Στο σημερινό 4σέλιδο «Νεολαία» μπορούμε να βρούμε:

• Το πρόγραμμα του 43ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» στις 21, 22 και 23 Σεπτέμβρη στην Αθήνα, στο Πάρκο Τρίτση.
• Αφιέρωμα Οκτωβριανή Επανάσταση και Παιδεία: Αποσπάσματα από κείμενο του πρώτου Λαϊκού Επιτρόπου Παιδείας, Ανατόλι Βασίλιεβιτς Λουνατσάρσκι.
• Ανακοίνωση του Σωματείου Εργαζομένων στις «Κτιριακές Υποδομές ΑΕ» για την κατασκευή σχολείων με τη μέθοδο των Συμπράξεων Δημοσίου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Προφεστιβαλικές εκδηλώσεις γίνονται στη φοιτητική κατασκήνωση της Καλάνδρας, στη Χαλκιδική, σήμερα και αύριο Πέμπτη, στις 21.00, με προβολές ταινιών. Την Παρασκευή 21 και το Σάββατο 22 Ιούλη, τουρνουά ποδοσφαίρου 5x5 στο γηπεδάκι της κατασκήνωσης. Επίσης, το Σάββατο 22 Ιούλη, το απόγευμα θα γίνει βιβλιοπαρουσίαση του «Η πορεία των Μπολσεβίκων προς τη νίκη», από τον Ευθύμη Δημάκη, μέλος του Γραφείου Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, και το βράδυ θα ακολουθήσει λαϊκό - ρεμπέτικο γλέντι.

Την Παρασκευή 21 Ιούλη, στις 9 μ.μ., εκδήλωση γίνεται στη Γενισέα Ξάνθης, μπροστά από το Δημαρχείο, με βιντεοπροβολή για την Οκτωβριανή Επανάσταση και τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού, ομιλία από την Δανάη Μουρούτη, μέλος της Τομεακής Επιτροπής Ξάνθης του ΚΚΕ, και ποντιακό λαϊκό γλέντι με τον Στέφανο Πετρίδη και το σχήμα του.

Την ίδια μέρα, Παρασκευή 21 Ιούλη, στις 8 μ.μ., θα γίνει επίσης προφεστιβαλική στην Πάτρα, στην πλατεία Υψηλών Αλωνιών, με θεατρική παράσταση από τη θεατρική ομάδα «Το Τρίτο Κουδούνι» πάνω στο έργο του Μπρεχτ «Πόσο κοστίζει το σίδερο».

Μια μέρα μετά, το Σάββατο 22 Ιούλη, στη Σάμο θα γίνει στο πλαίσιο του Φεστιβάλ εκδήλωση στον Πύργο, στις 7.30 μ.μ., με την παρουσίαση της έκδοσης «Οκτώβρης του 1917. Η πορεία των Μπολσεβίκων προς τη νίκη» και μεγάλη έκθεση βιβλίου.

Προβολές θερινού σινεμά, στο υπαίθριο θεατράκι στον Ληθαίο, πίσω από το τζαμί, οργανώνει η ΚΝΕ στα Τρίκαλα. Οι προβολές, που είναι δωρεάν, ξεκίνησαν χτες με το ντοκιμαντέρ παραγωγής της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ και συνεχίζονται με άλλες ταινίες αύριο Πέμπτη, την Τρίτη 25/7 και την Πέμπτη 27/7.

Το 43ο Φεστιβάλ εντάσσεται και αυτό στις πολύμορφες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται μπροστά στα 100χρονα του Κόμματος και τα 50χρονα της ΚΝΕ, που συμπληρώνονται το 2018. Η Ιστορία του ΚΚΕ, αλλά και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τη μελέτη της, που θα έχουν την ευκαιρία και οι επισκέπτες του Φεστιβάλ να έρθουν σε επαφή μαζί τους και να γνωρίσουν, είναι πολύτιμα εφόδια για τη σύγχρονη πάλη του λαού και της νεολαίας. Σ' αυτόν τον αγώνα αποτελούν πηγή έμπνευσης, αντοχής, ηθικής και πολιτικής διαπαιδαγώγησης.

