Σε αντίθεση με αυτήν την τόσο ζωτική ανάγκη, παιδιά και γονείς έρχονται αντιμέτωποι με μια δύσκολη πραγματικότητα: Οι ώρες Καλλιτεχνικών Μαθημάτων και Φυσικής Αγωγής μειώνονται από όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες αυτών των ηλικιών στα γνωστά, ανεπαρκή σχολικά κτίρια. Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι η Μουσική είναι πλέον μονόωρο μάθημα για όλες τις τάξεις του Δημοτικού και η Θεατρική Αγωγή σταματά στην Δ' τάξη (καταργείται εντελώς στις Ε' και ΣΤ' τάξεις και γίνεται μονόωρο μάθημα στις Α', Β', Γ' και Δ' τάξεις). Ταυτόχρονα δίνεται η «δυνατότητα» στους δασκάλους γενικής παιδείας να καλύψουν τα κενά στα σχολεία διδάσκοντας και μαθήματα ειδικοτήτων (Μουσική, Εικαστικά, Θεατρική Αγωγή), με προφανές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα του μαθήματος. Επιπλέον, η Φυσική Αγωγή δεν αποτελεί πλέον σταθερό στοιχείο στο καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού στο Δημοτικό, αφού διδάσκεται μόνο για 3 ώρες στις Α' - Δ' τάξεις και για 2 ώρες στις Ε' και ΣΤ' τάξεις.

Σε αυτό το τεράστιο κενό έρχεται να απαντήσει για μια ακόμα φορά μόνη της η οικογένεια, ασθμαίνοντας, με το «κυνήγι» των απογευματινών δραστηριοτήτων. Πού να γράψω το παιδί; Πού έχει κλίση; Τι είναι κατάλληλο για την ηλικία του; Να δοκιμάσει αρκετά και μετά να διαλέξει; Κι εδώ αρχίζει ο Γολγοθάς, και οικονομικός και ...χρονικός! Που παρότι στοχεύει να καλύψει υπαρκτές ανάγκες, ακριβώς επειδή αυτές οι ανάγκες βγαίνουν εκτός εκπαιδευτικού ωραρίου και βασικής εκπαίδευσης πολλές φορές δεν μπορούν να βρουν ουσιαστική διέξοδο. Γιατί ένα εκπαιδευτικό σύστημα σταθερά προσανατολισμένο στην ολοκληρωμένη διαπαιδαγώγηση θα είχε δύο βασικά στοιχεία: Πρώτον, οι τέχνες και ο αθλητισμός (ως βασικά στοιχεία καλλιέργειας της προσωπικότητας και του σώματος) θα αφορούσαν όλα τα παιδιά, άσχετα αν θα γίνουν καλλιτέχνες ή αθλητές. Και, δεύτερον, η μαζική ενασχόληση όλων των παιδιών με τον αθλητισμό και τις τέχνες θα αποτελούσε και το έδαφος να εκφραστεί, να φανεί η κλίση του κάθε παιδιού, το οποίο με την επίβλεψη του κατάλληλου επιστημονικού εκπαιδευτικού προσωπικού θα μπορούσε να προσανατολιστεί σωστά στις επιλογές του.

Εδώ χρειάζεται να ανοίξουμε άλλη μια παρένθεση: Το παιδί δεν έχει ανάγκη μόνο την οργανωμένη δραστηριότητα. Εχει ανάγκη και για ελεύθερο χρόνο, για ελεύθερο παιχνίδι σε ανοιχτούς χώρους, για κοινωνική συναναστροφή με άλλα παιδιά, για πιο ουσιαστικό χρόνο με τους γονείς του, πέρα από τα γνωστά «παιχνίδια» που παίζουμε κολλημένοι στην κίνηση μέσα στο αυτοκίνητο.

Για όλους αυτούς τους λόγους, έχουν ιδιαίτερη αξία οι διεκδικήσεις Συλλόγων Γονέων και Συλλόγων Γυναικών για ασφαλείς παιδικές χαρές, για να μένουν ανοιχτά τα σχολεία και τα απογεύματα με σχολικούς φύλακες ώστε να αξιοποιούνται ελεύθερα από τα παιδιά, ή οι διεκδικήσεις της Ομοσπονδίας Γονέων να αξιοποιηθούν τα σχολικά κτίρια, ενισχύοντας τις υποδομές τους, σε απογευματινές δωρεάν δραστηριότητες με ευθύνη των δήμων, με κατάλληλο επιστημονικά διαμορφωμένο πρόγραμμα και αντίστοιχο κατάλληλο προσωπικό.

