάσκαλοι συμμετείχαν ενεργά στα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας, κι αυτό με την παρακίνηση της Ρόζας».
Ακολούθως, η ομιλία στάθηκε στη συγγραφή του αναγνωστικού «Τα αετόπουλα» που της ανατέθηκε επίσης από την ΠΕΕΑ, αλλά και στα άρθρα και τις δραστηριότητες της Ιμβριώτη μετά την Απελευθέρωση, αλλά και στην περίοδο των διώξεων. Συγκλονιστικά τα λόγια της ίδιας, όπως ακούγονταν από την Λ. Καφαντάρη για τα βασανιστήρια που υπέστη στη Λάρισα και το πώς άντεξε.
Κι έπειτα η φωτεινή περίοδος στο Τρίκερι, εκεί όπου η Ρόζα Ιμβριώτη ήταν η ψυχή και η διοργανώτρια όλου του πλούσιου πολιτιστικού - μορφωτικού προγράμματος. Και όπως σημείωσε η Ελ. Μπιμπίρη, «τα μαθήματα αγαπήθηκαν από τις εξόριστες. Οι δασκάλες ήταν εξέχουσες προσωπικότητες, που με την καθοδήγηση της Ρόζας, εμπνεύσανε στις μαθήτριες πίστη στη ζωή, στα ιδανικά και στον εαυτό τους. Τα μαθήματα ήταν εκλαϊκευμένα, κατανοητά, αρεστά στις μαθήτριες, που η ηλικία, η καταγωγή τους ήταν διαφορετική. Καταλάβαιναν ότι αυτό που μάθαιναν, έκανε τα σκοτάδια φως, νικούσε τις προκαταλήψεις και τους φόβους, την ανασφάλεια, που δημιουργούσε η αμορφωσιά. Η μόρφωση ήταν μόρφωση για τη ζωή. Οι περισσότερες ομολογούσαν έπειτα ότι το σχολειό και το μάθημα της εξορίας ήταν ανεκτίμητης αξίας για τη ζωή τους. Αλλες σπούδασαν κι άλλες έκαναν επαγγέλματα, σχετικά με αυτά που είχαν μάθει στην εξορία. Ολες, εκπαιδευτικές και μαθήτριες, νέες και γερόντισσες, ήταν αγωνίστριες της ζωής και του λαού μας».
Οπως σημειώνεται στην εισαγωγή του βιβλίου:
«Η έκδοση αυτή αποτελεί προσπάθεια στήριξης και εκλαΐκευσης της πρότασης του ΚΚΕ για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας, του σχολείου των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας.
Με την πρόταση αυτή, το Κόμμα μας εμπλούτισε τη βασική κατεύθυνση της παλιότερης πρότασης για το σχολείο, του 1999. Δηλαδή, τον ενιαίο, δωδεκάχρονο και υποχρεωτικό χαρακτήρα του σχολείου της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Ο εμπλουτισμός όμως της πρότασης ήταν και είναι αναγκαίος (συνεχώς θα λέγαμε, γιατί καμιά επιστήμη δεν είναι στάσιμη), καθώς στα χρόνια από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 το Κόμμα μας:
-- Διαμόρφωσε νέο Πρόγραμμα που προσδιορίζει τις βασικές νομοτέλειες και κατευθύνσεις της σοσιαλιστικής κοινωνίας και οικονομίας.
-- Μελέτησε την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης με επίκεντρο την ΕΣΣΔ, αλλά και αξιοποίησε σχετικές μελέτες για την πορεία της σοβιετικής εκπαιδευτικής πολιτικής, της προσφοράς της, αλλά και των προβλημάτων και αντιφάσεων που εμφάνισε.
Τέλος, με τη νέα αυτή πρόταση, αποτυπώνεται η προσπάθεια να εξετάσουμε τις εξελίξεις, τις αλλαγές που προωθούν κατά καιρούς οι αστικές κυβερνήσεις. Να τις τοποθετήσουμε στη βάση της διαχρονικής σχέσης της οικονομίας με την εκπαιδευτική πολιτική.