Το Φεστιβάλ θα κορυφωθεί στην Αθήνα, στο γνώριμο χώρο του Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης», στο Ιλιον, στις 21, 22 και 23 Σεπτέμβρη. Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν το Σάββατο 23 Σεπτέμβρη, με τη μεγάλη πολιτική συγκέντρωση στο χώρο του Φεστιβάλ. Στις 20.30 χαιρετισμό θα απευθύνει ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ, Νίκος Αμπατιέλος, και στη συνέχεια θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Και τις τρεις μέρες του Φεστιβάλ θα λειτουργήσει μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στην Οκτωβριανή Επανάσταση, καθώς και άλλες εκθέσεις, που θα δημοσιευτούν αναλυτικά σε επόμενα φύλλα. Στο χώρο, επίσης, θα λειτουργεί Διεθνούπολη με τη συμμετοχή δεκάδων Κομμουνιστικών Νεολαιών, Μαθητικό Στέκι με τη δική του σκηνή και πλήθος άλλων δραστηριοτήτων, Χώρος με πρόγραμμα εκδηλώσεων και δράσεων για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας, Παιδότοπος για τα πιο μικρά παιδιά, Χώρος για τους φοιτητές και σπουδαστές, Χώρος για τους νέους εργαζόμενους και ανέργους, καθώς και για τους νέους σχολών κατάρτισης με δικό τους πρόγραμμα, Χώρος κατά των ναρκωτικών, περίπτερα θεραπευτικών κοινοτήτων, Στέκι Πολιτισμού με δικό του πρόγραμμα εκδηλώσεων και παραστάσεων και πολλά ακόμα. Και τις τρεις μέρες θα υπάρχει ένας πραγματικός πλούτος πολύμορφων δραστηριοτήτων, εκδηλώσεων και συζητήσεων.

Από 15 έως 23 Σεπτέμβρη θα διεξαχθεί και αθλητικό camp, που θα περιλαμβάνει αναρρίχηση, συζητήσεις, σεμινάρια, τουρνουά σκακιού και πινγκ πονγκ, καθώς και λαϊκό αγώνα δρόμου.

Ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει σήμερα τους καλλιτέχνες που θα δώσουν το «παρών» αυτές τις μέρες στις 3 Σκηνές του Φεστιβάλ (Κεντρική, Λαϊκή, Μαθητική Σκηνή).

Οπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, θα πραγματοποιηθούν πολύ ενδιαφέροντα αφιερώματα με τη συμμετοχή πολλών και αγαπημένων καλλιτεχνών. Αναφέρουμε το αφιέρωμα στον Δημήτρη Μητροπάνο με τη συμμετοχή των Μελίνα Ασλανίδου, Δημήτρη Μπάση, Βασίλη Κορακάκη και Κώστα Τριανταφυλλίδη. Αφιέρωμα με τίτλο «Ο Γκάτσος που αγάπησα», με τους Μανώλη Μητσιά και Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. Αφιέρωμα στον Βλαδίμηρο Μαγιακόφσκι και τραγούδια για την επαναστατική αλλαγή του κόσμου με τίτλο «Το μέλλον δε θα 'ρθει από μονάχο του...», σε καλλιτεχνική επιμέλεια Θάνου Μικρούτσικου και ενορχήστρωση Θύμιου Παπαδόπουλου, με τους Ρίτα Αντωνοπούλου και Κώστα Θωμαΐδη.

Θα συμμετάσχουν ακόμα οι καλλιτέχνες: Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Νταλάρας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Γλυκερία, Μίλτος Πασχαλίδης, Παντελής Θαλασσινός, Κώστας Μακεδόνας, Δημήτρης Μυστακίδης, Imam Baildi, ο Τζώρτζης και το «Ανηφόρι», Χριστόφορος Ζαραλίκος, Φρανκ, Death South Dealers, Mother of Millions, Pulse R, Rebellion Connexion, Sober on Tuxedos, Ησαΐας Ματιάμπα, Πέννυ Μπαλτατζή, Μύρωνας Στρατής, Υπεραστικοί, Νίκος Φάκαρος, Smyrna, Ασπασία Στρατηγού, Ηλίας Υφαντίδης, George Zervos.

• Ολόκληρο το πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα δημοσιευτεί στις 23/7 στο «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη»

Στην προσπάθεια εξάλειψης του αναλφαβητισμού, τη δεκαετία του 1920, σε μια επαρχία

Σε αυτό το πνεύμα, θα ξεκινήσουμε από τον Ανατόλι Βασίλιεβιτς Λουνατσάρσκι (1875-1933), που ήταν ο πρώτος Λαϊκός Επίτροπος της Παιδείας στη Ρωσική Ομοσπονδία και έμεινε σε αυτήν τη θέση έως το 1929.

Ο Λουνατσάρσκι είχε καθοριστική συμβολή στη διαπάλη με τους παλιούς εκπαιδευτικούς (όπου κυριαρχούσαν στοιχεία εχθρικά προς την επανάσταση), στη δημιουργία της Ενωσης των Διεθνιστών Δασκάλων. Τις πρώτες ήδη μέρες της εργασίας του στο Λαϊκό Επιτροπάτο της παιδείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, δηλαδή στις 15 του Νοέμβρη 1917, αποτάθηκε με επιστολή του «Προς όλους τους σπουδαστές», όπου έγραφε πως «ο δάσκαλος, ο πραγματικός δάσκαλος, τέτοιος πρέπει να είναι: Πρώτα απ' όλα να είναι με το λαό σ' όλα τα βιώματά του, ακόμα και στις πλάνες του. Πάτε να τον βοηθήσετε. Είναι γεμάτος δύναμη, τον περιστοιχίζει όμως η δυστυχία. Δόξα σ' εκείνον, που, στη βαριά τούτη ώρα της δοκιμασίας του, πάει με το λαό».

