Eurokinissi

Οι διαχρονικές αυτές διαβεβαιώσεις της ελληνικής αστικής τάξης καταρρίπτονται και προκαλούν κλαψουρίσματα για τις γνωστές άσφαιρες νουθετήσεις της ΕΕ, τις κάλπικες κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ, για την επαναλαμβανόμενη στάση «Πόντιου Πιλάτου» του ΝΑΤΟ, που αυτοσυστήνεται και πάλι για όσους κάνουν πως δεν το ήξεραν ότι «δεν είναι μέρος της διαδικασίας αντιμετώπισης τέτοιων ζητημάτων» (βλ. καθορισμό ΑΟΖ), προφανώς γιατί είναι μόνο πλαίσιο διαιώνισης και επιδείνωσής τους. Οι ομόφωνες άλλωστε αποφάσεις του ΝΑΤΟ στη Σύνοδο του Λονδίνου παρά τους σφοδρούς ανταγωνισμούς στο εσωτερικό του σηματοδοτούν κλιμάκωση των επικίνδυνων σχεδιασμών σε βάρος των λαών.

Ανάλογη διάψευση αυτών των μύθων αποτελούν άλλωστε και οι δηλώσεις του υψηλόβαθμου στελέχους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Ν. Μπερνς, που δεν ...ξεχνιούνται, όπως αυτή ότι «οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν την ελληνική κυριαρχία στη βραχονησίδα Ιμια και τις γύρω νησίδες», καθώς και η πρόσφατη δήλωση του ίδιου προς την Ελλάδα ότι «λυπάμαι που το λέω, αλλά αν η Ελλάδα χρειαστεί τη στήριξη των ΗΠΑ σε ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία, δεν νομίζω ότι θα την έχει από τον Πρόεδρο Τραμπ».

Δεν είναι όμως μόνο αυτοί οι μύθοι που κατέρρευσαν. Ας θυμηθούμε όλα τα αστικά κόμματα που σε κάθε ιμπεριαλιστική επέμβαση της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, όπως π.χ. αυτής στη Λιβύη, έσπευδαν να ισχυριστούν ότι μπορεί το ΚΚΕ να καταγγέλλει τους βομβαρδισμούς και τη συμμετοχή της χώρας μας με παροχή κάθε διευκόλυνσης σε αυτούς, αλλά ...«αυτά υπαγορεύουν οι συμμαχικές υποχρεώσεις μας» ακριβώς για να εξυπηρετηθεί κατά τ' άλλα ο μεγάλος «εθνικός σκοπός» τού να είμαστε σε ισχυρές συμμαχίες για προστασία. Τα γραμμάτια αυτών των «συμμαχικών υποχρεώσεων» λήγουν αυτές τις μέρες και ξεπληρώνονται πολύ ακριβά. Γιατί για το χάρβαλο στη Λιβύη με τις ψευτοκυβερνήσεις - προτεκτοράτα των ιμπεριαλιστών με επικεφαλής εκάστοτε φυλάρχους, έβαλαν την υπογραφή τους και οι ελληνικές κυβερνήσεις, που σήμερα με το αποκαλούμενο «συμφωνητικό Τουρκίας - Λιβύης», ο λαός μας «λούζεται» τις συνέπειες της στρατηγικής τους. Γιατί η λιβυκή κυβέρνηση της Τρίπολης δεν φύτρωσε, είναι προϊόν της ιμπεριαλιστικής επέμβασης των ΗΠΑ, της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και αναγνωρισμένο στήριγμα της ΕΕ.

Το γαρ πολύ της θλίψεως όσων για χρόνια πόνταραν σε αυτή την επιζήμια και επικίνδυνη για τους λαούς γραμμή, γεννά σήμερα παραφροσύνη. Γιατί συνιστά πραγματικά απελπισία με προκλητική ευκολία να ξεπερνούν ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ τις τοποθετήσεις Τραμπ, σαν αυτή από το Λονδίνο που χαρακτήρισε την Τουρκία «πολύ καλή για την ασφάλεια στα Βαλκάνια» και το γεγονός ότι όσα προχωρά ο Ερντογάν αυτές τις μέρες, ακολουθούν τη συνάντησή του στην Ουάσινγκτον με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ.