Την έκδοση και την κεντρική παρουσίαση της πρότασης του Κόμματος για το σχολείο των σύγχρονων βασικών αναγκών, το σχολείο του σοσιαλισμού, ακολούθησαν μια σειρά εκδηλώσεις, παρουσιάσεις και συζητήσεις σε όλη την Ελλάδα, με συμμετοχή χιλιάδων μελών, φίλων του Κόμματος, αλλά και κόσμου που θέλει να ακούσει τι προτείνει το ΚΚΕ για το σχολείο, για τα σημερινά εκπαιδευτικά προβλήματα, για τη διέξοδο από αυτά. Πέρα, όμως, από το θετικό πρόσημο που προκύπτει από τη συμμετοχή, θετικά μπορούμε να κρίνουμε και το επίπεδο του προβληματισμού, τον πλούτο των ερωτημάτων που τέθηκαν.
Η παρούσα συλλογή κειμένων επιδιώκει να φωτίσει τις πιο βασικές πλευρές από τη θέση του Κόμματος για το σχολείο, να βοηθήσει ώστε να ξεδιαλυθούν μια σειρά ζητήματα που μπορεί να υπάρχουν. Να συμβάλλει τελικά ώστε η πρότασή μας να μπορεί να κατανοηθεί ευρύτερα, να αποτελέσει έτσι όπλο στη μαζική καθημερινή παρέμβαση των κομμουνιστών στους χώρους της Εκπαίδευσης. Για το λόγο αυτό, αξιοποιούνται μια σειρά κείμενα που δημοσιεύτηκαν στις σελίδες του "Ριζοσπάστη" και στο αφιέρωμά του με τίτλο "Η θέση του ΚΚΕ για το σχολείο και το αστικό σχολείο".
Φυσικά, η έκδοση αυτή αποτελεί εργαλείο για την ανάλυση της πραγματικότητας, παρόλο που δεν έχει το χαρακτήρα της απάντησης σε εκάστοτε κυβερνητικές πρωτοβουλίες και ρυθμίσεις. Δίνει, όμως, τη δυνατότητα για μια μεθοδολογική βάση κατανόησης των αλλαγών στην Εκπαίδευση. Οτι δηλαδή δεν στεκόμαστε αμήχανοι, δεν αναπολούμε το αστικό σχολείο άλλων εποχών, ούτε όμως θεοποιούμε οτιδήποτε λανσάρεται ως νέο, γιατί και αυτό έχει πάνω του τη σφραγίδα των καπιταλιστικών επιδιώξεων.
Ποιος είναι αυτός ο κεντρικός μεθοδολογικός άξονας; Η διαπίστωση ότι η τάση ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων απαιτεί ανεβασμένο επίπεδο εκπαίδευσης, ωστόσο αυτή η ανάγκη εγκλωβίζεται στις αστικές εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής. Αυτή η αντίφαση δημιουργεί το έδαφος ώστε να συνυπάρχουν πιο έντονα στην εποχή μας.
Από τη μια μεριά, η σχετική ημιμάθεια, η αδυναμία του ανθρώπου να συγκροτήσει ένα στέρεο μεθοδολογικό υπόβαθρο ανάλυσης του κόσμου, παρακολούθησης των αλλαγών με τη συσσώρευση γνώσεων.
Από την άλλη, η πολλαπλότητα πηγών πληροφόρησης, η πρόσβαση ολοένα και περισσότερων ανθρώπων σε αυτές. Κυρίως η δυνατότητα που δίνει σήμερα η ανάπτυξη της επιστήμης ώστε τα πορίσματά της να διαχέονται με παιδαγωγικό και φιλοσοφικά τεκμηριωμένο τρόπο στο σχολείο και γενικότερα στην Εκπαίδευση.
Η σωστή σύνδεση της οικονομίας με την εκπαιδευτική πολιτική, η επιμονή στη μελέτη των κειμένων των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του ΟΟΣΑ κ.ά., δεν είναι ακαδημαϊκή ενασχόληση. Δίνει πολύτιμα στοιχεία και για την πολιτική - ιδεολογική διαπάλη στο σήμερα. Πόσο μάλλον, όταν η Ελλάδα προβάλλεται ως μια κακή εξαίρεση, ως ο φτωχός συγγενής σε σχέση με άλλα καπιταλιστικά κράτη, τη στιγμή όμως που υλοποιούνται βαθμιαία μια σειρά μέτρα αντίστοιχης στρατηγικής κατεύθυνσης και κυρίως αντίστοιχων ταξικών συνεπειών (π.χ. "αυτονομία σχολικής μονάδας", αποκέντρωση, περιεχόμενο σχολικών βιβλίων κ.ά.).
Η συγκεκριμένη έκδοση διαρθρώνεται σε τρία μέρη.