«Η γνώση θα σπάσει τις αλυσίδες της σκλαβιάς» (Σοβιετική αφίσα, 1920)

Παράλληλα, ο Λουνατσάρσκι έβαλε τις βάσεις για το ενιαίο σχολείο της εργασίας για όλα τα παιδιά, κόντρα στις διακρίσεις τάξεων ή φύλου, κόντρα στις πρόωρες ειδικεύσεις. Επισκέφθηκε δεκάδες παιδαγωγικά ιδρύματα, συναντήθηκε με χιλιάδες καθηγητές, δασκάλους του λαϊκού σχολείου, σπουδαστές και μαθητές των στρατιωτικών σχολών, μιλούσε συστηματικά στα παιδαγωγικά συνέδρια, τις δασκαλικές διασκέψεις και τις συζητήσεις (μόνο στα δυο πρώτα χρόνια της εργασίας του στο Λαϊκό Επιτροπάτο της Παιδείας, ο Α. Β. Λουνατσάρσκι πήρε μέρος σε αποστολές σε 15 κυβερνεία).

«Φρόντισε το βιβλίο σου - είναι ο αληθινός σύντροφος στις εκστρατείες και στην ειρηνική δουλειά» (Σοβιετική αφίσα, 1917 - '21)

Δημοσιεύουμε παρακάτω αποσπάσματα από το κείμενο (σε ελεύθερη απόδοση στη δημοτική, καθώς το αρχικό κείμενο ήταν στην καθαρεύουσα), που ουσιαστικά παρουσιάζει την πολιτική του πρώτου εργατικού κράτους στο ζήτημα της Εκπαίδευσης:

«Τα διάφορα σχολεία, τα οποία πριν διαιρούνταν σε λαϊκά σχολεία για τις κατώτερες τάξεις, και μέσα σχολεία για τις πλούσιες και μορφωμένες τάξεις και σχολεία αρρένων και θηλέων, ακόμη δε σχολές πρακτικές και σχολές κλασσικές, γενικές και ειδικές, αντικαταστάθηκαν από το επιτροπάτο από ένα σχολείο, το Ενιαίο Σχολείο Εργασίας.

Το ενιαίο τούτο έχει διπλή σημασία: 1) Καταργεί τις διακρίσεις τάξεων. Το σχολείο μεταβάλλεται σε ενιαία κλίμακα. Κάθε παιδί στη Ρωσσία αρχίζει με σχολείο αυτού του τύπου και μπορεί να λάβει κατόπιν ανώτερη σπουδή. 2) Μέχρι το 16ο έτος αποφεύγεται κάθε ειδικοποίηση. Η αποκτώμενη μόρφωση είναι γενική κατά την ευρύτερη έννοια της λέξης, εγκυκλοπαιδική και για αμφότερα τα φύλα. Δεν αποκλείεται, φυσικά, η εισαγωγή της αρχής της ατομικοποιήσης και της διαφοροποίησης σε κάθε σχολείο. Ειδικοποίηση όμως με την πλήρη έννοια της λέξης δεν επιτρέπεται παρά μετά το 16ο έτος και στις βάσεις γενικής μόρφωσης. Τα διπλώματα ως παρεκτικά προνομίων καταργήθηκαν, οι αρχαίες γλώσσες δεν είναι υποχρεωτικές. Το σχολείο τούτο ενωμένο κατ' αρχάς, χωρίζεται σε δύο βαθμούς, πρώτο από 5 έτη και δεύτερο από 4 έτη. Ο κύκλος αυτός της 9ετούς εκπαίδευσης είναι υποχρεωτικός.

Α. Β. Λουνατσάρσκι

Αναγνωρίζουμε βεβαίως τις αναρίθμητες δυσκολίες. Η χώρα είναι κατεστραμμένη και πεινά, δεν έχουμε αρκετά βιβλία, όχι μόνο για τα νέα σχολεία που ιδρύσαμε, αλλ' ούτε και για τα παλαιά. Αλλά το Επιτροπάτο, υποβοηθούμενο από την κυβέρνηση των Σοβιέτ, καταπολεμά την αθλιότητα αυτή και ελπίζει να την καταβάλει, αν όχι τώρα αμέσως, πάντως όμως σε πολύ προσεχές μέλλον.

Οταν η κυβέρνηση έκανε υποχρεωτικό τον κύκλο της 9ετούς φοίτησης, τα Σοβιέτ υποχρεώθηκαν να ορίσουν καθένα τον αριθμό των παιδιών που είχαν την ηλικία για να φοιτήσουν στο σχολείο, και να τα κατανείμουν στα σχολεία. Σε όσα για λόγους υγείας δεν ήταν επιτετραμμένο να φοιτήσουν, τα τοπικά Σοβιέτ εξέδιδαν πιστοποιητικό ότι όχι από πταίσμα του παιδιού ή των γονιών του τούτο δεν φοιτά στο Σχολείο. Ορισθέντος του αριθμού των μαθητών το Επιτροπάτο φρόντισε και φροντίζει κατ' έτος για την επέκταση του δικτύου των σχολείων. Κατά το προσεχές έτος σκοπεύουμε να ανοίξουμε 10 χιλιάδες σχολεία πρώτου βαθμού και 1.000 δευτέρου βαθμού.