Σε αυτό το πλαίσιο και υπό την ανάγκη οργανωμένων δραστηριοτήτων που να απευθύνονται σε παιδιά των μεγαλύτερων τάξεων του Δημοτικού και της Α' Γυμνασίου, η Κομματική Οργάνωση Αττικής αξιοποιεί πιο οργανωμένα φέτος τη δυνατότητα που υπάρχει να στηρίξει τέτοια προγράμματα στα Στέκια Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ. Σκοπός μας, να «φωτίσουμε» αυτές τις ανάγκες αλλά και να δώσουμε ώθηση να ανέβουν οι διεκδικήσεις των γονιών, ώστε να βρει η Τέχνη τη θέση που της αρμόζει μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα και να λειτουργούν αντίστοιχες υποδομές με ευθύνη του κράτους.

Φίλοι και σύντροφοι καλλιτέχνες, με πείρα και μεράκι να φέρουν τα παιδιά σε επαφή με το αντικείμενό τους, αφιερώνουν εθελοντικά χρόνο ώστε να προετοιμαστεί και να υλοποιηθεί ένα σωστό πρόγραμμα που να απευθύνεται στις συγκεκριμένες ηλικίες των παιδιών. Είναι μια προσπάθεια που έχει δοκιμαστεί (παιδική θεατρική ομάδα, χορωδία «κόκκινο Αερόστατο») και πλέον θέλουμε να τη στηρίξουμε πιο ολοκληρωμένα.

Σκοπός μας είναι να λειτουργήσουν σταθερές καλλιτεχνικές παιδικές ομάδες, που θα βοηθήσουν τα παιδιά στο να έρθουν σε επαφή με τη συγκεκριμένη τέχνη, αλλά και μέσα από μια συλλογική λειτουργία και προσπάθεια να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Παράλληλα, σκοπεύουμε να λειτουργήσουν εργαστήρια που θα δώσουν τη δυνατότητα στα παιδιά να έρθουν σε επαφή και με άλλες μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Είναι μια προσπάθεια απαιτητική, που θεωρούμε ότι μπορούμε να κάνουμε το βήμα και να ανταποκριθούμε στις μεγάλες απαιτήσεις που - σωστά - έχουν αυτές οι ηλικίες!

Πιο συγκεκριμένα, στο Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας «Μάνος Λοΐζος» (Τροίας 36, Βικτώρια) θα λειτουργήσει παιδική θεατρική ομάδα. Μας λέει η θεατροπαιδαγωγός Κατερίνα Δελαπόρτα:

«Με όχημα το θέατρο και τις ποικίλες τεχνικές του, τα παιδιά σε αυτό το τμήμα θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να δημιουργήσουν μαζί με τους άλλους τις δικές τους ιστορίες, να πειραματιστούν, να διευρύνουν τα όριά τους, να ενδυναμωθούν ψυχικά. Μέσα στο μάθημα τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να απελευθερωθούν από αναστολές, δισταγμούς και να ξεπεράσουν δυσκολίες στη γλωσσική επικοινωνία και στον προφορικό λόγο.

Η θεατρική αγωγή είναι ένα μέσο διαπαιδαγώγησης που επιδρά θετικά στην καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης, προσφέροντας διεξόδους εκφραστικής επικοινωνίας.

Μέσα σε ένα παιδαγωγικό κλίμα που δεν στηρίζεται στο σωστό και στο λάθος, αλλά στην ελεύθερη έκφραση, το παιδί αλληλεπιδρά και ενεργοποιείται, παίρνοντας ρόλους, εξωτερικεύοντας συναισθήματα και σκέψεις που πολλές φορές δεν μπορεί να εκφράσει με λόγια, καλλιεργώντας έτσι τα εκφραστικά του μέσα. Δρα δημιουργικά και συλλογικά, κοινωνικοποιείται και προσεγγίζει τη γνώση μέσα από τον συμβολισμό.