Τι επικαλούνται λοιπόν; Οτι μπορεί να υπάρχουν οι δηλώσεις Τραμπ, αλλά υπάρχει - λένε - και η τοποθέτηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αλήθεια, ας κάνουμε την υπόθεση εργασίας ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ακολουθεί άλλη γραμμή από τον Πρόεδρο Τραμπ κι ας την εξετάσουμε πιο προσεκτικά από όσους επικεντρώνουν μόνο στους χαρακτηρισμούς της σχετικής ανακοίνωσης για την «τουρκολιβυκή κίνηση» ως «αντιπαραγωγική και προκλητική». Γιατί όλοι αυτοί προσπερνούν με ευκολία το γεγονός ότι η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλεί σε αυτοσυγκράτηση όλες τις πλευρές; Και πολύ περισσότερο, γιατί δεν λένε κουβέντα ότι η ίδια ανακοίνωση δίνει κατεύθυνση για την έναρξη διαπραγματεύσεων, δηλαδή ακριβώς γι' αυτό που επιδιώκει η αστική τάξη της Τουρκίας μέσα από αυτήν την προκλητικότητα, προκειμένου να κεφαλαιοποιήσει τις αξιώσεις της διαμορφώνοντας τετελεσμένα σε Αιγαίο και Κύπρο;

Αρκεί να θυμηθούμε ότι μπροστά στην επίσκεψη Πομπέο στην Ελλάδα όλες οι αστικές δυνάμεις και τα κόμματά τους ανεξαρτήτως κυβέρνησης και αντιπολίτευσης δεν σταματούσαν εν χορώ να ποντάρουν στις πλάτες των ΗΠΑ και των άλλων συμμάχων μας. Το ΚΚΕ, που μόνο αυτό ήταν στο δρόμο εκείνες τις μέρες καταγγέλλοντας το Σύμφωνο Ελλάδας - ΗΠΑ και την εγκατάσταση 4 νέων αμερικανικών βάσεων στη χώρα μας, κατηγορήθηκε από τις αστικές δυνάμεις, που με βάση το ...ποίημα της πρεσβείας μιλούσαν για «παρωχημένες» διαμαρτυρίες του ΚΚΕ που είναι «κολλημένο στο παρελθόν» και ότι «ο κόσμος άλλαξε και ο αντιαμερικανισμός, η αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ δεν έχουν πια νόημα» κ.λπ. Η διάψευση όλων αυτών ήρθε μόλις δύο εικοσιτετράωρα μετά, με το «πράσινο φως» των ΗΠΑ στην Τουρκία για εισβολή στη Συρία και το ταυτόχρονο άδειασμα των «στενών συμμάχων των ΗΠΑ» Κούρδων. Οσα ζούμε αυτές τις μέρες μπορούν να οδηγήσουν το λαό μας σε ασφαλή συμπεράσματα για το ποιος τελικά είχε δίκιο και ποιος άδικο.

Για να βγουν ορισμένοι από τη σημερινή δύσκολη θέση για όσα στηρίζουν με τα μπούνια όλα αυτά τα χρόνια, ρωτούν πονηρά το ΚΚΕ «καλά κι εσείς τι προτείνετε;». Το λέμε καθαρά, άλλο δρόμο. Γιατί το ΚΚΕ είναι το μόνο Κόμμα που η πρότασή του δεν έχει καμία σχέση με όλα αυτά που μας έφεραν έως εδώ, στο αδιέξοδο του επικίνδυνου διλήμματος «συμβιβασμός και συνεκμετάλλευση ή πολεμική σύγκρουση». Απαντάμε σε ορισμένους που κουνούν το δάχτυλο στο ΚΚΕ ζητώντας του «ρεαλιστικές προτάσεις», ότι το ΚΚΕ δεν παραμυθιάζει το λαό πως μπορεί να υπάρξει κάποιος περίτεχνος διπλωματικός χειρισμός που θα ανασυρθεί από τα αζήτητα για να βγάλει το λαό από αυτά τα αδιέξοδα. Δεν υπάρχει κάποιος λυκοσύμμαχος που θα έρθει να «καθαρίσει» για λογαριασμό του λαού μας. Γι' αυτό αστικά κόμματα και επιτελεία στην Ελλάδα αναλώνονται στην αδιέξοδη αναζήτηση μιας από σπόντα άλλων συμφερόντων και ανταγωνισμών δήλωσης υποστήριξης, σαν αυτή του Μακρόν. Ομως μπορεί να αναρωτηθεί σήμερα ο λαός μας αν μπορούν τα κυριαρχικά δικαιώματα, το απαραβίαστο των συνόρων να προστατευθούν μέσα από μια καραμπόλα πρόσκαιρων μονοπωλιακών συμφερόντων ξένων και εναντίον αυτών του λαού μας. Το σημερινό πεδίο που διαμορφώθηκε με ευθύνη των αστικών τάξεων, των ιμπεριαλιστικών ενώσεων και των ανταγωνισμών τους είναι ναρκοθετημένο. Γι' αυτό και η πολιτική εγκλωβισμού στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες είναι πολύ επικίνδυνη για τα λαϊκά συμφέροντα.