Το Σχολείο έχει χαρακτήρα εργατικού σχολείου εργασίας, της παραγωγικής εργασίας που αποτελεί τη βάση της διδασκαλίας, όπως και η παιδαγωγική εργασία.

Στο πρωτοβάθμιο σχολείο πρόκειται μόνο περί εργασίας εντός του σχολείου, μαγειρική, κηπουρική κ.λπ. Η εργασία έχει χαρακτήρα παραγωγικό, δηλαδή οι μαθητές εκτελούν οι ίδιοι, κατά το μέτρο των δυνάμεών τους, τα αναγκαία για την κοινή ζωή στο σχολείο έργα. (...)

Στο σχολείο του δευτέρου βαθμού σημειώνεται κυρίως ο παραγωγικός και κοινωνικός χαρακτήρας της εργασίας. Ηδη έχουμε να κάνουμε με παιδιά 13 ετών περίπου. Από την ηλικία αυτή καθίσταται δυνατή εργασία ελαφρά, αλλά πραγματική εκτός του σχολείου (συμμετοχή σε εργασία εργοστασίου, βοήθεια σε αγροτικές εργασίες, συνεργασία σε επιχειρήσεις του Κράτους ή άλλων στο Κράτος ομάδων). Από την ηλικία αυτή συνδυάζουμε την εργασία του παιδιού με τον αγώνα της κοινωνίας για την ύπαρξή της και την ανάπτυξή του με την εκπαίδευσή του. Το σχολείο δεν εγκαταλείπει τον έφηβο, τον παρακολουθεί, τον προφυλάσσει από το κακό, και προσαρμόζοντας όλα τα έργα του με την ανάπτυξη του σώματος και του πνεύματός του, γίνεται οδηγός μέσω του δαιδάλου της ομαδικής παραγωγικής εργασίας.

Το έργο τούτο είναι το πλέον νέο και το πλέον γεμάτο με ευθύνες.

Και μόνο στη βάση της πείρας και της πραγματικής συνεργασίας παιδαγωγών και ειδικών τεχνιτών και των διοικητών των εργοστασίων θα βρούμε την καλύτερη μέθοδο με στενή επαφή της παιδαγωγικής και της βιομηχανικής εργασίας.

Γι' αυτό συναντάμε κάτι αξιοσημείωτο που προσιδιάζει στην κομμουνιστική λύση του σχολικού προβλήματος.

Κάθε φορά που ο Μαρξ μιλά περί εκπαίδευσης, τη θέτει σε σχέση προς εργασία των μαθητών. Κήρυξε ότι θα έχουμε ανθρώπους αρμονισμένους και αληθινά νέους, όταν αντί να απαγορεύουμε την εργασία στα παιδιά, τη ρυθμίσουμε, μεταβάλλοντάς τη σε τεχνική βάση της εκπαίδευσης, ενώνοντας αυτή με την επιστήμη, με τη φυσική αγωγή και με την καλαισθητική ανάπτυξη του παιδιού.

Με κοινή έκφραση λέμε η εργασία βάση του δημοσίου σχολείου.

Φυσικά, είναι αναγκαία και ειδική μόρφωση ορισμένης τέχνης για τον έφηβο. Σχολές του δευτέρου βαθμού μπορούν, ανάλογα με τους τοπικούς όρους τους, να συγκεντρώσουν την προσοχή τους στην τοπική παραγωγή, εν τούτοις αν και δίνουν παραδείγματα ορισμένης παραγωγικής εργασίας πρέπει να αναπτύξουν τον μαθητή, ώστε αυτός να βρίσκεται σε επαφή με όλη την παραγωγική ζωή και να μην είναι αποκλεισμένος σε μία ειδικότητα.

Η ειδικοποίηση, σύμφωνα με το Επιτροπάτο, δεν είναι αναγκαία παρά μόνο στον τρίτο βαθμό μετά το 16ο έτος σε σχολές, ας ονομάζουμε "ανώτερες σχολές", ή σε ινστιτούτα, τα οποία δεν έχουν χαρακτήρα σχολής.

Για να πραγματοποιήσουμε τόσο μεγάλες μεταρρυθμίσεις που είναι γρήγορα σχεδιασμένες, και τις οποίες το Επιτροπάτο της Παιδείας κατάρτισε με λεπτομέρεια με συμφωνία με το πανρωσικό συνέδριο της Λαϊκής Εκπαίδευσης, είναι ανάγκη να έχουμε μέγα αριθμό δασκάλων καλώς παρασκευασμένων.