Στο πρώτο μέρος δημοσιεύονται οι τρεις παρεμβάσεις στην κεντρική παρουσίαση της πρότασης του Κόμματος στην Αθήνα. Δηλαδή, η ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, του μέλους της ΚΕ και υπεύθυνου του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ, Κυριάκου Ιωαννίδη και τέλος, του μέλους του Γραφείου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ, Δέσποινας Μαστρολέων.
Στο δεύτερο και μεγαλύτερο μέρος, δημοσιεύονται κείμενα που δίνουν τη δυνατότητα κατανόησης πλευρών της πρότασης του Κόμματος, αλλά και βασικών τάσεων στην αστική εκπαιδευτική στρατηγική.
Στο τρίτο μέρος, δίνονται ένα βασικό λεξικό εκπαιδευτικών εννοιών καθώς και βιβλιογραφία, ως παράρτημα, για παραπέρα αφομοίωση της πρότασης του Κόμματος».
Αναλυτικά, στο δεύτερο μέρος της έκδοσης, ο αναγνώστης μπορεί να βρει κείμενα για τα εξής:
Το ΚΚΕ καταψήφισε το νομοσχέδιο, ενώ όπως ανέδειξε ο ειδικός αγορητής του Κόμματος Γιάννης Δελής, από το πρώτο άρθρο ακόμα του νομοσχεδίου, φαίνεται ότι η κυβέρνηση επεκτείνει και επικαιροποιεί τις αντιδραστικές διατάξεις του νόμου Διαμαντοπούλου - τον οποίο έχει απορρίψει το κίνημα - καθώς «ενσωματώνει όλη τη στρατηγική ΕΕ και του κεφαλαίου για το ρόλο της εκπαίδευσης στην εξυπηρέτηση των σημερινών αναγκών των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και του βάρβαρου συστήματός τους», όπως ανέφερε.
Πρακτικά, επισήμανε, το νομοσχέδιο με αφορμή πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ επαναφέρει «με νέο περιτύλιγμα» την απαράδεκτη διαδικασία επιλογής και τοποθέτησης των διευθυντών σχολικών μονάδων, η οποία «δεν αμφισβητήθηκε ουσιαστικά ούτε και με την προηγούμενη πολυδιαφημισμένη διαδικασία συμμετοχής σε αυτή, των ίδιων των εκπαιδευτικών. Διαδικασία που έγινε έτσι ώστε να προχωρήσουμε σε μια σειρά αντιεκπαιδευτικές ρυθμίσεις στο ολοήμερο, στην ειδική αγωγή, στις μετακινήσεις των εκπαιδευτικών σε έξι, επτά ή και περισσότερα σχολεία την εβδομάδα». Οπως σημείωσε ουσιαστικά «υπεισέρχονται και διατάξεις, που ανοίγουν τον δρόμο για την εφαρμογή των πρώτων σταδίων της "αξιολόγησης" των υφισταμένων προς τους προϊσταμένους» με βασικό εργαλείο τη συνέντευξη, ενώ «παραμένει το υποκειμενικό κριτήριο της προσωπικότητας και της γενικότερης συγκρότησης, λέει, κάθε υποψηφίου διευθυντή. Δηλαδή η "προσωπικότητα" και η "γενικότερη συγκρότηση" του υποψηφίου τίθενται στην κρίση και αποτιμώνται από το διευρυμένο πλέον 7μελές Υπηρεσιακό Συμβούλιο, με τα 2 επιπλέον μέλη του να διορίζονται από την κυβέρνηση, μέσα από τη γνωστή διαδικασία της περιβόητης συνέντευξης».
Εκανε καθαρό ότι ουσιαστικά «το ισχυρότερο κριτήριο στη διαδικασία επιλογής των διευθυντικών στελεχών είναι αντικειμενικά ο βαθμός συμφωνίας και αποδοχής του ταξικού σχολείου της αγοράς και η ικανότητά τους να το υπηρετήσουν αποτελεσματικά (...) Συνολικά το νέο νομοσχέδιο, είναι ένα είδος προοιμίου των επόμενων "μεταρρυθμίσεων" για την Παιδεία».
Η θέση των άλλων κομμάτων, με εξαίρεση το Ποτάμι που καταψήφισε, θα ξεκαθαριστεί σήμερα στην ψηφοφορία επί της αρχής στην Επιτροπή. Οσο για τον υπουργό Παιδείας, εκθείασε το νομοσχέδιο, το οποίο χαρακτήρισε «ενίσχυση της δημοκρατίας».