Μίμηση, παιχνίδια ρόλων, αυτοσχεδιασμός και αναπαράσταση, δραματοποίηση και καλλιέργεια αισθήσεων, τραγούδι, μαριονέτες, κούκλες, μουσικά και ρυθμικά παιχνίδια, πολύχρωμα πανιά, εικόνες και κατασκευές μάς συντροφεύουν μέσα από σύνθετες δράσεις παιχνιδιού.

Ξεκινάμε και φέτος το ταξίδι μας στον μαγικό κόσμο της Τέχνης και της δημιουργίας».

Ακόμα, θα λειτουργήσει εργαστήρι κεραμικής για παιδιά. Σε δήλωσή της η Ιουλία Γερασκλή, κεραμίστρια, αναφέρει:

«Η κεραμική είναι μία από τις αρχαιότερες τέχνες.

Ο πηλός, η πρώτη ύλη μας, είναι ένα εύπλαστο και φυσικό μέσο που η επαφή μαζί του ανοίγει τους ορίζοντες της φαντασίας και της δημιουργίας.

Στο εργαστήρι κεραμικής τα παιδιά θα μάθουν να δημιουργούν με το αίσθημα της ελευθερίας, αφού θα λερωθούν, θα δημιουργήσουν, θα χαλάσουν και θα δημιουργήσουν ξανά. Ακόμα, θα κατανοήσουν τον όγκο, τη φόρμα, το βάρος.

Στα μηνιαία εργαστήρια θα δημιουργήσουμε με τη μέθοδο της πηλοπλαστικής, δηλαδή με τα χέρια μας και εργαλεία χειρός. Με την καθοδήγησή μας τα παιδιά θα κατασκευάσουν έργα εμπνευσμένα από μεγάλους ζωγράφους και γλύπτες, από ποιήματα, ακόμα και από τραγούδια.

Στόχος μας είναι με αυτόν τον τρόπο και μέσω της κεραμικής να γνωρίσουν κι άλλες μορφές Τέχνης.

Κάθε εργαστήριο θα έχει διάρκεια περίπου έναν μήνα και θα πραγματοποιηθεί κυλιόμενα σε όλα τα Στέκια της Αθήνας. Με την ολοκλήρωση του κάθε εργαστηρίου τα παιδιά θα παραλαμβάνουν στην τελική τους μορφή (ψημένα - υαλωμένα) τα αντικείμενά τους».

Οι συναντήσεις των συγκεκριμένων ομάδων θα πραγματοποιούνται τα Σαββατοκύριακα και μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτές παιδιά του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Για ακριβείς πληροφορίες, καθώς και για δηλώσεις συμμετοχής, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο τηλέφωνο 6970414947.

Στο Στέκι στο Μενίδι θα λειτουργήσουν θεατρική ομάδα και μαθήματα μουσικής και για παιδιά.

Το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν κι άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες, στα Στέκια της Αττικής (Αθήνα, Καισαριανή, Μενίδι, Πειραιάς) αλλά και σ' αυτά που λειτουργούν σε Καλαμάτα και Θεσσαλονίκη.

πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο:

είναι τα σκοτάδια μας να γίνουν ένα φως,

μες στο σκοτάδι αυτό να ρίξουμε μια λάμψη!»

Από το τραγούδι της παιδικής κατασκήνωσης - Νεστόριο 2023

Το «κόκκινο Αερόστατο» προσγειώνεται ξανά στο Πάρκο Τρίτση, στις 21, 22 και 23 Σεπτέμβρη, για το 49ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή». Στο ίδιο γνώριμο μέρος με τα προηγούμενα χρόνια, στο στέκι του «κόκκινου Αερόστατου», έμπειροι παιδαγωγοί και καλλιτέχνες ετοιμάζουν ένα πλούσιο πρόγραμμα για παιδιά Δημοτικού και Γυμνασίου:

• Για να «γενούνε τα σκοτάδια λάμψη»! Εχεις πιάσει ποτέ στα χέρια σου χρωματιστό κάρβουνο; Με τα πιο πρωτότυπα υλικά ρίχνουμε φως στο σημερινό σκοτάδι, φέρνουμε τη λάμψη της ζωής σε έναν κόσμο όμορφο και δίκαιο για όλους!
• «Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο!». Μπες στα ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια και ψάξε για στοιχεία: Ενα απόκομμα εφημερίδας, ένα παλιό ημερολόγιο, τους ήχους ενός τραγουδιού, οτιδήποτε μπορεί να σε γυρίσει κάποιες δεκαετίες πίσω και να σε βοηθήσει να λύσεις τους γρίφους. Κοίτα παντού: Γύρω σου υπάρχουν χρωματιστές κορδέλες ή μήπως γκρίζα κάγκελα φυλακής; Και στο τέλος μην ξεχάσεις να αφήσεις το δικό σου αποτύπωμα στον τοίχο που έχει τη δική του ιστορία... Μια ξεχωριστή γωνιά, αφιερωμένη στην επέτειο των 50 χρόνων από την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
• Ο φασισμός, οι φασίστες και ΕΜΕΙΣ! Τι είναι ο φασισμός; Πού και πότε γεννήθηκε; Σήμερα πού και πώς τον βλέπουμε; Στη συμπλήρωση 10 χρόνων από τη δολοφονία του αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα, χτίζουμε τον δικό μας τοίχο ενάντια στους φασίστες. Ζωγραφική, stencil, τατουάζ, προβολή βίντεο, όλα ενώνονται ώστε με γνώση, τόλμη, δύναμη και συλλογικότητα να «καθαρίσουμε» τη μαυρίλα του φασισμού!
• Πάμε Γυμνάσιο! Παλιότεροι και νέοι μαθητές Γυμνασίου θα μαζευτούν εδώ για να γνωριστούν και να συζητήσουν για όσα τους αρέσουν ή δεν τους αρέσουν στο νέο τους σχολείο. Μαζί θα βάλουν στόχους για τη νέα σχολική χρόνια και θα συμπληρώσουν τη δική τους λίστα «επιστροφής στο σχολείο».
• «Μικροί αντάρτες στα πιο σπουδαία βουνά». Μια μεγάλη συνάντηση για όλους όσοι συμμετείχαν στην παιδική κατασκήνωση της 32ης Αντιιμπεριαλιστικής Κατασκήνωσης της ΚΝΕ στο Νεστόριο. Εκεί θα βρούμε παλιούς και νέους φίλους, ομαδάρχες και κοινοτάρχες. Θα θυμηθούμε αγαπημένες στιγμές που μας έχουν μείνει αξέχαστες και θα γεμίσουμε με όνειρα, σκέψεις και σχέδια μέχρι την επόμενη παιδική κατασκήνωση.
• Παρέα με το «κόκκινο Αερόστατο». Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο τα παιδιά θα μπορούν να παίξουν, να γελάσουν, να χαρούν μαζί με τους υπόλοιπους φίλους του «κόκκινου Αερόστατου». Να σκαρφαλώσουν στον τοίχο αναρρίχησης. Να στείλουν τα δικά τους μηνύματα στο αγαπημένο τους περιοδικό και να προμηθευτούν παλιότερα τεύχη του περιοδικού, ειδικές εκδόσεις και άλλα συλλεκτικά αντικείμενα.

- Την Παρασκευή 22/9 στις 20.30 τραγουδάμε ενάντια στον φασισμό.

- Το Σάββατο 23/9 στις 19:00 θα παρουσιαστεί μουσικοθεατρικό αφιέρωμα «Τα σκοτάδια μας να γίνουν ένα φως», βασισμένο στο τραγούδι της παιδικής κατασκήνωσης, από τους φίλους του «κόκκινου Αερόστατου» στον Πειραιά.

Το πρόγραμμα του χώρου:

Πέμπτη 14/9: Παιχνίδι για το περιβάλλον, stencil με θέμα τις πυρκαγιές και εργαστήρι γκράφιτι.

Παρασκευή 15/9: Διαγωνισμός αντιφασιστικής ρίμας «Παύλος Φύσσας», stencil με θέμα «Να γενούνε τα σκοτάδια φως».

Σάββατο 16/9: Podcast για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, συνάντηση παιδικής κατασκήνωσης.

Και τις 3 μέρες θα πραγματοποιούνται στον χώρο δραστηριότητες για τα 50 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και εργαστήρια πειραμάτων.

Μαζί... Θα γυρίσουμε 50 χρόνια πριν, στα χρόνια της χούντας και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Θα μάθουμε να σχεδιάζουμε το ανθρώπινο σώμα. Θα προετοιμάσουμε ένα παγκόσμιο ταξίδι για να γνωρίσουμε και να συζητήσουμε με εργαζόμενους από διάφορες χώρες, και άλλα πολλά...