Η σχολική πολιτική μας είναι η ακόλουθη: 1ον Να παραλύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την επιρροή της παλαιάς πανρωσικής παιδαγωγικής εταιρείας, 2ον να ενώσουμε το λαϊκό διδακτικό προσωπικό σε μεγάλη επαγγελματική οργάνωση στηριζόμενη στην ομοσπονδία των διεθνιστών παιδαγωγών, 3ον να εξισώσουμε τα δικαιώματα και ει δυνατόν και τους μισθούς των διδασκάλων του πρώτου και δευτέρου βαθμού, 4ον να κανονίσουμε ανώτερους μισθούς, 5ον να βοηθήσουμε τη δημιουργία και ανάπτυξη των παιδαγωγικών ιδρυμάτων, τα οποία προπαρασκευάζουν τους δασκάλους και 6ον στην παρούσα μεταβατική περίοδο να οργανώσουμε σε ευρεία κλίμακα ελεύθερα παιδαγωγικά μαθήματα.

Η πολιτική αυτή έγινε δεκτή σε διάφορα παιδαγωγικά συνέδρια και οριστικά καθορίστηκε στο τελευταίο συνέδριο στη Μόσχα για την προπαρασκευή των δασκάλων.

Επί όλων τούτων το Επιτροπάτο είχε αληθινά πραγματική απόλυτη επιτυχία. Η ρωσσική παιδαγωγική εταιρία κατέστη πλέον ανίσχυρη. Οι δωδεκάδες των τηλεγραφημάτων, που λάβαμε από διάφορα διδασκαλικά συνέδρια, αποδεικνύουν την αύξουσα συμπάθεια του λαϊκού διδασκαλικού σώματος προς την εξουσία των Σοβιέτ.

Δημοσιεύουμε εδώ μια σελίδα της επίσημης έκθεσης την οποία η Επιτροπεία του Λαού επί της Εκπαίδευσης απέστειλε τον Σεπτέμβριο του 1918 στο Συμβούλιο των Επιτρόπων του Λαού. Η έκθεση μιλάει περί μέτρων του Επιτροπάτου για την ανάπτυξη του οικονομικού, ηθικού και διανοητικού επιπέδου των διδασκάλων.

"Την 25 Ιουνίου, το Σοβιέτ των Επιτρόπων του Λαού, με πρόταση του επί της Παιδείας επιτρόπου, έλαβε μέτρα μοναδικά στη σχολική ιστορία όχι μόνο της Ρωσσίας. Ο μισθός των δασκάλων υπερεδιπλασιάσστηκε αμέσως και αναδρομικά από τον Μάρτιο του 1918. Τα έξοδα έτσι του ειδικού προϋπολογισμού για την Παιδεία αυξήθηκαν σε 1 δισεκατομμύριο ρούβλια για το δεύτερο εξάμηνο του 1918. Οσο περισσότερο πλησιάζουμε στην πραγματοποίηση του ιδανικού μας, αληθινής λαϊκής εκπαίδευσης, τόσο θα ανοίγονται νέα σχολεία (για τα οποία το σύνολο των μισθών θα αυξάνει, οι δάσκαλοι των σχολείων εργασίας πρέπει να τεθούν στην πρώτη κατηγορία, στην κατηγορία των πλέον υψηλότερων μισθών) και τόσο τα έξοδα θα αυξάνουν. Ο ετήσιος προϋπολογισμός των ενιαίων σχολείων εργασίας, εάν τα σχέδιά μας πραγματοποιηθούν πλήρως, θα ανέλθει με τις συμπληρωματικές δαπάνες (ενδυμασίας, οικοδομές κ.λπ.) σε 6 δισεκατομμύρια ρούβλια περίπου. Αλλά η εργατιά της Ρωσσίας δεν αρνείται να επιτύχει σχολεία αντάξια του εργατικού αγροτικού λαού, ο οποίος για πρώτη φορά στον κόσμο έλαβε άμεσα στα χέρια του την εξουσία. Η ανύψωση του οικονομικού επιπέδου των δασκάλων είναι μόνο το ήμισυ και όχι και το σημαντικότερο μέρος της απαιτουμένης εργασίας. Η αστική κοινωνία δεν αρκούνταν μόνο να αφήνει το διδακτικό προσωπικό στην πείνα και το ψύχος, προσπαθούσε επίσης να το κρατά στο σκοτάδι. Η ιστορία του σαμποτάζ, που μας έκαναν οι δάσκαλοι, αποδεικνύει πόσο προνοητική για τους σκοπούς της ήταν η μπουρζουαζία. Η Νέα Ρωσσία έχει ανάγκη εκπαιδευτών όχι μόνο προφυλαγμένων από φτώχεια, αλλά και πνευματικά άγρυπνων, αληθινά μορφωμένων και καλά παρασκευασμένων. Τα ινστιτούτα, τα οποία χρησίμευαν για τη μόρφωση των δασκάλων του παλαιού καθεστώτος, οι παιδαγωγικές σχολές και τα διδασκαλεία καθόλου δεν ανταποκρίθηκαν στην ανάγκη αυτή. Τα μαθήματά τους κρατήθηκαν σκοπίμως σε ένα μετριότατο επίπεδο, αν και σ' αυτά δεν φοιτούσαν έφηβοι, αλλά ενήλικοι, οι οποίοι είχαν δοκιμάσει τις δυνάμεις τους στη σχολική εργασία, διότι τα παιδαγωγικά ινστιτούτα δέχονταν μόνον ως φοιτητές τους δασκάλους που είχαν διδάξει επί διετία στα σχολεία της στοιχειώδους εκπαίδευσης. Η σύσκεψη που συγκλήθηκε από το Επιτροπάτο το δεύτερο δεκαήμερο του Αυγούστου 1918, για να σκεφθεί για τη μόρφωση εκπαιδευτών, ετοίμασε νέα σχέδια για τα διδασκαλεία και τα παιδαγωγικά Ινστιτούτα. Αυτά θα μεταβληθούν σε ανώτερες σχολές, οι οποίες θα αποτελούν τις παιδαγωγικές σχολές των Πανεπιστημίων. Αντί των θρησκευτικών μαθημάτων θα εισαχθούν στις σχολές αυτές ιστορία του σοσιαλισμού, αρχές δικαίου κ.λπ." (...)