Στο ερώτημα τι θα έκανε ο λαός αν δεν είχε... κι αυτές τις συμμαχίες, απαντάμε ότι αυτές οι συμμαχίες είναι της αστικής τάξης και όχι του λαού. Κι αν δεν είχαν φορτωθεί αυτές στις πλάτες του, θα είχε ένα μεγάλο βάρος λιγότερο, χωρίς εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, χωρίς υπονομευτικές ενέργειες, δηλώσεις, τοποθετήσεις στο όνομα δήθεν υπεράσπισης των συμφερόντων του ελληνικού λαού. Ομως, για να μπορέσει να ξεφορτωθεί αυτά τα βάρη η εργατική τάξη, ο λαός μας, χρειάζεται να πάρει στα χέρια του την εξουσία από την αστική τάξη και μόνο τότε οι συμμαχίες που ο ίδιος θα χαράξει μπορεί να είναι προς το δικό του συμφέρον. Γι' αυτό το ΚΚΕ ακολουθεί και προτείνει στο λαό δρόμο αμφισβήτησης και απόρριψης αυτών των συμμαχιών. Λέμε στο λαό να προβληματιστεί που τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθούν τη γραμμή του «καλού παιδιού» στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ, στις ΗΠΑ, όταν έχει αποδειχθεί ότι αυτή μόνο χειρότερα επιφυλάσσει. Λέμε ανοιχτά στο λαό να μην έχει καμία εμπιστοσύνη, αναμονή σε αυτές ή άλλες συμμαχίες που συνδέονται με τα συμφέροντα της αστικής τάξης της Ελλάδας και όχι τις προτεραιότητες του ελληνικού λαού, των λαών της περιοχής που επίσης στενάζουν από τις αντιλαϊκές δικές τους κυβερνήσεις. Το ΚΚΕ με ευθύνη αναδεικνύει σταθερά ότι πρέπει να είναι λαϊκή ιδιοκτησία ο ορυκτός πλούτος, για τον έλεγχο του οποίου οξύνονται οι ανταγωνισμοί των μονοπωλιακών ομίλων σήμερα και αποτελεί το υπόστρωμα όσων εκτυλίσσονται στην Ανατ. Μεσόγειο. Μόνο σε δρόμο διεκδίκησης αυτής της ιδιοκτησίας μπορεί ο ελληνικός λαός να περιμένει να απολαύσει προς το δικό του συμφέρον πραγματικά φτηνή Ενέργεια με ωφέλιμη συνεργασία και αμοιβαίο όφελος με τις άλλες χώρες.

Αποτελεί αίτημα αιχμής το «καμία αλλαγή συνόρων», αίτημα που συγκρούεται ευθέως με τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, που μπορεί να συνενώσει στην πάλη όλους τους λαούς της περιοχής, ενάντια στον εθνικισμό, στην εγκατάσταση ξένων βάσεων, στην αποστολή στρατευμάτων σε ξένες χώρες. Για να μη χύσουν οι λαοί το αίμα τους για τα συμφέροντα των μονοπωλίων. Δύσκολος, μας λένε, ο δρόμος που προτείνετε. Δύσκολος πράγματι, όμως ο μόνος υπέρ του λαού και όχι δεδομένα αντιλαϊκός, επικίνδυνος και τελικά επιζήμιος για τον ίδιο, προκειμένου να πάψει να πληρώνει το μάρμαρο για τα συμφέροντα του κεφαλαίου...