Ετοιμοι; Απογειωνόμαστε!».

Με αυτά τα λόγια καλωσορίζει τους μικρούς του αναγνώστες το περιοδικό «κόκκινο Αερόστατο», που μόλις κυκλοφόρησε και διατίθεται από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα.

Στις σελίδες του, τον δικό τους χώρο έχουν οι ίδιοι οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου», με τις πλούσιες δραστηριότητες που ξετυλίγουν πανελλαδικά και τις όμορφες πρωτοβουλίες που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο καλοκαίρι να ξεχωρίζουν. Φυσικά, κυρίαρχη θέση έχει και η 11η παιδική κατασκήνωση που πραγματοποιήθηκε στο Νεστόριο, στον Γράμμο, με φωτογραφίες που αποτυπώνουν το πλούσιο πρόγραμμα που εκτυλίχθηκε.

Με μια μικρή γνωριμία με τον Τούρκο κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, που στίχος του «ντύνει» το σύνθημα του φετινού Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», το οποίο κορυφώνεται αυτές τις μέρες σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, τα παιδιά καλούνται να ψάξουν και να βρουν το Στέκι του «κόκκινου Αερόστατου» στο Φεστιβάλ της περιοχής τους. «Ελα να συναντηθούμε ξανά, να γιορτάσουμε, να διασκεδάσουμε, να δημιουργήσουμε».

Με αφορμή και την επικαιρότητα, ξεχωρίζει το αφιέρωμα «Ο φασισμός και ΕΜΕΙΣ». Τι είναι ο φασισμός; Πού και πότε «γεννήθηκε»; Είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που ακουμπά το περιοδικό, καταλήγοντας ότι «στις γειτονιές μας, στα σχολεία μας, δεν υπάρχει ούτε φόβος, ούτε χώρος για φασίστες. Με γνώση, τόλμη, δύναμη και συλλογικότητα σπάμε τον τσαμπουκά τους, "καθαρίζουμε" τη μαυρίλα που φέρνουν, κάνουμε τα σκοτάδια φως...».

Επίσης, στο συγκεκριμένο τεύχος ξεκινά και το νέο θεματικό αφιέρωμα του περιοδικού, «Οι εργάτες σε όλο τον κόσμο αγωνίζονται και διεκδικούν». Στα επόμενα τεύχη τα παιδιά θα γνωρίσουν τις συνθήκες δουλειάς, αλλά και τις αντιδράσεις των εργαζομένων στις ΗΠΑ, στο Μεξικό, στη Γαλλία, στην Αγγλία, στη Γερμανία, στην Τουρκία, στην Ινδία, στο Καζακστάν και στην Τουρκία.

Με αφορμή τις σημειώσεις του Λεονάρντο Ντα Βίντσι για τον «Βιτρούβιο άνθρωπο», τα παιδιά καλούνται να συλλογιστούν και να απαντήσουν αν υπάρχουν, τελικά, οι τέλειες αναλογίες του σώματος.

«Μια φανταστική ιστορία για πραγματικά γεγονότα» είναι ο τίτλος του πρωτότυπου διηγήματος για τα χρόνια της δικτατορίας και την εξέγερση του Πολυτεχνείου, από την οποία φέτος τον Νοέμβρη συμπληρώνονται 50 χρόνια.

Φυσικά υπάρχουν οι αγαπημένες σελίδες του περιοδικού, όπως «Το ημερολόγιο του απορημένου», που καταγράφει με μια άλλη ματιά τους προβληματισμούς πάνω σε ζητήματα που απασχόλησαν την επικαιρότητα και καλεί τους αναγνώστες να καταγράψουν και οι ίδιοι τις σκέψεις τους, «Τα χέρια είναι εργαλεία και δημιουργούν», με ευφάνταστες χειροτεχνίες και κατασκευές, το κόμικς, αλλά και οι σελίδες της επιστήμης.

Μπροστά και στο άνοιγμα των σχολείων, το δώρο του νέου τεύχους του περιοδικού στους αναγνώστες του είναι αυτοκόλλητες ετικέτες «κόκκινο Αερόστατο».