Οι μεταρρυθμίσεις των ανωτέρων σχολών έγιναν δεκτές από όλα τα πανεπιστήμια και τις ανώτερες τεχνικές σχολές της Ρωσσίας σε δυο πολυπληθείς συσκέψεις τους στη Μόσχα.

Οι γενικές και ιθύνουσες γραμμές των μεταρρυθμίσεων τούτων των ανωτέρων σχολών είναι οι ακόλουθες:

Η εκπαίδευση στις ανώτερες σχολές είναι προσιτή στους πάντες στη Ρωσσία. Κάθε πολίτης, άνδρας ή γυναίκα, που έχει υπερβεί το 16ο έτος της ηλικίας του, μπορεί να μπει σε όποια ανώτερη σχολή θέλει. Τα μαθήματα μπορούν να παρακολουθούνται από οποιονδήποτε θέλει. Αντίθετα οι πρακτικές εργασίες των σχολών αυτών παρακολουθούνται μόνο από εκείνους, οι οποίοι έχουν δίπλωμα ότι είναι ικανοί, αλλιώς παραπέμπονται σε ειδικές προπαρασκευαστικές σχολές των ανώτερων τούτων σχολών.

Οι καθηγητές διορίζονται κατόπιν διαγωνισμού επαναλαμβανόμενου κατά δεκαετία. (Παρέλειψα ότι οι δάσκαλοι των ενιαίων σχολείων διατηρούνται στη θέση υπό τον όρο περιοδικού αναδιορισμού τους από τα τοπικά Σοβιέτ). Οι ανώτερες σχολές έτσι οργανωμένες απολαμβάνουν ευρεία αυτονομία, η διοίκησή τους αποτελείται από αντιπροσώπους των καθηγητών, των υφηγητών και των φοιτητών.

Κάθε ανώτερη σχολή δεν μπορεί να αρκείται να είναι μόνο σύλλογος εκπαιδευτών, κατά τον παλιό τρόπο των ανώτερων σχολών. Πρέπει να είναι και εκπαιδευτικός σύλλογος, ο οποίος να προσφέρει πραγματική συνδρομή στην εκπαίδευση του λαϊκού σχολείου. Ως τέτοιος οφείλει να οργανώσει ινστιτούτα υφηγητών, για να ετοιμάσει καθηγητές λαϊκών πανεπιστημίων καθ' όλη τη Ρωσσία, να ιδρύσει μαθήματα προσιτά στους πάντες για μόρφωση όχι των ειδικών, αλλά εκείνων που θέλουν να ευρύνουν τη γενική τους μόρφωση με τη γνώση των προόδων και των ανακαλύψεων όλων των επιστημονικών κλάδων».

Οι εργαζόμενοι στην ΚτΥπ, με μια αναλυτική ανακοίνωση στα τέλη του προηγούμενου μήνα, παίρνουν θέση και επισημαίνουν μια σειρά πλευρές που αναδεικνύονται από τα σχολεία των ΣΔΙΤ. Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση σημειώνουν:

«Τις τελευταίες μέρες δεχόμαστε ομοβροντία δημοσιευμάτων, δηλώσεων και ημερίδων που "ξαναζεσταίνουν" το μοντέλο των ΣΔΙΤ. Η αφορμή δόθηκε με τα εγκαίνια ομάδας σχολείων στην Αττική που έγιναν με ΣΔΙΤ, όπως έγινε και στις 21/6 στο ΤΕΕ-ΣΕΚ Μεγάρων. Οι εργαζόμενοι στις ΚτΥπ (πρώην ΟΣΚ, ΘΕΜΙΣ, ΔΕΠΑΝΟΜ, τεχν. ΚΕΔ) είχαμε εκφράσει την αντίθεσή μας στην κατασκευή σχολείων με ΣΔΙΤ ήδη από το 2007, που η τότε κυβέρνηση είχε αποφασίσει την κατασκευή δεκάδων σχολείων με αυτό το "μοντέλο" και με τα γνωστά επιχειρήματα: Οτι διασφαλίζεται χρηματοδότηση και με συμφέροντες όρους σε περίοδο έλλειψης κρατικών κονδυλίων. Οτι τα σχολεία θα κατασκευαστούν πιο γρήγορα και πιο ποιοτικά. Οτι η καθαριότητα, φύλαξη και συντήρηση θα είναι εξασφαλισμένα για 25 χρόνια.