Με αφορμή τα πρόσφατα αποτελέσματα του διαγωνισμού PISA του ΟΟΣΑ, άνοιξε πάλι στον Τύπο η συζήτηση για το επίπεδο των μαθητών του σχολείου. Φυσικά, οι χαμηλές αυτές επιδόσεις δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, ούτε καν αποκλειστικά εκπαιδευτικό πρόβλημα, όμως είναι υπαρκτό. Το επίπεδο των γνώσεων των μαθητών είναι πράγματι πεσμένο. Υπάρχει όμως ένα ερώτημα γύρω από την PISA, που αποτυπώνει μετρήσιμα την πτώση του επιπέδου των μαθητών: Πώς γίνεται το ζήτημα των δεξιοτήτων, που είναι κυρίαρχο στα σχολικά βιβλία, να είναι αυτό που ελέγχεται στις αποτιμήσεις του ΟΟΣΑ και οι επιδόσεις των μαθητών μας να πέφτουν; Από την άλλη, ακόμα και χώρες που ήταν στις πρώτες θέσεις της PISA πριν από κάποια χρόνια, όπως η Φινλανδία, γιατί έχουν υποχωρήσει τόσες θέσεις; Τι φταίει;

Γενικά, ενώ η τάση ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων απαιτεί ανεβασμένο επίπεδο εκπαίδευσης, αυτή η ανάγκη δεν μπορεί να ικανοποιηθεί πλήρως, λόγω της κυριαρχίας των αστικών εκμεταλλευτικών σχέσεων παραγωγής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν κάνει τις αντίστοιχες προσαρμογές. Αυτή η αντίφαση οδηγεί στο να συνυπάρχουν πιο έντονα στην εποχή μας:

• Από τη μια μεριά, η σχετική ημιμάθεια, η αδυναμία του ανθρώπου να συγκροτήσει ένα στέρεο μεθοδολογικό υπόβαθρο ανάλυσης του κόσμου, παρακολούθησης των αλλαγών με τη συσσώρευση γνώσεων.
• Από την άλλη, η πολλαπλότητα πηγών πληροφόρησης, η πρόσβαση ολοένα και περισσότερων ανθρώπων σε αυτές. Κυρίως η δυνατότητα που δίνει σήμερα η ανάπτυξη της επιστήμης, ώστε τα πορίσματά της να διαχέονται με παιδαγωγικό και φιλοσοφικά τεκμηριωμένο τρόπο στο σχολείο και γενικότερα στην Εκπαίδευση.

Η δεξιότητα, για να ενταχθεί αρμονικά και να παγιωθεί ως ικανότητα του ανθρώπου, χρειάζεται να ακουμπήσει σε έναν ευρύτερο τρόπο σκέψης. Αλλιώς χάνει τη δυναμική της. Η δεξιότητα αποτελεί μια απάντηση κατά βάση στο πώς γίνεται κάτι, δεν είναι απάντηση στο γιατί. Το γιατί όμως απαντιέται μέσα από τη συγκρότηση ενός λογικού τρόπου σκέψης, γνώση της σχέσης αιτίας - αποτελέσματος, φυσικά με διαβαθμίσεις ανάλογα με την ηλικία.

Οι μαθητές σήμερα διδάσκονται πολλά, όμως δεν αφομοιώνουν. Ενας μαθητής του Δημοτικού π.χ. είναι κυριολεκτικά χαμένος μέσα σε έναν κυκεώνα πληροφοριών που πρέπει να διαχειριστεί. Μαθαίνει τη μητρική του γλώσσα από συνταγές και προσκλήσεις σε πάρτι, διδάσκεται ότι ένα αποτέλεσμα στην αριθμητική μπορεί να δοθεί και στο «περίπου», η απλή μέθοδος των τριών σχεδόν εξαφανίζεται κ.ά. Στο Γυμνάσιο τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά, γιατί και εδώ τα βιβλία υπακούν στην ίδια λογική της διαθεματικότητας (της λογικής από το μέρος σε μέρος και όχι από το μέρος στο όλο και πάλι πίσω στο συγκεκριμένο). Ενώ στο Λύκειο, που είναι προθάλαμος των πανελλαδικών, εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι τα παιδιά δεν βοηθιούνται να αφομοιώσουν τα αντικείμενα που διδάσκονται και ο όγκος των πληροφοριών που συσσωρεύουν σβήνεται σε ένα διάστημα μετά τις εξετάσεις.

Ετσι, παρ' όλη την ένταση της προσπάθειας, το φόρτωμα της ύλης, την πληθώρα γνωστικών αντικειμένων, υπάρχει σοβαρή οπισθοχώρηση στην εκμάθηση και αφομοίωση ενός τρόπου σκέψης που ευνοεί το γενικό έναντι του ειδικού, την καθολική γνώση έναντι της συγκεκριμένης δεξιότητας, της φαντασίας έναντι του φορμαλισμού.

Αυτή είναι η έκφραση του λειτουργικού αναλφαβητισμού (όπου ο άνθρωπος, μολονότι γνωρίζει γραφή και ανάγνωση, δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να λειτουργήσει με αυτάρκεια στην κοινωνική ομάδα που είναι ενταγμένος), που αποτελεί «σήμα κατατεθέν» του αστικού σχολείου σε κάθε φάση της ανάπτυξής του.

Φταίει η συσσώρευση γνώσεων, που κάθε φορά επιχειρείται είτε εξ ανάγκης είτε ως ένδειξη εκσυγχρονισμού, που σκοντάφτει και στην ανελαστικότητα του χρόνου διδασκαλίας. Κυρίως όμως οφείλεται στο ότι τα διαφορετικά γνωστικά πεδία, που θα έπρεπε να συλλειτουργούν, πορεύονται ανεξάρτητα σαν αυτόνομες λειτουργίες, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η σύστοιχη και αρμονική επίδραση στην καλλιέργεια και τη διαμόρφωση της προσωπικότητας και της συνείδησης.

Οι γνώσεις δεν παρουσιάζονται μόνο αποσπασματικές και αυτόνομες από το σύνολο, αλλά μένουν σε ένα καθαρά θεωρητικό επίπεδο και δεν συνδέονται με την πραγματικότητα, την πρακτική ζωή και την παραγωγική διαδικασία της κοινωνίας, έτσι ώστε και εμπέδωση και δημιουργική αφομοίωση της γνώσης να αποκτώνται.

Για παράδειγμα, συνδέονται στο σχολείο οι επιστημονικές ανακαλύψεις με τις πρακτικές ανάγκες που τις γέννησαν; Αυτό που φαίνεται στον μαθητή «έτοιμη γνώση» με τη μορφή του ορισμού ή του κανόνα δεν πρέπει να παρουσιαστεί στην εξέλιξή του, όπως ξεκίνησε σαν υπόθεση; `Η, ακόμα παραπέρα, πόσα εργαστήρια υπάρχουν σήμερα στα σχολεία για να γίνουν πειράματα ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση από την υπόθεση στην εμπειρία και ύστερα πάλι στη θεωρία;

Φυσικά, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, ούτε και το παλιό, πιο κλασικό σχολείο, έδινε ολόπλευρη μόρφωση.

Λύση στο πρόβλημα μπορεί να υπάρξει μόνο μέσα σε ένα άλλο σχολείο, σε μια άλλη κοινωνία. Και το ΚΚΕ έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για το πώς πρέπει να είναι το σχολείο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας, χωρίς να κρύβει ότι η πρόταση αυτή αφορά τη σοσιαλιστική κοινωνία.

Παράλληλα, στις σελίδες του «Ριζοσπάστη» (βλέπε στήλη «Τι μαθαίνουν τα παιδιά μας στο σχολείο»), στο περιοδικό «Θέματα Παιδείας», στο «Κόκκινο αερόστατο» υπάρχει μια πληθώρα άρθρων που όχι μόνο εντοπίζουν τα κακώς κείμενα των σχολικών βιβλίων, αλλά και επιδιώκουν να αντιπροτείνουν τρόπους και περιεχόμενο διδασκαλίας που μπορεί να συμβάλει, στο βαθμό του δυνατού, στην οικοδόμηση ενός ορθολογικού τρόπου σκέψης, να αποκαταστήσει χρόνιες ανεπάρκειες στο πώς σκέφτονται και μαθαίνουν οι μαθητές.

Είναι ευκαιρία να ανοιχτεί ακόμα πιο μαζικά ο προβληματισμός για το τι μαθαίνουν τα παιδιά μας στο σχολείο και στην κοινωνία που ζούμε. Γιατί εικόνα της κοινωνίας είναι το σχολείο και της μοιάζει και είναι αυτή που πρέπει να πέσει...