Τίθεται το ερώτημα: Μήπως τελικά είναι "προκατειλημμένοι" φορείς όπως το Σωματείο μας ή η Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων (ΑΣΓΜΕ), που διαφωνούν και αντιτίθενται στα ΣΔΙΤ; Ακόμα και το ΤΕΕ σε ημερίδα του καταλήγει ότι ειδικά για μη ανταποδοτικά έργα και κτίρια όπως τα σχολεία, η μέθοδος των ΣΔΙΤ είναι ασύμφορη και οικονομικά, αφού μεταθέτει τα κόστη στο μέλλον με τους ανάλογους τόκους».

«Επειδή υπάρχει πλέον εμπειρία στους εργαζόμενους στις "Κτιριακές Υποδομές", καθώς - παρότι διαφωνούμε με τα ΣΔΙΤ - κληθήκαμε να τα υλοποιήσουμε, μπορούμε να απαντήσουμε με μερικές αλήθειες:

1. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις και διοικήσεις του δημόσιου φορέα, αψηφώντας τις αντιδράσεις των εργαζομένων και τα πραγματικά στοιχεία, έδωσαν "γην και ύδωρ" για να προχωρήσει η κατασκευή σχολείων με ΣΔΙΤ. Τα 14 σχολεία που παραδίδονται αυτή την περίοδο, μπήκαν ή μάλλον εγκλωβίστηκαν στο μοντέλο ΣΔΙΤ το 2007! Επρεπε να περάσουν 10 ολόκληρα χρόνια για να μπορέσουν μαθητές και γονείς να δουν το πολυπόθητο σχολείο που τότε είχαν ανάγκη.

2. Τα περισσότερα από αυτά τα σχολεία επιλέχθηκαν έτσι ώστε να μην έχουν προβλήματα που είναι συνήθη για τις συμβατικές μελέτες, ιδιαίτερα στην Αττική (προβληματικά οικόπεδα, ιδιοκτησιακά, από άποψη μεγέθους, προσανατολισμού, χωροταξίας κ.ά.). Και βέβαια, ακόμα και όταν προέκυψαν στην πορεία κάποια απρόβλεπτα θέματα όπως "αρχαιολογία" ή άλλα, το κόστος και τις καθυστερήσεις τα πλήρωσε εξ' ολοκλήρου το Δημόσιο. Οπως ακριβοπλήρωσε με σχεδόν 1 εκατομμύριο τους εξωτερικούς συμβούλους που "έφτιαξαν" τις συμβάσεις.

3. Η όλη διαδικασία επιβλεπόταν στενά - παρότι δεν προβλεπόταν από τις συμβάσεις ΣΔΙΤ - από τους "τεμπέληδες" μηχανικούς και άλλους εργαζόμενους στον πρώην ΟΣΚ και νυν ΚτΥπ, οι οποίοι μαζί με τις πιεστικές ανάγκες για τα τρέχοντα έργα, κλήθηκαν να κάνουν προμελέτες, "άτυπο" έλεγχο και διορθώσεις στις μελέτες και στενή επίβλεψη στα σχολεία με ΣΔΙΤ, χωρίς βέβαια αυτό να προβληθεί πουθενά, για να μη χαλάσει η προπαγάνδα για το "κακό" Δημόσιο.

4. Οι "κακοί", "αργοί" και εν πολλοίς "άχρηστοι" μηχανικοί και άλλοι εργαζόμενοι της ΚτΥπ, παράλληλα με τα παραπάνω "άτυπα" καθήκοντα, έκαναν εκατοντάδες σχολικά και άλλα κτίρια, εφάμιλλα αν όχι καλύτερα από αυτά των ΣΔΙΤ, αλλά ούτε αυτά βρέθηκε κανένας να τα προβάλει. Ισα - ίσα που κάποιοι υπουργοί, περιφερειάρχες και δήμαρχοι έκοβαν και κόβουν κορδέλες και βάζουν στα προεκλογικά τους φυλλάδια τη δουλειά των εργαζομένων στην ΚτΥπ, "ξεχνώντας" να τους αναφέρουν και καπηλευόμενοι τη δουλειά τους».

«5. Εδώ να υπενθυμίζουμε επιγραμματικά ότι οι επιχειρηματικοί όμιλοι που κατασκευάζουν σχολεία με ΣΔΙΤ τα νοικιάζουν για 25 χρόνια στο κράτος και αναλαμβάνουν παράλληλα τη φύλαξη, καθαριότητα και συντήρηση, διαδικασία που τους δίνει "τον πρώτο λόγο" ως ιδιοκτήτες στη λειτουργία των σχολείων.

6. Επίσης να επισημάνουμε ότι ο κατασκευαστικός όμιλος βάζει από ιδίους πόρους περίπου το 16% του συνολικού κόστους, ενώ ο κύριος όγκος της χρηματοδότησης καλύπτεται από τραπεζικούς δανεισμούς, κύρια με εγγύηση του Δημοσίου (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων - πρόγραμμα JESSICA κ.ά.).

7. Ετσι, ένας επιχειρηματικός όμιλος, και μάλιστα σε περίοδο οικονομικής κρίσης, διασφαλίζει ότι με την τοποθέτηση ελάχιστων ιδίων πόρων θα έχει σταθερή απόδοση από το κράτος για 25 χρόνια, που κυμαίνεται το μήνα από 40.000 έως και 160.000, ανάλογα με το σχολείο. Παράλληλα βέβαια θα έχει τον πρώτο λόγο - ως ιδιοκτήτης - από το "πού θα μπει ένα καρφί" μέχρι πώς θα αξιοποιούνται οι χώροι του σχολείου, ιδιαίτερα εκτός του προσυμφωνημένου ωραρίου. Παράλληλα υπάρχουν και σειρά άλλων θεμάτων, όπως ότι οι Σχολικές Επιτροπές επιφορτίζονται τους λογαριασμούς ρεύματος, τηλεφώνου κ.ά., οι οποίοι και είναι πολλαπλάσιοι των συμβατικών σχολείων, καθώς στα σχολεία με ΣΔΙΤ προβλέπονται συγκεκριμένα επίπεδα θερμοκρασίας των χώρων, φωτισμού και μάλιστα όλο το 24ωρο για λόγους ασφαλείας κ.ά. Ομως όλα αυτά υποχρεούνται να τα πληρώνουν οι Σχολικές Επιτροπές από τα ψίχουλα που παίρνουν από το κράτος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται...

8. Ας έρθουμε όμως και στο ερώτημα "τι τους έπιασε σήμερα και ξαναθυμήθηκαν τα ΣΔΙΤ"; Μα το γεγονός ότι έρχεται το "πακέτο Γιούνκερ" που συνεχίζει την πολιτική της Ευρωένωσης και των "θεσμών", για προώθηση και χρηματοδότηση σε οτιδήποτε συμφέρει τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Εν προκειμένω είναι ένα πολύ δελεαστικό "φιλέτο" που θα στοχεύσει όχι μόνο στην κατασκευή νέων κτιρίων με ΣΔΙΤ (που πιθανόν εν μέσω κρίσης ενέχει μεγαλύτερα ρίσκα και λιγότερα κέρδη για τα επιχειρηματικά συμφέροντα), αλλά σε "πακέτα" ΣΔΙΤ για "επισκευή, συντήρηση, καθαρισμό και φύλαξη των υπαρχόντων σχολικών αλλά και άλλων δημόσιων κτιρίων". Γι' αυτό, ενώ ο προσεισμικός έλεγχος έπρεπε να προχωρά αυτόνομα σε πανελλήνια κλίμακα με κριτήρια καθαρά κοινωφελή, συνδέθηκε με την ενεργειακή αποτύπωση των κτιρίων, παρότι έχουν διαφορετικό πεδίο εφαρμογής, με αποτέλεσμα να καθυστερεί ανησυχητικά. Η σύνδεση αυτή δεν έγινε τυχαία, αλλά για να δημιουργηθούν συνολικοί φάκελοι των σχολικών κτιρίων και να έχουν πλήρη εικόνα οι επιχειρηματικοί όμιλοι για τις ΣΔΙΤ που θα αναλάβουν. Ετσι - όπως ήδη καταγγείλαμε - υποτάσσουν τη ζωτική και επείγουσα ανάγκη για προσεισμικούς ελέγχους και επισκευές σε σχολεία, νοσοκομεία και άλλα δημόσια κτίρια, στις κερδοσκοπικές "απαιτήσεις" του "πακέτου Γιούνκερ", με αποτέλεσμα σε μία περιοχή και μία περίοδο αυξημένης σεισμικότητας, να ρισκάρουν ανθρώπινες ζωές και σημαντικές καταστροφές. Εξάλλου η "λογική" κυβερνήσεων και διοικήσεων ότι "δεν κάνω ελέγχους αν δεν έχω εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των επισκευών που θα προκύψουν" είναι ακραία αντικοινωνική και θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.

Και βέβαια, τα ίδια συμφέροντα και τις ίδιες πολιτικές εξυπηρετεί η ένταξη της ΚτΥπ στο υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων: Κατάργηση του δημόσιου φορέα, εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση σχολικών κτιρίων, νοσοκομείων και άλλων δημοσίων κτιρίων, προς όφελος μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων».